استان کرمان در سال جاری هم با کمبود بارندگی مواجه شده و با توجه به تغییرات اقلیمی و دمایی در این استان اصلاح الگوی کشت برای حفظ ظرفیت های کشاورزی استان ضروری است.
استان کرمان در سال جاری علیرغم پیش بینی های صورت گرفته با وضعیت نرمال بارندگی فاصله دارد و با وجود بارندگی در استان های دیگر کرمان هنوز هم چشم انتظار بارش باران و برف است.
این وضعیت در مناطق جنوبی و شرقی کرمان تشدید شده و برخی از این شهرستان ها در سال آبی جاری شاهد بارش باران نبوده است.
از سوی دیگر تغییرات شدید اقلیمی در استان و سرمای هوا به خصوص در شهرستان های گرمسیر جنوب کرمان محصولات کشاورزی را در معرض خطر سرمازدگی نیز قرار داده است.
کارشناسان هواشناسی استان کرمان اعتقاد دارند طی سال های اخیر در کنار افزایش روزهای گرم و افزایش حداقل دمای گرم در طول سال شاهد برودت ناگهانی و نا بهنگام دما نیز در برخی از ایام هستیم که به دلیل تلاقی با فصل کشت محصولات کشاورزی خسارتهای هنگفتی را در کرمان به جای می گذارد که می توان به خسارت ۲.۵ میلیاردی به محصول پسته در سال جاری اشاره کرد.
آغاز تولید خاویار گیاهی در کرمان
به همین دلیل اصلاح الگوی کشت در دستور کار مسئولان قرار گرفته و کشت محصولاتی از جمله زعفران، زرشک، کلزا و در سال جاری گیاهی به نام کینوا نیز در استان کرمان آغاز شده است.
این محصولات کشاورزی که دارای صرفه اقتصادی بالایی هستند از سوی دیگر در مقابل سرمازدگی، خشکسالی و کمبود آب نیز مقاوم هستند و می توانند مرهمی برکشاورزی استانی باشند که در سال های اخیر خسارت های بی شماری را تحمل کرده است.
کینوا که به آن خاویار گیاهی نیز گفته می شود یکی از محصولات استراتژیک است که در صورت سرمایه گذاری مناسب می تواند ورق کشاورزی کرمان را به نفع کشاورزان استان برگرداند و آن ها را از ورشکستگی نجات دهد.
هم اکنون این محصول توسط کارشناسان کشاورزی در جنوب کرمان ترویج می شود و برخی از کشاورزان نیز که به تولید این محصول روی آورده اند عملا از سود و کشت محصول در مواجه با تغییرات دمایی و کمبود آب راضی هستند، ضمن اینکه آفتهای موجود در استان نیز به این گیاهان سرایت نکرده و کیفیت محصول نیز مطلوب بوده است.
محمد عباسی یکی از این کشاورزان است که می گوید: در سال جاری در سطح محدود اقدام به کشت این محصول کرده ام و به جای کشت گندم و ذرت به سمت تولید کینوا روی آورده ام، این محصول هر چند ناشناخته است اما دارای آینده بسیار خوب و مشتری در بازارهای بین المللی به خصوص حاشیه خلیج فارس و کشورهای اروپایی می باشد.
وی بیان کرد: این گیاه از جمله غلات محسوب می شود و از آن به دلیل خاصیت بسیار بالایی که دارد به عنوان خاویار گیاهی یاد می شود، طبق تجربه ای که در سال جاری کسب کردم یک سوم آبی که برای کشت گندم استفاده می کردم را صرف تولید کینوا کردم و با وجود سرمای ناگهانی هوا که موجب تخریب محصول در سالهای گذشته می شد کینوا به خوبی در مقابل سرما مقاومت کرد و خسارتی را شاهد نیستم.
کینوا رمز توسعه کشاورزی روستاها در کرمان است
محمد کرمی، گیاه شناس هم می گوید: این گیاه دانه های تولید می کند که جزو غلات محسوب می شود و در آمریکای جنوبی برای تغذیه از این گیاه استفاده می کنند و اقبال خوبی به عنوان یک غذای لوکس و مقوی از آن می شود بطوریکه به آن منشاء سایر غلات می گویند.
وی افزود: استفاده از این گیاه در رستوران های لوکس دنیا به عنوان یکی از مواد غذایی مطلوب در کنار خاویار انجام می شود به همین دلیل به آن خاویار گیاهی می گویند به همین دلیل به سادگی قابلیت صادرات دارد.
این گیاه پزشک افزود: پروتئین، فیبر، منگنز، روی، فسفر، آهن، مس، ویتامین بی در این گیاه به وفور وجود دارد و از سوی دیگر اقلیم استان کرمان برای تولید این گیاه بسیار مناسب است و می تواند جایگزین خوبی برای کشت های بی ارزش و آب بر در استان باشد.
وی بیان کرد: در سبد کالاهای جایگزینی که در استان کرمان معرفی شده است به دلیل اینکه بازار کینوا در کشور هنوز اشباع نشده است این محصول دارای ارزش اقتصادی و پتانسیل مناسبی برای سرمایه گذاری است.
وی با اشاره به وجود مقادیر بالای آنتی اکسیدان در این گیاه افزود: جالب است که با وجود اینکه این ماده غذایی نیازهای ضروری بدن را تامین می کند موجب چاقی مفرط نمی شود و جایگزین خوبی برای مواد غذایی چاق کننده محسوب می شود.
وی بیان کرد: این گیاه که بومی بولیوی است مقاومت خوبی در مقابل شوری خاک و کم آبی دارد و در سخت ترین شرایط اقلیمی نیز به خوبی رشد می کند.
کرمی ادامه داد: کرمان فرصت طلایی برای جذب سرمایه در تولید این محصول دارد و بازگشت سود سرمایه در این محصول نیز فوری و محصولی صادرات محور و دارای کشش بالایی در بازار کالاهای لوکس است.
تولید کالاهای آب در کرمان متوقف می شود
عباس سعیدی، رئیس جهاد کشاورزی استان کرمان گفت: با توجه به شرایط موجود در استان کرمان و کمبود شدید منابع آبی سیاست ما کاهش جدی تولید محصولات آب بر است بطوریکه حتی تولید محصولات استراتژیک آب بر را کاهش خواهیم داد.
وی بیان کرد: در چنین شرایطی تولید محصولات اقتصادی که آب کمی نیاز دارند و می تواند منجر به ایجاد ثروت برای کشاورز شوند در دستور کار قرار دارد و که در همین راستا تحقیقات و مطالعات گسترده آغاز شده است.
وی به مطالعه ۵ ساله روی محصول کینوا اشاره کرد و بیان داشت: کشت این محصول به صورت آزمایشی در جنوب و شمال استان کرمان آغاز شده که البته با نتایج مطلوبی هم همراه بوده است.
سعیدی گفت: تسهیلات لازم در اختیار کشاورزان قرار می گیرد و زمینه برای صادرات و بازاریابی محصول نیز فراهم شده است.
وی ادامه داد: این گاه می تواند اقتصاد کشاورزی استان کرمان را در کنار زعفران و کلزا تغییر دهد زیرا کمتر تحت تاثیر بی آبی و تنش های دمایی قرار می گیرد و سود مطلوبی را هم عاید کشاورزان و روستاییان می کند.
وی ادامه داد: پیش بینی ما این است که طی سال آینده بخش قابل توجهی از مزارع استان کرمان به کشت کینوا اختصاص خواهد یافت.
هر چند کرمان دیگر مکان مناسبی برای کشت محصولات آب بر نیست اما می توان با تغییر در نگرش ها و تولید محصولات صادرات محوری که آب کمتری نیاز دارد مشکلات کشاورزی را در کرمان پایان داد.
