1

تجربه ایران در کشاورزی بدون بکارگیری آفت‌کش گسترش می‌یابد

رییس موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی گفت: روش تولید برنج سالم ایرانی بدون استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی در استان‌های شمالی کشور توسعه می‌یابد و برای تولید مرکبات و خرما نیز اجرا می شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، شهرام نعیمی، رئیس مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور در برنامه تلویزیونی با اشاره به اهمیت امنیت غذایی به عنوان اولویت درجه یک هر جامعه، عوامل خسارت‌زای زنده را یکی از بزرگترین تهدیدات امنیت غذایی عنوان کرد و گفت: عواملی مانند آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز که در مواردی می‌توانند کل محصول یک کشور را نابود کنند، طبق آمار سازمان خواربار و کشاورزی ملل، اکنون حدود ۴۰ درصد، یعنی نزدیک به نیمی از محصولات کشاورزی را از بین می‌برند و ضروری است که برای کمک به تأمین امنیت غذایی، این عوامل مهار شوند.

وی اصلی‌ترین مأموریت مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور را طلایه‌داری حرکت در مسیر تأمین امنیت غذایی با لحاظ کردن حفظ سلامت و ایمنی غذا و حراست از تنوع زیستی توصیف کرد و افزود: اجرای سیاست‌های ابلاغی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات)، نیازسنجی و مسئله یابی در حوزه تحقیقات گیاه پزشکی، دستیابی به دانش فنی و انتقال دانش به مزارع و واحدهای ذی‌ربط، همکاری با دانشگاه‌ها، تهیه بانک اطلاعاتی گیاه‌پزشکی، همکاری با سازمان و معرفی آفت‌کش‌های جدید و کم‌خطر، تحقیق در زمینه شناسایی عوامل زیان‌آور در گیاهان، تحقیق در زمینه تکنیک‌های سمپاشی و تحقیق و به‌روزرسانی حدود مجاز باقی مانده آفت‌کش‌ها در محصولات و… بخشی از مأموریت‌های این مؤسسه است.

رئیس مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی با اشاره به اینکه در ایران نیز میزان خسارت آفات و بیماری‌ها به مزارع و باغات، حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد است، با تاکید بر لزوم مهار این عوامل خسارت‌زا برای تأمین امنیت غذایی، مدیریت روش‌های مقابله با آفات را دارای ضرورت مضاعف عنوان کرد و افزود: استفاده نابجا و بی‌رویه از آفت‌کش‌های شیمیایی علاوه بر اینکه بر سلامت محصول نهایی اثر گذاشته و سلامت مصرف کننده را تهدید می‌کند، منجر به آلودگی محیط زیست نیز می‌شود و از همین رو بکارگیری روش‌های نوین و ترویج آن‌ها از مهم‌ترین برنامه‌های این مؤسسه است.

وی طرح مدیریت تلفیقی محصول در شالیزارهای شمال را نمونه‌ای از توانمندی علمی و اجرایی محققان، مدیران و کشاورزان در بکارگیری روش‌های نوین و پیشرفته در تولید غذای سالم عنوان کرد و افزود: در این طرح بدون استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی، محصول برنج با کمترین خسارت تولید و به بازار عرضه شد.

نعیمی درباره چگونگی اجرای طرح تولید برنج سالم بدون استفاده از آفت‌کش شیمیایی، اظهار کرد: این برنامه ابتدا در دو مزرعه ۱۰ هکتاری به صورت پایلوت اجرا شد و با موفقیت‌آمیز بودن آن، در ۱۰۰ هکتار از شالیزارهای ۷ شهرستان استان مازندران، در دو نوبت کشت توسعه یافت.

وی افزود: در این روش که قرار است در فصل زراعی جدید در ۳ استان شمالی کشور گسترش یابد، بسته تلفیقی که علاوه بر مهار عوامل خسارت‌زا زنده مانند آفات و بیماری‌ها، به موضوعات دیگری مانند علف‌های هرز، مصرف آب، تولید نشا، زمان کاشت و… نیز می‌پردازد، به کشاورزان عرضه می‌شود و کارشناسان تات نیز بر نحوه اجرای آن نظارت می‌کنند.

رئیس مؤسسه تحقیقات گیاه پزشکی با بیان اینکه استفاده از آفت‌کش‌های طبیعی مانند گونه‌هایی از زنبور یا حشرات دیگر، بخشی از این بسته تلفیقی است، تصریح کرد: علاوه بر گسترش و ترویج این روش در شالیزارها، برنامه‌هایی برای تولید خرما و مرکبات بدون بکارگیری مواد شیمیایی در دست بررسی است.

این مقام دولتی به آفت سن گندم اشاره کرد و با بیان اینکه سن‌زدگی نباید بیش از ۲ درصد شود، گفت: آفات و بیماری‌هایی هستند که اگر به شکل مطلوبی مدیریت نشوند، می‌توانند ۱۰۰ درصد محصول را نابود کنند و بارها چنین واقعه‌ای در نقاط مختلف جهان رخ داده و گاه موجب بروز قحطی شده است که ملخ‌خوارگی و سن‌زدگی از مهمترین آن‌ها به شمار می‌رود.

وی افزود: در کشور ما نظارت برای مهار کردن سن در حدود ۲.۵ میلیون هکتار از اراضی زراعی انجام می‌شود که با توجه به تنوع اقلیمی و تفاوت‌های آب و هوایی در نقاط مختلف، در اغلب مدت سال صورت می‌گیرد.

نعیمی با بیان اینکه گسترده‌ترین و رایج‌ترین روش مبارزه با سن گندم استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی است، تصریح کرد: برای مهار کردن سن، روش‌های بیولوژیک هم داریم، اما در هر حال کشاورز باید روش مبارزه با آفات را انتخاب کند که فعلاً رایج‌ترین روش، استفاده از آفت‌کش شیمیایی است و ما و سایر بخش‌های تات موظف هستیم که تبعات منفی و آسیب‌های آن به محیط زیست یا سلامت محصول را به حداقل کاهش دهیم.

وی گفت: آفت‌کش‌های شیمیایی چه در داخل کشور تولید شوند و چه از کشورهای دیگر وارد شوند، باید مورد مطالعه قرار گیرند تا ضمن بالاترین اثر، کمترین آسیب را در پی داشته باشند.

رئیس مؤسسه تحقیقاتی گیاه‌پزشکی تصریح کرد: اساساً دانش‌بنیان کردن کشاورزی یکی از اولویت‌های کشور است و در این زمینه از هوش مصنوعی نیز استفاده می‌شود.

وی شناسایی به موقع آفات را یکی از مؤثرترین عوامل برای مهار آن و استفاده از هوش مصنوعی را در این زمینه ضروری دانست و گفت: به عنوان مثال اطلاع سریع از رشد و تکثیر سوسک سرخرطومی تنها راه مقابله با آن‌ها پیش از آسیب زدن به محصول است و در این زمینه لازم است که از هوش مصنوعی و دیگر تجهیزات شناسایی و تشخیص از راه دور استفاده شود.

نعیمی تصریح کرد: همکاری با بخش خصوصی و شرکت‌های دانش‌بنیان برای بهره گرفتن از هوش مصنوعی و سایر فناوری‌های نوین جهت مقابله با آفات یکی از مهمترین بخش‌های برنامه ۴ ساله ما است.

سرویس خبری: کشاورزی




تولید سموم دفع آفات کشاورزی از یک باکتری خاک‌زی

محققان حوزه بیوتکنولوژی با استفاده از یک باکتری خاک‌زی به سم دفع آفات زیستی دست یافتند؛ این باکتری با تولید سم می‌تواند آفات گیاهان را از بین ببرد، ولی این سم بر روی سلامت انسان و دام اثری نخواهد داشت.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا؛ فاطمه صابری، مجری طرح اظهار کرد: افزایش جمعیت و صنعتی شدن کشاورزی منجر به استفاده بی‌رویه از سموم شیمیایی به منظور افزایش بهره‌وری و محافظت از محصولات زراعی شده است و از عواقب استفاده از سموم شیمیایی می‌توان به آلودگی آب‌های زیرزمینی، آلودگی خاک، تخریب محیط زیست و تهدید سلامت جامعه اشاره کرد.

وی افزود: با وجود کارایی حشره‌کش‌های شیمیایی، استفاده از این آفت‌کش‌ها همچنین سبب ایجاد مشکلات زیست‌محیطی مانند افزایش مقاومت، اثرات غیر هدفمند، سمیت سرطان‌زایی در پستانداران و باقیماندن بخشی از آنها در زنجیره غذایی شده است. این مشکلات و تلاش در جهت رفع آنها، نیاز به عوامل کنترل بیولوژیک را در حوزه آفت‌کش‌ها بسیار برجسته کرده است.

صابری، مزیت‌های زیست‌محیطی و سلامت محور و همچنین هزینه‌های مناسب آفت‌کش‌های بیولوژیکی در مقایسه با آفت‌کش‌های شیمیایی را از دیگر قابلیت‌های آفت‌کش‌های زیستی نام برد و یادآور شد: این ویژگی‌ها از فاکتورهای بسیار مهم در مدیریت پایدار و تلفیقی آفات «Sustainable & Integrated Pest Management» هستند و نقش حائز اهمیتی برای کنترل آفات به همراه دارند، به گونه‌ای که سهم قابل توجهی از بازار آفت‌کش‌ها در آینده در اختیار آفت‌کش‌های بیولوژیک قرار می‌گیرد.

این دانش‌آموخته مهندسی شیمی بیوتکنولوژی در رابطه با دستاوردهای تولیدشده در حوزه کنترل بیولوژیک، گفت: طی چند سال گذشته با تمرکز بر روی گونه‌های بومی “باسیلوس تورنجینیس” در مرکز تحقیقات کنترل بیولوژیک کشور واقع در مؤسسه ملی گیاه پزشکی جهاد کشاورزی ضمن انجام آزمایشات متعدد در هر دو سطح آزمایشگاهی و کاربرد میدانی (روی لاروها و آفت‌های واقعی) موفق به دستیابی با راندمان بسیار بالا در کشندگی آفات شدیم. نتایج تحقیقات ما موفق به دریافت تاییدیه‌های لازم از این مرکز ملی شد.

وی “باسیلوس تورنجینیس” را یک باکتری خاک‌زی و گرم مثبت Bacillus thuringiensis (Bt) دانست که در فاز مرگ خود، توکسینی ترشح می‌کند که قابل جداسازی است و برای سیستم گوارشی لارو و برخی دیگر از حشرات، سمیت زیادی دارد.

صابری با بیان اینکه این خوشبختانه سمیت این توکسین برای گیاهان، مهره‌داران و انسان کاملا بی‌ضرر است، ادامه داد: از این رو فرآورده‏‌های باکتری باسیلوس تورینجنسیس امروزه به عنوان آفت‌کش بیولوژیک مطرح شده است؛ چرا که بیشترین اهمیت را در کنترل بیولوژیک دارد، به گونه‌ای که تقریبا بیش از ۶۰ درصد از بازار کنترل میکروبی آفات جهان را به خود اختصاص داده است.

مجری طرح با بیان اینکه این آفت‌کش بیولوژیک روی حشرات هدف تاثیر عمده‌ای دارد و در مقایسه با آفت‌کش‏‌های شیمیایی و با توجه به مزایایی که نسبت به آنها دارد، طرفداران بسیاری دارد، خاطر نشان کرد: اکنون اسپور و کریستال آن به صورت گرد قابل تعلیق در آب یا سوسپانسیون با روش‌های صنعتی و در مقادیر انبوه و تحت عناوین تجاری مختلف تولید می‌شود.

وی خاطر نشان کرد: اختراع ملی “فرایند جداسازی اسپور و کریستال از محلول فرمانتاسیون باکتری باسیلوس تورینجینسیس به کمک غشاء متخلخل” از دستاوردهای تحقیقاتی ما در این پروژه است که به ثبت سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به شماره ۸۵۱۵۴ و همچنین انتشار مقالات ISI در ژورنال‌های معتبر رسیده است.

وی در خصوص مکانیزم عملکردی این گونه باکتری در دفع آفات، توضیح داد: این باکتری در خود پروتئین کریستالی به نام دلتا-اندوتوکسین ترشح می‌کند که قابل جداسازی است و برای سیستم گوارشی لارو برخی حشرات سمیت زیادی دارد و موجب از بین رفتن لارو حشرات و آفات می‌شود. 

به گفته مجری طرح، این محصول در حال حاضر در مرحله تجاری‌سازی نهایی قرار دارد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا




افزایش کاربرد علم نانو در کشاورزی جهان

در سال‌های اخیر، پسماندهای کشاورزی به عنوان منبع مواد تجدیدپذیر مورد توجه قرار گرفته اند تا جایگزین منابع فسیلی برای تولید فرآورده‌های مختلف و پایه نفتی شوند.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از مهر، علم نانو یکی از علوم جدید عصر حاضر بوده که روز به روز کاربرد آن در حوزه‌های مختلف از جمله کشاورزی در حال گسترش است. استفاده از این علم در فرایند کشاورزی و تأثیر آن در ماشین آلات کشاورزی موجب کاهش قیمت تمام شده محصولات، بهینه سازی مصرف انرژی و بازدهی بیشتر، استحکام بدنه، ایمنی و زیست سازگاری محصولات می‌شود. فناوری نانو در بخش‌های مختلفی از فرآیند ساخت ادوات کشاورزی و قطعات آن مانند استحکام و سبک سازی بدنه، رنگ و پوشش، لاستیک، ایمنی، محیط زیست و … تحولات عمده‌ای را ایجاد می‌کند. محمدجواد شریفی از کارشناس بخش کشاورزی درباره کمک علم نانو در تولید ماشین آلات و تجهیزات کشاورزی به مهر گفت: استفاده از زیست حسگرها در ماشین آلات هوشمند جهت مبارزه مکانیکی با علف‌های هرز، استفاده از حسگرها و زیست حسگرها (نانو سنسورها در استفاده از سیستم‌های میکروالکترومکانیکی جهت توسعه کشاورزی موضعی و تولید خشک کن‌های راندمان بالا توانایی حل کردن بسیاری از مشکلات مرتبط با ماشین آلات را دارا است.

وی افزود: پوشش دهی نانومتری برای مقاصد مختلف از جمله افزایش استحکام، بهبود خاصیت خمش و ورقه ای شدن، پوشش‌های محافظتی در برابر خوردگی، سایش و مقاومت در برابر عوامل محیطی، می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

اثربخشی علم نانو در کشاورزی و غذا

شریفی در ادامه سخنان خود به تولید نانوکامپوزیت از پسماندهای کشاورزی اشاره کرد و گفت: در سال‌های اخیر، پسماندهای کشاورزی به عنوان منبع مواد تجدیدپذیر مورد توجه قرار گرفته اند تا جایگزین منابع فسیلی برای تولید فرآورده‌های مختلف و پایه نفتی شوند نانوکامپوزیت های مبتنی بر مواد زیستی در مقایسه با مواد میکرو و ماکرو کامپوزیت سنتی دارای خواص درخور توجهی هستند و علاوه بر این تولید آنها پایدارتر است. امروز بسیاری از فرآیندهای تولید برای استحصال نانوکامپوزیت های مفید از مواد پسماند کشاورزی در دست توسعه است.

وی در ادامه موضوع به کاربرد دوم پرداخت و یادآور شد: در ادامه زنجیره کمک علم نانو به بخش کشاورزی می‌توان گفت کودهای نانو برای کاربردهایی مانند تنظیم رشد و تقویت ایمنی گیاه به‌صورت تجاری مورد استفاده قرار گرفته‌اند. آن‌ها حاوی عناصر ضروری (روی، سیلیس، تیتانیوم دی‌اکسید، آهن و…) هستند که برای محصولات کشاورزی باکیفیت مرغوب مورد نیاز است.

شریفی به کاربرد علم نانو در آفت کش‌ها اشاره و عنوان کرد: آفات غالباً مزارع کشاورزی را آلوده می‌کنند و باعث خرابی محصولات کشاورزی می‌شوند. فرمولاسیون نانوکپسوله شده آفت‌کش‌ها منجر به کاهش میزان دوز سموم دفع آفات شده است. بنابراین، توسعه سیستم‌های تحویل بالقوه و غیر سمی آفت‌کش‌ها، نه‌تنها تولید جهانی مواد غذای را افزایش داده بلکه اثرات منفی آفت‌کش‌ها بر روی اکوسیستم را نیز کاهش داده است.

چشم‌انداز آینده تحولات نوین نانوتکنولوژی در کشاورزی

این کارشناس حوزه کشت با بیان اینکه کشاورزی دقیق یک نوع نگرش جدید در مدیریت مزرعه است، اظهار کرد: امروز با استفاده از نانو سنسورها مشخص می‌شود که هر قسمت کوچک از مزرعه به چه میزان عناصر غذایی و سم نیاز دارد و بدین وسیله از آلودگی محیط زیست جلوگیری کرده، سلامت محصولات و افزایش بازده اقتصادی را ممکن می‌کند.

وی افزود: نانوسنسورها می‌توانند با کنترل دقیق و گزارش دهی به موقع نیازهای گیاهان به مرکز پردازش اطلاعات سیستم را در نگه داری محصولات یاری کنند.

وی در ادامه سخنان خود به بهبود طعم غذاها اشاره کرد و گفت: در آینده به کمک نانوتکنولوژی می‌توان ویژگی‌های مطلوب را از طریق مهندسی ژنتیک در مواد غذایی وارد کرده و از این طریق طعم غذاها را بهبود بخشید.

کاهش میزان مصرف آفت کش‌ها

شریفی گفت: در کشورهای توسعه یافته برخی از نانو ذرات به منظور بارگذاری انواع آفت کش‌ها مانند حشره کش‌ها، کنه کش‌ها، پاتوژن های بیماری زای حشرات، قارچ کش‌ها و علف کش تولید شده است. در اغلب این موارد نانو ذرات به عنوان حامل سم، تولید و مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این حالت ماده مؤثر آفت کش‌ها به صورت تدریجی رها یافته و این رهایش دارای مزایایی است که از آنها می‌توان به مقرون به صرفه بودن، ایمنی محیط زیست با جلوگیری از استفاده بیش از حد آفت کش‌ها و شسته شدن خاک به آبراه‌ها، کاهش خطر گیاه سوزی و سمیت برای انسان اشاره کرد.

وی ادامه داد: با کمک نانوتکنولوژی بازار پسندی گیاهان بهبود بخشیده است. برای مثال در تایلند با تغییراتی در DNA برنج، قادر به ایجاد تغییراتی در رنگ برنج از ارغوانی به سبز شده اند. همچنین با علم نانو می‌توان مقاومت گیاهان را در برابر بیماری‌ها افزایش داد.

او تصریح کرد: پیشرفت‌های نانوتکنولوژیکی، به طور خاص مطالعات بنیادی پاتولوژی سلولی را تقویت خواهد کرد و عمر آنها را در محل کشت و مصرف، طولانی‌تر و رشد آنها را سریع‌تر می‌کند تا حتی در محیط‌های نامساعد کاشت تا در شوره زارها با آب کمتر یا آب و هوای سردتر، رشد کنند. در این صورت امکان سازگار کردن گیاهان با خشکسالی وجود دارد.

بهبود بسته بندی محصولات

شریفی در بخشی دیگر از سخنان خود یادآور شد: بعضی شرکت‌های خارجی در حال توسعه مواد نانو جدیدی هستند که طول دوره سالم باقی ماندن غذا را افزایش می‌دهند.

وی خاطرنشان کرد: به کمک نانوتکنولوژی امکان تولید کودها و مواد شیمیایی سازگار با محیط زیست که برای تغذیه گیاه یا حفظ آن در برابر حشرات کاربرد دارد، وجود دارد. همچنین با کمک نانوتکنولوژی می‌توان سنسورهایی در ابعاد کوچک برای اندازه گیری، گزارش دهی به موقع و کنترل هوشمند نیازهای گیاهان جهت افزایش عملکرد، ذخیره آب، ظرفیت نگهداری آب در محل، توزیع آب نزدیک ریشه، بازده جذب آب به وسیله گیاهان و ارتباط با سیستم هوشمند به واسطه ابزارهای نانوسنسور انجام داد. همچنین فناوری جدید امکان بازیافت و استفاده مجدد از مواد، انرژی و آب را فراهم می‌کند.

وی اظهار کرد: سازمان ملل پیش بینی کرده ۴۸ کشور معادل ۲۰ درصد جمعیت جهان در سال ۲۰۳۲ میلادی دچار کمبود آب آشامیدنی و کشاورزی می‌شوند، تخلیص و نمک زدایی آب به کمک نانوتکنولوژی از زمینه‌های مورد توجه در دفاع پیشگیرانه و امنیت زیست محیطی است. به عنوان مثال دستگاه‌هایی به کمک نانوتکنولوژی طراحی شده اند که آب دریا را با صرف انرژی ۱۰ برابر کمتر از دستگاه اسمز معکوس و ۱۰۰ برابر کمتر از دستگاه تقطیر، نمک زدایی می‌کنند.

شریفی با بیان اینکه نانوتکنولوژی منجر به تغییرات شگرف در استفاده از منابع طبیعی، انرژی و آب خواهد شد و پس آب‌ها و آلودگی را کاهش خواهد داد، گفت: نانوتکنولوژی توان حذف آلودگی‌های کوچک از منابع آبی (کمتر از ۲۰۰ نانومتر) و هوا (زیر ۲۰ نانومتر) و اندازه گیری و تخفیف مواد هم آلودگی در مناطق بزرگ را دارد.

افزایش توان درمانی داروها برای احشام

شریفی تاکید کرد: از دیگر کاربردهای نانوتکنولوژی می‌تواند به فرمولاسیون و مسیرهایی برای انتقال دارو اشاره کرد که به نحو حیرت انگیزی توان درمانی داروها را برای احشام افزایش می‌دهد.

وی درباره استفاده از این داروها در مرغداری‌ها هم گفت: در این طرح، پس از تهیه ویتامین k3 به شکل میکرو ذرات آن با روش تلفیقی به ذراتی با اندازه‌هایی کوچک‌تر در حد مقیاس نانو تبدیل می‌شوند. استفاده از این ذرات به عنوان منبع تأمین کننده ویتامین k3 در خوراک جوجه‌های گوشتی، موجب افزایش زیست فراهمی ۱۴۵ درصدی ویتامین، کاهش معنی دار زمان پروترومبین خون و افزایش معنی‌دار استحکام استخوان در جوجه‌های گوشتی شد.

نانوآفت کش‌های سازگار با محیط زیست

در سراسر جهان تعداد زیادی آفت‌کش سنتز و به طور گسترده در کشاورزی با هدف کنترل آفت، مورد استفاده قرار می‌گیرد. شیوه‌های کاربرد برخی از آفت کش‌ها می‌تواند موجب ایجاد آلودگی در محیط زیست شود. شریفی در این باره گفت: با به کارگیری فناوری نانو در فرمولاسیون آفت کش‌ها، افزایش عملکرد و کاهش مصرف آفت کش‌ها مورد نظر است. همچنین این ترکیبات پس از رهاسازی، بدون اثر منفی یا با اثرات منفی کمتر برای محیط زیست است.

وی اظهار کرد: به طور خاص در کشاورزی، نوآوری با توجه به پیش آمدن چالش‌های جهانی از جمله رشد جمعیت، تغییرات آب و هوا و دسترسی محدود مواد مغذی مهم گیاه مانند فسفر و پتاسیم از اهمیت برخوردار است. فناوری نانو که برای تولید محصولات کشاورزی اعمال می‌شود می‌تواند در رفع این مشکلات، نقشی اساسی داشته باشد. یکی از کاربردهای ویژه نانو مواد در کشاورزی به کاهش کاربردهای محصولات محافظت از گیاهان، به حداقل رساندن اتلاف مواد مغذی در کوددهی و افزایش بازده از طریق مدیریت بهینه مواد مغذی منجر می‌شود.

آنچه در جهان در حال روی دادن است

این کارشناس بخش کشاورزی با بیان اینکه در دهه‌های گذشته، بازارهای جهانی فناوری نانو در بخش کشاورزی، با توجه به افزایش جمعیت و در پی آن افزایش تقاضای بخش کشاورزی به میزان قابل توجهی رشد یافته است، گفت: بخش وسیعی از مردم جهان به دلیل اثرات زیست محیطی با کمبود مواد غذایی روزانه مواجه هستند، در حالی که در کشورهای توسعه یافته مازاد مواد غذایی وجود دارد. بنابراین توسعه محصولات مقاوم به خشکسالی و آفات در این بین ضروری است. در کشورها در حال توسعه مشکلات عمده متعددی نظیر ضعف خاک حاصلخیز، کمبود زمین‌های کشاورزی موجود، وابستگی به مواد اولیه، فقر و سوءتغذیه وجود دارد. در دهه‌های قبل توسعه صنعتی موجب تغییرات ساختاری عمیقی در بخش کشاورزی شد. مثلاً تبدیل کشتزارهای کوچک به سیستم‌های صنعتی تولید تخصصی، گسترش عرضه و تقاضا به لحاظ جغرافیایی به سمت جهان در حال توسعه و اهمیت روز افزون منابع جهانی و بازاریابی چالش‌هایی را پیش روی بخش کشاورزی می‌گذارد. بنابراین باید در حد ممکن توسعه پایدار تولید ارتقا داده شود به گونه‌ای که سلامت غذایی افزایش، فقر کاهش و سلامت عمومی بهتر شود.

شریفی در پایان تاکید کرد: پیشرفت‌های علمی و فنی راه حل بالقوه‌ای را برای کشورهای در حال توسعه جهت نوآوری و ارتقا دستگاه‌های فعلی تولیدی‌شان ارائه می‌دهند. خیلی از فناوری‌های جدید نه تنها قابلیت افزایش بهره وری کشاورزی را دارند بلکه همچنین می‌توانند برای کاهش هزینه‌های زیست محیطی و تأمین منابع تولید کشاورزی به کار آیند که باید به این سو حرکت کنند.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: مهر




شناسایی ارزان و سریع آفت کش‌های موجود در مواد غذایی

محققان بنیاد تحقیقات سائوپائولو به تازگی یک حسگر مبتی بر کاغذ ارزان قیمت توسعه داده‌اند که می‌تواند آفت کش‌های موجود در مواد غذایی را به سرعت شناسایی کند.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از تی ان، محققان دانشگاه سائوپائولو(USP) در برزیل یک حسگر الکتروشیمیایی مبتنی بر کاغذ کرافت ابداع کرده‌اند که می‌تواند آثار آفت‌کش‌ها در میوه‌ها و سبزی‌ها را در زمان اتصال به دستگاه الکترونیکی تشخیص دهد.

محققان اظهار کردند، کاربران می‌توانند به عنوان مثال از آن در یک سیب یا کلم، استفاده کنند و وجود قارچ کش که با وجود ممنوعیت به طور گسترده در برزیل استفاده می‌شود را شناسایی کنند. برای اینکه بفهمید آیا یک نمونه غذا حاوی آثاری از آفت‌کش‌ها با روش‌های مرسوم است یا خیر باید نمونه را آسیاب کنید و قبل از شناسایی چنین موادی، آن را با فرآیندهای شیمیایی زمان‌بر پردازش دهید. حسگرهای پوشیدنی مانند حسگرهایی که برای نظارت مستمر بر آفت‌کش‌ها در کشاورزی و صنایع غذایی ایجاد کردیم، نیاز به این فرآیندهای پیچیده را از بین می‌برند. به عنوان مثال روند بازرسی برای یک سوپرمارکت، رستوران یا واردکننده یک محصول بسیار ساده‌تر، ارزان‌تر و قابل اعتمادتر می‌شود.

این دستگاه جدید بسیار حساس است و شبیه گلوکومترهایی است که بیماران دیابتی برای اندازه گیری قند خون استفاده می‌کنند، با این تفاوت که نتایج اسکن مواد غذایی برای یافتن آفت کش‌ها روی گوشی هوشمند نمایش داده می‌شود. محققان اظهار کردند در آزمایش‌هایی که انجام دادیم، حساسیت آن مشابه روش معمولی بود. به علاوه، این روش بسیار سریع و ارزان است.

«بوت نتو» از محققان این مطالعه توضیح داد که این دستگاه اساساً از یک بستر کاغذی تشکیل شده است که با جوهر کربن اصلاح شده و برای درمان الکتروشیمیایی در یک محیط اسیدی برای فعال کردن گروه‌های کربوکسیل و تشخیص آفت کش استفاده می‌شود.

وی افزود: ما از فرآیند سیلک‌اسکرین برای انتقال جوهر رسانای کربن به نوار کاغذ کرافت استفاده می‌کنیم و در نتیجه دستگاهی بر اساس الکتروشیمی ایجاد می‌کنیم. دستگاه دارای سه الکترود کربن است و در محلول اسیدی غوطه‌ور می‌شود تا گروه‌های کربوکسیل را فعال کند. به عبارت دیگر، اتم‌های اکسیژن به ساختار الکترود کربن اضافه می‌شوند. هنگامی که حسگر با نمونه آلوده تماس پیدا می‌کند، یک واکنش اکسیداسیون الکتروشیمیایی ایجاد می‌کند که امکان تشخیص قارچ کش را فراهم می‌کند.

در توسعه دستگاه، محققان پایداری و ساختار بستر کاغذ را ارزیابی کردند. محققان کاغذ کرافت و پوست را تجزیه و تحلیل کردند و دریافتند که هر دو نوع کاغذ به اندازه کافی پایدار هستند تا به عنوان بستری برای حسگر عمل کنند. با این حال، مارتینز توضیح داد که متخلخل بودن کاغذ کرافت حساسیت بیشتری نسبت به حسگر و گروه‌های کربوکسیل ایجاد شده در طول فعال‌سازی الکتروشیمیایی می‌دهد و افزود که الکترودهای مبتنی بر کاغذ می‌توانند در بسیاری از موارد استفاده شوند.

یافته‌های این مطالعه در مجله « Food Chemistry» منتشر شد.

سرویس خبری: صنعت غذا

منبع: تی ان




رییس انجمن تولیدکنندگان سموم: صادرات ۷ هزار تن آفت‌کش در ۴ ماه/ سموم کشاورزی بر اساس استانداردهای فائو تولید می‌شود

مسعود گیل آبادی از صادرات ۷ هزار تن انواع آفت‌کش در چهار ماه اخیر به کشورهای همسایه خبر داد و گفت: تمامی سموم تولیدی کشور طبق استانداردهای فائو و ضوابط سازمان حفظ نباتات کشور تولید و به بازار عرضه می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایرنا؛ مسعود گیل آبادی افزود: نهمین دوره نمایشگاه تخصصی نهاده‌های کشاورزی (اگرو – پارس) برای نخستین بار در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران با حضور شرکت‌های چینی و هندی با هدف تسهیل صادرات نهاده‌های کشاورزی سم و کود، بازاریابی، معرفی تولیدات جدید با دوره کارنس پایین، دوره‌های آموزشی نحوه و زمان مصرف برای کشاورزان برگزار می‌شود.

رییس انجمن تولیدکنندگان سموم کشور تصریح کرد: این نمایشگاه با حضور ۱۶۰ شرکت مربوط به نهاده‌های کشاورزی سم و کود برگزار خواهد شد و بخش‌های دیگر مربوط به ماشین‌آلات و تجهیزات، آبیاری، سامانه‌های نوین آبیاری، وزارت جهاد کشاورزی و شرکت‌های اقماری، شرکت‌های دانش بنیان و کشاورزی هوشمند نیز در این نمایشگاه حضور دارند.

وی خاطرنشان کرد: پیش از این نمایشگاه تخصصی نهاده‌های کشاورزی در محل نمایشگاه‌های بوستان گفتگو برگزار می‌شد که به دلیل استقبال شرکت‌های داخلی و خارجی امسال در نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار می‌شود.

گیل آبادی گفت: در حاشیه این نمایشگاه جامع، همایش مدیران حفظ نباتات برای ارتباط بیشتر مسوولین، تولیدکنندگان با کشاورزان، دوره آموزشی انجمن‌های گیاه‌پزشکی، کارگاه‌های آموزشی برای رفع مشکلات کشاورزان، غرفه فائو برای تسهیل روابط بین‌الملل برگزار می‌شود.

۷ هزار تن انواع آفت‌کش صادر شد

وی بر این باور است که برگزاری این نمایشگاه می‌تواند در افزایش ظرفیت تولید کارخانجات، رشد صادرات، افزایش کیفیت محصول، آموزش کشاورزان برای نحوه مصرف و زمان مصرف سموم تاثیر بسزایی داشته باشد که این امر در نهایت در افزایش تولیدات کشاورزی اثرگذار است.

رییس انجمن تولیدکنندگان سموم کشور درباره صادرات نهاده‌های کشاورزی افزود: طی چهارماهه اخیر (مردادماه امسال تا کنون) ۷ هزار تن انواع آفت‌کش به کشورهای همسایه همچون عراق، افغانستان، ازبکستان، قرقیزستان، گرجستان و کشورهای آسیای میانه صادر شده است.

گیل آبادی یادآور شد: حدود ۴ سال پیش به دلیل اختصاص ارز ترجیحی به این بخش، صادرات نهاده‌های کشاورزی از جمله سموم ممنوع شده بود که پس از پیگیری‌های فراوان وزارت جهاد کشاورزی در حمایت از تولیدکنندگان داخلی سموم از مردادماه امسال صادرات این محصول آزاد شد.

تولید سالانه بیش از ۴۰ هزار تن سم کشاورزی در کشور

به گفته وی، تمامی سموم تولیدی کشور طبق استانداردهای فائو و ضوابط سازمان حفظ نباتات کشور تولید و به بازار عرضه می‌شود.

رییس انجمن تولیدکنندگان سموم کشور با بیان اینکه ۵۶ شرکت داخلی سالانه ظرفیت تولید ۴۰۰ هزار تن انواع آفت‌کش را دارند، گفت: اکنون سالانه بیش از ۴۰ هزار تن سم تولید و به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌شود.

گیل آبادی بر این باور است که با تسهیل صادرات نهاده‌های کشاورزی علاوه بر جلوگیری از خروج ارز از کشور، از کارخانه‌های تولیدی حمایت به عمل می‌آید تا با تمام ظرفیت فعالیت کنند.

کمبودی در تامین آفت‌کش‌ها نداریم

وی با اشاره به اینکه سالانه ۱۳۰ قلم آفت‌کش پرمصرف در کشور تولید می‌شود، اظهار داشت: میزان مصرف آفت‌کش‌ها در کشور ما سالانه حدود ۳۵ هزار تن است و تنها حدود ۳ درصد سموم آماده مصرف که کشور توان تولید با دانش فنی آن را ندارد، از محل واردات تامین می‌شود.

رییس انجمن تولیدکنندگان سموم کشور با بیان اینکه کمبودی در تامین آفت‌کش‌ها نداریم، گفت: بخش عمده نیاز مصرفی آفت‌کش‌های کشور در داخل تامین می‌شود.

گفتنی است، نهمین دوره نمایشگاه تخصصی نهاده‌های کشاورزی (اگرو – پارس) برای نخستین بار در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران در روزهای ۱۹ تا ۲۲ دی ماه برگزار خواهد شد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایرنا




غول بذر و آفت‌کش جهان کوتاه آمد!

شرکت بایر اعلام کرد که تامین نهاده‌های کشاورزی روسیه ادامه دارد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا؛ شرکت صنایع شیمیایی، داروسازی، تجهیزات پزشکی و زیست‌فناوری بایر آلمان اعلام کرد که تصمیم گرفته است به تامین نهاده‌های کشاورزی ضروری روسیه ادامه دهد و از اظهارات ماه مارس مبنی بر اینکه عرضه‌ها برای سال ۲۰۲۳ مشروط به توقف حملات روسیه به اوکراین است، تغییر مسیر داده است.

بزرگ‌ترین شرکت بذر و آفت‌کش جهان در بیانیه‌ای در وب سایت خود اعلام کرد که این اقدام با هدف «کمک به جلوگیری از آنچه که می‌تواند به یک بحران غذایی بی‌سابقه تبدیل شود» است و دسترسی به موادغذایی روسیه از این نظر ضروری است.

بایر در ماه مارس تمام هزینه‌های خود را در روسیه و بلاروس که مربوط به محصولات ضروری نبود، متوقف کرد و تهدید کرد در صورت ادامه حملات مسکو به اوکراین، از تامین منابع ضروری مانند بذر و آفت‌کش‌ها اجتناب می‌کند.

این تغییر درپی توافقی است که روسیه، اوکراین، سازمان ملل‌متحد و ترکیه در ۲۲ جولای برای صادرات غلات از طریق سه بندر دریای سیاه اوکراین که قبلا توسط ناوگان دریای سیاه روسیه مسدود شده بودند، امضا کردند.

سرویس خبری: بین الملل

منبع: ایسنا




معاون وزیر جهاد کشاورزی خبر داد: توزیع ۲۶۴۵ تن انواع سموم توسط سازمان مرکزی تعاون روستایی

اسماعیل قادری فر گفت: ۲۶۴۵ تن انواع سموم شیمیایی توسط سازمان مرکزی تعاون روستایی توزیع شد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران؛ اسماعیل قادری فر رییس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران درباره تامین و توزیع سموم شیمیایی توسط این سازمان در کشور، گفت: درراستای تحقق برنامه های وزارت جهاد کشاورزی درتامین به موقع سموم مورد نیاز کشاورزان در سال گذشته برنامه مصوب تامین و توزیع انواع سموم شیمیایی اعم از آفت کش ها، قارچ کش ها، کنه کش ها، علف کش ها و سایر سموم ۲۱۷۳ تن بوده که تا پایان سال بالغ بر آن و به میزان ۲۶۴۵ تن توزیع شده است.

به گفته وی، برنامه مصوب تامین و توزیع سموم در سال ۱۴۰۱ به میزان ۲۳۴۴ تن است.

وی با اشاره به اینکه به کاهش استفاده از سموم پرمصرف توسط کشاورزان، تصریح کرد: این مهم به تدریج با آزادسازی و افزایش قیمت سموم و اجرای برنامه ششم توسعه و مبارزه تلفیقی آفات و ترویج روش های کنترل بیولوژیک آفات و بیماری ها و توسعه کلینیک های گیاهپزشکی برای استفاده از سایر روش های جایگزین مصرف سموم بتدریج از سوی کشاورزان انجام شده است.

سرویس خبری: کشاورزی




فروش آفت کش‌ها در فضای مجازی غیرقانونی است

مدیرکل دفتر آفت کش‌های سازمان حفظ نباتات کشور گفت: قانون مشخصی در رابطه با جرم بودن فروش آفت کش‌ها در فضای مجازی نداریم، اما قطعا آفت کش‌ها در فضای مجازی جرم است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ سید جواد نوروزیان گفت: تذکرات لازم را داده ایم، اما تا زمانی که این موضوع از طریق قانون پیگیری نشود و قوانین مشخصی برای آن تدوین نشود بازدارندگی لازم وجود نخواهد داشت.

به گفته نوروزیان تاکنون هیچ مجوزی برای فروش آفت کش‌ها در فضای مجازی به افراد داده نشده است جلسه‌ای تشکیل و در این باره نامه‌ای برای داستان کل کشور تنظیم شد که این موارد را به عنوان جرم تعیین کنند تا بتوان با آن برخورد شود.

قانون و مقررات برای برخورد با فروش آفت کش در فضای حقیقی وجود دارد، اما در فضای مجازی ابزاری برای برخورد وجود ندارد.

سازمان حفظ نباتات کشور از سال ۹۷ تاکنون به شرکت‌های بزرگ و فعال در فضای مجازی که دارای فروش اینترنتی بالایی هستند از طریق نامه‌نگاری اعلام کرده است که مطابق قانون و مقررات، مجاز به فروش آفت‌کش‌ها نیستند.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان




یادداشت/مخاطرات صادرات خرمای کشور به قلم مسعود لطیفیان

مسعود لطیفیان
عضو هیأت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی

اگرچه تجارت خرما به کشورهای مختلف همواره یک فرصت و ظرفیت ایده‌آل برای کشور است اما این فرصت، مخاطرات زیادی نیز دارد. چالش‌های جدی اقتصادی در بازار صادراتی خرمای ایران وجود دارد و اگر برنامه ریزی صحیحی انجام نشود تحت تاثیر فضای سیاسی این بازار یا به کلی حذف می­‌شود و یا جبران آن به راحتی صورت نمی­‌گیرد.  ماه‌های اخیر، میزان سخت گیری کشورها در رابطه با اصول بهداشت و سلامت غذا بسیار بالا رفته و این برای صادرکنندگان خرمای کشورمان که برای سال‌های طولانی به شیوه سنتی محصولات خود را وارد بازار می‌کردند یک تهدید جدی به شمار می‌رود. براساس تجربیات بدست آمده مهمترین مخاطرات به شرح ذیل است.

«قانون حداقل استفاده از آفت کش‌های شیمیایی» از منظر جامعه ذینفعان که در اکثر جوامع بین المللی از قوانین پایه حفظ نباتات است، هنوز در ایران به روز رسانی و به طور کامل اجرایی نشده است. این الزام را می‌توان تحت عنوان “قانون عملکرد خوب برای حفاظت از گیاهان” در تولید خرمای کشور مصوب کرد و استانداردهای آن را براساس ضوابط مورد قبول کشورهای مقصد صادراتی در ابتدای شروع فصل زراعی جدید در نخلستان‌های کشور عملیاتی کرد.

بازرگانان خرمای ایران برای اطمینان شرکای تجاری خود نیاز به سیستم‌­های بهداشت گیاهی قوی دارد که  اطمینان دهد که محصولات خرمای ایران با آفاتی همراه نخواهد بود که به اقتصاد یا محیط زیست کشور وارد کننده آسیب برساند. بروز رسانی تکنولوژی‌های تشخیص بهداشت خرما و تضمین‌های بهداشتی و صدور گواهینامه کشور مطابق استاندارد بین المللی، مسیرهای تجارت خرما را هموارتر خواهد کرد و مخاطرات تجارت این محصول کمتر می­‌شود. برقراری  موفقیت آمیز الزامات سیستم  IPPC ePhyto به عنوان سیستم بین المللی برای تبادل اطلاعات الکترونیکی از نکات کلیدی و مجهز نمودن نظام صدور بهداشت گیاهی محصولات صادراتی به تکنولوژی‌های تشخیص روز دنیا در جلوگیری از مخاطرات تجارت خرما است.

کشورهای واردکننده خرما به طور روز افزون برای مسایلی همچون کیفیت، بهداشت و ایمنی مواد غذایی که می­ خورند، اهمیت بیشتری قایل می­ شوند. تضمین کیفیت و سلامت خرمای صادراتی به عنوان مساله ­ای کلیدی برای رقابت در صحنه تجارت این محصول حایز اهمیت است. بنابراین برنامه ریزی مدیریت ریسک تجارت خرما برای تمامی کسانی که در زنجیره تولید تا صادرات آن دخیل هستند، از نخلدارن گرفته تا  فروشندگان، توزیع کنندگان، شرکت­های حمل و نقل و صادرکنندگان در قالب نخلداری قراردادی به عنوان نیازی اساسی به حساب می‌­آیند.

منبع: فارس




پنج گام اساسی برای دستیابی به کشاورزی پایدار

پنج گام اساسی در مدیریت حفظ نباتات کشور برای دستیابی به کشاورزی پایدار وجود دارد و برای این منظور مدیریت کاهش مصرف آفت‌کشهای شیمیایی باید بسیار بلندپروازانه تر، خاص تر و شفاف تر از وضع کنونی باشد.

با در نظر گرفتن این که استفاده از آفت کش های شیمیایی برای حفاظت از گیاهان از نظر زیست محیطی اقدامی در جهت ناپایداری سیستم های بهره برداری کشاورزی است. دستیابی به اهداف کلیدی سیاست های گیاه‌پزشکی کشور تنها با در نظر گرفتن اصول حفاظت از محیط زیست و سلامت انسان دارای ویژگی “پایداری” می باشد. طبق ماده ۳۱ قانون برنامه ششم توسعه فراهم نمودن امکانات مصرف بهینه سموم، دفع آفات نباتی و و مبارزه زیستی و تدوین ضوابط آن  بر عهده سازمان حفظ نباتات می باشد. برای این منظور مدیریت کاهش مصرف آفت کشهای شیمیایی باید بسیار بلندپروازانه تر، خاص تر و شفاف تر از وضع کنونی باشد.

ایران در جایگاه دهم مصرف سم در دنیا قرار دارد. مصرف جهانی سم  به ازای هر کیلوگرم محصول ۴۴۴ گرم می باشد که این میزان در ایران ۳۳ گرم است. طی سه سال گذشته ۱۵۰ قلم آفت کش های جدید کم خطر با غلظت مصرف پایین در هیأت نظارت بر سموم و ۴۲ آفت کش بیولوژیک به تصویب رسیده است. منطقی ترین استراتژی مدیریت کنترل آفات در کشاورزی پایدار، شامل روشهای  زیست بوم شناختی هستند که علاوه بر پایداری، با استانداردهای سلامت جهانی غذا نیز سازگار باشند. برای ترویج اصولی”توسعه پایدار کشاورزی” در حفاظت از گیاهان یک رویکرد تلفیقی برای همه زمینه های مربوط به سیاست کاهش مصرف سموم بر اساس پنج گام اساسی زیر توصیه می شود.

گام اول: به حداقل رساندن استفاده از آفت کشهای شیمیایی با اصلاح قوانین ملی حفظ نباتات

به صورت قانونی دفعات استفاده از آفت کشهای های شیمیایی و مقادیر مورد استفاده باید به حداقل برسد. با وجود فشار شدید اقتصادی در بخش تولیدات گیاهی و قیمت های مناسب برای آفت کشهای شیمیایی، انگیزه های کافی برای کشاورزان در اتخاذ رویکرد صحیح کاهش مصرف سموم وجود نداشته و تنها راه آن وضع الزامات قانونی برای به حداقل رساندن مصرف آفت کشهای شیمیایی است. این امر همچنین نیازمند تعامل سریع بین متخصصان و سیاست گذاران در مورد “قانون حداقل استفاده از آفت کشهای شیمیایی” از منظر جامعه ذینفعان است. این الزام را می توان تحت عنوان “قانون عملکرد خوب برای حفاظت از گیاهان” مورد بررسی و تصویب مراجع قانونگذاری قرار داد که براساس آن الزام رعایت قانون در مورد استفاده از آفت کشهای شیمیایی فراهم گردد.

گام دوم: شناسایی ، اندازه گیری و حذف “نقاط کور” در ارزیابی مخاطرات آفت کشهای شیمیایی

ما اساساً متعهد به استفاده از علم روز برای به حداقل رساندن مخاطرات آفت کشهای شیمیایی هستیم. فرآیند صدور مجوز برای آفت کشهای شیمیایی مستلزم حذف “نقاط کور” و ضعف در ارزیابی خطرات زیست محیطی آنها است. عدم قطعیت قابل ملاحظه ای در مورد نمایان بودن نتایج محاسبات باقی مانده آفت کشهای شیمیایی در خاک، آبهای زیرزمینی و آبهای سطحی وجود دارد. بهبود ارزیابی ریسک های زیست محیطی مستلزم توسعه مستمر اصولی است که بر اساس آن پیاده سازی تحولات علمی در الزامات آزمایش مناسب اثرات جانبی و زیست محیطی آفت کشها در نظر گرفته شود.مسئولیت این موضوع، با اصلاح روند صدور مجوزهای مصرف آفت کشها، بر عهده واحدهای دولتی است که در سلامت جامعه و محیط زیست وظیفه مند می باشند.

گام سوم: بهینه سازی مدیریت ریسک مخاطرات آفت کشهای شیمیایی

اگر استفاده از آفت کشهای های شیمیایی در شرایط تولید برخی از محصولات استراتژیک برای دفاع از امنیت غذایی  اجتناب ناپذیر است، باید از آنها با کاربرد فناوری های مناسب موجود و با در نظر گرفتن کلیه گزینه های اقتصادی توجیه پذیر بر مبنای اصول  مدیریت ریسک در مدیریت تلفیقی آفات استفاده بهینه کرد. برای کاهش آلودگی محیط زیست، هیچ گونه استراتژی بدون در نظر گرفتن اثرات جانبی آن نباید اتخاذ شود. کلیه گزینه های موجود به خصوص مواردی که طی برنامه نوآورانه حاصل از تحقیقات و شرکت های دانش بنیان معرفی می شوند می بایست باحمایت از طریق پرداخت یارانه مناسب یا اعطای اعتبار مالیاتی که برای پذیرش فناوری مدرن ضروری هستند، در نظر گرفته شوند.

گام چهارم: جبران اثرات اجتناب ناپذیر اثرات غیر مستقیم آفت شیمیایی

یکی از اثرات غیر مستقیم استفاده از آفت کشهای های شیمیایی کاهش تنوع زیستی در چشم انداز کشاورزی پایدار است. حذف شدید علف های هرز مزرعه توسط علف کش ها و حشرات زمین های کشاورزی توسط حشره کش ها منجر به کاهش منابع غذایی حیوانات وحشی می شود. در نتیجه، آنها قادر به تولید مثل موفق نیستند و جمعیت آنها کاهش می یابد. در گذشته، چنین تأثیراتی بر روی شبکه های غذایی و زیستگاه ها نادیده گرفته می شد یا ارتباط آنها دست کم گرفته می شد اما در سالهای اخیر مورد توجه بیشتری قرار گرفته اند. با این حال ، هنوز هیچ روش هماهنگی در سطح کشور برای ارزیابی تأثیرات غیر مستقیم آفت کشهای ها بر تنوع زیستی وجود ندارد. تصویب الزامات قانونی برای حفاظت از تنوع زیستی در برابر اثرات غیر مستقیم آفت کشها باید فوراً در دستور کار قرار گیرد. پیش شرط استفاده از آفت کشهای ها با خطر بالای آثار غیر مستقیم بر تنوع زیستی باید وجود مناطق جبران اکولوژیکی باشد که شامل مناطقی در سطح مزرعه است که کنترل شیمیایی اعمال نمی شود. چنین مناطق جبرانی می تواند شامل مناطق کنار گذاشته شده، حاشیه های مزارع و مناطق کاشته شده محدود شده باشد. مناطق جبران خسارت زیست محیطی باید حداقل فون و فلور معمولی زمین های کشاورزی را برای تغذیه در شبکه غذایی زیست بوم منطقه ارائه دهند.

گام پنجم: توجه به بعد پایداری اجتماعی در مدیریت کنترل آفات

فعالیتهای بخش خصوصی ممکن است در بسیاری از موارد منافع کلان اقتصادی را به همراه داشته باشد، اما می تواند هزینه هایی را برای عموم مردم به دنبال داشته باشد. در حالت ایده آل، کشاورزی پایدار باید بتواند توزیع عادلانه منافع و هزینه های فعالیتهای کنترل آفات را برای جامعه امروز و نسلهای آینده به حداکثر برساند. این که آیا آفت کشهای شیمیایی فعلی این الزام را برآورده می کند یا خیر موضوع بحث داغی است که لازم است در برنامه ریزی کلان حفظ نباتات کشور مورد توجه ویژه قرار گیرد. سئوالات اساسی عبارتند از: آیا مزایای اجتماعی بیشتر از هزینه های اجتماعی است؟ آیا منافع و هزینه ها به طور عادلانه بین ذینفعان شامل تولیدکنندگان آفت کشهای شیمیایی، کشاورزان، تجار، مصرف کنندگان و همه شهروندان ، مالیات دهندگان و نسل های آینده توزیع می شود؟

توجه تنها به مزایای کلان اقتصادی بدون در نظر گرفتن هزینه های اجتماعی “اثرات رفاهی مثبت” آفت کشهای شیمیایی را در کشاورزی پایدار نشان نمی دهد. زیرا این هزینه ها به طور کامل در قیمت مواد غذایی منعکس نمی شوند. یکی از دلایل اصلی این است که چرا قیمت خرده فروشی مواد غذایی معمولی بسیار پایین تر از قیمت محصولات غذایی ارگانیک است این است که اکثر مصرف کنندگان هنگام انتخاب کالاهای ارزان قیمت و معمولی از هزینه ای که قبلا با از دست دادن سلامت خود پرداخت کرده اند آگاه نیستند. مصرف کنندگان و عموم شهروندان در نهایت بهای غیرمستقیمی که می پردازند  به طور قابل توجهی بیشتر از قیمت نقدی غذای خریداری شده است.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: فارس