دبیر ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان گفت: علی رغم محدودیت های تغییر اقلیم تا سال ۲۰۵۰ باید ۷۰ درصد بر آمار تولید غذای کشور افزوده شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ کاظم خاوازی، دبیر توسعه اقتصاد دانش بنیان در دومین رویداد فناوری های نوین کشاورزی به مشکلات تغییر اقلیم و محدودیت‌هایی تامین غذا ناشی از این پدیده اشاره کرد و گفت: تا سال ۲۰۵۰ جهان باید ۷۰ درصد غذای اضافه تولید کند، درحالیکه تغییرات اقلیم محدودیت‌های زیادی را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ برای تولید ایجاد کرده است.

او افزود: کشور ما هر دهه ۹میلی‌متر میزان بارندگی کاهش می‌یابد و ۳ دهم درجه هم دما افزایش می‌یابد که نتیجه آن کاهش تولیدات کشاورزی است، بااین‌حال هیچ برنامه‌ای برای مقابله با آن تهیه نشده است.

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهور ادامه داد: تغییرات اقلیم به حدی بخش کشاورزی را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ تحت تأثیر قرار داده که پسته سیرجان و کرمان اکنون در اردبیل و ارومیه کشت می‌شود که بی توجهی به این موضوع، اتفاقات ناگواری را به همراه خواهد داشت.براین اساس از موسسات تحقیقاتی درخواست داریم که برنامه کشتی را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ برای محصولات کشاورزی تدوین کنند چراکه اکنون کشاورزان با تاریخ‌های کشت جدیدی مواجه هستند.

او با بیان اینکه در کوتاه مدت عملکرد محصولات کشاوزری ۲۵ درصد کاهش می‌یابد، گفت: تا سال ۲۰۸۰، ۵۰ درصد افت عملکرد محصولات کشاورزی را داریم و از طرفی مشکلات حکمرانی بر آب هم با پدیده تغییر اقلیم گره خورده است که براین اساس ۱۴۰ میلیارد متر مکعب آب در سال به طبیعت بدهکار هستیم که به عبارت دیگر سالانه ۲.۵ میلیارد متر مکعب این بدهی بیشتر می شود چراکه با پمپاژ آب از زیر زمین بدهکاری ما به طبیعت سال به سال افزون‌تر می‌شود.

دبیر توسعه اقتصاد دانش بنیان در باره غفلت در بخش خاک هم اشاره کرد و گفت: طبق آمار وزارت جهاد کشاورزی سالانه ۱۰هزار هکتار از اراضی کشاورزی تغییر کاربری قانونی می‌شود و این خود به هدر دادن منابع تولید است.

او با بیان اینکه تا ۵۰سال آینده ضرباتی در خاک به دلیل شوری یا استفاده بیش از حد از کودها  وارد شده است، گفت: اهمیت خاک در تولید به حدی است که مقام معظم رهبری بارها آن را در جلسات خود مهم‌تر از آب عنوان کرده است.

خاوازی گفت: اگر در سال ۱۹۶۴ تا ۲۰۰۴ انقلابی در بخش کشاورزی ایجاد شد و با اصلاح بذر و نژادهای جدید تحول در بخش کشاورزی و غذا ایجاد شد، اکنون هم شرکت‌های دانش بنیان و یا سیستم‌های پیشرفته کشاورزی از پهپاد گرفته تا سنسورهای تعیین میزان مصرف آب و تأثیر انرژی هسته‌ای در بخش کشاورزی، می‌توان به چالش‌های امنیت غذایی در آینده فائق آمد.

او با بیان اینکه هیچ محدودیتی از نظر علمی در بخش کشاورزی کشور وجود ندارد، گفت: بخش دولتی باید حمایت‌های خود را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ بیشتر کند؛ چراکه بحران غذایی در آینده جدی و از همین الان باید به فکر باشیم.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

رئیس سازمان تحقیقات، اموزش و ترویج کشاورزی گفت: با تمرکز بر دانش، فناوری و شرکت‌های دانش بنیان تا بیش از ۹۰ درصد امکان خودکفایی در محصولات کشاورزی وجود دارد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا، سید مجتبی خیام نکویی در دومین رویداد فناوری‌های نوین کشاورزی با بیان اینکه تنها مسیر برای امنیت غذایی دانش بنیان شدن بخش کشاورزی است، گفت:یکی از مهم‌ترین مولفه‌های دانش بنیان شدن بخش کشاورزی این است که دانش‌های بومی و فنی به بخش کشاورزی نفوذ کند.

وی ادامه داد: در مجموعه سازمان تات و دانشگاه‌ها فعالیت‌های خوبی انجام شده است. بسیاری از آنها به بخش اجرایی ورود نکرده‌اند. سال گذشته تدابیری اندیشیدیم که چرخ دنده‌های بخش تحقیقاتی با بخش اجرای کشاورزی درگیر شود و دانش‌هایی که در طول سال‌های مختلف به دست آمده سازماندهی شود و به بخش کشاورزی رسوخ کند.

رئیس سازمان تحقیقات آموزش ترویج کشاورزی اضافه کرد: ذهنیت غلطی شکل گرفته که هرچه جلوتر می‌رویم ک منابع ما محدود می‌شود نباید به توان اکولوژیکی خودمان فشار بیاوریم. یعنی اگر ۱۲۵ میلیون تن تولید داریم باید به ۱۱۰ و یا حتی کمتر یعنی ۷۰ میلیون تن برسد و استدلال این است که منابع خصوصا آب محدود است.

به گفته وی بعضی اوقات در نظر نمی‌گیریم که خرید غذا و واردات غذا امر عادی نیست. غذا یک اهرم سیاسی است و تبدیل به سلاح شده است. این تصور که ما از منابعمان استفاده نکنیم و به سمت واردات برویم غلط است. ما باید علم و دانش و فناوری را به بخش کشاورزی وارد کنیم تا شاهد ارتقای تولید و بهره‌وری باشیم.

نکویی در ادامه گفت: سال گذشته ۷ میلیون و ۲۵۰ هزار تن گندم در کشور خریداری شد. امسال این عدد به ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تن رسید. یعنی نسبت به سال گذشته دو میلیون و ۵۰۰ هزار تن افزایش خرید داشتیم. که اگر به این میزان  ۳.۵ میلیون اضافه کنیم از ۱۲ میلیون تن رد می شویم. در حالی که نیاز سالانه کشور به گندم  ۱۳.۵میلیون تن است.

وی در ادامه گفت: افزایش قیمت خرید تضمینی گندم، استفاده درست از کودهای پتاسه و فسفاته، استفاده از بذور اصلاح شده سازگار با اقلیم‌هام مختلف باعث افزایش تولید شده است. این پتانسیل و ظرفیت تولید به گونه‌ای است که اگر به مفهوم واقعی کلمه متمرکز شویم و گندم را دانش بنیان کنیم بدون شک جزو صادر کنندگان گندم خواهیم بود.

وی همچنین اضافه کرد : دو میلیون هکتار سطح زیر کشت گندم آبی  و چهار میلیون هکتار سطح زیر کشت گندم داریم و با اجرایی شدن طرح جهش تولید در دیمزارها میانگین عملکرد گندم در دیم زارها به بیش از یک تن در هکتار رسیده و تولید افزایش داشته است.

به گفته وی نیاز کشور به غذا حدود۱۴۲ میلیون تن و تولید غذا نیز ۱۲۵ میلیون است. تقریبا ۸۰ درصد ضریب خودکفایی داریم و برای ۲۰ درصد مابقی سالی ۱۰ تا ۱۶ میلیارد دلار ارز از کشور خارج می کنیم.

رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی تصریح کرد:نباید در دانش خساست به خرج دهیم. باید دانش‌های موجود را به بهترین شکل به بخش خصوصی انتقال دهیم. ۷۰ سال وارد کننده بذر سیب زمینی بودیم اما در مجموعه بیوتکنولوژی توانستیم این بذر را تولید کنیم و دانش آن به ۱۶ شرکت خصوصی انتقال داده شد.

وی در ادامه اضافه کرد: امروز تعداد شرکت‌ها و هسته‌های فناور در بخش کشاورزی مطلوب مقامات ارشد نظام نیست. که باید با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صندوق توسعه نوآوری و شکوفایی و سازمان تا اقدامات بیشتری در این بخش انجام شود.

معاون وزیر جهاد کشاورزی عنوان کرد: در زمینه ترویج ضعف‌هایی داریم،   مزارع نوآور بهره‌ور تعریف کردیم که در این مزارع از فناوری‌ها و دانش‌ها استفاده می‌شود و باید حمایت‌هایی از جانب معاونت علمی ریاست جمهوری، صندوق توسعه نوآوری و سازمان تات صورت گیرد.

نکویی با بیان اینکه از ۱۲۵ میلیون تن تولید بخش کشاورزی ۲۴ میلیون تن تولیدات باغی است گفت: ۶۰ درصد از باغات ما درجه ۲ و ۳ هستند که این باغات آب بیشتری مصرف می‌کنند و کمترین میزان بهره‌وری را دارند.

رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی اضافه کرد :امروز یکی از مهمترین چالش‌های بخش کشاورزی سن کشاورزان و دانش آنها است در آینده کشاورز جوان نداریم. در حال حاضر میانگین سنی کشاورزان ۵۴ سال است که آنها نیز تا ۱۰ سال دیگر راندمان دارند.

وی با اشاره به اهمیت نسل جوان در بخش کشاورزی‌گفت: فارغ التحصیلان ما وارد بخش کشاورزی نمی‌شوند. اگر بخواهیم کشاورزی را دانش بنیان کنیم باید کشاورزان را تربیت کنیم که این مهم باید از مسیر هنرستان انجام شود.

نکویی در ادامه افزود: در بحث امنیت غذایی تصور همه بر این است که فقط وزارت جهادکشاورز مسئول است در حالی که ۶تا ۷وزارتخانه در این حوزه باید همکاری داشته باشند. به طور مثال اگر وزارت نفت به موقع کود مورد نیاز کشاورزان را تامین کند دچار چالش نمی شویم.

معاون وزیر جهادکشاورزی با اشاره به اینکه ظرف ۴سال آینده نیاز کشور را تامین می‌کنیم اگر کشاورزی دانش بنیان شود، گفت:انتظار نظام  امنیت غذایی نیست بلکه حاکمیت غذایی است. یعنی علاوه بر نیاز خودمان بتوانیم غذای برخی کشورهای دیگر را تامین کنیم.

به گفته وی سالیانه ۶ میلیارد دلار  صادرات داریم اما تراز بخش کشاورزی منفی است که باید تراز را مثبت کنیم.

وی  با اشاره به الگوی مصرف در کشور گفت: به طور مثال مصرف روغن در کشور ۲برابر میانگین کشورهای اروپایی است. همچنین ۹۰تا ۹۲ درصد روغن مورد نیاز کشور از محل واردات تامین می شود. سهم واردات روغن از واردات محصولات کشاورزی ۲۰ درصد است که امیدواریم روی الگوی مصرف تجدید نظر شود.

نکویی در پایان گفت: با تمرکز بر دانش، فناوری و شرکت‌های دانش بنیان تا بیش از ۹۰ درصد امکان خودکفایی در سایر محصولات وجود دارد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

وزیر جهادکشاورزی گفت: تا کنون نزدیک به ۱۰ میلیون تن خرید گندم انجام شده است و طی شنبه تا یکشنبه هفته بعد این میزان با روند فعلی از ۱۰ میلیون تن هم عبور می‌کند که یک رکورد است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا، محمدعلی نیکبخت در حاشیه جلسه هیئت دولت اظهار کرد: در تیرماه ۱۳۱ میلیون و ۸۰۰ هزار جوجه‌ریزی داشتیم‌. در مرداد هم به همین سمت می‌رویم. این در صورتی است که در ۱۰ تا ۱۲ ماه گذشته چنین میزانی نداشته‌ایم. تأکید ما بر تأمین به‌موقع نهاده‌ها است تا با افزایش سقف جوجه‌ریزی در داخل کشور نیاز را تأمین کنیم.

وی افزود: واقعاً امکان تأمین همه گوشت مرغ و گوشت قرمز مورد نیاز برای جمعیت حدود ۸۵ میلیون نفری کشور با واردات ممکن نیست و بر همین اساس وزارت جهادکشاورزی تلاش خود را بر تولید داخلی و حمایت از تولیدکنندگان ایرانی قرار داده است.

وزیر جهادکشاورزی درباره خرید تضمینی گندم هم اظهار کرد: تا الان نزدیک به ۱۰ میلیون تن خرید گندم انجام شده است و طی شنبه تا یکشنبه هفته بعد این میزان با روند فعلی به ۱۰ میلیون تن هم عبور می‌کند که یک رکورد است. از ۱۱ و نیم میلیون تن نیاز کشور ما ۱۰ میلیون تن را در کشور تولید می‌کنیم. بازپرداخت آن هم با تأکید رئیس‌جمهوری به سازمان برنامه و بودجه مبنی بر اینکه طلب کشاورزان دیون ممتازه است، در اولویت قرار دارد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

سفیر ایران در گینه گفت: تلاش خواهیم کرد از مجموع توانایی های کشور در تولیدات کشاورزی و صنایع تبدیلی مخصوصا دانش فنی و مهندسی و شرکت های دانش بنیان که توانایی بالایی است در آفریقا استفاده شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از مهر، جمشید پرویزی، سفیر جدید جمهوری اسلامی ایران در گینه درباره کمک بخش کشاورزی ایران به کشورهای آفریقایی گفت: استعدادهای کشاورزی در آفریقا در حال شکوفایی است و به دلیل بحران اوکراین توجه به منابع غذایی در سایر نقاط کره زمین در حال افزایش است و همین امر باعث شده نیاز برای ماشین آلات و تجهیزات ادوات کشاورزی زیاد شود.

وی افزود: تقاضا برای تجهیزات سخت افزاری کشاورزی تقریباً در ملاقات‌هایی که بین مقامات ایرانی و برخی کشورهای آفریقایی رخ داد، اعلام شد.

وی با اشاره به اینکه در محل مأموریت به عنوان سفیر پیگیر خواهیم بود تا از ظرفیت‌های صادراتی ایران به آفریقا استفاده شود، ادامه داد: این توانایی در بخش کشاورزی ایران وجود دارد و موضوع ارتباطات بخش کشاورزی با آفریقا پیگیری خواهد شد.

این فعال حوزه سیاست خارجی کشور تاکید کرد: کشورهای غرب آفریقا با توجه به بهره‌مندی از منابع زیرزمینی و دسترسی به سرمایه، در جستجوی صنعتی و بهبود توسعه زندگی شهری هستند زیرساخت‌های لازم را ندارند و در زمینه تأمین انرژی و برق با مشکل مواجه هستند نیاز به ژنراتور در آفریقا در واحدهای صنعتی و منازل مسکونی و آپارتمانی جدی است و خوشبختانه این نیازمندی در تراکتورسازی ایران قابل تأمین است.

وی با بیان اینکه ژنراتورهای متفاوت با قدرت و توان مختلف در ایران تولید می‌شود، عنوان کرد: قیمت‌های تولیدات تراکتورسازی بسیار رقابتی و کمتر از بازار جهانی است که تلاش خواهیم کرد از مجموع توانایی‌های کشور در تولید صنعتی و صنایع تبدیلی مخصوصاً دانش فنی و مهندسی و شرکت‌های دانش بنیان که توانایی بالایی است در آفریقا شناسانده شود.

پرویزی آمار رسمی مراودات ایران و گینه را بسیار کم عنوان کرد و گفت: آمار رسمی رقم بالایی نیست و می‌توانیم آمار ۲۰۰ هزار یورو را اعلام کنیم اما به دلیل تحریم‌ها شرکت‌های ایرانی ناچار هستند از روش‌های متفاوتی برای صدور کالاها با واسطه و بی واسطه استفاده کنند و کالاهای ایرانی ناچار با عنوان‌های و برندهای ملیت‌های دیگر و مبادی متفاوتی به آفریقا صادر می‌شود لذا آمار رسمی رقم کمی است اما آمار واقعی فراتر از این ارقام است و بازار در آفریقا برای محصول ایرانی وجود دارد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: مهر

معاون وزیر جهاد گفت: در ۲ سال اخیر با کاهش پنج میلیون تنی واردات گندم، توانستیم ۲ میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی داشته باشیم.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از وزارت جهاد کشاورزی؛ علیرضا مهاجر درباره میزان خرید گندم و زمان‌بندی خودکفایی گفت: با اقدامات حمایتی دولت سیزدهم افزایش تولید تنها مربوط به محصول گندم نیست، بلکه در بقیه کالاهای اساسی مانند شکر، برنج، جو، پنبه و دانه‌های روغنی نیز روند افزایش تولید و عملکرد در واحد سطح را شاهد هستیم.

به گفته او، برداشت گندم تا پایان مرداد انجام می‌شود و فرآیند خرید تضمینی تا ۱۵ شهریور ادامه خواهد داشت.

معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه در محصول گندم بدون افزایش سطح زیرکشت، عملکرد افزایش پیدا کرده است، گفت: این دستاورد به دلیل توجه ویژه کشاورزان به علم تغذیه گیاهی و اجرای کشت قراردادی در یکی دو سال اخیر است.

او ادامه داد: در گندم علاوه بر تغذیه، موضوع بذر و مبارزه با آفات، بیماری‌ها، علف‌های هرز و آبیاری‌های نوین مانند آبیاری تیپ نیز اهمیت دارد؛ زیرا علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب، راندمان تولید نیز رشد داشته است.

مهاجر افزود: آمار خرید تضمینی گندم در سال ۱۴۰۰ حدود ۴.۵ میلیون تن و در سال ۱۴۰۱ نزدیک به ۷.۵ میلیون تن بوده است؛ بر این اساس خرید تضمینی گندم امسال نسبت به سال ۱۴۰۰ حدود ۱۱۴ درصد و نسبت به سال ۱۴۰۱ نزدیک‌ به ۴۱ درصد رشد داشته است.

معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی عوامل اصلی افزایش خرید گندم را نسبت به سال‌های گذشته، قیمت‌گذاری مناسب، اعلام به موقع قیمت، اجرای کشت قراردادی (ارائه کودهای پایه و بذر)، تغذیه گیاهی و حمایت کودی دانست و گفت: در واقع تولید گندم به عنوان یک کالای اساسی مهم باید برای کشاورزان از نظر قیمتی و درآمدزایی صرفه اقتصادی داشته باشد.

او ادامه ‌داد: قیمت گندم باید به گونه‌ای تعیین شود که کشاورز علاوه بر تامین معاش خود بتواند عملیات مبارزه با علف‌های هرز، تکمیل دوره‌های آبیاری، تامین به موقع کودهای پایه و خرید بذر مناسب را در اولویت قرار دهد، در غیر این صورت انگیزه‌ای برای ورود به زمین کشاورزی نخواهد داشت.

معاون وزیر جهاد اضافه کرد: در بحث تغذیه گیاهی نیز کشاورزان باید به طور همزمان از کودهای پایه همچون کود اوره (ازت، نیتروژن، سفید یا شکری)، کود فسفاته (کود سیاه) و کود پتاسه (کود زرد یا قهوه‌ای) استفاده کنند، زیرا به‌کارگیری یکی از کودها به تنهایی منجر به افزایش عملکرد در هکتار نمی‌شود، بلکه زمانی مصرف کود منجر به افزایش عملکرد در هکتار می‌شود که در کنار کود اوره از کودهای فسفاته و پتاسه استفاده شود.

او افزود: در سال ۱۴۰۰ بخشنامه‌ای با عنوان جلوگیری از مصرف جداگانه کودهای پایه به طور همزمان در فصل کاشت به سراسر کشور ابلاغ شد که این موضوع برای برخی دغدغه‌هایی ایجاد کرد، اما در نهایت مصرف همزمان کودهای پایه به منظور افزایش عملکرد در واحد سطح مورد تایید قرار گرفت؛ بنابراین اکنون کشاورزان موظفند برای افزایش تولید در هکتار از کودهای پایه به‌طور همزمان استفاده کنند.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور زراعت، اجرای این بخشنامه را ۱۰۰ درصد علمی و فنی دانست و گفت: این رویکرد مختص به دولت سیزدهم نیست و باید در همه دولت‌ها این مهم اجرایی شود تا با افزایش عملکرد در واحد سطح بتوانیم در تولید کالاهای اساسی به خودکفایی برسیم.

او گفت: حمایت دولت سیزدهم از کودهای پایه منجر به افزایش تولید گندم و سایر کالاهای اساسی شده است و اگر دولت این حمایت را قطع کند، به ‌طور حتم خرید تضمینی گندم کاهش می‌یابد.

مهاجر گفت: به دلیل استمرار خشکسالی‌ها و کاهش بارندگی در استان‌های مختلف کشور، عملکرد تولید گندم امسال فقط در سطح یک میلیون هکتار بالای پنج تن در هکتار بوده و در بقیه اراضی زیر چهار تن در هکتار بوده است و اگر میزان عملکرد در هکتار به ۶ تن در هکتار برسد کشور برای همیشه به خودکفایی می‌رسد.

صرفه‌جویی ۲ میلیارد دلاری واردات گندم نسبت به دو سال گذشته

معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی درباره میزان واردات امسال با توجه به خرید خوب گندم، افزود: در سال‌های گذشته که میزان خرید گندم پایین بود، بخشی از نیاز کشور از محل واردات تامین می‌شد اما برآوردها نشان می‌دهد که تا پایان فصل برداشت خرید گندم کشور به ۱۰ میلیون تن برسد که منجر به خودکفایی در گندم نان خواهد شد.

او ادامه‌ داد: برای تامین گندم نان نیازی به واردات نیست، بلکه در نهایت برای صنف و صنعت بین ۱.۵ تا ۲ میلیون تن گندم نیاز داریم که باید از محل واردات تامین شود.

این مقام مسئول گفت: در دو سال اخیر با کاهش پنج میلیون تن واردات گندم، توانستیم ۲ میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی داشته باشیم.

مهاجر خواستار احیای ردیف بودجه گندم شد و گفت: در سال‌های گذشته گندم دارای ردیف بودجه بود که حذف شد، بنابراین از دولت انتظار می‌رود که برای خودکفایی در تولید این کالای اساسی ردیف بودجه آن احیا شود.

سرویس خبری: کشاورزی

غلامرضا صالحی جوزانی گفت: در حال حاضر نیاز کشور چیزی بالغ بر ۱۵۰ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی است که از این رقم ۱۲۵ میلیون تن توسط بخش کشاورزی کشور تامین می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ غلامرضا صالحی جوزانی گفت: بخش کشاورزی جزء امنیت غذایی کشور محسوب می شود در حال حاضر نیاز کشور چیزی بالغ بر ۱۵۰ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی است که از این رقم ۱۲۵ میلیون تن توسط بخش کشاورزی کشور تامین و ۲۵ میلیون تن دیگر از طریق واردات تامین می شود.

او گفت: پیش بینی می شود تا سال ۲۰۵۰ نیاز ما به ۲۰۰ میلیون تن محصولات کشاورزی رسد که متاسفانه ما به تغییرات اقلیمی هم دست و پنجه نرم می کنیم.

جوزانی گفت: کشاورزی شور باید به سمت کشاورزی دانش بنیان حرکت کند،معمولا شبکه های اجرایی هم افزایی در این بخش را ندارند.  به طور قطع توسعه کشاورزی دانش بنیان مبتنی بر فناوری های نوین کشاورزی بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی برای رفع چالش های بخش کشاورزی لازم است.

صالحی جوزانی درباره چالش های مهم بخش کشاورزی و منابع طبیعی کشور تا سال۱۴۳۰ گفت: تا آن زمان افزایش جمعیت کشور تا حدود ۱۰۰ میلیون نفر و نیاز کشور به محصولات کشاورزی حدود ۲۰۰ میلیون تن خواهد رسید این در حالی است که اکنون نیاز کشور به محصولات کشاورزی ۱۵۰ میلیون تن است

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی گفت: اکنون نزدیک به ۲۰۰ شرکت دانش بنیان فناور و هسته ای در بخش بیوتکنولوژی کشاورزی فعال است که ارزش محصولات آنها حدود ۵۰۰ میلیون دلار است و باید این میزان به ۲ میلیارد دلار برسد.

سرویس خبری: کشاورزی

سرویس خبری: باشگاه خبرنگاران جوان

رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر گفت: بر اساس گزارش مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ۹۷ درصد مساحت کشور با بحران خشکسالی دست به گریبان بوده و این وضعیت در حال تشدید است. بنابراین توسعه پایدار کشاورزی و ایجاد امنیت غذایی در گروی حفظ و بهره‌برداری بهینه از منابع سه گانه کشاورزی یعنی آب، خاک و منابع ژنتیکی است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا، محمد زمانیان در نشست خبری با بیان این‌که بخش کشاورزی وظیفه تامین امنیت پایدار غذایی با اتکا و تولید ملی، استفاده بهینه و کارآمد از منابع تولید، حفاظت از منابع تجدید شونده و افزایش درآمد کشاورزان را برعهده دارد، گفت: اما این بخش حاضر در انجام وظایف ذاتی خود با چالش‌هایی از جمله بحران کم آبی، ناپایداری منابع کشاورزی و پایین بودن بهره‌وری زمین، آب و انرژی دست و پنجه نرم می‌کند.

وی ادامه داد: افزایش مصرف آب به دلیل توسعه صنایع، گسترش سطح زیرکشت محصولات آبی و تابستانه، افزایش مصارف شهری و صنعتی همراه با جمعیت رو به رشد، تغییر اقلیم و خشکسالی‌های پی در پی، دسترسی به آب با کیفیت در ایران را به شکل فزاینده‌ای کاهش داده و توانایی بخش کشاورزی کشور را در دستیابی به امنیت غذایی تحت تاثیر قرار داده است.

به گفته وی براساس گزارش مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی نشان می‌دهد که ۹۷ درصد مساحت کشور با بحران خشکسالی دست به گریبان بوده و این وضعیت در حال تشدید است. به ویژه در فلات مرکزی که بیشترین آمار جمعیتی ایران در این منطقه توزیع شده و این در حالی است که بیشترین مشکل منابع آبی هم در فلات مرکزی کشور وجود دارد.

زمانیان در ادامه گفت: توسعه پایدار کشاورزی و ایجاد امنیت غذایی در گروی حفظ و بهره‌برداری بهینه از منابع سه گانه کشاورزی یعنی آب، خاک و منابع ژنتیکی است.

رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر به پایین بودن بهره‌وری نیز اشاره کرد و گفت: ارزیابی تناسب اراضی برای کشاورزی ایران نشان می‌دهد که علاوه بر محدودیت‌های آبی، منابع زیرزمینی نیز موانع قابل توجهی را برای تولید پایدار ایجاد کرده است. تجارب خارجی و داخلی نشان می‌دهد که افزایش بهره‌وری آب از سریع‌ترین و اقتصادی‌ترین راه‌حل‌هایی است که می‌تواند ضمن رونق بخشیدن به تولید، ایجاد درآمد و کاهش هزینه، تامین منابع آب، خسارت وارده به منابع آب را تامین و احیاء کند و با توجه به همبست قوی آب و انرژی، سیاست‌های اعمال بر آب، بر انرژی نیز تاثیرگذار است.

وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به وظایف و اهداف موسسه اصلاح و تهیه نهال بذور اشاره کرد و گفت: از مهم‌ترین وظایف این موسسه می‌توان به جمع‌آوری، حفاظت و توسعه ظرفیت‌های بهره‌برداری از ذخائر ژنتیک گیاهی، بررسی‌های به‌نژادی، به‌زراعی و تکنولوژیکی در پی محصولات زراعی برای گروه‌های مختلف، تهیه و ارائه دانش فنی، تولید هسته‌های اولیه بذر نهال و ارائه مشاوره‌های فنی و تحقیقاتی و تعیین سیاست خط مشی بر کار تولیدکنندگان بذر اشاره کرد.

زمانیان افزود: این موسسه در سال ۱۴۰۰- ۱۴۰۱ به طور متوسط سالیانه ۵۰۰ تا ۶۰۰ پروژه تحقیقاتی در راستای تحقق برنامه‌های کلان کشور اجرا کرده است. همچنین در بازه زمانی ۹ ساله در مجموع ۱۴۰ رقم از محصولات مختلف گروه غلات آبی، ذرت و گیاهان علوفه‌ای، دانه‌های روغنی، سبزی و صیفی و حبوبات آبی اصلاح شده معرفی شده است.

وی با بیان اینکه منابع ژنتیکی گیاهی یکی از ارزشمندترین ثروت‌های ملی و منابع پایه‌ای هر کشور محسوب می شوند، گفت: در حال حاضر تعداد کل منابع ژنتیکی گیاهان زراعی و خویشاوندان وحشی آنها ۷۳ هزار و ۹۱ نمونه ژنتیکی است و  در مجموع بیش از ۱۴۰ هزار نمونه ژنتیکی در بانک ژن گیاهی ملی ایران مورد حفاظت است. همچنین تاکنون ۶۲۵۵ نمونه ژنتیکی از گونه‌های درختان میوه جمع‌آوری و در قالب کلکسیون‌های زنده در ایستگاه‌های تحقیقاتی مورد حفاظت قرار گرفته است.

رئیس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر همچنین به برخی از اقدامات این موسسه اشاره کرد و گفت: از جمله اقدامات می‌توان به معرفی ارقام متحمل به خشکی، شوری و سایر تنش‌ها، معرفی ارقام کلزا به کشاورزان برای دستیابی به خودکفایی در تولید روغن گیاهی، آغاز تحقیقات در خصوص ارقام هیبرید کلزا، توسعه کشت زمستانه هیبرید آفتابگردان در مناطق گرمسیری خوزستان، معرفی ارقام هیبرید زودرس آفتابگردان، اصلاح ارقام زودرس و پرروغن گلرنگ، معرفی ارقام جدید سیب‌زمینی، معرفی ارقام داخلی لوبیا سبز و تحقیقات سالیانه بر ژرم پلاسم‌ها و انعقاد تفاهم‌نامه همکاری مشترک علمی و پژوهشی با پژوهشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و… اشاره کرد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

رئیس مرکز فناوری کشاورزی در محیط‌های کنترل‌شده دانشگاه تهران، از راه‌اندازی این مرکز در دانشگاه تهران خبر داد و در ادامه هدف از راه‌اندازی آن‌را راهبرد تحول تولید محصولات کشاورزی در کشور با مصرف حداقلی منابع برشمرد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا؛ دکتر ساسان علی‌نیائی‌فرد با بیان این‌که روند تولید محصولات در آینده پیش روی دنیا متفاوت از دهه‌های پیشین خواهد بود، اظهار کرد: نگاه به تولید محصولات کشاورزی به‌عنوان یک شغل پرزحمت و کم‌درآمد در دهه حاضر و دهه‌های پیش رو نخواهد بود.

وی ادامه داد: گلخانه‌ها و کشت‌های عمودی در محیط‌های بسته با استفاده از روش‌های هوشمند جایگزین تولید محصولات به‌صورت سنتی خواهند شد.

رئیس مرکز فناوری کشاورزی در محیط‌های کنترل‌شده دانشگاه تهران، افزود: با توجه به گسترش روزافزون کشت در محیط‌های کنترل‌شده به‌ویژه در گلخانه‌ها و سیاست وزارت کشاورزی مبنی بر افزایش سطح کشت گلخانه‌ها تا ۱۵۰ هزار هکتار اهمیت وجود مرکزی که به‌صورت هدفمند تولید محصول، فناوری‌های مرتبط، طراحی و الگوهای مناسب توسعه کشت در گلخانه را هدف‌گذاری کرده باشد، به‌صورت قابل ملاحظه‌ای احساس می‌شد.

علی‌نیائی‌فرد خاطرنشان کرد: از طرفی بروز فناوری‌های نوین برای پرورش گیاهان از جمله کشت‌های طبقاتی، عمودی (Vertical farming) و کشت در محیط‌های بسته و لزوم هدفمند کردن تحقیق و توسعه و آموزش کاربردی در این زمینه باعث شد که در نهایت مرکز فناوری کشاورزی در محیط‌های کنترل‌شده در اسفندماه ۱۴۰۱ در دانشگاه تهران به‌عنوان یک مرکز نوع یک مصوب شده و شروع به فعالیت کند.

وی با بیان این‌که دانش‌آموخته مقطع دکتری رشته باغبانی گلخانه‌ای از دانشگاه واخنینگن هلند در سال ۱۳۹۳ است، تصریح کرد: هم‌اکنون در دانشگاه تهران مشغول به فعالیت و تحقیق و توسعه در زمینه تولید محصولات تحت‌نور مصنوعی و محیط‌های کنترل‌شده و کشت‌های عمودی هستم.

رئیس مرکز فناوری کشاورزی در محیط‌های کنترل‌شده دانشگاه تهران، افزود: در سال ۱۳۹۶ آزمایشگاه فتوسنتز و واکنش‌های نوری را در دانشکده فناوری کشاورزی(ابوریحان سابق) تأسیس کردم که موفق به کسب عنوان آزمایشگاه نمونه دانشگاه تهران در سال ۱۳۹۸ شد.

علی‌نیائی‌فرد، افزود: نتایج این فعالیت‌ها به ثمر نشستن پروژه‌های مشترک بین‌الملل در قالب قرارداد، تفاهم‌نامه و پروژه با کشورهای هلند، چین، روسیه، آلمان، یونان، بلژیک، آمریکا، کانادا، دانمارک و لهستان بود که در قالب سه قرارداد، پنج تفاهم‌نامه و سه پروژه مشترک عملیاتی شد.

وی ادامه داد: حاصل این موارد نیز انتشار ۸۲ مقاله در مجلات معتبر بین‌المللی، ۱۲ مقاله علمی و پژوهشی داخلی، ۳۵ سخنرانی در کنگره‌های بین‌المللی، ۲۵ سخنرانی در کنگره‌های داخلی و حضور به‌عنوان سخنران کلیدی در ۸ کنگره بین‌المللی و داخلی در سال‌های پس از بازگشت بود، به‌گونه‌ای که در ۸ سال اخیر در کمیته علمی کنگره گرین سیز که معتبرترین کنگره گلخانه و محیط‌های کنترل شده است، به‌طور مستمر حضور داشته‌ام.

رئیس مرکز فناوری کشاورزی در محیط‌های کنترل‌شده دانشگاه تهران، با بیان این‌که هم‌اکنون رئیس هیئت مدیره یکی از شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران هستم که با سهامداری سازمان توسعه سرمایه‌گذاری دانشگاه تهران در زمینه تولید محصول و ایجاد سازه‌های هیدروپونیک در محیط‌های بسته تحت‌نور مصنوعی ال‌ای‌دی مشغول فعالیت هستیم، افزود: پروپوزال تأسیس مرکز فناوری کشاورزی در محیط‌های کنترل‌شده در سال ۱۴۰۰ توسط من به دانشگاه تهران ارائه شد و سرانجام در اسفندماه ۱۴۰۱ به‌عنوان یک مرکز نوع یک در دانشگاه تهران مصوب شد.

علی‌نیائی‌فرد، آموزش، پژوهش و تربیت کارشناس برای محیط‌های کنترل‌شده، تغییر الگوی تولید محصول از سبک سنتی کم‌درآمد به سبک پیشرفته درآمدزا و کشاورزی فناورانه به معنای فناوری‌های نوظهور و تحول‌آفرین نظیر استفاده از فناوری کشت‌های عمودی را از اهداف راه‌اندازی این مرکز برشمرد و افزود: از دیگر اهداف راه‌اندازی این مرکز می‌توان به تولید گسترده محصولات با مصرف حداقلی منابع، کشاورزی سبز/ پایدار، بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر و پاک، کاهش مصرف آب و افزایش تولید و سلامت مواد غذایی و کشاورزی ارگانیک اشاره کرد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

رئیس سازمان منابع ‌طبیعی و آبخیزداری کشور از تدوین “طرح تحول احیای پوشش گیاهی و تولید علوفه” با هدف احیای مراتع کشور خبر داد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، عباسعلی نوبخت رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایانا با اعلام این خبر افزود: این طرح به تصویب شورای معاونان وزارت جهاد کشاورزی رسیده و در دست بررسی توسط هیات وزیران است.

وی با بیان این که در قالب این طرح ۱۵ هزار میلیارد تومان اعتبار پیش‌بینی کرده‌ایم، گفت: در این طرح قرار است چهار نوع عملیات برای احیای مراتع اجرایی شود. ۵۰۰ هزار هکتار تبدیل دیم‌زارها در اراضی مرتعی دیده شده است، یک میلیون هکتار علمیات بیولوژیک، یک میلیون و ۲۵۰ هزار هکتار عملیات بیومکانیک و دو میلیون و ۴۵۰ هزار هکتار هم قرق برای مراتع پیش‌بینی شده است، همچنین ۵۰ میلیون هکتار هم مدیریت چرا در نظر گرفته‌ایم.

رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با اشاره به اجرای برنامه‌های راهبردی زیاد در بخش مرتع و حفاظت از حق و حقوق مردم بیان کرد: بحث رقومی‌سازی نقشه‌های مرتع در دستور کار قرار دارد، هیچ کاری در سنوات گذشته انجام نشده بود. با رقومی‌سازی نقشه مراتع، در حال برطرف کردن تداخل‌های احتمالی که از قبل وجود داشت، هستیم که کار بسیار بزرگی است.

وی با اشاره به سه سامانه طراحی شده برای بخش مرتع گفت: این سه سامانه در زمینه گیاهان دارویی، ممیزی اراضی مرتعی و سامانه محصولات فرعی جنگلی و مرتعی فعال شده است.

نوبخت از ممیزی ۸۲ میلیون هکتار از مراتع کشور خبر داد و افزود: در مراتع کشور ۹۳۷ هزار خانوار شناسایی کردیم، ۴۲ هزار و ۶۲۱ سامان عرفی شناسایی شده و ۳۸۲ هزار فقره پروانه چرا صادر شده است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی درباره مهمترین اقدامات انجام شده در مراتع کشور گفت: در ۵.۶ میلیون هکتار از مراتع کشور عملیات احیا و اصلاح انجام شده است. در حال حاضر چهار نوع عملیات در مراتع کشور پیگیری می‌شود، اجرای عملیات مکانیکی به عهده بخش آبخیزداری است، عملیات بیومکانیک، بیولوژیک و مدیریتی در بخش مرتع انجام و بخشی از عملیات بیومکانیک مثل ترانس‌بندی و بانکت نیز در قالب کارهای آبخیزداری پیگیری می‌شود.

توسعه گیاهان دارویی جلوتر از برنامه

رئیس سازمان منابع‌ طبیعی و آبخیزداری کشور با اشاره به در نظر گرفتن ۲۵۰ هزار هکتار توسعه گیاهان دارویی در برنامه ششم توسعه، یادآور شد: ما تاکنون با مشارکت مردم ۳۶۳ هزار هکتار توسعه گیاهان دارویی انجام دادیم و در برنامه ششم ۲۵۰ هزار هکتار بحث توسعه گیاهان دارویی دیده شده بود، ما ۳۶۳ هزار هکتار توسعه گیاهان دارویی با مشارکت مردم انجام دادیم و این میزان توسعه جلوتر از برنامه بوده است.

وی درباره برنامه‌های سال جاری بخش مرتع بیان کرد: در سال جاری ۲.۵ میلیون هکتار برنامه جامع طرح مرتعداری انجام خواهیم داد، ۲.۵ میلیون هکتار طرح مدیریت باید انجام شود و ۵۰ میلیون هکتار اعلام مدیریت چرا خواهیم کرد. همچنین ۵۰ هزار هکتار عملیات بیولوژیک، ۲۰ هزار هکتار عملیات بیومکانیک و ۵۰ هزار هکتار توسعه گیاهان دارویی انجام خواهیم داد.

نوبخت یادآور شد: سیاست ما در این مقطع آن است که نشان دهیم سازمان منابع طبیعی یک بنگاه زمین و معدن نیست، اکنون تمام برنامه‌ریزی ما در سازمان به این سمت رفته است که ریل‌گذاری برای حفظ، احیا، توسعه و ارتقای کمی و کیفی پوشش گیاهی انجام شود که تاکنون کارهای خوبی هم اجرا شده است.

سرویس خبری: کشاورزی

معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: ارتقای بهره‌وری و دانش‌بنیان شدن تنها راه نجات بخش کشاورزی در چالش‌های موجود است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از مهر؛ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به عنوان مغز فناور وزارت جهاد کشاورزی در حوزه دانش بنیان کردن این حوزه فعالیت دارد. اصلاح بذور، تولید بذرهای هیبرید، مطالعات بیوتکنولوژی، مطالعات ژنتیکی گیاهان و… بخشی از فعالیتی است که سازمان تات برای خروج بخش کشاورزی کشور از وضعیت سنتی به مدرن است. ناپایداری تولید، فقر خاک، شوره زار شدن اراضی کشاورزی، بی آبی و…. تهدیدی است که تضمین امنیت غذایی کشور را در آینده با مخاطره مواجه خواهد کرد. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به دنبال تزریق مطالعات در بین بهره برداران و کشاورزان است زیرا افراد که به انجام روشی عادت کرده‌اند بسیار سخت با وضعیت جدید کنار خواهند آمد و در ابتدا آن را نمی‌پذیرند.

حرکت به سوی تولید آفت کش‌های پایه گیاهی در تولید برنج سال گذشته اجرایی شد. امسال این امر در حجم بیشتری انجام خواهد شد. سازمان تات بنا دارد با اصلاح روش‌های کشت ضمن کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی بهره‌وری تولید را ارتقا دهد.

به گزارش وزارت جهاد کشاورزی، سیدمجتبی خیام‌نکویی، رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در جلسه نظارت ستادی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، برگزاری این جلسات را ابتکاری عملی در تبادل اندیشه بخش کشاورزی عنوان کرد و افزود: تبادل نظر و اندیشه به صورت رو در رو فاصله بین مدیریت‌ها را می‌کاهد و حضور حداکثری نیروهای سازمان و مؤسسات تات در جلسات نظارت ستادی نشان دهنده امید کارکنان به مدیریت مجموعه است.

وی با تاکید بر اینکه فعالیت‌های مؤسسه ثبت و گواهی باید منتج به ارتقای بهره‌وری مستند در بخش کشاورزی شود، افزود: با توجه به اینکه در حوزه منابع طبیعی سازمان، نیازمند احصا و کیفی‌سازی در زمینه نهالستان هستیم، نقش‌آفرینی مؤسسه ثبت و گواهی در ارتقا و بهره‌وری تولید نهاده حائز اهمیت است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به قابلیت دانش‌بنیانی شدن بذر و نهال گفت: این امر می‌تواند تحول چشمگیری در حوزه ارتقا و بهره‌وری تولید بذر و نهال به ارمغان آورند.

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با تاکید بر دو عنصر مهم افق مطلوب و پایداری به عنوان غایت نهایی سازمان عنوان کرد: تجربه نشان می‌دهد برای اینکه بیشترین پایداری را در یک حرکت بزرگ داشته باشیم، باید فرآیند کار تعریف شده و کاملاً شفاف باشد.

وی با عنوان اینکه در حال حاضر تنها دو درصد از بذور کشور وارداتی است، گفت: ارتقای بهره‌وری و دانش‌بنیان شدن بخش کشاورزی دو راه نجات بخش کشاورزی در چالش‌های موجود است.

خیام‌نکویی قیمت، یارانه و تعرفه بذر را از چالش‌های موجود در این حوزه اعلام کرد و گفت: برای اینکه در حوزه فناوری بذر طلایه‌دار باشید باید بر روی چالش‌های اولویت‌دار بذر و استفاده از ظرفیت‌های تات تمرکز کنید.

وی با بیان اینکه مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال یک مجموعه حاکمیتی است، گفت: این مهم فرصت را برای شما فراهم می‌کند تا سازمان‌ها و مؤسسات متناظر و پیشرفته را در دنیا پیدا کنید و با الگوبرداری و بومی‌سازی ایده‌ها حرکتی رو به رشد داشته باشید.

رئیس سازمان تات مهم‌ترین ویژگی‌های مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال را سرعت، دقت، دسترسی آسان و شفافیت عنوان کرد و گفت: این ۴ ویژگی غالب مؤسسه باید بیش از ۹۸ درصد در بستری الکترونیکی ظهور و بروز کند.

خیام‌نکویی بر استفاده بهینه از ظرفیت‌های دانشگاه و دانشجویان گفت: چالش‌های مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در غالب پروپوزال قابل اجرا است و ارزان‌ترین و بهترین نیرو نیروی دانشجو است. تعامل با دانشگاه می‌تواند تحولی چشمگیر در دستیابی به فناوری‌های تولید و ارتقای کیفیت بذر به ارمغان آورد.

وی اظهار کرد: فروشگاه‌های زنجیره‌ای باید برای عرضه بذر ایجاد شود و برای این منظور باید نگاه به تولید بذر یک نگاه صنعتی با حمایت بخش خصوصی باشد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی، کرسی‌های نظریه‌پردازی، ترویجی و نخبگان را سه سطح مهم در مؤسسات تات عنوان کرد و افزود: مؤسسات برای ارتقا علاوه بر حفظ اعتبار مستقل موجود، مسؤولان را توجیه کنند و دنبال منابعی پایدار باشند.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: مهر