به گزارش ایسنا، قیمت هندوانه براساس آخرین ارزیابی‌های صورت گرفته بانک مرکزی از متوسط قیمت خرده‌فروشی مواد خوراکی در تهران در هفته منتهی به ۲۹ تیرماه امسال به کیلویی ۲۳۵۸ تومان در بازار پایتخت رسیده است که افزایش ۱۴۶.۴ درصدی را نسبت به همین بازه زمانی در سال گذشته نشان می‌دهد.

گرچه دیگر محصولات کشاورزی و میوه‌ها نیز در بازار طی هفته‌های گذشته با افزایش قیمت مواجه شده‌اند، اما این افزایش قیمت برای هندوانه بسیار بیشتر بوده است که نگاهی به آمار تجارت این محصول نشان می‌دهد عوامل دیگری به غیر از بازار داخلی در افزایش قیمت هندوانه تاثیرگذار بوده است، چرا که براساس آخرین آمارهای منتشر شده از صادرات و واردات محصولات کشاورزی بالغ بر ۵۲۰ هزار تن هندوانه در سه ماهه نخست امسال به ارزشی بیش از ۹۵ میلیون دلار به کشورهای مختلف صادر شده است که این میزان نسبت به ۳۴۵ هزار تنی که در سه ماهه نخست سال جاری صادر شده بود ۵۰.۷۲ درصد رشد را نشان می‌دهد و از نظر قیمتی نیز با افزایش ۴۱.۷۹ درصدی مواجه شده است.

سوال اینجاست که با وجود نیاز بازار داخلی به هندوانه و افزایش چشمگیر قیمت آن در بازار و از سوی دیگر آب‌بر بودن این محصول چرا باید در افزایش صادرات آن تلاش شود و روز به روز شاهد بیشتر شدن صادرات این محصول آب‌بر و کم ارزش و گران‌تر شدن این محصول در بازار داخلی باشیم؟

به گزارش ایسنا، کارشناسان می‌گویند تولید یک هندوانه به ۵۰۰ لیتر آب نیاز دارد. در واقع سالی یک سد کرج هندوانه صادر می‌کنیم! منابع آبی به جیب دلالان (و نه کشاورزان) می‌رود. به همین دلیل باید تولید محصولات متناسب با مناطق نیمه خشک ایران را جایگزین محصولاتی همچون هندوانه کنیم. این در حالی است که هندوانه عمدتا در مناطق خشک همچون سیستان و بلوچستان، شیراز و کرمان کشت می‌شود. طبق محاسبات، با صادرات هر کیلوگرم هندوانه ۵۰۰ لیتر آب از کشور خارج می‌کنیم. در ۱۰ سال اخیر، ایران رتبه چهارم تولید هندوانه را در جهان به خود اختصاص داده است؛ محصولی صادراتی که چهارفصل است و بازار هدفش در پنج ماه اول امسال، بلاروس، اتریش، جمهوری آذربایجان، آرژانتین، ارمنستان، استونی، افغانستان، آلمان، امارات متحده عربی، انگلستان، بحرین، بلغارستان، پاکستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، رومانی، سوئد، عراق، عمان، فدراسیون روسیه، قبرس، قزاقستان، قطر، کویت، گرجستان، لهستان، مجارستان و هلند بوده‌اند.

ضرری که هندوانه به کشور می‌زند

امروز یک بار دیگر بحث شیرین هندوانه در اخبار اقتصادی مطرح شد. فرهاد آگاهی ـ نایب رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران ـ با اشاره به این واقعیت که کشور ما در طول تاریخ همیشه با مشکل کم آبی و خشکسالی مواجه بوده است گفت: “در بحث واردات و صادرات، آنچه مورد توجه قرار نمی‌گیرد، بحث ارزش آب است؛ به طوری که بارها شاهد بوده‌ایم که مسئولان مربوطه به افزایش حجم صادرات کالاهایی که آب زیادی مصرف می‌کنند، افتخار کرده‌اند. این درحالی است که اگر با معیار صرفه‌جویی آب به موضوع نگاه کنیم، به وضوح می بینیم بیش از آنچه از صادرات آن کالا سود کرده باشیم، متضرر شده‌ایم”.

راستی تا یادمان نرفته به وضعیت بارش‌ها نگاهی بیندازیم. به گفته‌ی  عباس سروش ـ معاون آب و آبفای وزارت نیرو ـ از اول مهر تا هفته گذشته به‌طور متوسط ۱۵۳ میلی‌متر بارندگی در سطح کشور داشتیم که این رقم سال گذشته در همین روز حدود ۲۲۴ میلی‌متر بوده است که نسبت به سال قبل ۳۱.۶ درصد و نسبت به متوسط ۴۹ سال گذشته ۳۲.۷ درصد کاهش بارندگی داشته‌ایم.

صادرات دام ممنوع شد

بعد از آن‌که قیمت گوشت قرمز با افزایش تدریجی مواجه شد، مسوولان در فکر آن هستند تا از صادرات دام زنده جلوگیری کنند. امروز معاون وزیر کشاورزی از اعمال ممنوعیت صادرات دام برای تنظیم بازار گوشت و جلوگیری از افزایش نوسانات در بازار محصولات پروتئینی خبر داد.  مرتضی رضایی گفته است: باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که با ممنوعیت صادرات دام، قاچاق و صادرات غیرقانونی آن رونق نگیرد و دامی از کشور خارج نشود.

اما قیمت گوشت ماهیچه گوساله در روزهای اخیر به بالای ۵۰ هزار تومان رسیده است.

به گزارش ایسنا بر اساس آمار رسمی طی چهار ماهه نخست امسال ۴۹۳ کیلوگرم هندوانه به ارزش ۷۷ میلیون و ۵۸۴ هزار و ۶۷۸ دلار معادل ۲۵۱ میلیارد ۸۱۵ میلیون و ۶ هزار تومان به ۲۹ کشور مختلف صادر شده است که از نظر وزنی ۲۹.۲۲ درصد از نظر ارزشی ۳۹.۳۷ افزایش را نشان می دهد که البته این میزان افزایش بر اساس واحد پولی کشورمان ۴۸.۶۶ درصد رشد داشته است.

البته نه تنها ازنظر وزنی و ارزشی صادرات هندوانه با رشد قابل توجهی نسبت به سال گذشته مواجه شده است، بلکه قیمت این محصول از نظر ارزی و ریالی نیز نسبت به بازه زمانی مورد نظر در سال گذشته گران تر شده است. چرا که در چهار ماهه نخست سال گذشته هر کیلوگرم هندوانه ۱۷ سنت معادل ۵۱۷ تومان به کشورهای مختلف صادر می شد که در همین بازه زمانی در سال جاری به ۱۹ سنت معادل ۶۲۹ تومان رسیده است و این تغییر نشان می دهد که هر کیلوگرم هندوانه ایرانی از نظر ارزی با ۱۱.۷۶ درصد و از نظر ریالی با ۲۱.۶۶ درصد رشد گران تر به مشتریان این محصول فروخته شده است.

عراق بزرگترین خریدار هندوانه ایرانی

در میان خریداران هندوانه ایرانی عراق با ۲۳۶هزار و ۷۵۵ تن، ۵۹.۱۸ درصد این محصول را خریداری و امارات با وارد کردن ۸۴ هزار ۴۴۳ تن ۲۱.۱۱ درصد سهم بازار این محصول را از آن خود کرده است همچنین  ترکیه با خرید ۳۶ هزار و ۸۹ تن سهم ۹.۰۲ درصدی در بازار صادراتی هندوانه ایرانی دارد. پس از آن کشورهایی مانند ترکیه با ۹.۰۲ درصد، کویت با ۲.۵۵ درصد، امان با ۱.۹۱ درصد و قطر با ۱.۷۰ درصد در رتبه های بعدی خرید هندوانه ایرانی قرار دارند.

بلاروس، اتریش، آذربایجان، ارمنستان، استونی، افغانستان، آلمان، امارات متحده عربی، انگلستان، بحرین، بلغارستان، پاکستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، رومانی، سوئد، عراق، امان، روسیه، قبرس، قزاقستان، قطر، کویت، گرجستان، لهستان، مجارستان و هلند ۲۹ مشتری هندوانه ایرانی در چهار ماهه نخست امسال بوده اند که حضور کشورهایی مانند قطر، امارات، کویت و برخی دیگر از همسایگان جنوبی بر خلاف اظهارات و شایعه پراکنی های آنها در سال های گذشته درباره هندوانه ایرانی، نشان می دهد که این محصول از نظر کیفی مشکلی ندارد و آنها همچنان مشتری این محصول هستند.

به گزارش ایسنا، چندی پیش اخباری مبنی بر برگشت خوردن یک محموله هندوانه صادراتی به عمان منتشر شده بود که محمد علی باغستانی میبدی – رئیس سازمان حفظ نباتات – اعلام کرد که هندوانه‌های صادراتی به این کشور هیچ مشکلی از نظر باقی مانده سموم نداشته‌اند و گزارشی از بازگشت محموله صادراتی هندوانه به عمان از بنادر جنوبی کشور دریافت نشده است.

وی افزود: چنانچه هر صادرکننده‌ای پیش از صادرات اقدام به اخذ مجوز بهداشتی لازم از معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دیگر دستگاه‌های نظارتی از جمله سازمان حفظ نباتات کند، قطعا چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد. زیرا برخی از کشورها برای ورود محصولات کشاورزی به کشورشان درخواست گواهی بهداشت محصول را می‌کنند که با رجوع به سازمان غذا و دارو این گواهی‌ها اخذ و بدون هیچ مشکلی صادرات انجام می‌شود.

پس از این اظهارت نیز حسین مهاجران – رییس اتحادیه فروشندگان میوه و تره بار – در این باره به ایسنا، گفت: هندوانه ایرانی سال‌ها و بلکه دهه‌هاست که با همین سبک و سیاق تولید، مصر و به کشورهای مختلف صادر می‌شود و هیچ مشکلی از نظر باقی مانده سموم و کیفیت ندارد، بنابراین به نظر می‌رسد همان گونه که وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حفظ نباتات اعلام کرد این محصول برگشت نخورده باشد.

وی افزود: ممکن است از نظر شکل ظاهری بیرون و داخل محصول تفاوتی نسبت به دیگر انواع هندوانه وجود داشته باشد اما این مساله ارتباطی به شایعات مطرح شده ندارد، چرا که تنها دلیل آن نوع بذر و شیوه‌ی تولید آن است.

رییس اتحادیه فروشندگان میوه و تره بار ادامه داد:هم اکنون تولید و بازار هندوانه وضعیت مناسبی دارد و هر کیلوگرم از این محصول بسته به کیفیت ۳۰۰ تا حدود ۶۰۰ تومان در مراکز عمده فروشی عرضه می‌شود که در پایین ترین قیمت نیز تولید کنندگان متضرر نمی‌شوند.

به گزارش ایسنا، با توجه به این که تنها در فروردین ماه امسال بیش از ۸۵ هزار تن هندوانه به ارزشی بالغ بر ۱۶ میلیون دلار به ۲۳ کشور مختلف از جمله برخی کشورهای اروپایی مانند انگلستان، آلمان، اتریش، سوئد و غیره صادر شده است به نظر نمی‌رسد که هندوانه ایرانی با مشکلات بهداشتی و قرنطینه‌ای از جمله بالا بودن باقی‌ مانده سموم مواجه باشد و باید دید گزارش رسمی در آینده از برگشت خوردن یک محموله هندوانه ایرانی از عمان منتشر می‌شود یا آنکه اخبار منتشر شده گذشته شایعه‌ای بیش نبوده است.