مجری طرح چغندرقند کشور گفت: وزارت جهاد کشاورزی به دنبال توسعه کشت مکانیزه برای ارتقاءسطح تولید این محصول راهبردی در کشور است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز) ، به نقل از ایرنا؛ پیمان حصادی عصر روز سه شنبه در بازدید از مزارع چغندر قند شیروان اظهار داشت: در حال حاضر میانگین برداشت چغندر قند در هر هکتار مکانیزه حدود ۵۰ تن است که توسعه مکانیزاسیون می تواند هزینه تحمیلی به کشاورزان را کاهش دهد.

وی اضافه کرد : اگر کشاورزان به سمت کشت مکانیزه چغندر قند حرکت نکنند، قطعا متضرر خواهند شد و با این فرایند وزارت جهاد کشاورزی تمام تلاش خود را در راستای توسعه مکانیزاسیون در این بخش به کار می گیرد.

وی میانگین برداشت چغندر قند از مزارع سنتی را در سطح کشور بین ۴۲ تا ۴۴ تن اعلام کرد.

مجری طرح چغندر قند وزارت جهاد کشاورزی به اشاره به کمبود آب در سطح کشور کاشت این محصول به صورت نشاء کاری را یکی از راهکارها برای ارتقاء میزان تولید و کاهش هزینه و آب اعلام کرد و اظهارداشت :  با توجه به محدودیت منابع آبی کشت نشاء کاری می تواند بخشی از این مشکل را جبران کند و با توسعه مکانیزاسیون با وجود کاهش سطح زیرکشت، میزان تولید کاهش چندانی نخواهد داشت.

حصادی کمبود سرمایه گذاری را از دیگر مشکل در تولید چغندر قند اعلام کرد و افزود : چغندر برای حوزه صنعت کاشته می شود و به نظر می رسد که بخشی از سرمایه گذاری حوزه صنعت باید به سمت  توسعه کارخانه های قند سوق داده شود.

وی با اشاره به برنامه کشت چغندر قند پاییزه اظهارداشت : در سال زراعی جاری حدود ۴۰ درصد از محصول چغندر قند کشور در اسفندماه کشت شد که رکورد خوبی در این بخش به جا گذاشته شد و با محدودیت منابع آبی باید توسعه کشت پاییزه در دستور کار قرار گیرد.

وی مکانیزاسیون و برداشت را ۲ مشکل اصلی این محصول در کشور اعلام کرد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: با توجه به مشکل کمبود  و مدیریت آب در استان باید کشت مکانیزه در اولویت برنامه های کشاورزان قرار گیرد .

محمدجواد تشکری با تاکید بر استفاده از سیستم های نوین آبیاری در کشت این محصول اظهار داشت: عملکرد تولید این محصول در هر هکتار ۴۵ تن است که امسال کود برای اراضی به اندازه کافی تامین شده است و در بحث آفات رعایت های لازم صورت گرفته و مشکل خاصی نداریم.

استان خراسان شمالی از نظر سطح زیر کشت چغندر قند رتبه ۹ و از نظر میزان تولید رتبه دهم کشور را دارد که با داشتن ۲.۱۳ درصد کشت چغندرقند کشور، ۱.۵۱ درصد محصول را تولید می کند.

کارخانه قند شیروان یکی از قدیمی ترین واحدهای تبدیلی در خطه شمال شرق کشور است که ظرفیت اسمی آن تبدیل چهار هزار تن چغندر قند در شبانه روز است.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایرنا

۱۲۰۰ دانشمند از ۸۰ کشور جهان در ماه مارس گذشته پس از مطالعات گسترده ۱۲ را کار را برای مقابله با بحران آب در جهان معرفی کردند.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی (اگروفودنیوز)، بحران آب در جهان سال به سال رو به افزایش است و دانشمندان برای تامین امنیت غذایی ناگزیر هستند، راهکارهایی برای مقابله با بحران کم آبی معرفی کنند. مصرف آب در جهان در همه ابعاد کشاورزی، صنعتی و مصرف انسانی در حال افزایش است، در حالی که این ماده در جهان ثابت است و امکان افزایش تولید ندارد، بنابراین جهان برای بقا باید یاد بگیرد که از این مایع حیات چگونه به بهترین حالت استفاده کند.

بر اساس گزارش پایگاه خبری « سرکل آو بلو یک» هزار و ۲۰۰ کارشناس معتبر در ۸۰ کشور جهان پس از تحقیقات و پژوهش‌های مختلف ۱۲ راهکار برای مقابله با کم آبی جهان آینده معرفی کردند و معتقدند که انجام آن از سوی کشورها می‌تواند نجات بخش باشد، در زیر این موارد مطرح می‌شود.

آموزش و تغییر الگوی مصرف و روش زندگی

این دانشمندان تاکید می‌کنند که برای رویارویی و موفقیت در مقابله با بحران کم‌آبی لازم است تا مردم در زمینه استفاده صحیح  آموزش ببینند و در رفتارهای گذشته بازنگری کنند و ضروری است تا در شکل استفاده از آب تجدید نظر شود. این تغییرات از مصارف فردی گرفته تا زنجیره  شرکت‌های بسیار بزرگ مانند جنرال الکتریک را شامل می‌شود.

بر اساس این گزارش، برخی مناطق هند و استرالیا و  جنوب غرب آمریکا با بحران شدید آب مواجه هستند.

اختراع تکنولوژی جدید ذخیره سازی آب

در مناطقی که سفره های زیرزمینی در حال خشک شدن هستند و بارندگی در این مناطق غیر قابل پیش‌بینی است، این تکنولوژی بسیار مهم است، اما نباید فراموش کرد که برای به کارگیری نیاز به مصرف انرژی بالاتری نیز دارد.

باز چرخانی پساب‌ها

در ماه مارس در روز جهانی آب درباره تفکر جدید نحوه مدارا کردن با پساب ها اعلام شد برخی کشورها نظیر سنگاپور تلاش می‌کنند تا با بازچرخانی پساب کارخانه ها و شرکت های بزرگ میزان وابستگی به مصرف آب را کاهش دهند و در زمینه تامین نیاز آبی خودکفا شوند، البته تامین آب برای آنها به معنای خودکفایی در محصولات شرکت ها هم می‌تواند باشد.

افزایش سیستم‌های نوین آبیاری

استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری در بخش کشاورزی می تواند در کاهش مصرف آب بسیار تاثیر گذار باشد در بسیاری از کشورها ۷۰% آب در حوزه کشاورزی استفاده می‌شود و هر اندازه بهره‌وری افزایش یابد در مصرف کل صرفه جویی خواهد شد، این روش در بسیاری از کشورها از جمله استرالیا، آسیای مرکزی و جنوب غرب آسیا به عنوان یک راهکار عملی استفاده شده و نتیجه خوبی حاصل شده است کارشناسان خبره جهانی میگویند که در برخی موارد مثلاً در کالیفرنیا راه اندازی چنین سیستم هایی انقلاب بزرگی در تولید محصولات کشاورزی ایجاد کرده است.

افزایش قیمت آب

بر اساس مطالعات این دانشمندان افزایش قیمت آب می تواند در کاهش مصرف بسیار موثر باشد بر اساس اعلام کارشناسان سازمان همکاری و توسعه همکاری های اقتصادی که ۳۱ کشور ثروتمند دنیا عضو آن هستند، افزایش قیمت آب در کاهش پساب و نیز آلودگی بسیار موثر بوده است.

نمک زدایی از آب دریا

بر اساس مطالعات این کارشناسان نمک زدایی از آب دریا اگرچه نیاز به انرژی زیادی دارد اما به عنوان یک راهکار برای مقابله با کم آبی می‌تواند اجرا شود، امروز در خاورمیانه سرمایه گذاری زیادی برای استفاده از آب دریا انجام شده است عربستان سعودی نمک زدایی از آب دریا را با استفاده از انرژی خورشیدی انجام می‌دهد، در این میان انگلیس یک رویکرد متفاوتی را آغاز کرده و در قطعات کوچک تر این کار را برای بخش کشاورزی انجام می‌دهد، اما لازم است تا سرمایه گذاری برای توسعه تکنولوژی این کار انجام شود.

بهبود حوزه آبریز با عملیات آبخیزداری

انجام عملیات آبخیزداری برای مناطقی که منابع آب کافی ندارند بسیار ضروری است کشورهای پاکستان و هند که بدترین تاثیرات منفی را از تغییرات آب و هوایی دیده‌اند، روی عملیات آبخیزداری برای استفاده حداکثری از آب باران تلاش می‌کند.

استفاده از جوامع محلی

بر اساس اعلام این کارشناسان استفاده از جوامع محلی برای بهبود وضعیت استفاده از آب بسیار موثر است این جوامع محلی در اجرای پروژه ها و نیز تغییر رفتار هایی که به کاهش مصرف آب کمک می کند می توانند تاثیر گذار باشند آنها همچنین می‌توانند به تغییر الگوی کشت منطقه نیز کمک کند.

توسعه سیاست‌ها و قوانین مرتبط با آب

از آنجایی که کمبود آب می‌تواند تامین امنیت غذایی را پیچیده تر و آلودگی آب و غذا را بیشتر کند دولت ها باید درباره وظایف شان بازنگری کند، دولت آمریکا توافق آب تمیز را در اولویت قرار داده تا اینکه از سلامت آبی که استفاده می شود، بیشتر مطمئن شود، در روسیه ولادیمیر پوتین رئیس جمهور این کشور برای استفاده از دریاچه بایکال یکی از بزرگترین ذخیره آب شرب موافقت کرده است در این زمینه سه تن از این دانشمندان هم اشاره کرده‌اند که برای دسترسی کشورها به آب تمیز و سالم رویکرد دولت هایشان کاملاً موثر است.

کاهش مصرف آب شرکت ها و صنایع

بر اساس این گزارش، حدود ۲۵ درصد از مصرف جهانی آب در بخش صنایع است، بنابراین بخش زیادی از آب به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این صنعت استفاده می‌شود، با بهینه سازی تکنولوژی می‌توان مصرف آب در این بخش را کاهش داد.

مقابله با تغییرات آب و هوایی

تغییرات آب و هوایی یکی از چالش های بزرگ انسانهای امروز است سیاست مدیریت آب می تواند تاثیر زیادی در کاهش گازهای گلخانه ای داشته باشد، بنابراین به جای استفاده از سوخت های فسیلی باید به استفاده از انرژیهای خورشیدی روی آورد که از یک سو با تغییرات آب و هوایی مقابله کنیم و از سوی دیگر به کاهش مصرف آب می‌انجامد.

کنترل جمعیت

از آنجایی که جمعیت جهان مرتب در حال افزایش است، احتمال دارد که برخی از کشورها تا سال ۲۰۳۰ شکاف ۶۵ درصدی بین تقاضای مردم و آبی که وجود دارد داشته باشند، در حال حاضر بیش از یک میلیارد نفر از مردم جهان دسترسی به آب سالم و بهداشتی ندارند و ۷۰ درصد آب هم در بخش کشاورزی استفاده می‌شود و مهمتر از همه تغییرات آب و هوایی این تعادل را به هم می‌زند.

سرویس خبری: بین الملل

به قلم دکتر حسین شیرزاد
دکترای توسعه کشاورزی

نظام بهره برداری از آب های مرزی از منظر نظری در حوزه مباحث پست مدرن نظام های بهره برداری از منابع پایه قرار میگیرد و علیرغم اهمیت آن تا کنون دفتر مشترکی میان وزارتین کشاورزی و امور خارجه جهت همگرایی سینرژیک در بخش دیپلماسی آب های مرزی کشور تشکیل نشده است. آنچه که قلمرو سرزمینی حوضه رودخانه های مرزی را، از سایر مناطق کشور متمایز می سازد، موقعیت ژئواستراتژیک آن است.

از مهم ترین ویژگی های ژئواستراتژیک، وجود منابع مشترک است. بیش از نود درصد از دبی کل متوسط رودخانه های مرزی از کشور خارج می شود. نزدیک به  بیست و دو درصد (۱۹۱۸ کیلومتر) از مرز مشترک کشور را ۲۶ رودخانه کوچک و بزرگ تشکیل می دهند. بزرگترین مرز رودخانه ای مربوط به روخانه ارس به طول ۴۷۵ کیلومتر و کوچکترین مرز رودخانه ای مربوط به رودخانه دیرج به طول تنها دو و نیم کیلومتر و قسمتی از مرز مشترک ایران با عراق می‌باشد. تنها رودخانه مرزی قابل کشتیرانی ایران اروند رود به طول ۸۶ کیلومتر با کشور عراق می باشد.

از آنجا که تعیین مرزهای جغرافیایی سیاسی در پسکرانه تاریخی، با ملاحظات سیاسی- نظامی تعیین شده اند و همگنی فضای جغرافیایی کمتر مدنظر قرار گرفته، بطور طبیعی منابع سرزمینی و اکولوژیک بین مناطق مرزی کشورها تقسیم شده است. منابع نفت و گاز، منابع آب و ذخایر دریایی در آبهای سرزمینی و…، از مهم ترین منابع مشترک در قلمروهای مرزی است.

از این رو در جهان امروز، رقابت برای بهره برداری از منابع مشترک مرزی، به نسبت کشاکش های نظامی در اولویت قرار گرفته است. از میان مجموعه منابع مشترک مرزی، بویژه در کمربند گرم و خشک جهان، آب یکی از مهمترین منابع مشترک سرزمینی محسوب می شود و در افق تاریخی با توجه به تجدیدپذیری منابع آب، اهمیت آن از منابع تجدید ناپذیر نفت و گاز، فزون تر است.

بطور مثال در خاورمیانه، کشور ترکیه با سرمایه گذاری در کنترل و مهار منابع آب مشترک، در معادلات استراتژیک در افق آینده در عراق و سوریه دست بالا را خواهد داشت و تلاش رژیم اشغال گر قدس برای کنترل آبهای مرزی با اردن گذشته خونباری دارد. قلمروهای مرزی سرزمین ایران نیز شاهد رقابت پیچیده دیپلماسی آب است. در حال حاضر، ۱۰% از کل منابع آب تجدیدپذیر کشور (حدود ۱۳۰ میلیارد مترمکعب) از منابع ورودی، از حوضه های مشترک با کشورهای همجوار تامین می شود که با توجه به بحران عمومی آب در کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

حجم کل آب خروجی از کشور که معمولاً در بیلانهای سالانه منعکس نمی شود حدود ۳ تا ۴% کل آب تجدیدپذیر برآورد می‌شود. در نتیجه موضوع اولویت برنامه ریزی راهبردی مدیریت منابع آب در این حوضه ها و قلمرو سرزمینی مرزی، از اولویت و اهمیت ویژه برخوردار شده است. گرچه امروزه با توجه به اهمیت و جایگاه نفت و گاز در اقتصاد ملی و جهانی آب های مشترک مرزی تحت الشعاع قرار گرفته اند، اما همانگونه که اشاره شد در افق نه چندان دور که منابع نفت و گاز کاستی بگیرند، اهمیت آب های مشترک در این مناطق دو چندان خواهد شد. دومین ویژگی ژئواستراتژیک مناطق مرزی؛ ساختار کالبدی – فضایی مرزنشینی است. «مرز نشینان» از ویژگی های جامعه شناختی ویژه برخوردارند، فرهنگ و زبان مشترک با جوامع ساکن در قلمروهای مرزی همجوار، سهولت دسترسی به کشورهای مجاور (حتی نسبت به قلمروهای داخل کشور) و برخی کم توجهی های ناشی از انزوای جغرافیایی، مرزنشینان را در وضعیت متناقض نما (پارادوکسیال) قرار داده است. از یکسو هویت ملی و از سوی دیگر هویت قومی و منطقه ای، در کشاکش تاریخی مرزنشینان را درگیر هویت دوگانه کرده است. طبیعتاً در یک برنامه ریزی استراتژیک، باید این کشاکش متناقض نما، به سمت ادغام کامل در هویت ملی هدایت شود. راه کار ادغام در هویت ملی، توسعه همه جانبه و ادغام در ساختار اقتصادی و اجتماعی ملی است.

برنامه ریزی بهره برداری از منابع آب های مرزی در کشور، پدیده جدیدی نیست. بهترین الگو، تفاهم با کشور همجوار برای بهره برداری مشترک و تثبیت حقابه و استفاده از حقابه ملی در قلمرو سرزمینی است. نمونه ارس و اترک نمونه های مشخص در این الگو هستند. ولی در محدوده هایی که بدلیل ساختار ژئومرفولوژیک یا سیاسی و یا ناهمگنی فضایی دو سوی مرز چنین امکانی وجود ندارد یا محقق نشده، رویکردهای متفاوتی شکل گرفته است که در اینجا دو رویکرد را که در آینده برنامه ریزی های کلان کشاورزی کشور واجد اهمیت میباشند شرح می دهم.

رویکرد اول): رویکرد تقلیل گرایانه انتقال آب حوضه مرزی به حوضه داخلی ؛ این رویکرد برانتقال آب حوضه های مرزی به حوضه داخلی استوار است. طبیعتاً این انتقال مستلزم احداث سازه های بزرگ، احداث تونل ها و سازه های انتقال است. این الگو، هزینه براست و از منافع حاصل از آن قلمرو سرزمینی حوضه رودخانه مرزی کمترین بهره را می برد به اضافه اینکه پی آمدهای زیست محیطی و تخریبی انتقال در حوضه مرزی پدیدار می‌شود. در این الگو گرایش به خشکه بند کردن و انتقال حداکثری منابع آب مرزی و حوضه داخلی وجود دارد، که می تواند به تعارضات منطقه ای با حقابه بران مرزی داخل و آنسوی مرز منجر شود. مهم ترین استدلال قائلین به رویکرد انتقال به حوضه داخلی محدودیت های بهره‌برداری از منابع آب در حوضه های مرزی و ممانعت از خروج آب از کشور در درجه اول و پی آمدهای توسعه ای در حوضه های داخلی است. اما، در ارزیابی این انتقال، به پی آمدهای زیست محیطی و اجتماعی و تداوم انزوای مناطق مرزی و ناپایداری فرآیند و مهم تر از همه به هزینه های انتقال کم تر توجه می شود.

رویکرد دوم): رویکرد توسعه جامع سرزمینی در حوضه رودخانه مرزی با محوریت آب میباشد که  در این رویکرد، به نقش پیشرانه منابع آب در توسعه منطقه ای در درجه اول و انتقال مازاد برنیاز توسعه به روش های مجازی در درجه دوم و انتقال به حوضه داخلی (در صورت نیاز و صرفه اقتصادی) و با توجه به ملاحظات زیست محیطی و تعهدات بین‌المللی و رعایت حقوق کلیه ذینفع ها توجه می شود. رعایت حقابه همه ذینفع ها و از جمله مرزنشینان کشور مجاور بعنوان یک تعهد بین‌المللی از آن جهت مهم است که کشور ایران نیز خود یکی از گیرنده های بزرگ در ابعاد منطقه‌ای (منطقه ای – فرامرزی) محسوب می شود.

پی آمدهای قابل توجه این برنامه ریزی و در صورت بندی کلان، در سه محور قابل ارزیابی است: محور نخست،آسیب پذیری های ناشی از هویت دو گانه مرزنشینان را به حداقل می رساند و فرآیند ادغام هویت منطقه ای و قومی در ساختار هویت ملی را تسریع می کند.

محور دوم، با ایفای نقش پویای قلمرو مرزی در فرآیند توسعه منطقه ای و ملی، پی آمدهای انزوای جغرافیای اقتصادی تعدیل می شود و ادغام اقتصادی و اجتماعی در ساختار ملی امکان‌پذیر می شود.

محور سوم؛ زمینه بهره برداری مناسب و پایدار از منابع آب مرزی که از کشور خارج می‌شود را فراهم می سازد. برای تحقق الگوی توسعه جامع سرزمینی در حوضه رودخانه مرزی با محوریت منابع آب الزاماً ، باید برنامه ریزی راهبردی توسعه فضایی، صورت پذیرد.

در واقع، برنامه ریزی فضایی (Spatial planning) روشی است برای اثربخشی برپراکنش آتی جمعیت و فعالیتها در گستره سرزمین در جهت تحقق اهداف توسعه، مانند ایجاد تعادلهای منطقه‌ای و عدالت فضایی، سازماندهی عقلانی فعالیتها و پیوندهای آن، تعادل بخشی بین نیازهای رشد اقتصادی و حفاظت محیط زیست. برنامه ریزی فضایی، در چهار سطح «بین المللی» «ملی» منطقه ای (Regional) یا محلی (Local) شهری و روستایی انجام می شود. از نظر جهت گیری، می تواند «مشکل محور» «آینده محور» و یا «آرمان محور» باشد.

با توجه به ویژگیهای ژئواستراتژیک مناطق مرزی و نقش منابع مشترک در آن و ارزش‌های استراتژیک منابع آب مشترک، که پیش تر به آن اشاره شد، چارچوب منطقی برنامه ریزی راهبردی توسعه مناطق مرزی نوعی «برنامه ریزی راهبردی است که در «سطح منطقه ای» صورت می گیرد و از نظر جهت گیری «مشکل محور» است».

منطقه مورد نظر حوضه آبریز رودخانه مرزی و حوضه مجاور است. و «مشکل» مدیریت جامع منابع آب با رویکرد بهره برداری توسعه ای در داخل حوضه مرزی در اولویت اول و چگونگی انتقال در اولویت دوم است. در ادراک برنامه ریزی فضایی آبهای مناطق مرزی به ویژه نواحی توسعه نیافته مرزی غرب کشور در مقایسه با مناطق مرکزی کشور میتوان به شاخص های عمده ای از جمله انزوای جغرافیایی مناطق مرزی ، عدم ثبات جمعیتی مناطق مرز نشین، رواج جریان اقتصاد غیر رسمی، دوری از قطب های صنعتی – اقتصادی، تحرک شغلی مرزنشینان و توسعه نیافتگی در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دست یافت. این مناطق به دلیل تماس با محیط های متنوع بیرونی و تاثیر پذیری از متغیرهای سیاسی و ملاحظات امنیتی از ویژگی های خاص آمایشی برخوردارند.

وجود مناسبات بازاری و نابازاری و مبادلات و پیوند های فضایی دو سوی مرز و آسیب پذیری و تهدیدات مختلف در این مناطق اهمیت ویژه ای را در فرایند برنامه ریزی فضایی مناطق مرزی داده است که در صورت غفلت از آن ها به طور جدی شاهد چالشهای عمده ای در تحلیل مداخله گری جهت بهره برداری بهینه از آبهای مرزی این مناطق خواهیم بود. کشور ما در منطقه‌ای کم‌بارش قرار دارد. ایران با ۱۵ کشور هم مرز است و طول این مرز ها حدود ۸۷۵۵ کیلومتر است. ایران تقریبا حدود ۶۱۲۴ کیلومتر مرز خشکی و حدود ۲۶۳۱ کیلومتر مرز متصل به دریا دارد. از ۲۶۳۱ کیلومتر مرز آبی حدود ۶۷۵ کیلومتر در سواحل دریای خزر در شمال و حدود ۱۹۵۶ کیلومتر در سواحل جنوبی ایران است.ایران علاوه بر مرزهای دریایی ایران چیزی حدود ۱۷۳۱ کیلومتر مرز مشترک رودخانه‌ای با همسایگان دارد. مهمترین رودخانه های ورودی به کشور را می توان رودخانه های هیرمندو هریرود در شرق و ارس ، ساری سوو قره سو در غرب و مهمترین رودخانه های خروجی از کشور را می توان رودخانه های شمال استان خراسان، رودخانه اترک و رودخانه های غرب کشور دانست این رودخانه ها عمدتا به صورت متوالی از ایران سرچشمه گرفته و با آورد سالیانه حدود ۱۲۰ میلیون مترمکعب از کشور خارج می شوند حقابه ایران از آب این رودخانه ها طبق پروتکل های موجود عمدتا۵۰ – ۵۰ می باشد اما بدلیل فقدان دیپلماسی منسجم در حوزه آبهای مرزی، از وضعیت بهره برداری از آنها در حال حاضر اطلاع دقیقی وجود ندارد . شبکه‌های رودخانه‌ای در سطح مـنطقه نـشان می‌دهد که‌ ایران‌ از شرایط هیدرو پلیتیک ویژه‌ای در این منطقه برخوردار می‌باشد.به بیان دیگر کـشور‌ مـا‌ در حـوضه رودخانه هیرمند در سوی خاوری خود‌ در‌ جایگاه‌ فرودست و در حوضه‌ رود دجله در سوی‌ باختری‌ بواسطه وجود چندین رود کـوچک و بـزرگ از جمله‌ رودهای زاب کوچک و سیروان‌ در‌ جایگاه فرودست قرار دارد. بنابراین برگزیدن یک دیپلماسی آبی جدی با همسایگان، شناخت دقیق از پتانسیل ها و توان اکولوژیک حوضه آبریز همچنین ساختار کالبدی – فضایی حوضه آبریز، پتانسیل منابع آب سطحی و زیرزمینی و حجم تولید آب در حوضه آبریز مرزی در کنار مقایسه مازاد منابع آب با حقابه های بین المللی و حقابه های زیست محیطی و تعیین حقابه های بین المللی با توجه به کنوانسیونها و موافقت نامه و تعیین میزان آبی که می باید جهت تامین این حقابه از مرزکشور خارج گردد؛ در پرتو یک برنامه ریزی فضایی منسجم؛ کمک شایانی به توسعه و رونق مناطق مرزی کشور در شرایط خشکسالی شدید حادث شده طی سالیان آتی خواهد بود.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: تاکنون بیش از دو میلیون ۴۰۰ هزار هکتار از اراضی کشور به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز شده است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی (اگروفودنیوز)، به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، علیمراد اکبری در نشست تشریح برنامه‌ها، رویکردها و اقدامات آتی طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری که امروز با حضور ویدئوکنفرانسی مدیران آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان‌های جهاد کشاورزی سراسر کشور در کرج برگزار شد، اظهار کرد: آبیاری تحت فشار یکی از مهم‌ترین پروژه‌های وزارت جهاد کشاورزی است که در صورت عدم اجرای این پروژه‌ها، کشور به لحاظ امنیت غذایی قطعاً دچار مشکل می‌شد.

اکبری خطاب به مدیران آب و خاک استان‌ها افزود: تکمیل پروژه‌های نیمه تمام زمان بر و فرسایشی نشود و با رعایت نکات فنی به سرعت نسبت به تکمیل این پروژه‌ها اقدام شود.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: در اجرای پروژه‌ها نباید کیفیت را فدای کمیت کرد و نظارت بر انجام پروژه‌ها در مرحله مطالعات و اجرا باید مدنظر قرار گیرد.

اکبری ضمن تاکید بر استفاده از منابع انسانی و امکانات موجود در استان‌ها برای نظارت بر پروژه‌ها، افزود: نظارت و مدیریت بر پروژه‌ها باید قوی‌تر شود و در انتخاب نیروهای راهبردی از افراد توانمند و متخصص استفاده شود.

وی گفت: در خصوص نوآوری در سامانه‌های نوین آبیاری و هوشمندسازی سیستم‌ها باید برنامه اجرایی داشته باشیم و این موضوع لازم است در اولویت قرار گیرد.

مشاور وزیر و مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری نیز در این نشست، گفت: تاکنون بیش از دو میلیون ۴۰۰ هزار هکتار از اراضی کشور به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز شده است.

فریبرز عباسی افزود: در زمینه گسترش سامانه‌های نوین آبیاری چالش‌هایی از جمله نوسانات قیمت ارز، کمبود نیروی انسانی و پشتیبان با توجه به گستردگی پروژه‌ها، کمبود مطالعات و نظارت و عدم هماهنگی لازم و مناسب با وزارت نیرو وجود دارد، که باید برطرف شود.

مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری تاکید کرد: ارتقای کیفی سامانه‌ها باید در کنار ارتقای کمی آن دنبال شود و بحث نظارت در همه سطوح طراحی، اجرا، نگهداری و بهره برداری اعمال گردد.

وی با تاکید بر مدیریت آبیاری در بحث سامانه‌ها گفت: آموزش در همه سطوح (مدیران، کارشناسان و بهره برداران)، بازنگری در تعیین صلاحیت شرکت‌های طراحی و اجرا، ظرفیت سازی نیروی انسانی، اصلاح شاخص‌های توزیع اعتبار و حمایت از خلاقیت‌ها و روش‌های بومی از جمله مواردی است که این مجری برای ارتقای کیفی و کمی سامانه‌های نوین آبیاری در دست اقدام دارد.

سرویس خبری: کشاورزی

مجری پیشین طرح توسعه سامانه های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد که ۸.۷ میلیون هکتار اراضی آبی کشاورزی کشور قابلیت تجهیز به سامانه های نوین آبیاری را دارند.

به گزارش پایگاه خبری اگروفودنیوز، عباس زارع روز چهارشنبه در آیین تودیع و معارفه مجری طرح توسعه سامانه های نوین آبیاری کشور که در معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی واقع در منطقه محمدشهر کرج برگزار شد، افزود: اجرای سامانه های نوین آبیاری به عنوان یکی از اولویت های اقتصاد مقاومتی از سال ۱۳۹۴ و با توجه به حمایتی که مقام معظم رهبری از این پروژه داشتند، آغاز شد.

وی اظهار داشت: اجرای این سامانه ها به منظور امنیت غذایی و آبی کشور بوده و از طرفی مجلس و دولت نهایت تلاش را داشتند که بتوانند به انجام  این طرح کمک کنند که به همین دلیل وزارت جهاد کشاورزی تصمیم گرفت یک مجری برای طرح توسعه سامانه های نوین آبیاری تعیین کند.

زارع گفت:  به همین منظور یک برنامه ۱۰ ساله تهیه شد که در راستای آن مقام معظم رهبری اجازه برداشت از صندوق توسعه را دادند که خوشبختانه در سال های مختلف عملکرد خوبی داشته است.

وی  افزود: از ابتدای اجرای این طرح تاکنون ۲ میلیون و ۴۲۰ هزار هکتار اراضی آبی کشور به سامانه های نوین آبیاری تجهیز شده و در سال جاری هم با وجود  اینکه هنوز حدود ۳۸ درصد تخصیص اعتبار به این طرح دادند ولی ما سه برابر موافقت نامه های پیش بینی شده اجرای طرح داشتیم، یعنی در سال جاری حدود ۲۱۰ هزار هکتار تحت پوشش طرح با ۱۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی قرار گرفته است.

فعالیت ۲ هزار مشاور و پیمانکار اجرای سیستم های نوین آبیاری در کشور

مشاور پیشین وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: در اجرای این طرح ها ظرفیت فنی و اجرایی خوبی در کشور ایجاد شده و اکنون با حضور ۲ هزار مشاور و پیمانکار سالانه می توان حدود ۴۰۰ هزار هکتار تحت پوشش آبیاری نوین قرار گیرد.

زارع بیان داشت : برای ترغیب کشاورزان و بهره برداران از سیستم آبیاری نوین باید حمایت های بلاعوض دولتی نیز در این بخش داشته باشیم چرا که ظرفیت فنی و تجهیزات در این بخش فراهم است .

وی بیان داشت: حفظ ظرفیت های فنی و تجهیزاتی بخش آبیاری نوین به عنوان یک سرمایه اصلی باید حفظ شود تا بتوان ضمن توسعه شبکه های آبیاری در بحث مشارکت های خارجی نیز فعال بود.

زارع تاکید کرد که باید هدفگذاری ها در بخش آبیاری نوین به سمت توسعه شبکه  های آبیاری هوشمند هدایت شود که تاثیر مطلوبی در افزایش تولید ، امنیت غذایی و مصرف بهینه آب دارد.

سامانه های نوین آبیاری هوشمندسازی می شوند

مشاور جدید وزیر جهاد کشاورزی و مجری طرح توسعه سامانه های نوین آبیاری کشور نیز در این آیین  گفت: در اجرای  طرح  توسعه شبکه های آبیاری  اقدامات موثری در گذشته انجام شده و اثرگذاری های خوبی در افزایش تولید و بهره وری آب داشته ایم.

فریبرز عباسی افزود: برنامه های اصلی ما  توسعه کمی و کیفی شبکه های آبیاری نوین و هوشمند بوده  که ارتقای  نرم افزاری و مدیریتی این مجموعه در دستور کار است.

وی گفت: هوشمند سازی سامانه ها یعنی استفاده از فناوری ها و اطلاعات برای برنامه ریزی و استفاده صحیح از آب است که ترکیبی از کارهای سازه ای تک و امکانات نرم افزاری است که برای مدیریت آبیاری و برنامه ریزی آبیاری استفاده می شود.

عباسی افزود:  هر چند بخشی از فناوری  این سامانه ها وارداتی است  اما تقویت سامانه های بومی و داخلی در اولویت قرار دارد.

عباس زارع از سال ۱۳۹۴ تاکنون  مجری طرح توسعه سیستم های نوین آبیاری  کشور بود و اکنون که روزهای پایانی خدمت خود را می گذراند تا زمان بازنشستگی به عنوان مشاور معاون آب و خاک وزیر جهاد کشاورزی معرفی شد.

سرویس خبری: کشاورزی

یک مقام مسئول گفت: طرح سامانه های نوین آبیاری در سطح ۲۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی سنتی در سال جاری هدفگذاری شده که از این سطح تا کنون ۸۰ هزار هکتار اجرا و به بهره برداری رسیده است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، مشاور وزیر و مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری این وزارتخانه افزود: این ۲۰۰ هزار هکتار در قالب ۱۰ هزار و ۵۰۰ پروژه اجرا می‌شود.

عباس زارع اظهار داشت: طرح سامانه نوین آبیاری تا کنون در قالب ۵۵۰۰ پروژه در سطح ۸۰ هزار هکتار اجرا و مورد بهره برداری قرار گرفته و ۵ هزار پروژه در سطح ۱۲۰ هزار هکتار نیز در دست اجرا است و تا تیرماه سال آینده به اتمام می‌رسد.

وی پیشرفت فیزیکی طرح سامانه‌های نوین آبیاری در اراضی کشاورزی سنتی را نسبت به برنامه تعیین شده در سال جاری ۸۲ درصد عنوان کرد.

زارع، علت پیشرفت فیزیکی برنامه امسال را تخصیص اعتبارات باقی مانده از سال قبل در قالب کمک‌های بلاعوض به کشاورزان در ابتدای سال دانست و افزود: در سال ۹۸ حدود ۷۸ درصد اعتبارات طرح سامانه‌های نوین آبیاری در آخر سال تخصیص یافت.

وی با بیان این که در کل کشور در اراضی سنتی زراعی و باغی از ابتدا تا کنون دو میلیون و ۱۱۰ هزار هکتار به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز شده اند، خاطر نشان کرد: با احتساب اجرای طرح سامانه‌های نوین آبیاری در ۲۹۰ هزار هکتار اراضی مدرن در پایاب سدها و شبکه‌ها، در مجموع دو میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی به این روش‌های نوین آبیاری مجهز شده اند.

زارع درباره انواع بکارگیری روش‌های نوین آبیاری گفت: با توجه به سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی، نزدیک به ۶۰ درصد روش‌های آبیاری اجرا شده از نوع موضعی، زیر سطحی و قطره‌ای و ۴۰ درصد دیگر هم شامل سایر روش‌های نوین آبیاری است.

وی با اشاره به این که بیشترین راندمان آبیاری مربوط به روش آبیاری زیر سطحی و سپس موضعی است، اذعان داشت: بر اساس سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی، اولویت تخصیص کمک‌های بلاعوض دولت به اجرای سامانه‌هایی است که راندمان بالاتری داشته باشند.

مشاور وزیر و مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی افزود: روش‌های آبیاری زیر سطحی و موضعی بین ۹۰ تا ۹۵ درصد راندمان آبیاری در مزارع دارند.

وی ادامه داد: روش‌های آبیاری موضعی و تیپ بیشتر برای اراضی زراعی و محصولات ردیفی و روش‌های آبیاری قطره‌ای و میکرو برای باغات اجرا می‌شود.

زارع گفت: استفاده از روش‌های آبیاری نوین به شرایط آب و خاک، الگوی کشت، پراکندگی قطعات و نظام‌های بهره برداری و خرده مالکی بستگی دارد.

وی اضافه کرد: در مناطقی که کیفیت آب پایین یا شور است به طور عمده از روش‌های کم فشار برای آبیاری گیاهان استفاده می‌شود.

زارع، هدف از اجرای طرح سامانه‌های نوین آبیاری در زمین‌های کشاورزی را افزایش بهره وری از منابع آب و خاک، حفاظت کمی و کیفی از منابع پایه و تولید پایدار محصولات کشاورزی برشمرد.

وی افزود: اثربخشی این طرح بر اساس برآورد مراکز تحقیقاتی شامل پتانسیل افزایش محصولات زراعی و باغی حداقل ۳۰ درصد، پتانسیل متوسط افزایش راندمان آبیاری ۴۴ درصد در داخل مزارع و کاهش مصرف نهاده‌هایی مانند کود، سم و بذر حداقل به میزان ۳۰ درصد است.

سرویس خبری: کشاورزی

 مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی گفت: این سامانه‌ها از ابتدای امسال تاکنون در سطح ۵۳ هزار و ۹۵۳ هکتار از اراضی به بهره‌برداری رسیده و در سطح ۱۳۱ هزار و ۹۹ هکتار دیگر در حال اجراست.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، از وزارت جهاد کشاورزی، عباس زارع افزود: مجموع سطح اجرا شده و در حال اجرا در سال جاری ۱۸۰ هزار و ۵۲ هکتار در قالب ۹ هزار و ۲۵۱ پروژه بوده است.

وی اظهارداشت: از ابتدای اجرای طرح تاکنون، دو میلیون و ۹۵ هزار هکتار از اراضی کشاورزی معادل ۲۵ درصد اراضی آبی کشور به سامانه‌های نوین آبیاری تجهیز شده است.

زارع خاطرنشان‌کرد: استان‌های خراسان‌رضوی با هشت هزار و ۴۱۰ هکتار، فارس با چهار هزار و ۶۲۶ هکتار و جنوب کرمان با سه هزار و ۲۰۷ هکتار، بیشترین میزان سطح اجرای توسعه سامانه‌های نوین آبیاری در سال جاری را به خود اختصاص داده‌اند.

با توجه به حمایت‌های مادی و معنوی دولت و رهبر معظم انقلاب از این طرح، از مجموع ۸.۷ میلیون هکتار از اراضی آبی کشور، نزدیک به دو میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار از آن به سامانه‌های نوین آبیاری تجهیز شده است.
طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری به دلیل اینکه بیشترین اثربخشی را در افزایش بهره‌وری از منابع آب و خاک و تقویت امنیت غذایی کشور دارد، جهش خوبی از سال ۹۵ تاکنون داشته است.

پیش از اذن رهبر معظم انقلاب برای برداشت از صندوق توسعه ملی در سال ۹۵، هر سال ۵۶ هزار هکتار پیشرفت پروژه داشتیم، اما پس از حمایت‌های معظم‌له و مجلس شورای اسلامی، هر سال به‌طور متوسط ۱۵۰ هزار هکتار از اراضی به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز می‌شود که حاکی از جهش ۳۰۰ درصدی است.

سرویس خبری: کشاورزی

مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی گفت: در سال جاری، حدود ۱۷۴ هزار هکتار اراضی آبی کشور تحت پوشش طرح سامانه‌های نوین آبیاری قرار گرفته است.

به گزارش صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، عباس زارع، هدف از اجرای طرح سامانه‌های نوین آبیاری را افزایش بهره‌وری و پایداری منابع آب و خاک در جهت تولید پایدار محصولات کشاورزی اعلام کرد و افزود: با حمایت‌های مادی و معنوی دولت و مقام معظم رهبری از این طرح، از ۸.۷ میلیون هکتار از اراضی آبی کشور، حدود ۲میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار از آن به سامانه‌های نوین آبیاری تجهیز شده است.

مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: در سال ۹۹، از بودجه سنواتی و محل صندوق توسعه ملی، حدود ۱,۶۰۰ میلیارد تومان برای توسعه انواع روش‌های نوین آبیاری، تسهیلات پیش‌بینی شده است و با این اعتبارات تا امروز حدود ۱۷۴ هزار هکتار اراضی آبی کشور تحت پوشش طرح قرار گرفته که از این میزان، ۱۳۰ هزار هکتار در حال اجرا بوده و ۴۴ هزار هکتار نیز به بهره‌برداری رسیده است.

وی گفت: با اجرای این طرح، افزایش راندمان آبیاری تا ۴۴ درصد در مزرعه، افزایش ۳۰ درصدی ظرفیت تولید محصولات کشاورزی، کاهش ۳۰ درصدی مصرف نهاده‌های کشاورزی و کاهش اثرات زیست محیطی رقم خواهد خورد.

زارع ادامه داد: سیاست وزارت جهاد کشاورزی بر این است که اعتبارات تخصیص یافته برای تجهیز مزارع به سامانه‌هایی با راندمان بالاتر مانند آبیاری میکرو و موضعی اختصاص یابد.

وی با اشاره به اینکه آبیاری هوشمند مزارع سه رکن دارد که باید همزمان در مزرعه انجام شود، تصریح کرد: یکی از ارکان این است که کشاورز بتواند در مزرعه اطلاعات مورد نیاز مانند رطوبت خاک و نیاز گیاه به تبخیر را جمع‌آوری کند و این اطلاعات توسط سیستم به یک سرور ارسال شود تا برنامه‌ریزی در این بخش انجام شود.

مشاور وزیر جهاد کشاورزی افزود: در موافقت‌نامه سال ۹۹، ایجاد چند مزرعه پایلوت برای سیستم آبیاری هوشمند پیش‌بینی شده که در آن تولید اطلاعات، انتقال آن و سیستم برنامه‌ریزی به صورت هم‌زمان فعال باشند.

زارع با اشاره به بازدید از طرح ۲۴۰۰ هکتاری سعدآباد بوشهر خاطرنشان کرد: در این طرح که در بوشهر در حال اجرا است، ۱۴۳۱ نفر بهره‌بردار مشغول به کار هستند و تمام محصول آن ارقام مختلف خرما است.

وی افزود: هدف از این طرح، استفاده از سهمیه ۱۵۵۰ لیتر آب در ثانیه، در این منطقه است تا بتوانند حداقل ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش محصول خرما داشته باشد و به احیا و حفظ منابع خاک نخیلات بپردازند.

مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی عنوان کرد: در این پروژه، شرکت آب منطقه‌ای استان، سازمان جهاد کشاورزی و استانداری بوشهر با هم تعامل دارند.

سرویس خبری: کشاورزی

مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی از اختصاص ۱,۶۰۰ میلیارد تومان اعتبار از صندوق توسعه ملی برای توسعه سامانه‌های نوین آبیاری در سال جاری خبر داد.

به گزارش صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، عباس زارع در بازدید از پروژه‌های آبیاری نوین استان یزد اظهار کرد: در سال جاری ۱۶۲ هزار هکتار از اراضی کشور تحت پوشش سامانه‌های نوین آبیاری قرار گرفته است که ازاین میزان ۳۲ هزار هکتار آن تحویل بهره بردار شده و ۱۳۰ هزار هکتار آن در حال اجراست.

وی تصریح کرد: اجرای طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری در ردیف طرح‌های اقتصاد مقاومتی است و تأثیر مستقیمی در امنیت غذایی و خودکفایی کشور دارد و طی چند سال اخیر با موافقت مقام معظم رهبری از صندوق توسعه ملی نیز اعتبارات خوبی برای آن تخصیص داده شده است.

زارع گفت: در سال ۹۹ بیش از ۱,۶۰۰ میلیارد تومان اعتبار از صندوق توسعه ملی در اختیار طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری قرار گرفته است که بر اساس عملکرد استان‌ها توزیع می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: اختصاص اعتبارات مناسب به این طرح نشان‌دهنده اهتمام مسئولان طراز اول کشور به بحث بهره وری آب و گسترش اجرای طرح‌های آبیاری نوین است.

مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی یادآور شد: تاکنون بیش از ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار از اراضی کشور به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز شده است که با حمایت مؤثر دولت و پرداخت تسهیلات مناسب شاهد اثر بخشی این طرح در صرفه جویی آب تا ۴۴ درصد و افزایش ۳۰ درصدی تولید محصولات کشاورزی در شرایط کم آبی و همچنین کاهش مصرف نهاده‌ها مثل کود و سم تا ۳۰ درصد هستیم.

سرویس خبری: کشاورزی

مجری طرح توسعه سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی از اجرای ۲۳۸ هزار هکتار سیستم های نوین آبیاری در سال جاری خبر داد.

به گزارش صنعت غذا و کشاورزی (اگروفودنیوز)؛ به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، عباس زارع در پنجمین جلسه شورای راهبردی طرح سامانه های نوین آبیاری، اظهار کرد: در سال ۱۳۹۸ حدود ۱۰۰ هزار هکتار سامانه های نوین آبیاری در سطح کشور اجرا و به مرحله بهره برداری رسیده و ۱۳۸ هزار هکتار نیز درحال اجرا است.

وی یادآور شد: در سال ۱۳۹۷ با تجهیز ۱۴۳ هزار هکتار از اراضی کشاورزی به سامانه های نوین آبیاری و بهره برداری کامل از آنها، ۱۰۰ درصد برنامه های عملیاتی محقق شده است.

بر اساس این گزارش، در پنجمین جلسه شورای راهبردی طرح سامانه های نوین آبیاری که با حضور نمایندگان دستگاه های برنامه ریزی و نظارتی و دفاتر هماهنگی امور استان ها و امورحقوقی وزارت جهاد کشاورزی برگزار شد، موضوعاتی همچون کنترل و ارتقای کیفیت لوازم و تجهیزات سامانه های نوین آبیاری، استفاده از ظرفیت شرکت های دانش بنیان، ارتقای سامانه اطلاع رسانی طرح و لزوم اطلاع رسانی و انعکاس دستاوردهای طرح به مراجع مربوط به برنامه ریزی و نظارتی مطرح شد.

سرویس خبری: کشاورزی