اهم اخبار

خسارت ده‌ها میلیارد تومانی سرمازدگی به باغ‌داران زنجان

بدون دیدگاه
image_pdfimage_print

مدیر امور باغبانی سازمان جهادکشاورزی استان زنجان گفت: سرمازدگی سالانه ده‌ها میلیارد تومان به باغ‌داران خسارت می‌زند و برای کاهش این خسارت، باید زمان دقیق وقوع آن تخمین زده شود.

«بهنام اوجاقلو» در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با تأکید بر ضرورت ارتقای سطح آگاهی بهره‌برداران به منظور مدیریت مطلوب باغات، اظهار کرد: افت ناگهانی و خسارت‌زای دما اگر خارج از فصل و زمان مورد انتظار باشد، بهره‌برداران را متحمل خسارات جبران‌ناپذیری کرده و تهدیدی جدی برای درآمدزایی این قشر به حساب می‌آید. متاسفانه سرمازدگی تشعشعی، عامل تحمیل خسارات قابل توجه به باغ‌داران محسوب می‌شود و راه‌کار مقابله با این پدیده، تخمین زمان دقیق وقوع آن و به کارگیری تمهیدات مختلف برای کاهش خسارات است.

این مسئول با بیان این‌که شناخت خود سرما(سرمازدگی انتقالی و سرمازدگی تشعشعی) برای مقابله با سرمازدگی بسیار حائز اهمیت است، ادامه داد: سرمازدگی انتقالی به صورت عمده در حالت خواب زمستانی اتفاق می‌افتد و درختان مناطق معتدله تا حدودی از نظر فیزیولوژیکی به این نوع سرما مقاوم هستند؛ در واقع سرمازدگی انتقالی در اثر عبور جبهه هوای سرد از یک منطقه اتفاق می‌افتد و باعث می‌شود که دما به طور ناگهانی کاهش یافته و تا چند درجه زیر صفر هم برسد. سپس با رسیدن به دمای بحرانی محصول، گیاه دچار خسارت می‌شود.

وی با بیان این‌که یکی از شاخص‌های این نوع سرمازدگی، وجود بادهای شدید و سرد در منطقه است، تصریح کرد: در چنین شرایطی، آسمان ممکن است ابری و یا نیمه‌ابری باشد. درخت نیز حرارت و انرژی خود را به هوای سرد داده و دمای اندام‌های گیاه به شدت افت می‌کند. در این مواقع، گرم‌کردن محیط باغ به طرق مختلف نیز چاره‌ساز نبوده و گرما از طریق جریان باد از محیط خارج خواهد شد؛ در واقع سرمازدگی انتقالی به صورت عمده در مناطق گود و دره‌ها اتفاق میفتد و هیچ جای دنیا روش کنترلی برای آن وجود ندارد.

اوجاقلو با بیان این‌که این نوع سرمازدگی در سال ۸۶ در کشور اتفاق افتاد، خاطرنشان کرد: در سرمازدگی تشعشی، گرمای ناشی از تابش آفتاب در طول روز، در شب با طول موج‌های بلندتر به جو برگشته و باعث کاهش دمای هوای اطراف می‌شود. پایداری چنین شرایطی منجر به وقوع یخبندان در سطح زمین شده و به عبارتی وارونگی حرارتی اتفاق می‌افتد. در این حالت، بسته به میزان افت دما، سرعت کاهش دما و مدت زمان پایداری این شرایط، واکنش گیاه و درخت متفاوت بوده و میزان خسارت نیز متفاوت خواهد بود. این نوع تنش سرمایی معمولا در شب‌هایی با آسمان صاف و بدون ابر و در اوایل بهار یا اوایل پاییز مشاهده می‌شود.

مدیر امور باغبانی استان زنجان یادآور شد: مواقعی که آسمان ابری باشد، ابرها مانع از خروج امواج حرارتی از سطح زمین شده و از افت شدید دما جلوگیری می‌کند. زمانی هم که آسمان صاف باشد، به طور قطع صبح قبل از طلوع آفتاب، دما به حداقل رسیده و با توجه به میزان افت دما، شدت خسارت نیز متفاوت خواهد بود.

وی تصریح کرد: البته دمای حرارت بحرانی در محصولات مختلف متفاوت است. به عنوان مثال غنچه‌های درخت سیب در مرحله بازشدن به دمای منفی ۲٫۷ تا ۴- درجه مقاوم است و این عدد در گوجه به ۶٫۵- درجه سانتی‌گراد می‌رسد. درحالی‌که ممکن است درخت گردو در دمای ۱- درجه دچار سرمازدگی شود . این نوع سرمازدگی در بسیاری از کشورهای پیشرفته تا حدودی کنترل می‌شود.

اوجاقلو همچنین با اشاره به این‌که زمان گل‌دهی نیز در وقوع سرمازدگی درختان بسیار حائز اهمیت است، افزود: همه ساله درختانی همچون زردآلو، هلو و شلیل در استان زنجان در معرض خسارت سرمازدگی قرار دارند و در عین حال دانه‌دارها در استان دیرتر گل داده و کم‌تر در معرض خسارت ناشی از سرمازدگی هستند و از سرمای دیررس بهاره در امان می‌مانند. درختان گردو نیز همه ساله در مناطق مختلف استان زنجان در اواخر اسفند و اوایل بهار تحریک به رشد شده و در اثر سرمای دیررس بهاره دچار خسارت می‌شوند.

این مسئول با اشاره بر ضرورت ارتقای سطح آگاهی و دانش بهره‌برداران در زمینه‌های مختلف به منظور مقابله با سرمازدگی یادآور شد: باغ‌داران با افزایش شناخت خود از موضوعات مرتبط با سرمازدگی می‌توانند با اعمال مدیریت مطلوب در باغ و انجام به موقع برخی اقدامات کنترلی، خسارت‌های ناشی از سرمازدگی را به حداقل برسانند.

امیرسامان اسکندری
بعدی

نوشته های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *