ترسیم نقشه راه صنعت براساس مزیتهای سرزمینی به قلم مرتضی سلطانی مشاور وزیر در توسعه صادرات غیرنفتی
چند سالی هست که موضوع اقتصاد سرزمین ما، در کانون توجه قرار گرفته است، در اثبات حساسیت این موضوع و نقشی که می تواند در استقلال سرزمینمان داشته باشد همین بس که مقام معظم رهبری عبارت «مقاومت» را برای چند سال متمادی در کنار مقوله اقتصاد به درستی نشانده است.
شعار امسال که در نخستین لحظات سال ۹۶ از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد، حرف دل مردم و تولیدکنندگان با هم بود؛ اشتغال خواسته مردم، و توجه به تولید خواسته تولیدکنندگان.
بدون شک رفع موانع ایجاد اشتغال، همسو با رفع موانع تولید است؛ تا وقتی نفسهای تولید و تولیدکننده به شماره افتاده است نمی توانیم بهبود وضعیت اشتغال را در کشور انتظار داشته باشیم.
بعد از پشت سر گذاشتن انتخابات ریاست جمهوری و حماسه ای که مردم در عرصه دموکراسی به رخ جهانیان کشیدند، امروز به پشتوانه آرا مردم سکان امور بار دیگر به دست دولت تدبیر و امید سپرده شد.
در طول ۴سال گذشته، تلاش هیأت دولت در راستای کم کردن فاصله خود با بخش خصوصی ستودنی است، امروز اما سرزمین ما بعد از پشت سرگذاشتن روزهای سخت تحریم نیازمند توجهی ویژه به بحث اقتصاد و تولید است.
دولت دوازدهم در راستای سیاستهای پیشین خود می بایست جایگاه بخش خصوصی را در اقتصاد ایران زمین به رسمیت بشناسد و بیش از پیش در تصمیم سازیها از تجربه آنها بهره ببرد. برداشتن موانع و بروکراسیهای غیرضرور که برسرراه تولیدکننده و سرمایهگذار قرار گرفته است اگرچه به کرات مطرح گردیده است ولی هنوز برای بخش خصوصی دغدغه است.
با تمام این اوصاف گفتن از انتظاراتی که بخش خصوصی از دولت دوازدهم دارد، لیستی است که بدون ارائه راهکار تنها یک لیست است و با ارائه راهکار نسخه ای که برای تسکین و رفع درد اقتصاد این سرزمین پیچیده می شود.
همه ما مشکلات مالی شامل بالابودن نرخ سود تسهیلات و سرمایه در گردش، نقص قوانین مالیاتی، مشکلاتی که در بحث تأمین اجتماعی کارفرمایان با آن دست و پنجه نرم می کنند و … را می شناسیم و دولتمردان نیز از دور و نزدیک با این مشکلات آشنا هستند و قطعاً با همکاری تشکلهای مختلف و فعالان اقتصادی درصدد رفع آن برخواهند آمد؛ اما آنچه از نگاه نگارنده می بایست مورد توجه ویژه قرار گیرد و تشریح آن در این چند سطر می گنجد ضرورت توجه به مزیت شناسی سرزمین و داشتن نقشه راه و استراتژی تعریف شده در حوزه توسعه اقتصادی است، نکته ای بنیادین که اگر در راه اندازی هر صنعتی جایگاه خود را پیدا کند کمتر شاهد ایجاد واحدهای صنعتی بدون برنامه و به بن بست رسیدن آنها خواهیم بود.
بی تردید هرکه در سالهای گذشته در عرصه تولید و صنعت دستی بر آتش دارد و موقعیت ایران را در جهان می شناسد تأیید می کند آنچه امروز می تواند تولید سرزمینمان را به رونق نزدیکتر کند توجه ویژه به نقش صنایع تبدیلی به عنوان یکی از بازیگران اصلی صحنه تولید است.
صنایع تبدیلی به واسطه موقعیت استراتژیکی که ایران در آن قرار گرفته است علاوه بر دسترسی مسیرهای حمل و نقل متنوع و سهولت در تأمین مواد اولیه و ایجاد ارزش افزوده برای محصولات تولیدی می تواند علاوه بر تأمین نیاز داخلی، بازار مصرف قابل توجهی را در همسایگی خود تصاحب کند و ضمن ایجاد اشتغال، ارزآوری را برای این سرزمین فراهم آورد.
تجربه موفق صنایع تبدیلی به وفور در کشور وجود دارد، که علاوه بر نیاز داخل در مسیر توسعه صادرات غیرنفتی نیز قرار گرفته اند.
در یک جمع بندی حذف بروکراسی های غیرضروری، رفع موانع قانونی در مسیر تولیدکننده و سرمایهگذار، گام برداشتن دولت در مسیر کاهش هزینه های سربار تولید و در نتیجه ارتقا قدرت رقابت پذیری قیمت کالای ایرانی با قیمتهای جهانی همه و همه با کم شدن فاصله دولت و بخش خصوصی و استفاده از بخش خصوصی در تصمیم سازیها قابل اصلاح است و در نهایت میتوان ضمن اصلاح شرایط موجود براساس مزیتهای این سرزمین نظام اقتصادی مستقل، پایدار و با ثبات را ترسیم کرد.
مهندس مرتضی سلطانی
مشاور وزیر در توسعه صادرات غیرنفتی