به گزارش ایسنا، ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺟﻬﺎن ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ رو ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖ و ﯾﮑﯽ از مهم‌ترین ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺸﺮ در آﯾﻨـﺪه، ﺗﻬﯿـﻪ ﻏﺬای ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای چنین جمعیتی اﺳﺖ. در همین رابطه، سوءتغذیه ازجمله مسائلی اﺳﺖ ﮐﻪ جمعیت‌های بشری را تهدید می‌کند و ﮐﻤﺒﻮد ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ یکی از ﻣﺼﺎدﯾﻖ ﺑﺎرز آن ﺑﻪ ﺷﻤﺎر می‌رود.

ﺣﺒﻮﺑﺎت، منبعی ﻋﺎﻟﯽ و ارزان‌قیمت برای ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ و انرژی موردنیاز افراد به‌ویژه ﺑﺮای آن‌هایی اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﭘﺮداﺧﺖ هزینه‌های ﺑﺎﻻی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ تأمین ﭘﺮوﺗﺌﯿﻦ ﺣﯿﻮاﻧﯽ نیستند. بااین‌حال این محصولات ارزشمند، چه در ﻣﺰرﻋﻪ و چه در زمان ﻧﮕﻬﺪاری در اﻧﺒﺎرﻫﺎ موردحمله ﺣﺸﺮات آﻓﺖ ﻗﺮار می‌گیرند و از بین می‌روند. به‌طور مثال، در اﯾﺮان ﺳﺎﻻﻧﻪ ۱۰ تا ۲۰ درﺻﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﻧﺒﺎری در اﺛﺮ ﺣﻤﻠﻪ آﻓﺎت از ﺑﯿﻦ می‌روند و این موضوع در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺳﺘﺎﯾﯽ اﯾﺮان ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد اﻧﺒﺎرﻫﺎی ﺳﻨﺘﯽ، ﮔﺎﻫﯽ ﺑﻪ ۸۰ درﺻﺪ ﻫﻢ ﻣﯽرﺳﺪ.

برای مقابله با این آفات، اغلب از سموم شیمیایی استفاده می‌شود. ولی خود این سموم، امروزه به معضل بهداشتی و زیست‌محیطی حادی تبدیل شده‌اند که باید برای آن چاره‌ای اندیشید. در این راستا، محققانی از دانشگاه فردوسی مشهد، در پژوهشی نوین و جالب، سعی کرده‌اند تا با استفاده از امواج مایکروویو، به کنترل این‌گونه آفات بپردازند.

بدین منظور، آن‌ها، توجه خود را معطوف به ﯾﮑﯽ از مهم‌ترین این آفات، یعنی «ﺳﻮﺳﮏ ﭼﻬﺎر نقطه‌ای ﺣﺒﻮﺑﺎت» کرده‌اند که از ﺣﺒﻮﺑﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺎش، ﻋﺪس، ﺑﺎﻗﻼ و اﻧﻮاع ﻟﻮﺑﯿﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﺮده و ﺑﺎﻋﺚ ﮐﺎﻫﺶ وزن، ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻏﺬاﯾﯽ و ﺑﺎزارﭘﺴﻨﺪی ﻣﺤﺼﻮل می‌شود.

برای انجام این پژوهش، پژوهشگران جمعیت اولیه‌ای از آفت مورداشاره را از آزﻣﺎﯾﺸـﮕﺎه حشره‌شناسی داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ ﺗﻬﯿﻪ کردند و آن‌ها را روی ﺑﺬور ﻟﻮﺑﯿـﺎ چشم‌بلبلی رﻗﻢ ﻣﺸـﻬﺪی ﭘﺮورش دادند. وقتی این حشرات در طی ۲ روز، به رشد کامل رسیدند، از آن‌ها برای اﻧﺠﺎم آزمایش‌های اﺻﻠﯽ استفاده شد.

طی این آزمایش‌ها، محققیان از اﻣﻮاج ﻣﺎﯾﮑﺮووﯾﻮ با توان‌های مختلف و همچنین طی زمان‌های گوناگون استفاده کردند تا اثر کشندگی این امواج را بر ﺳﻮﺳﮏ ﭼﻬﺎر نقطه‌ای ﺣﺒﻮﺑﺎت بیازمایند و بهترین حالت را انتخاب کنند.

نتایج این آزمایش‌ها نشان داد که ﻫﺮ دو ﺟﻨﺲ ﻧﺮ و ﻣﺎده این حشره، در ﻫﻤﻪ توان‌های مورد بررسی امواج مایکروویو و ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻃـﻮل ﻣـﺪت ﭘﺮﺗﻮدﻫﯽ، دچار مرگ‌ومیر شدید می‌شوند. هرچند بر اساس نتایج، ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ حشرات نر نسبت به این امواج، ﺑﯿﺸﺘﺮ از حشرات ﻣﺎده ﺑﻮد.

طبق این یافته‌ها، هر چه محققان توان اﻣﻮاج ﻣﺎﯾﮑﺮووﯾﻮ را افزایش دادند، زﻣﺎن رﺳـﯿﺪن ﺑـﻪ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﻠﻔﺎت در این حشرات ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺖ. به‌گونه‌ای ﮐﻪ در ﺗﻮان ۹۰ وات، ﺣـﺪاﮐﺜﺮ ﺗﻠﻔﺎت ﺣﺸﺮات در مدت ۹۶۰ ثانیه پرتودهی حاصل شد، درحالی‌که در ﺗﻮان ۹۰۰ وات، این زمان به ۸۵ ثانیه رسید.

این پژوهشگران با توجه به نتایج جالبی که از آزمایش‌های خود به دست آورده‌اند، اظهار کرده‌اند که اﻣﻮاج ﻣﺎﯾﮑﺮووﯾﻮ به‌ویژه در توان‌های ﺑﺎﻻ از ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮای ﮐﻨﺘﺮل ﺳﻮﺳﮏ ﭼﻬﺎر نقطه‌ای ﺣﺒﻮﺑﺎت برخوردار هستند و با استفاده از اﯾـﻦ اﻣـﻮاج می‌توان در مدت‌زمان ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ و ﺑﺪون به‌جای ﮔـﺬاری ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫـﺎی ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ روی ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ، ﺟﻤﻌﯿﺖ این آفت را به‌خوبی ﮐﻨﺘﺮل کرد.

نتایج این تحقیق که علاوه بر ابعاد زیست‌محیطی، دارای اثرات مهمی بر حفظ منابع غذایی انسان است، می‌تواند در آینده برای کنترل آفات انباری حبوبات مختلف مورد استفاده قرار گیرد.

نتایج این پژوهش در مجله ﺣﻔﺎﻇﺖ ﮔﯿﺎﻫﺎن (ﻋﻠﻮم و ﺻﻨﺎﯾﻊ ﮐﺸﺎورزی) منتشر شده است.

مجتبی خسروتاج در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: پیش از فضای تحریم بازارهای ایران متنوع بود، اما در دوران تحریم یکی از مهم‌ترین ضربه‌ها بحث محدود شدن بازارهای صادراتی هدف ما محسوب می‌شود، چرا که در این دوران بازار اروپا و کشورهای اروپایی به طور کامل حذف شد و برخی از کشورهای آسیایی نیز در برقراری مراودات تجاری با ما دچار تردید شدند، بر همین اساس در مدت ۱۲ تا ۱۳ سال تحریم‌ها بازارهای هدف ما به شدت کاهش پیدا کرد.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: حال از سال گذشته کمی وضعیت بهتر شده و برخی بازارهای جدید در اروپا و آسیا فعال شده‌اند و در شرایطی که در گذشته سهم ما از بازارهای اروپا بسیار ناچیز بود در یک سال گذشته رشد بسیار خوبی در این حوزه حاصل شده است، اما باید توجه داشت که هنوز تا رسیدن به سقف قبل از تحریم فاصله وجود دارد که ما امیدواریم با متنوع سازی بازارهای صادراتی این فاصله جبران شود.

رئیس سازمان توسعه تجارت درباره عدم بهره‌مندی از تنوع صادراتی در ایران گفت: تاکنون مبنای تمرکز و سرمایه‌گذاری ما در بحث صادراتی بر موضوع مزیت‌های نسبی بوده و برهمین اساس در دوره‌ای بر روی بخش انرژی کار کردیم و به خصوص محصولات پتروشیمی، منابع گازی و نفتی کشور مورد سرمایه‌گذاری قرار گفته و ظرفیت خوبی در این حوزه ایجاد شد، اما در دولت یازدهم بر روی بخش معدن تمرکز شد و اکنون روی بحث معدن و زنجیره ارزش کالای معدنی تلاش‌های جدی در حال انجام است و امیدواریم در سال‌های پیشرو در این بخش موفق به صادرات کالاهای فرآوری شده باشیم، چرا که همین حوزه یکی از ظرفیت‌های خوبی است که وجود دارد، اما اگر کشورهای دنیا و تحولات آنها را بررسی کنیم خواهیم دید که کشورها به غیر از بحث مزیت‌های نسبی به فکر خلق مزیت‌های جدید افتاده‌اند و در این میان انقلاب صنعتی و تحولات تکنولوژی و فناوری که در تولید و مصرف ایجاد شده شرایط را متحول کرده است. به عنوان مثال اکنون درحوزه لوازم خانگی با تغییرات پیش آمده شاهدیم که به طور عمده افراد به سمت کالاهای هوشمند تمرکز دارند.

وی همچنین عنوان کرد: برهمین اساس می‌توان گفت حال زمان آن است که به غیر از مزیت‌های نسبی بر مزیت‌های رقابتی نیز تمرکز شود و توجه شود که کشور چگونه می‌تواند با تکیه بر قدرت و توانایی جوانان و صاحب نظران از امکانات موجود در جهت متنوع سازی و ایجاد ظرفیت‌های رقابتی بهره بگیرد.

رئیس سازمان توسعه تجارت در پاسخ به این سئوال که در شرایط موجود و باتوجه به روند صادرات کشور در شش ماه اول سال جاری برآوردها نسبت به تحقق اهداف صادراتی تا پایان سال عنوان کرد: من منجم نیستم و دولت هم امروز به عنوان صادر کننده فعالیت نمی‌کند، بلکه به فراهم سازی بسترهای مربوطه برای بخش خصوصی می‌پردازد و با وضع مقررات و تسهیل رویه‌های صادراتی سعی دارد به وضعیت صادرات کشور کمک کند، اما در نهایت این صادرکنندگان هستند که بار اصلی را به دوش می‌کشند و در هر کدام از کالاها که در نظر گرفته شوند بخش عمده صادرات به دست بخش‌های خصوصی و بعضا نهادهای سرمایه‌گذاری است. برهمین اساس دولت وظیفه خود می‌داند که اهداف تعیین شده را رصد کرده و تعامل دائم با بخش خصوصی داشته باشد و بداند چگونه می‌توان با هدف‌گذاری مناسب فرآیند صادرات را تسریع و تسهیل کرد.

خسروتاج در پایان گفت: ما نیز موظف هستیم این فضا را به طور دائم رصد کنیم تا اگر در بخشی عقب ماندگی وجود داشت با رصد شرایط و اطلاع رسانی به دولت از کمک صاحب نظران بهره گرفته و راه را هموار کنیم برهمین اساس پیش بینی این که وضعیت صادرات چگونه خواهد شد امری دشوار به شمار می‌رود.

تولید پرتقال های یخی تیری از غیب بود که  بر قلب استان های شمالی نشست و باغداران را نگران و مستاصل کرد، پرتقال های مازندران که همه ساله گل سرسبد ایام عید بود و طعم بی نظیرش کام مهمانان نوروزی را شیرین می کرد سال گذشته از هندوانه ابوجهل نیز تلختر شده بود و نمی توانست نیاز بازار مرکبات  شب عید را تامین کند.

سرما آمد و زندگی باغداران شمالی بر باد رفت اما حکایت هر روز پیچیده تر می شد، بی‌مهری به محصول مرکبات مازندران در روزهایی که دوران بیماریش را می گذراند هر روز گسترده تر می شد، بازار دلالی مرکبات در مازندران به دنبال برف و سرمای شدید استان رونق گرفته و برخی از باغداران برای در امان ماندن محصولشان از سرما اقدام به برداشت پرتقال و نارنگی کردند و عرضه مازاد به بازار موجب کاهش شدید قیمت شد.

واسطه های بازار مرکبات در پی این سرمای ناگهانی و برخلاف اظهارات کارشناسی، برای کاهش و تعیین قیمت دلخواه چنین القا کردند که با توجه به آسیب پذیر شدن محصول بر اثر یخ زدگی، نگهداری و عرضه محصول در پایان سال با هدف افزایش قیمت، حتی در صورت افزایش قیمت، ضرر بیشتری را متوجه باغداران می‌کند.

در شرایطی که حدود سه میلیون تن تولید مرکبات استان دچار حوادث طبیعی شده بود، با تصمیم شورای تنظیم بازار مازندران، خرید پرتقال تلخ و درجه سه در دستور کار قرار گرفت تا باغداران بیشتر از این متضرر نشوند اما این وعده نیز تنها بر روی کاغذ ماند اما آیا امسال نیز اگر تیر غیب سرما اشک مرکبات را بر سر درختان منجمد کند چاره ای برای آن اندیشیده شده است؟

حسین صادقی، استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در گفت‌وگو با ایسنا، می گوید: سرمازدگی در سال ۹۵ پدیده ای به طور کامل اتفاقی بوده است. در تمام دنیا تنها یک بار در سال ۱۳۳۸ در کالیفرنیا سرمای زودهنگام موجب خسارات فراوانی به باغات میوه شده بود و از آن هنگام تا به امروز چنین پدیده ای رخ نداد.

استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری خاطرنشان می کند: ۳۰۰ سال پیش نخستین نوع پرتقال از سوی پرتغالی ها در جنوب ایران کاشته شد اما این میوه خوشرنگ و لعاب امروزی با برند پرتقال مازندران ۱۰۰تا۱۵۰سال پیش وارد مازندران شد.

وی با بیان اینکه کاشت تجاری نارنگی نیز از۱۳۵۰به بعد با ورود نهال های نارنگی از ژاپن در مازندران آغاز شد، تصریح می کند: پرتقال اولیه، کوچک، تلخ و پر از هسته بوده ‌است که در اثر تربیت مهندسی ژنتیکی و همچنین انتخاب نوع بهتر و کود کافی درشت تر و شیرین تر شده ‌است. از آنجا که برای کاشت پرتقال هیچ استراتژی در میان باغداران وجود نداشت گونه ای از پرتقال تامسون متولد و برند مازندران شد و نخستین بار در سال ۱۳۶۴ در غرب مازندران پرورش یافت.

این استاد دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری خاطرنشان می کند: تامسون ظاهری فریبنده و طعمی بسیار شیرین داشت اما در صنایع تبدیلی کاربردی ندارد و همین امر مهم ترین عاملی شد که سال گذشته باغداران مازندران بیشترین آسیب را در یخبندان تجربه کنند.

صادقی می گوید: موضوع یخبندان تنها چالش سال گذشته بود اما از امسال و سال های بعد چالش بزرگتری به نام تولید مازاد به وجود می‌آید. عرضه بیش از تقاضا در سال های بعدی مشکلات فراوانی برای بازار مرکبات مازندران ایجاد می‌کند. باید عرضه و تقاضا را متعادل کرد و واردات مرکبات در چنین شرایطی ضربه مهلکی به باغداران داخلی وارد می کند.

این استاد دانشگاه خاطرنشان می کند: اگر تولیدکنندگان داخلی می خواهند بازار مرکبات را در سال های آینده در دست گیرند و جلوی واردت گرفته شود باید به صورت فنی و علمی میوه ها را انبارکنند چرا که روش‌های سنتی نمی تواند پاسخگوی حجم فراوان مرکبات باشد. باغداران و سورتینگداران باید با متدهای روز دنیا آشنا شوند تا بتوانند در حوادث غیرقابل پیش بینی بازار را کنترل و مدیریت کنند.

وی در مورد چگونگی افزایش صادرات این برند مازندران یادآور می شود: پرتقال مازندران با کمی تغییر قابلیت صادر شدن را دارد اما متاسفانه سمپاشی بی رویه این محصول از مشکلات اساسی آن محسوب می‌شود. برای نگهداری و برداشت خوب این میوه نیاز به سمهای خطرناک نیست و نباید از سموم بیش از اندازه استفاده شود.

عبدالله رضیان نماینده مردم قائم‌شهر، سوادکوه، جویبار، سیمرغ و سوادکوه شمالی در مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص صادرات مرکبات و وضعیت موجود تولید این محصول معتقد است: با توجه به اینکه فصل برداشت مرکبات آغاز شده است کشاورزان به دلیل سرما و خسارت سال گذشته دلگرمی چندانی ندارند.
با توجه به اینکه مازاد تولید در استان داریم نوع تولید و چگونگی تولید بخشی از مشکلات در حوزه محصولات باغی است اما قسمت عمده مشکل در بخش صادرات است که توجه چندانی به آن نشده و برای مازاد تولید و صادرات آن اقدامی صورت نگرفته است.
امیر میران آملی، نایب رییس اتاق بازرگانی استان مازندران نیز به ایسنا می گوید: هرچند برف و سرما سال گذشته خسارت شدیدی به کشاورزان استان وارد کرد اما دغدغه مازاد وجود نداشت اما امسال مازاد تولید داریم و این از بحران سرما بدتر است. هرچند با صادرات می توان از این تهدید فرصت ایجاد کرد اما متاسفانه برندسازی مرکبات در استان وجود ندارد.
وی می افزاید: برندسازی مربوط به دولت یا اتاق بازرگانی نیست بلکه تشکلها و اتحادیه ای مرتبط باید در حوزه تبلیغات و بازاریابی فعال باشند و برندی منحصربفرد از محصولات کشاورزی و مرکبات استان تهیه کنند.
میران می افزاید: اتاق بازرگانی تنها یک تریبون برای مشخص کردن مشکلات است اما کسانی که می خواهند دست به صادرات مرکبات بزنند می توانند به همراه هیئت های تجاری اتاق بازرگانی به کشورهای مختلف سفرکرده و آموزشهای لازم را ببینند. باید یک یا دو شرکت در استان تمامی مرکبات را جمع آوری  و سورت کند و با برندی مشخص به کشورهایی که خواهان مرکبات مازندران هستند همچون کشورهای  cis ، عراق، روسیه، افغانستان و حوزه خلیج فارس صادر کنند تا هم صادرات رونق بگیرد و هم مساله مازاد تولید رفع و رجوع شود و هم برند مرکبات مازندران شناسانده شود.
این فعال اقتصادی مازندران معتقد است: برای افزایش صادرات مرکبات در این استان دولت باید امکانات و خدمات مورد نیاز را در اختیار کشاورزان و صادرکنندگان این محصول قرار دهد.

به گزارش ایسنا، بر اساس تازه‌ترین آمار گمرک از تجارت خارجی شش ماهه کشور، برنج نیمه سفید شده یا برنج کامل سفید شده حتی صیقلی یا براق شده با کد تعرفه ۱۰۰۶۳۰۰۰ مهم ترین محصول وارداتی به کشور بوده و در صدر جدول اقلام عمده وارداتی به ایران قرار گرفته است.

این در حالی است که واردات برنج هر ساله در فصل برداشت به منظور حمایت از تولیدکنندگان داخلی ممنوع می‌شود و در حال حاضر نیز از ابتدای شهریورماه واردات این محصول به دستور وزارت جهاد کشاورزی ممنوع شده است.

اما بر اساس آمار گمرک از ابتدای سال جاری تاکنون یک میلیون و ۵۴ هزار تن برنج به ارزش حدود ۹۹۶ میلیون دلار به کشور وارد شده است که این واردات بیش از شش درصد از وزن و چهار درصد از ارزش کل واردات را در این مدت به خود اختصاص داده است.

از سوی دیگر واردات برنج در این مدت، نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۸۶ درصدی از لحاظ وزنی و ۱۰۸ درصدی از لحاظ ارزش دلاری داشته است.

بر اساس آمار گمرک در شش ماهه نخست سال گذشته، ۵۶۵ هزار تن برنج به ارزش ۴۷۷ میلیون دلار به ایران وارد شده بود.

این در حالی است  که سید راضی نوری – عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی – صحبت از واردات بیش از یک میلیون و ۸۰۰ تن برنج به کشور کرده و گفته است که در صورت صحت این موضوع، ظلم در حق تولید داخلی و خیانتی به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی صورت گرفته است.

وی با بیان این که کل مصرف سالانه برنج کشور، دو میلیون و ۳۰۰ هزار تن است، اظهار کرده است که در صورتی که یک میلیون و ۸۰۰ تن برنج از طریق مبادی رسمی به کشور وارد شده باشد، بسیار نگران کننده است.

با این حال آمار گمرک نشان می‌دهد که حجم برنج وارد شده به کشور از مبادی رسمی و قانونی در شش ماهه نخست سال جاری برابر یک میلیون و ۵۴ هزار تن است.