معاون وزیر جهاد کشاورزی و مدیر عامل سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور گفت: اتحادیه ملی گیاهان دارویی کشور تشکیل می شود.
دکتر حسین شیرزاد گفت: چشم انداز سازمان تعاون روستایی ایران تشکیل اتحادیه ملی گیاهان دارویی با هدف اثر گذاری در فرآوری و توسعه صادرات این محصول راهبردی و اشتغالزایی می باشد.
وی عنوان نمود: جایگاه و نقش گیاهان دارویی به عنوان مولد ارزش افزوده اقتصادی بخش کشاورزی و همچنین با توجه به توان رقابت این محصول در بازارهای جهانی و صادرات فرآورده های گیاهی و … ، ساماندهی تولید ، توزیع ، فرآوری ، تجاری سازی ، بازار و صادرات محصولات و خدمات در این حوزه از اهمیت بسزایی برخوردار است.
مدیر عامل سازمان تعاون روستایی کشور افزود: در حال حاضر میزان تجارت جهانی گیاهان دارویی بیش از ۱۰۷ میلیارد دلار می باشد که طبق پیش بینی انجام شده توسعه تجارت گیاهان دارویی این رقم تا سال ۲۰۲۵ به بیش از۴۵۰ میلیارد دلار افزایش پیدا خواهد کرد و در همین راستا ارزش صادرات زعفران در سال ۱۳۹۶ به میزان ۳۲۵ میلیون دلار و ریشه شیرین بیان به میزان ۴۲ میلیون دلار از سهم صادرات را با مقصد کشورهای اروپایی به خود اختصاص داده و گیاهان دارویی یک صنعت نوظهور با رشد سالانه متوسط ۱۵٫۵ درصد می باشد.
وی از ویژگیهای شاخص گیاهان دارویی در حوزه مرتعی به ارگانیک بودن محصولات ، ارزش محصولی و کیفی گیاهان دارویی در عرصه های آبی و خاکی ، جلوگیری از برداشت بی رویه ، کمک به حفظ آب و خاک ، تأمین معیشت جوامع محلی، توسعه پایدار محیط زیست ، افزایش پوشش گیاهی ، کاهش روان آبها و فرسایش و… اشاره نمود.
این مقام مسئول با توجه به اهمیت و جایگاه محصولات گیاهان دارویی در کشور، گفت: برنامه ساماندهی، الویت بندی، تولیدکنندگان و بهره برداران گیاهان دارویی به عنوان یکی از برنامه های اصلی سند ملی گیاهان دارویی در سالهای اخیر مطرح می باشد و در همین راستا با برنامه ریزی در خصوص همکاری های بین بخشی با معاونت امور باغبانی (مجری طرح ملی گیاهان دارویی)، تفاهم نامه همکاری های مشترک منعقد و پس از آن طی جلسات متعدد ، فراهم سازی زمینه های سازماندهی و تشکیل تعاونی های گیاهان دارویی ، بعنوان اولویت های تفاهم نامه در دستور کار سازمان قرار گرفت.
معاون وزیر جهاد کشاورزی خاطر نشان کرد: با اقدامات انجام شده در وضعیت کنونی نزدیک به تعداد ۳۰ تعاونی و دو اتحادیه استانی در حوزه گیاهان دارویی با ترویج کشاورزی قراردادی، هماهنگی و همکاری زیر بخش های تخصصی در استانهای کشور سازماندهی و تشکیل گردیده است و چشم انداز سازمان تعاون روستایی ایران تشکیل اتحادیه ملی گیاهان دارویی با هدف اثر گذاری در فرآوری و توسعه صادرات این محصول راهبردی و اشتغالزایی می باشد.
وی تصریح کرد: اولین گام در تحقق برنامه ، جمع آوری اطلاعات و شناسایی ظرفیت های تعاونی ها و تشکل های تحت پوشش سازمان در حوزه تولید ، فرآوری ، بسته بندی ، بازرگانی و صادرات گیاهان دارویی بود که این امر در قالب گزارشهای مربوطه از استانها اخذ گردیده است.
دکتر شیرزاد براساس آمار جمع آوری شده از۲۱ استان کشور نیز اعلام کرد: در حال حاضر تعداد ۲۰۹ شرکت تعاونی از مجموع شرکت های تحت پوشش شبکه تعاونی ها ، به تفکیک ۸۳ تعاونی تولید (معادل ۴۰%) ، ۷۷ تعاونی روستایی (معادل %۳۷) ، ۳۷ تعاونی کشاورزی (معادل ۱۷% ) و ۱۲ تعاونی روستایی زنان (معادل ۶% ) در زمینه تولید ، جمع آوری و بازاریابی محصولات گیاهان دارویی در سطح کشور فعال می باشند.
وی افزود: همچنین تعداد ۱۰۲ هزار۸۸۰ نفر تولیدکننده و بهره بردار در سطح شبکه تعاونی های کشور، در حوزه کشت گیاهان دارویی در سطح ۵۰ هزار و ۱۴۱ هکتار فعال می باشند که تولید سالیانه آن به میزان ۱۷ میلیون و ۷۱۵ هزار ۴۶۷ کیلوگرم و از این میزان، ۴ میلیون و۹۰۳ هزار۴۲۷ کیلوگرم به صورت مستقیم و یا جمع آوری شده توسط اعضاء این تعاونی ها تولید می شود و در بین محصولات متنوع گیاهان دارویی حدود ۶۹% از مجموع سطح زیر کشت ، به محصول زعفران اختصاص دارد و استان خراسان رضوی با ۹۷% از سطح کشت، بالاترین رتبه را دارا می باشد.همچنین محصول گل محمدی با %۱۸ سطح زیر کشت بعد از زعفران در رتبه دوم قرار دارد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: تعداد ۴۷ تعاونی معادل ۳۰% کل تعاونی ها بصورت مستقیم در امر تولید و جمع آوری این محصولات اقدام میکنند که به ترتیب ۲۱ تعاونی کشاورزی ، ۱۵ تعاونی تولید ، ۹ تعاونی روستایی زنان و۲ تعاونی روستایی، حدود شش درصد از تولید کنندگان و بهره برداران گیاهان دارویی در شبکه تعاونیها در تولید مستقیم نقش دارند که در مجموع حدود بیست درصد از سطح زیر کشت کل را به خود اختصاص می دهند. از این تعداد ، ۷۲ درصد آنها در تعاونیهای کشاورزی فعال می باشند.
دکتر شیرزاد خاطرنشان کرد: برای خلق ارزش بیشتر باید از چمبره عرقیات و صادرات آن خارج شویم و به تولید اسانس ها و مواد موثر پایه بپردازیم چرا که مشکل ما عدم تطابق محصولات تولیدی داخل با نیاز بازار جهانی است و باید توجه کرد که باقیمانده سموم صنعت گیاهان دارویی را آزار میدهد بنابراین کیفیت مهمترین مسئله است و متاسفانه مکانیزاسیون و تامین مالی گیاهان دارویی بدوی و عقب افتاده است.
وی افزود: تدوین قواعد، استانداردهای ملی ، برند سازی، اتصال با نهادهای تجاری بزرگ کشاورزی قراردادی، تقویت خرده بازارها، کشف بازارهای جدید، تدوین استانداردهای صادراتی و تاسیس آزمایشگاههای مادر و آکرودیته بسیار حائز اهمیت هستند.
مدیرعامل سازمان تعاون روستایی کشور با تاکید بر اهمیت تروین استاندارد تولید کشت اظهار داشت: ما نیاز به تدوین استانداردهای اجباری پیشا کشت و پساکشت گیاهان دارویی می باشیم چراکه نظام بهره برداری گیاهان دارویی ساختاری کهنه دارد و به همین علت به سادگی در زنجیره ها قرار نمیگرد.
این مقام مسئول در پایان اظهار داشت: تشکیل اتحادیه ملی کشاورزی تخصصی محصولی گیاهان دارویی با هدف اثرگذاری در تأمین و توزیع نهاده ها ، حمایت از تولید و تولید کننده ، مهندسی کشت ، تأمین زنجیره ارزش ، ارتقاء تولید و فرآوری از طریق سرمایه گذاریهای زیربنایی، تثبیت و نرخ گذاری محصولات ، توسعه صادرات و… مورد پیگیری و اقدام قرار گرفته و علاوه بر این با تشکیل این اتحادیه پیش بینی می شود اهدافی نظیر راهبری واشتغالزایی ، حضور در ساختارهای بورس ، برند و تجاری سازی ، راه اندازی سامانه های اطلاعات مربوط به وضعیت تولید و بهره برداری و نیز شناسایی گونه های موجود ، تقویت صنوف تخصصی و تعامل با شرکتهای دانش بنیان و مؤسسات تحقیقاتی نیز محقق خواهد گردید.
در جلسه هیئت موسس اتحادیه ملی کشاورزی تخصصی محصولی گیاهان دارویی که دربهمن ماه در محل سازمان مرکزی تعاون روستایی برگزار شد ، برنامه ها و اقدامات انجام شده توسط مجری طرح ملی گیاهان دارویی، دفتر بهره برداری محصولات فرعی مرتع سازمان جنگلها، مراتع و آبخیز داری، دفتر توسعه ، آموزش و ترویج تعاونیها و تشکلهای سازمان مرکزی تعاون روستایی ، مدیران عامل اتحادیه های ملی روستایی و کشاورزی ، تولید روستایی ، باغداران و نمایندگان منتخب اتحادیه های استانی و شرکتهای تعاونی مرتبط با تولید ، صادرات و … گیاهان دارویی برای نمایندگان منتخب شرکتها و تحادیه های ملی ، استانی و شهرستانی شرکت کننده ارائه گردید.
در این جلسه، نمایندگان تعاونیها و اتحادیه های فعال در زمینه گیاهان دارویی به عنوان متقاضیان عضویت در اتحادیه در شرف تاسیس گیاهان دارویی و معاونتهای تخصصی ذیربط در وزارت جهاد کشاورزی و اتحادیه های سراسری حضور داشته که بررسی اهداف و حدود عملیات، تعیین ارزش هر سهم ، بررسی اساسنامه و زمان و نحوه برپایی مجمع عمومی که مورد تصمیم گیری قرار گرفت.
از میان نمایندگان حاضــر در جلسه، تعداد ۷ نفر مدیران عامل تعاونی ها و اتحادیه ها به عنوان هیأت مؤســس انتخاب و پس از رأی گیری ، آقای رزاقی از اتحـادیه مرکزی تعـاونی های تولیـد روســتایی ، آقای اســکنـدری از اتحادیه مرکزی تعاونی های روســتایی و کشاورزی ، آقای مصــطفی لو از اتحادیه سراسـری باغـداران وآقای مجیـدی زاده از تعاونی های تولید آران و بیدگل کاشان با اکثریت آراء به عنوان هیـأت مؤسـس ، مسـئولیت فراهم سازی زمینه های شـکل گیری اتحادیه ملی گیاهان دارویی را عهـده دار شدنـد.
