1

تولید محصولات تراریخته گامی در مسیر اقتصاد مقاومتی است

مرجع ملی ایمنی زیستی کشور گفت: ورود تکنولوژیهای جدید و نوین در کشاورزی و تولید محصولات تراریخته ضمن تضمین سلامت مردم و افزایش بهره وری گامی در مسیر اقتصاد مقاومتی است.

 

به گزارش پایگاه خبری اگروفودنیوز؛ همایش زیست فناوری، پیشرفت و سلامت انسان که با حضور فاطمه خمسه رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین، معاونین و کارشناسان سازمان، اساتید، محققین و پژوهشگران و جمعی از بهره برداران بخش کشاورزی استان قزوین روز شنبه در جهاد کشاورزی قزوین برگزار شد.

بهزاد قره یاضی در این همایش گفت: استفاده از مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته از جمله فناوری های نوین موثر در رشد و توسعه کشور محسوب می شود که در اسناد بالا دستی نظام جمهوری اسلامی ایران مورد تاکید قرار گرفته است.

وی تصریح کرد: استفاده از دانش روز و فناوری های بیوتکنولوژی مورد تاکید سران نظام به ویژه مقام معظم رهبری است و اگر به آن اهمیت دهیم می توانیم گام مهمی در کاهش هزینه ها و سلامت مردم برداریم.

تولید محصولات تراریخته گامی در مسیر اقتصاد مقاومتی است

قره یاضی بیان کرد: تولید و استفاده از محصولات تراریخته گامی در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی و رونق تولید است.

وی افزود: محصولات تراریخته باعث افزایش تنوع زیستی و تبادل اطلاعات و توانمندشدن متخصصان، کارشناسان و بهره برداران بخش  کشاورزی می شود تا بتوانند تشخیص دهند چه اطلاعاتی صحیح و علمی است و آن را بکار گیرند.

قره یاضی اظهارداشت: متاسفانه برخی رسانه ها و حتی رسانه ملی گاهی اطلاعات غلط به مردم می دهند و جامعه را از تراریخته به عنوان یک فنآوری جدید می ترسانند و از  آن هیولا می سازند که برای سلامت انسان مضر است و یا باعث سرطان می شود که همه آنها کذب است و صحت ندارد.

وی گفت: متاسفانه برخی نیز تغییرات ژنتیکی را دخالت در خلقت وانمود می کنند که موجب کاهش تنوع زیستی می شود در حالیکه فتوای مراجع تقلید در این خصوص گرفته شده که این تغییرات علمی ضرورت جامعه است و منافاتی با احکام دینی ندارد.

قره یاضی اضافه کرد: این که گفته شده محصولات تراریخته موجب افزایش مصرف سموم و آفات می شود نیز درست نیست و به نظر میرسد با این هجمه ها برخی منافعشان به خطر افتاده و نگران شده اند.

وی گفت: نباید عده ای نااگاهانه و یا برای سودجویی جامعه را نگران کنند که سراغ تکنولوزی روز در عرصه کشاورزی نروند در حالی که امروزه بسیاری از کشورها با استفاده از همین تکنولوژی توانسته اند بحران های آب و خاک را حل کرده و ضمن کاهش هزینه های تولید زمینه افزایش چند برابری بهره وری را هم فراهم کنند.

قره یاضی یادآورشد: رسانه ها نباید با مصاحبه با یک کارشناس که اصالت هم ندارد یک موضوع علمی را زیر سوال ببرند و جایگاه خود را نیز تخریب کنند.

فنآوری هراسی یک بلای خطرناک است

این محقق گفت: دچار یک بلیه فناوری هراسی شده ایم و مخالفت عده ای با تولید محصولات تراریخته هراس افکنی با هدف ایجاد نا امنی روانی و توسعه بیماریها و ضربه زدن به نظام است.

وی اظهارداشت: برخی شایع کرده اند که مهندسی ژنتیک به سلامت انسان آسیب می رساند در حالی که کشورهای پیشرفته که در کشاورزی شاخص شده اند با استفاده از همین فنآوری توانسته اند پله های ترقی را طی کنند و از وارد کننده به صادرکننده محصول تبدیل شوند.

قره یاضی تصریح کرد: با فنآوری محصولات تاریخته می توانیم بر مشکلات کمبود آب غلبه کرده و از واردات خود کاسته و به بهره وری مناسبی در عرصه کشاورزی دست یابیم.




کشاورزی سنتی دستش به خون تنوع زیستی آغشته است

تراریخته بودن یک گیاه نمی تواند دلیل بر آسیب رساندن آن به محیط زیست باشد، هیچ محصولی به صورت تراریخته در ایران تولید و روانه بازار نمی‌شود و کشاورزی سنتی دستش به خون تنوع زیستی آغشته است است از جمله مباحث مطرح شده در کارگاه یک روزه ایمنی محصولات تراریخته بود.

به گزارش ایسنا پیمان نوروزی – عضو هیات علمی موسسه چغندرقند وزارت جهاد کشاورزی –  در کارگاه یک روزه ایمنی محصولات تراریخته که در سالن سرو برگزار شد، با بیان اینکه تنوع زیستی اساس زیست فناوری و توسعه پایدار است،اظهارکرد: در حال حاضر تنها ۴۵ درصد کالری مورد نیاز کشور از طریق تولید داخلی تامین می‌شود. چالش‌های عمده بخش کشاورزی را واردات محصولات اساسی، بروز انوع تنش‌ها و تغییر اقلیم و خشکسالی عنوان می‌کنند که لازم است در این خصوص چاره‌ای اندیشیده شود.

وی افزود: پیش‌بینی شده است که در سال ۲۰۳۰ زیست فناوری می‌تواند در تولید ۵۰ درصد محصولات کشاورزی، ۸۰ درصد محصولات دارویی و ۳۵ درصد محصولات صنعتی مشارکت داشته باشد. انتظار می‌رود در تولید بیش از ۳۵ درصد محصولات شیمیایی از فرایندهای زیست فناورانه استفاده شود. زیست فن‌آوری توان عظیمی برای افزایش امنیت غذایی، سلامت انسان و سلامت محیط زیست و هر آنچه را که ذهن بشر به آن خطور کند را دارا است و در ارتباط با تنوع زیستی و کشاورزی پایدار سه جزء مکمل و وابسته به یکدیگر هستند. تنوع زیستی اساس زیست فن‌آوری و کشاورزی پایدار است. بهره برداری منصفانه، متناسب، علمی و بر اساس نیاز از منابع ژنتیک از طریق فنون زیست فن‌آوری علی القاعده باید به کشاورزی پایدار منجر شود.

نوروزی در پاسخ به این پرسش که آیا گیاهان تراریخته به محیط زیست آسیب می رسانند،گفت: تراریخته بودن یک گیاه نمی تواند دلیل بر آسیب رساندن آن به محیط زیست باشد. گیاهان تراریخته با کاهش تسطیح جنگل‌ها و مراتع، کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای به علت تردد کمتر ماشین‌های کشاورزی در مزرعه، کاهش مرگ و میر حشرات و سایر جانداران بر اثر کاهش مصرف سموم شیمیایی خطرناک و کاهش میزان آلودگی محیط زیست، آب‌های روان  و منابع آبی زیرزمینی به سموم شیمیایی می‌توانند باعث بهبود محیط زیست شوند.

وی در ادامه اظهار کرد: برای هزاران سال کشاورزان به اصلاح سنتی مبتنی بر انتخاب و تلاقی بین گیاهان متکی بوده‌اند تا بتوانند از صفات مطلوب همچون عملکرد بالاتر و مقاومت به آفات در گیاهان بهره برداری کنند.

این عضو هیات علمی موسسه چغندرقند وزارت جهاد کشاورزی افزود:‌ در اصلاح نباتات سنتی یا کلاسیک در گذشته‌ها از طریق آزمون و خطا ارقام گیاهی با صفات ژنتیکی اصلاح شده و پایدار توسعه می‌یافتند. کشاورزان همواره به فن‌آوری‌های نوینی در زمینه افزایش محصول و مقاومت به تنش‌های زیستی مانند آفات و بیماری‌ها و تنش‌های زیستی مانند خشکی و شوری نیاز داشتند.

وی در ادامه گفت: از آنجا که صفات مطلوب کشاورز همیشه در گونه‌های خویشاوند وجود نداشت، از این رو فن‌آوری گیاهان تراریخته توسعه یافت تا بتوان ژن‌های مفید را از منابع مختلفی برای اصلاح ارقام برتر گیاهی به دست آورد. گیاهان تراریخته توسعه یافتند تا صفات متعددی همچون مقاومت به آفات، بیماری ها و علف‌های هرز، بهبود ترکیبات غذایی گیاه، افزایش دوام نگه داری محصول در گیاهان ایجاد شود تا بدین طریق عملکرد گیاه به واسطه کاهش خسارت آفات و بیماری ها افزایش یابد.

نوروزی با بیان اینکه کنترل موثرتر علف‌های هرز با استفاده از گیاهان تراریخته مقاوم به علف کشی صورت گیرد که کمترین «سمیت» را برای انسان و محیط زیست داشته باشند،اظهار کرد: هزینه‌های مزرعه‌ای کاهش و درآمد کشاورز افزایش می‌یابد. سلامت جامعه از طریق غذاهای حاصل از گیاهان با ارزش غذایی بیشتر بهبود می‌یابد. مصرف آفت‌کش ها در محیط زیست و مصرف سوخت در مزرعه کاهش می‌یابد و منجر به حفظ بیشتر منابع طبیعی همچون خاک و آب بر اثر کاهش تردد ماشین آلات کشاورزی در مزرعه می‌شود.

این متخصص بیوتکنولوژی گیاهی افزود: این تصور که محصولات تراریخته در آمریکا تولید می‌شود و تنها به کشورهای دیگر صادر می‌شود و در این کشور مصرف نمی‌شود غیرواقعی است. آمار نشان می دهد که اتفاقاً بیشتر محصولات تراریخته خوراکی (بالغ بر ۸۴درصد) چه برای انسان و چه برای دام داخل این کشور مصرف می‌شود و این فرضیه و دامن زدن به آن اشتباه است.

در ادامه این نشست، توحید فر- عضو هیات علمی هیات دانشگاه شهید بهشتی – درباره روش‌های Risk Assessment محصولات تراریخته با تاکید بر ارزیابی‌های زیست محیطی گفت: هر گیاهی را باید جداگانه بررسی کرد و داده‌های علمی گذشته قابل قبول است و می تواند مرجع باشد. در این ارزیابی میان مراجع تصمیم گیری در ایران (وزارت جهادکشاورزی و سازمان حفاظت محیط زیست) تفکیک صورت گرفته است، همانطور که امور مربوط به غذا در حوزه اختیارات وزارت بهداشت است.

این متخصص بیوتکنولوژی گیاهی در ادامه اظهارکرد: در خصوص برخی اقلام هم این تردیدها وجود دارد که گونه تراریخته روی گونه وحشی اثر بگذارد. به طور مثال به پنبه وحشی بارها این نقدها وارد شده است اما اولاً امکان تلاقی بین این دو اصلاً وجود ندارد و ثانیا پنبه وحشی در جاهای خیلی دور از دسترس رشد می‌کند و امکان اثرگذاری گونه تراریخته (حتی در صورت اثرگذاری) روی آن ممکن نیست. در خصوص موارد دیگر هم می‌توان به‌صورت علمی بحث کرد.

وی افزود: در حال حاضر برخلاف برخی ادعاها هیچ محصولی به صورت تراریخته در ایران تولید و روانه بازار نمی‌شود. در دنیا چهار محصول کلزا، پنبه، ذرت و سویا بیشترین اقلامی هستند که به‌صورت تراریخته تولید و صادر می شوند. به صورت تحقیقاتی و آزمایشگاهی اقدامی در ایران صورت گرفته که برای استقلال کشور لازم است اما هیچ محصولی در ایران تولید تجاری نمی شود که برخی از رسانه‌ها در خصوص آن نوشته‌اند.

ذوالعلی عضو هیات علمی دانشگاه باهنر کرمان با اشاره به پروتکل ایمنی زیستی کارتاهنا گفت: اگر در جامعه ای آگاهی بخشی بهتر انجام شود، کفه ترازو به نفع فناوری بالا خواهد رفت اما اگر آگاهی بخشی به درستی صورت نگیرد فناوری هراسی شکل خواهد گرفت.

وی که با موضوع دستورالعمل ها و روش های آگاهی رسانی عمومی و مشارکت های مردمی در حوزه محصولات تراریخته سخن می گفت، افزود: هر فناوری یک فرصت است که مردم را از آن باید بهره مند کرد ولی وقتی در مقابل آن مقاومت شود کشورهای دیگر پیش خواهند رفت و بعد با ایجاد پروتکل هایی ما را محدود خواهند کرد که خسارت آن را همه کشور باید بدهد.

ذوالعلی اضافه کرد: رسانه ملی(تلویزیون) باید در این خصوص کمک کند و در آگاهی بخشی نسبت به فناوری هایی از این دسته پیشقدم باشد. جامعه نیاز دارد که اطلاعات دریافتی اش را از منابع مطمئن دریافت کند و به درستی آن اعتماد داشته باشد نه اینکه رسانه ها را از خبرهای غیرواقعی، ویدئوهای جعلی و تصاویر ساختگی و بدون پشتوانه علمی لبریز کنیم.

این متخصص بیوتکنولوژی گیاهی در ادامه گفت: مگر کشاورزی سنتی دستش به خون تنوع زیستی آغشته نیست که این همه بیوتکنولوژی را به اتهام تخریب تنوع زیستی سرکوب می‌کنند. دل مان برای مردم بسوزد اما به مردم دروغ نگوییم. همین الان هزاران هکتار از جنگل‌ها برای کشاورزی و دامداری سنتی تخریب میشوند چطور از آن یکسره دفاع می‌کنید. در بستر علمی بحث در کشور خوب پیش می‌رود و تعامل صورت می‌گیرد اما در سطح رسانه متاسفانه جهت‌گیری‌های غیرعلمی بسیار زیادی وجود دارد که امکان هم اندیشی را میسر نمی‌سازد.

در ادامه این نشست ملبوبی – معاون فناوری پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری – با بیان اینکه پروتکل‌های ایمنی زیستی نتیجه ساعت‌ها کار کارشناسی است،گفت: برچسب‌گذاری که این روزها در کشور در مورد آن زیاد سخن گفته می شود یک اقدام مفید است اما کسانی در مقابل آن مقاومت می‌کنند و مانع اجرای آن می شوند. رخدادهای زیستی محصولات وارداتی باید مشخص و برچسب گذاری شود.

وی افزود: ما در سال ۹۶ بیش از ۱۱ میلیون تن گیاه تراریخته وارد کردیم که از نظر اقتصادی و دلاری هزینه بسیاری برای کشور دارد و لازم است در این خصوص ایده‌های نوین به کار گرفته شود.

این استاد دانشگاه در ادامه گفت: نقدها را در چارچوب علمی باید پاسخ گفت. قوانین و مقررات همیشه خط مشی را تعیین می‌کنند. همین امر باعث می شود هر نگاه نقادانه ای را به گفت وگو نشست که قطعاً از اختلاف‌ها می کاهد و مسیر نوینی را به ما نشان خواهد داد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، بر اساس ماده ۲ قانون ایمنی زیستی که در سال ۱۳۸۸ ابلاغ شده است. کلیه امور مربوط به تولید، رهاسازی، نقل و انتقال داخلی و فرامرزی، صادرات، واردات، عرضه، خرید، فروش، مصرف و استفاده از موجودات زنده تغییر ژنتیکی یافته با رعایت مفاد این قانون مجاز است و دولت مکلف است تمهیدات لازم را برای انجام این اموراز طریق بخش های غیر دولتی فراهم آورد. بر اساس ماده  ۴ قانون ، بررسی ارزیابی مخاطرات زیست محیطی امور مرتبط با حیات وحش محصولات زیست فناوری نوین بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست است.




شرط سازمان غذا و دارو برای صدور مجوز کشت محصولات تراریخته در ایران

رییس سازمان غذا و دارو با تاکید براینکه هیچ محصولی تحت عنوان تراریخته ایرانی در بازار نداریم، در عین حال شرایط ارایه مجوز برای کشت و تولید فرآورده‌های تراریخته در ایران را تشریح کرد.

به گزارش ایسنا، دکتر غلامرضا اصغری با اشاره به روند تولید محصولات با منشاء تراریخته در کشور گفت: فعلا فقط برخی دانه‌های روغنی که برای روغن کشی استفاده می‌شوند به همراه پنبه که بیشتر در صنایع نساجی مصرف می‌شود، تراریخته مجاز هستند و البته اغلب وارداتی هستند.

اصغری تاکید کرد: تاکنون محصول تراریخته داخلی خاص و جدیدی که مجاز به مرحله تولید باشد، در کشور نداریم، اما از لحاظ قانونی بطور کلی مشکلی برای تولید این محصولات بشرط تایید ایمنی، ایمنی زیستی و سلامت آنها وجود ندارد و وفق مقررات، فرآورده‌های تراریخته ایرانی هم می‌توانند با احراز شرایط ایمنی زیستی و ایمنی و سلامت در آینده مجوز کشت و تولید بگیرند.

رئیس سازمان غذا و دارو عنوان کرد: سازمان غذا و دارو یکی از ارکان تایید ایمنی و سلامت به خصوص در زمینه محصولات و فرآورده‌های غذایی تراریخته محسوب می‌شود، اما ارگان‌های دیگری مانند سازمان محیط زیست و وزارت جهادکشاورزی نیز در تایید ایمنی زیستی آن قانونا نقش خواهند داشت.

اصغری با تاکید بر اینکه هیچ محصولی تحت عنوان تراریخته ایرانی در بازار نداریم، گفت: هیچ محصول تراریخته مجوز گرفته ایرانی برای تولید در کشور وجود ندارد.

وی ادامه داد: نمونه‌های آزمایشگاهی و تحقیقاتی محصولات تراریخته ایرانی ممکن است وجود داشته باشد، اما این محصولات مجوز کشت و تولید نگرفته‌اند و تولید ندارند. البته در کشور حسب مقررات، بالقوه امکان تولید محصولات تراریخته وجود دارد و این باب با حفظ شرایط و رعایت مقررات و تایید سازمان‌های مسوول و احراز ایمنی زیستی و سلامت، مسدود نیست.

رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه درج برچسب بر روی محصولات با منشاء تراریخته الزامی است، گفت: بر اساس ابلاغ سازمان غذا و دارو، حتی محصولاتی که نمونه مشابه تراریخته در بازار دارند نیز ملزم به ثبت تراریخته نبودن محصولات خود در سامانه مربوطه هستند.

اصغری در پاسخ به اینکه روغن‌های با برچسب تراریخته کمتر در فروشگاه‌ها به چشم می‌خورد، گفت: برخی محصولات که تولید قبلی هستند برای آنکه به صنعت برای بسته بندی جدید بار مضاعفی تحمیل نشود، تراریخته بودن با برچسب الصاقی یا جت پرینت روی محصول باید مشخص شده باشد، اما در محصولات تولید جدید عبارت تراریخته با شکل و فرمت ابلاغی سازمان غذا و دارو، بدون استثنا باید بر روی بسته بندی آن‌ها درج شده باشد.

بنابر اعلام روابط عمومی سازمان غذا و دارو، وی با تاکید بر برخورد با متخلفان در زمینه برچسب‌گذاری محصولات تراریخته، گفت: هر تولید کننده که در سال ٩٧ به محصول با منشاء تراریخته خود برچسب تراریخته نزده باشد، تخلف کرده است و با آن قاطعانه برخورد می‌شود.

وی در پایان تاکید کرد: محصولات تراریخته فعلی صرفا شامل روغن‌های خوراکی با منشاء تراریخته است که آنهم اغلب وارداتی است.




کدام محصولات غذایی بازار ایران “تراریخته” است/ عدم اجرای قانون “برچسب‌گذاری”

هم‌اکنون برخی از محصولات غذایی موجود در بازار کشورمان “تراریخته” است اما به‌دلیل عدم درج اطلاعات تراریختگی بر روی برچسب این محصولات (عدم اجرای قانون برچسب‌گذاری) مصرف‌کنندگان امکان تشخیص این محصولات را ندارند.

به گزارش خبرنگاراجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ دکتر علی کرمی، استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی، متخصص بیوتکنولوژی پزشکی و فوق‌تخصص مهندسی ژنتیک در مطلبی به بررسی محصولات غذایی تراریخته موجود در بازار کشورمان پرداخته است؛ در ادامه مشروح این گزارش آمده است:

اخیرا برخی افراد چه در سخنان خود و چه در رسانه‌ها اعلام می‌کنند هیچگونه محصول تراریخته‌ای در سفره غذایی مردم ایران وجود ندارد! این نشان می‌دهد یا این افراد اطلاعات کافی ندارند یا با انکار، قصد پاک کردن صورت مسئله را جهت پیشگیری از استمرار مطالبات مردمی در این مورد دارند بنا براین لازم دیده شده مطلب زیر خدمت مردم و آگاهی این افراد نوشته شود.

با توجه به اطلاع‌رسانی‌های گسترده‌ای که در مورد محصولات تراریخته در چند سال گذشته در ایران صورت گرفته، آگاهی مردم در زمینه توجه به سبک زندگی سالم و بخصوص تغذیه سالم بسیار افزایش یافته و با توجه به نگرانی‌هایی که در مورد خطرات  محصولات تراریخته برای سلامت انسان، محیط زیست، منابع طبیعی و ذخایر ژنتیکی وجود دارد مردم نگرانی‌ها و سؤالات مهمی در این زمینه دارند که لازم است بطور شفاف به آنان پاسخ داده شود.

مهمترین سؤالی که مردم در مورد محصولا می‌پرسند این است: چه محصولات تراریخته‌ای در سبد غذایی مردم ایران وجود دارد؟

برای روشن‌تر شدن موضوع، این سؤال را به چند سؤال زیر تقسیم می‌کنیم:

آیا محصولات تراریخته در ایران وجود دارند؟ آیا در سبد غذایی مردم وارد شده؟ چگونه مردم این محصولات را تشخیص دهند؟

پنهان‌سازی واردات محصولات تراریخته‌

عضو اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با اشاره به واردات سالانه ۵ میلیارد دلار محصولات تراریخته به کشور بدون اینکه مردم آگاه باشند این محصولات وارد سفره آنان شده است ضمن اینکه جز در شش ماه اخیر مسئولان مربوطه هیچ‌گونه اطلاع‌رسانی صحیحی در این زمینه نداشته‌اند!

صدها کشاورز ایرانی سال ۸۳ برنج تراریخته کشت کردند

وی درباره تولید محصولات تراریخته در کشور نیز اظهار کرد: مقداری از این محصولات به شکل آزمایشی در کشور تولید و حتی برنج در سال ۸۳، در طبیعت رهاسازی شده است؛ به گفته عمرانی با استناد به گزارش مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، صدها کشاورز در سال ۸۳، این نوع برنج را کشت کرده‌اند!

فقط ۳ محصول تراریخته در ایران مجوز مصرف دارند

قائم‌مقام وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: تاکنون فقط ۳ محصول تراژنی یا تراریخته شامل دانه‌های روغنی کلزا، سویا و ذرت در ایران مجوز مصرف دارند و هیچ محصول یا فرآورده دستکاری ژنتیک شده دیگری در بازار کشور وجود ندارد.

حریرچی گفت: اکنون فقط سه محصول تراژنی دانه‌های روغنی سویا، کلزا و ذرت وارد کشور می‌شود البته مطمئن نیستم که فقط دانه روغنی مورد نیاز در صنعت روغن وارد می‌شود یا محصول آماده روغنی آن نیز وارد می‌شود اما در هر صورت حتی مجوز کشت این نوع دانه‌ها نیز به جز در موارد محدود تحقیقاتی در کشور داده نشده است.

محصولات تراریخته مجاز کشور کدامند؟

رئیس سازمان غذا و دارو اعلام کرد فقط دو محصول سویا و ذرت به صورت تراریخته یا اصلاح ژنتیکی شده در بازار کشور وجود دارد و درج برچسب تراریخته بر روی این محصولات نیز اجباری شده است.

تمام سویای وارداتی به ایران تراریخته است و از سوی دیگر بیش از ۶ میلیون تن ذرت همچنین بخش اعظم غذای دام و طیور ما که وارداتی است تراریخته است.

مردم ایران از ۲۰ سال پیش محصولات تراریخته مصرف می‌کنند!

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه نمایندگان مجلس معتقد به ممنوعیت ۱۰۰ درصدی محصولات تراریخته نیستند، گفت: مصرف محصولات تراریخته مربوط به امروز و دیروز نیست بلکه ۲۰ سال است که مردم ایران این محصولات را استفاده می‌کنند!

همچنین محمود تولایی؛ رئیس انجمن ژنتیک ایران نیز معترف است ۱۵ سال است مردم تراریخته مصرف می‌کنند و حدود ۹۰ درصد روغن مصرفی کشور ما وارداتی است که از آرژانتین و برزیل وارد می‌شود و بطور ۱۰۰ درصد تراریخته است.

اگر تراریخته بد است چرا در ۱۵ سال گذشته که مصرف می‌شد این دعواها و مخالفت‌ها نبود؟

کشت محصولات تراریخته در هیچ نقطه‌ای از اتحادیه اروپا انجام نمی‌شود

رستگار؛ مدیرکل آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو نیز می‌گوید: اخیرا دو گروه از مواد غذایی یعنی روغن‌های وارداتی تراریخته یا همان دستکاری شده ژنتیکی به طور رسمی و با تایید سازمان غذا و دارو به بازار عرضه شده است.

هرچند کشورهای زیادی محصولات تراریخته تولید می‌کنند اما برخی کشورها‌، این محصولات را خودشان استفاده نمی‌کنند بلکه آن‌ها را صادر می‌کنند؛ کشت محصولات تراریخته در هیچ نقطه‌ای از اتحادیه اروپا انجام نمی‌شود؛ اما واردات این محصولات را انجام می‌دهند و حتی برچسب‌گذاری می‌کنند و می‌گویند مردم حق انتخاب دارند.

اگر در محصولات تراریخته، تغییرات ژنتیکی حتی یک درصد، بیشتر از استانداردهای موجود باشد، اجازه واردات نمیدهیم؛ ضوابط برچسب‌گذاری محصولات تراریخته را اعمال کرده‌ایم و همچنان ادامه می‌یابد.

زهرا عبداللهی؛ رئیس اداره بهبود تغذیه وزارت بهداشت می‌گوید مصرف محصولات تراریخته ممکن است در درازمدت باعث جهش‌های ژنتیک، افزایش تومورهای سرطانی و حتی ناباروری شود.

کافی است سری به بازار فروش مواد غذایی و فروشگاه‌های سطح شهر بزنید تا متوجه شوید روغن‌های توزیع شده در بازار، اکثرا و بنا به قولی، همگی از مواد اولیه تراریخته تولید شده‌اند! این خوشبینانه‌ترین حالتی است که می‌توان برای محصولات کشاورزی و مواد غذایی متصور بود و امیدوار بود که هیچ محصول تراریخته‌ای غیر از روغن‌ها در سبد غذایی ایرانیان جای‌گذاری نشده باشد.

این در حالی است که چندی پیش، رسول دیناروند رئیس سازمان غذا و دارو تاکید کرده بود: تا جایی که وزارت بهداشت اطلاع دارد هیچ محصول تراریخته‌ای در ایران کشت نمی‌شود و ما برنج دستکاری شده نداریم، فقط واردات ما در دو مورد ذرت و مشتقات آن و سویا (کنجاله و روغن) است.

تصویر برخی از روغن‌های تراریخته در فروشگاه های سراسر کشور

حجتی واردات محصولات تراریخته را تایید کرد

وزیر جهاد کشاورزی نیز با تایید واردات محصولات تراریخته به کشور می‌گوید: ما محصولی که تراریخته باشد، در کشور تولید نمی‌کنیم اما بخشی از محصولات تراریخته مانند سویا و ذرت و کمابیش برخی دیگر از محصولاتی که وارد می‌شوند، تراریخته هستند.

علی‌رغم ممنوعیت قانونی برای کشت محصولات تراریخته در کشورمان، نفر اصلی که ۲۰ سال است  قصد تراریخته کردن ایران را دارد در کانال لینکدین خود خبری مبنی بر تولید انبوه برنج تراریخته منتشر کرد؛ او ذیل عکس یک برنجکار نوشت: «آقای منتظری شالیکار پیشتاز تراریخته کار در استان گلستان در سال ۱۳۹۴که محصول پربار خود را که بدون سم تولید شده نشان می‌دهد.»

ایران نخستین کشور قربانی کشت صنعتی “برنج تراریخته”

سال ۸۴، زمانی که  سرکرده تراریخته ایران مسئولیت پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی را به‌عهده داشت، همراه با فرامرز علی‌نیا، رئیس مؤسسه تحقیقات برنج به کشت غیرقانونی گسترده و بدون حصار (غیرآزمایشگاهی) برنج تراریخته اذعان داشته است.

هم‌اکنون برخی از محصولات غذایی موجود در بازار کشورمان “تراریخته” است اما به‌دلیل عدم درج اطلاعات تراریختگی این محصولات، مصرف‌کنندگان امکان تشخیص این محصولات را ندارند.

متاسفانه با همه درخواست‌هایی که مردم در چند سال گذشته داشته‌اند که چرا مسئولان اطلاعات شفافی از لیست محصولات تراریخته موجود را بازار به مردم ایران نمی‌دهند، هنوز هم لیست دقیقی از این محصولات یا فرآورده‌های واجد تراریخته‌ها منتشر نمی‌شود!

با تحقیق و بررسی و گرد‌آوری اطلاعات پراکنده موجود می‌توان گفت که محصولات تراریخته زیر در سفره غذایی مردم ایران وجود دارد اما متاسفانه به‌دلیل نزدن برچسب تراریخته،  مردم واقعا سردرگم در تشخیص آنها هستند و فقط بروی چند نوع روغن نباتی که برخی از آن را در تصاویر بالا مشاهده شد،‌ نوشته شده: “دستکاری ژنتیکی شده یعنی تراریخته”

پس تقریبا اکثر روغن نباتی‌های بازار تراریخته است و محصولات دیگری چون، ذرت، سویا و پنبه‌های وارداتی و احتمالا درصد کمی برنج تراریخته در بازار وجود دارد.

با توجه به ابلاغ قانون مصوب مجلس و دستور برچسب‌زنی اجباری توسط سازمان غذا و دارو  اما متولیان امر مانند وزارت بهداشت همچنان از اجرای این قانون امتناع می‌کنند.

با توجه به اینکه مردم بدون برچسب زنی به هیچ وجه قادر به شناسایی محصولات تراریخته نیستند  بنابراین لازم است این برچسب‌زنی سریعا اجرا شود؛ مردم کشورمان از مسئولان انتظار دارند با احترام به حقوق شهروندی مردم، حق انتخاب آنان، حق دانستن شفاف حقیقت، اهمیت سلامت و کشاورزی و داشتن غذای سالم، به این سؤالات در مورد محصولات تراریخته روشن و شفاف پاسخ دهند.




اخذ مجوز تراریختگی هنگام ثبت سفارش کالا الزامی است

گمرک جمهوری اسلامی ایران اخذ مجوزهای لازم مربوط به تراریخته بودن کالا از مراجع ذیربط را هنگام ثبت سفارش الزامی اعلام کرد.

محصول تراریخته به آن دسته از مواد غذایی اطلاق می‌شود که ساختار ژنتیکی آن از طریق مهندسی ژنتیک تغییر یافته باشد. این تغییر با هدف بهبود مقاومت گیاه به برخی آفت ها یا بیماری های گیاهی و برای بهبود عملکرد گیاه و بهره وری کشاورزی صورت می‌گیرد.
سال ۱۹۹۶ محصولات تراریخته برای نخستین بار در آمریکا و چین به تولید تجاری رسید و یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار از زمین های دنیا به کشت این محصولات اختصاص یافت.
پس از گذشت ۲۰ سال سطح زیرکشت این محصولات به بیش از ۱۸۵ میلیون هکتار یعنی بیش از صد برابر افزایش یافته است.
محصولات تراریخته در آمریکا، استرالیا، ژاپن، آلمان، برزیل، آرژانتین، اسپانیا، پرتغال، جمهوری چک، رومانی، آفریقای جنوبی، فلیپین، هند و چین تولید می شود.
همه کشورها از این فناوری پیشرفته برخوردار نیستند اما ایران به این دانش دست یافته است.
در سال های اخیر پنج کشور اروپایی برای مصرف و واردات ۷۷ محصول تراریخته مجوز صادر کردند.
اکنون ژاپن مرکز تولید، فروش و صادرات رز آبی تراریخته است. این کشور پس از آمریکا بیشترین مجوز را برای تولید محصولات تراریخته صادر کرده و بزرگ ترین واردکننده سویای تراریخته است.



کاهش ۳۷ درصدی مصرف سموم خطرناک شیمیایی با کشت محصولات تراریخته

کارشناس ارشد مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران گفت: محصولات تراریخته تجاری شده به دلیل استفاده نکردن از سموم شیمیایی خطرناک، ۳۷ درصد سالم تر از محصولاتی هستند که با سموم شیمیایی تولید می شوند.

«شقایق فکوری»  در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا با اشاره به مطالعاتی که درباره سلامت محصولات تراریخته انجام شده است، اظهار داشت: محصولات تراریخته محصولاتی هستند که با استفاده از پیشرفته ترین فناوری های روز موجود تولید شده اند و دارای ویژگی‌های زراعی و تغذیه ای بهبود یافته هستند.
وی تصریح کرد: دانشمندان از فناوری مهندسی ژنتیک برای اصلاح گیاهان زراعی و ارقام جدید با صفات بهبود یافته استفاده می کنند که ضمن افزایش عملکرد، به شرایط نامساعد محیطی مثل کم آبی و شوری متحمل بوده و مصرف سموم شیمیایی در کشت آنها کاهش یافته یا حذف می‌شود.
وی گفت: محصولات تراریخته به سرعت در میان کشاورزان پذیرفته شدند به طوری که سطح زیر کشت این محصولات از زمان آغاز کشت در سال ۱۹۹۶ از ۱٫۷ میلیون هکتار به ۱۸۱٫۵ میلیون هکتار تا ۲۰۱۶ افزایش یافت.
این کارشناس ارشد بیوتکنولوژی اضافه کرد: این افزایش قابل توجه بیش از ۱۰۰ برابری محصولات تراریخته از شروع تجاری سازی نشان می‌دهد که محصولات تراریخته سریع‌ترین فناوری مورد پذیرش در تاریخ کشاورزی مدرن هستند.
وی گفت: در پی اقبال عمومی گسترده‌ این محصولات، آکادمی‌های علمی متعدد و سازمان‌های نظارتی مطالعات گسترده‌ای را برای ارزیابی سلامت و اثرات محصولات تراریخته انجام دادند.
وی ادامه داد: بررسی ها نشان می دهد با توجه به اینکه گیاهان زراعی تراریخته مقاوم به آفت به سموم حشره‌کش‌ شیمیایی نیاز ندارند و استفاده از سموم با زیر کشت رفتن این محصولات به کمتر از نصف کاهش می‌یابد، کشت آنها سبب صرفه جویی در هزینه‌ تولید محصولات کشاورزی نیز می‌شود.
وی گفت: گیاهان تراریخته که نسبت به ارقام غیر تراریخته دارای صفات بهبود یافته‌ بیشتر و بهتری هستند با نیاز به آب کمتر، رشد سریع تر، مقاومت به خشکی و مقاومت به آفات سبب افزایش قابل توجه بازدهی محصولات کشاورزی می‌شوند.
به گفته وی، یکی از مطالعاتی که در راستای تقویت شواهد مربوط به ایمن بودن محصولات تراریخته انجام شده، مطالعه‌ «متا‌آنالیز» درباره اثرات اقتصادی و کشاورزی این محصولات با تمرکز روی مهم‌ترین محصولات تراریخته زراعی شامل سویا، ذرت و پنبه مقاوم به علف‌کش و همچنین ذرت و پنبه مقاوم در برابر حشرات است.
وی اظهار داشت: در مطالعه ای که در سال ۲۰۱۴ در دانشگاه گئورگ آگوست واقع در شهر گوتینگن آلمان انجام شد، پیامدهای اقتصادی کشت این محصولات در ۲۰ سال گذشته در ۱۴۷ مقاله علمی معتبر بررسی شد و نتایج آن نشان داد که استفاده از فناوری تراریخته در کشاورزی سود کشاورزان را به طور متوسط ۶۸ درصد افزایش داده است.
فکوری اظهارداشت: همچنین تولیدات تراریخته منجر به افزایش ۲۲ درصدی تولید محصول و کاهش ۳۷ درصدی آفت کش های شیمیایی می شود.
کارشناس ارشد مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران ادامه داد: براساس نتایج مطالعه های صورت گرفته بازدهی و سود محصولات تراریخته در کشورهای در حال توسعه نسبت به کشورهای توسعه یافته بیشتر است.
وی گفت: این مطالعه‌ متا آنالیز با تایید مزایای زراعی و اقتصادی محصولات تراریخته گزارش کرد که حتی با پیش داوری منفی نسبت به این محصولات نمی‌توان از مزایای آن‌ها چشم پوشید.
وی با بیان اینکه برخی گروه های به ظاهر مدافع محیط زیست سوگیری های مغرضانه ای را درباره محصولات تراریخته دارند، اظهار داشت: مطالعات نشان می‌دهد که شواهد قوی در مورد مزایای محصولات تراریخته وجود دارد.
فکوری اظهار داشت: برخی رسانه‌ها با رویکردی مغرضانه در تلاش هستند تا با انتشار مطالب بی اساس و غیرعلمی، در اقشار مختلف جامعه که به طبع از فناوری تولید محصولات تراریخته کم اطلاع هستند، ایجاد ترس و نگرانی کنند، انتشار چنین شواهد علمی جهت افزایش آگاهی و اعتماد عمومی نسبت به این فن آوری نوید بخش ضروی است.
به گفته این کارشناس ارشد مرکز اطلاعات بیوتکنولوژی ایران، محصولات سالم و پاک تراریخته بیش از دو دهه است که در سطح وسیعی از جهان کشت و مصرف می شوند و نه تنها هیچ زیانی از آنها گزارش نشده بلکه مزایای فراوانی مانند حذف ۹۰ درصدی سموم زیان بار، ارزآوری چند میلیارد دلاری، ایجاد اشتغال، بهبود سطح معیشتی کشاورزان مشاهده شده است.
وی ادامه داد: کسانی که با تولید ملی محصولات تراریخته مخالفت می کنند، در بهترین حالت اگر ذی نفع از وابستگی غذایی کشور به واردات نباشند، کسانی هستند که با رویکردهای احساساتی و مطلق گرایانه به انتشار تبلیغات منفی علیه این محصولات می پردازند و بهتر است پیش از هر قضاوتی نگاهی به آمار سوء تغذیه در کشور و ایجاد بیماری های ناشی از آن بیاندازند.
فکوری توصیه کرد، مخالفان تولید محصولات تراریخته سری به روستاها و به کشاورزانی بزنند و ببینند حاصل دسترنج یکسال آنها با هجوم آفات و حشرات از بین می‌رود یا بخاطر کم آبی و خشکی زمین محصول آنها به نصف کاهش پیدا می کند و در عین حال به دلیل مصرف آفت کش های شیمیایی خطرناک، امراض بسیاری زندگی آن ها را تهدید می کند.
وی افزود: البته نمی توان از کسانی که خود وارد کننده مواد زیان بار هستند، همچون مانند دلالانی که دسترنج یکسال کشاورزان را به صورت نارس با قیمت ناچیز از آنها خریده و با استفاده از مواد شیمیایی رنگ می زنند و به مردم به قیمت بالای میوه نوبرانه می فروشند، انتظار دغدغه برای سطح کیفی پایین زندگی کشاورزان و سلامت مردم را داشت.
به گزارش ایرنا، مهندسی ژنتیک به مجموعه روش‌هایی گفته می‌شود که به منظور جداسازی، خالص سازی، وارد کردن و بیان یک ژن خاص در یک میزبان بکار می‌روند و در نهایت منجر به بروز یک صفت خاص یا تولید محصول مورد نظر در جاندار میزبان می‌شود.
کاربردهای مهندسی ژنتیک به طور تقریبی نامحدود به نظر می‌رسد و این علم کاربردهای زیادی در علوم پایه، تولیدات صنعتی، کشاورزی و علوم پزشکی دارد.
در زمینه علوم پایه، بررسی‌هایی مانند مکانیسم های همانند سازی دی ان ای (DNA) و بیان ژنها در پروکاریوتها، یوکاریوتها و ویروسها و همچنین چگونگی ساخته شدن و تغییرات پروتئینهای داخلی سلول و همچنین مکانیزم ایجاد سرطان از جمله کاربردهای مهندسی ژنتیک است.
در زمینه کشاورزی که بستر بسیاری از کاربردهای مهندسی ژنتیک است، تولید گیاهان مقاوم به آفات گیاهی و خشکی، تولید گیاهان پرمحصول و تولید گاوهای دارای شیر و گوشت بیشتر و در زمینه کاربردهای پزشکی تشخیص بیماریهای ارثی، تولید انسولین انسانی، تولید هورمون رشد انسان را می‌توان نام برد.
در سال‌های اخیر گسترش و توسعهٔ تکنیک‌های سنتز دی ان ای نوترکیب انقلابی را در درمان بسیاری از بیماری‌های انسانی از جمله انواع سرطان‌ها، اغلب بیماری‌های خود ایمنی نظیر دیابت و همچنین تشخیص، پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌های مادرزادی فراهم آورده ‌است.
امروزه دانش و فن مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی مولکولی در عرصه‌ های بسیار متنوع مانند کشاورزی، تغذیه و مواد غذایی، دامپروری، شاخه‌های مختلف علوم پزشکی و صنایع دارویی، صنایع تخمیری، صنایع نظامی، انرژی، محیط زیست و بهداشت بشر، استفاده ‌های بسیار ارزشمندی پیدا کرده ‌است.
اهمیت بعضی از اصول علمی، در زمان کشف آنها مشخص نمی‌شود، بلکه پس از مدت زمانی که می‌ گذرد ارزش آنها معلوم می‌شود به طور مثال کشف ساختمان سه بعدی DNA بوسیله جیمز واتسون و فرانسیس کریک در سال ۱۹۵۳ بود که این ساختمان به طور نسبی ساده باعث شد تا دانشمندان سیستمهای مختلف ژنتیکی را بررسی کنند.
اما مطلب به همین‌جا ختم نشد و دانشمندان مختلف سعی کردند که از این اطلاعات استفاده کنند و با دریافت یک DNA از یک موجود و تزریق ان در موجود دیگر اثرات آن ژن در موجود ثانویه بروز کند.
این علم نوین که به تدریج جای خود را در بین علوم دیگر پیدا کرد، با عناوینی چون زیست‌شناسی مولکولی، مهندسی ژنتیک و در نهایت دی ان ای نوترکیب شناخته می‌شود.




ژاپن بزرگترین واردکننده محصولات غذایی تراریخته

 ژاپن بزرگترین واردکننده محصولات غذایی تراریخته

ژاپن به عنوان بزرگ‌ترین واردکننده محصولات تراریخته، موفق به رهاسازی و کشت ۱۶۰ محصول تراریخته از میان ۳۰۷ مجوز صادره در این کشور، شده است.

  به گزارش اگروفودنیوز، ژاپن یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان (سرانه) محصولات غذایی تراریخته برای مصرف انسان و دام و از تولیدکنندگان محصولات تراریخته است.

این کشور سالانه ۱۵ میلیون تن ذرت و ۳ میلیون تن دانه سویا وارد می‌کند که غالبا از نوع تراریخته است. ذرت تراریخته آمریکایی منشا تامین ۸۶ درصد از واردات ذرت مصرفی مردم ژاپن است و ۱۴ درصد باقی‌مانده نیز از برزیل وارد می شود که دومین تولید کننده بزرگ محصولات تراریخته در جهان است.

۴.۵ میلیون تن از ذرت وارداتی به ژاپن به مصرف انسانی اختصاص دارد. از طرفی، مقدار زیادی از غذای فراوری شده وارداتی به ژاپن دارای مواد منتج از محصولات تراریخته مانند روغن، شکر، آرد، آنزیم‌ها و غیره است.

نظام حقوقی و قوانین این کشور برای صدور مجوز محصولات تراریخته مبتنی بر مستندات علمی است و ارزیابی محصول و صدور مجوز در مدت زمان کوتاهی صورت می‌گیرد. تا اکتبر ۲۰۱۶ در ژاپن برای ۳۰۷ رخداد تراریخته مجوز کشت و مصرف صادر شده است. براساس قوانین ژاپن ترکیب صفات تراریختی (stacked) که قبلا در محصول دیگری برای آن مجوز صادر شده است در صورت عدم تغییر در متابولیسم نیازی به ارزیابی و مجوز جدید ندارد.

همچنین محصولات جدیدی که صفات تراریختی آنها قبلا در محصولات دارای مجوز به کار رفته است مشمول ارزیابی سریع می‌شود. از میان ۳۰۷ مجوز صادره در ژاپن، ۱۶۰ مجوز مربوط به رهاسازی و کشت در ژاپن بوده است. ژاپن در حال حاضر و از سال ۲۰۰۹ به کشت گل رز تراریخته می‌پردازد.

صدور مجوز مصرف

تجاری‌سازی محصولات تراریخته در ژاپن مستلزم اخذ مجوز از مراجع مربوطه است. وزارت بهداشت، کار و رفاه، وزارت کشاورزی، جنگلداری و شیلات و وزارت محیط زیست و وزارت آموزش، فرهنگ، ورزش، علم و فناوری مراجع چهارگانه مرتبط با این امر هستند. کمیسیون ایمنی غذای ژاپن به عنوان نهادی مستقل زیر نظر دفتر کابینه مسئول انجام ارزیابی‌های مربوط به وزارت بهداشت، کار و رفاه و  وزارت کشاورزی، جنگلداری و شیلات است.

ارزیابی سلامت و ایمنی غذایی محصولات تراریخته جدید در ژاپن در صلاحیت وزارت بهداشت، کار و رفاه قرار دارد که استانداردهای آن در مقرراتی که به استناد قانون بهداشت غذایی تدوین شده‌اند تبیین شده است. وزارت بهداشت پس از دریافت تقاضای صدور مجوز آن را جهت بررسی جنبه‌های سلامت انسان به استناد قانون ایمنی غذا به کمیسیون ایمنی غذا ارجاع می‌دهد. در این مرحله «کمیته تخصصی محصولات غذایی اصلاح ژنتیک شده» که ذیل این کمیسیون تشکیل شده است بر اساس شیوه‌نامه‌های مربوطه به ارزیابی محصول می‌پردازد. وزارت کشاورزی، جنگلداری و شیلات ژاپن نیز به استناد قانون بهبود کیفیت و ایمنی غذای دام و شیوه‌نامه‌های مربوطه مسئول ارزیابی و صدور مجوز محصولاتی است که به عنوان غذای دام به کار می‌رود.

برچسب گذاری

۸ محصول تراریخته (سویا، ذرت، سیب‌زمینی، کلزا، تخم پنبه، یونجه، چغندر و پاپایا) و ۳۳ محصول غذایی فراوری شده در ژاپن مصرف می‌شود و بر اساس قانون بهداشت غذا مشمول برچسب گذاری قرار گرفته است. این محصولات غذایی فراوری شده مواردی هستند که بیش از ۵ درصد از وزن آنها از محتویات هشت محصول تراریخته مذکور استفاده شده است و وجود محتویات تراریخته کمتر از ۵ درصد در یک محصول غذایی فراوری شده نیازمند برچسب گذاری نخواهد بود.

برچسب‌گذاری در برخی موارد اختیاری است. برچسب گذاری اختیاری مواردی مانند روغن و سس سویا را شامل می‌شود که دی.ان.اِ اصلاح شده یا پروتئین حاصل از آن در محصول غذایی مورد نظر قابل شناسایی نیست.

در نهایت، برچسب‌گذاری با عبارت غیر تراریخته و درج آن بر محصولات و مواد غذایی که معادل تراریخته آنها در بازار وجود ندارد ممنوع است. زیرا نوعی سوءاستفاده و فریب مصرف کننده محسوب می‌شود.

صدور مجوز کشت

متقاضی صدور مجوز رهاسازی و کشت محصولات تراریخته بنا بر کاربرد محصول مورد نظر باید گزارشی از ارزیابی‌های خطر را که توسط متقاضی انجام شده است ارائه کند. وزارت محیط زیست موظف است تعیین کند که آیا گونه بومی وجود دارد که با رهاسازی محصول مورد نظر در عرصه کشاورزی تحت تأثیر قرار گیرد و در صورتی که پاسخ مثبت است باید میزان و چگونگی تأثیر را مشخص کند.




معاون پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی خبرداد؛ تولیدترکیبات باارزش گیاهی در بیوراکتورهای آزمایشگاهی/دستیابی به دانش‌ فنی گیاه عاری از ویروس

معاون پژوهشی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی از تولید ترکیبات با ارزش دارویی گیاهانی نظیر گل راعی و بنفشه معطر در بیوراکتورهای آزمایشگاهی خبر داد و گفت: علاوه بر آن به دانش‌فنی تکثیر درون شیشه‌ای پایه پسته هیبرید و سالم سازی برای تولید گیاهان عاری از ویروس در ارقام و پایه‌های سیب و گلابی دست یافتیم.

دکتر حسینی سالکده در بازدید دکتر سعید جلیلی، نماینده مقام معظم رهبری در شورای عالی امنیت ملی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به اجرای طرح جایگزینی بیوراکتورهای آزمایشگاهی افزود:  با اجرای این طرح می‌توان به جای برداشت گیاهان دارویی از منابع طبیعی که به تخریب محیط زیست شکننده کشور منجر می‌شود و یا کشت آنها در مزارع که به دلیل کم آبی با تغییرات شدید میزان ماده موثره همراه است از کشت سلول و بافت‌های گیاهی در بیوراکتورهای آزمایشگاهی استفاده کرد.

به گفته محققان این پژوهشگاه در تلاش هستند ترکیبات دارویی با ارزش گیاهان دارویی مفیدی نظیر گل راعی و بنفشه معطر را در بیوراکتور های آزمایشگاهی تولید کنند.

معاون پژوهشی پژوهشگاه بیوتکنولوژی با تاکید بر اینکه کلیه طرح‌های این پژوهشگاه در راستای پاسخگویی به چالش‌ها و نیازهای بخش کشاورزی تعریف می‌شوند، اظهار کرد: بر این اساس قبل از اجرا این طرح‌ها از لحاظ تجاری سازی امکان سنجی می‌شوند.

حسینی تنش‌های محیطی، آلودگی محیط زیست، هزینه‌های تولید و کمیت و کیفیت محصولات را از چالش‌های عمده بخش کشاورزی کشور نام برد و یادآور شد: بر اساس پژوهشی که در سال ۲۰۱۵ در یک مجله  معتبر بین‌المللی در زمینه محتمل‌ترین مخاطرات جهانی در مناطق مختلف منتشر شد کمبود آب و بیکاری دو چالش اصلی ایران و خاورمیانه هستند که باید برای مواجهه با آنها آماده بود.

به گفته وی براساس یک مطالعه دیگر، خاورمیانه و شمال آفریقا از مناطق نامناسب برای سکونت جمعیت فزاینده جهان است که تا سال ۲۰۳۰ یک میلیارد نفر به آن افزوده می‌شود.

معاون پژوهشی پژوهشگاه بیوتکنولوژی با بیان اینکه طبق مطالعات صورت گرفته منابع آبی منطقه هم طی سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته و پیش‌بینی می‌شود شکاف بین ظرفیت تولید و میزان مورد نیاز محصولات کشاورزی در منطقه بسیار زیاد باشد، خاطرنشان کرد: پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی که با توجه به چالش‌ها و نیازهای کشور فعالیت‌های خود را جهت‌دهی می‌کند با هدف بالا بردن بهره وری بخش کشاورزی فناوری‌هایی چون انتقال ژن را در مسیر اصلاح گیاهان به خدمت گرفته است.

وی تلاقی، جهش، پلی پلوئیدی، ترکیب پروتئوپلاست، تراریزش و ویرایش ژنی از روش‌های سنتی و مدرن مورد استفاده برای تغییر و اصلاح گیاهان نام برد و یادآور شد: در این بین فناوری تولید محصولات تراریخته طی دو دهه اخیر رشد بسیار سریعی داشته به طوری که در حال حاضر بیش از ۱۸۰ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی دنیا زیرکشت محصولات تراریخته با صفات نسل اول (مقاومت به آفات و علف کش) قرار گرفته است و پیش‌بینی می‌شود بازار جهانی بذرهای تراریخته تا سال ۲۰۱۷ به ۲۰ میلیارد دلار برسد.

حسینی خاطر نشان کرد: در حال حاضر حدود ۲۵ گونه گیاه مختلف مشتمل بر ۴۰۴ رخداد تراریخته از مراجع ذی‌صلاح کشورهای مختلف مجوز رهاسازی و مصرف گرفته‌اند که در بین آنها ذرت با ۱۴۰ رخداد، پنبه با ۵۸ رخداد، سیب زمینی با ۴۵ رخداد و سویا با ۳۴ رخداد در صدر محصولات تراریخته دارای مجوز هستند.

وی اضافه کرد: میخک، گوجه فرنگی، نیشکر، بادمجان، توتون، یونجه، اوکالیپتوس، فلفل، پاپایا، لوبیا و خربزه از دیگر گونه‌های مورد توجه در تولید تراریخته‌ها هستند.

حسینی سالکده تولید برنج تراریخته طارم مولایی مقاوم به کرم ساقه‌خوار و پنبه تراریخته مقاوم به کرم غوزه و انتقال ژن‌های صفات نسل اول به سویا، سیب زمینی و ذرت را به عنوان بخشی از دستاوردهای پژوهشگاه در زمینه تولید محصولات تراریخته دانست.

معاون پژوهشی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با اشاره به راه اندازی سایت بانک میکروبی در پژوهشگاه اظهار کرد: تعداد سویه‌های موجود در بانک طی ۶ ماه نخست امسال ۶۴ درصد افزایش یافته است.

وی با تاکید بر اینکه انتقال ژن تنها بخشی از گستره وسیع بیوتکنولوژی است ادامه داد: از دیگر دستاوردهای این پژوهشگاه خودکفایی در تولید غده بذری سیب زمینی عاری از ویروس، دستیابی به دانش فنی تکثیر درون شیشه‌ای پایه پسته هیبرید خارجی UCB1 و سیب مالینگ مرتون و دانش فنی سالم سازی برای تولید گیاهان عاری از ویروس در ارقام و پایه های سیب و گلابی است.

انتهای پیام




مهندسی‌ژنتیک مانعی برای کاهش تنوع زیستی/جریانات رسانه ای زیست فناوری را غیرعلمی و کاذب نشان می دهند

رئیس انجمن ژنتیک ایران می گوید، در حالی که برخی محافل رسانه ای سعی در ایجاد هجمه علیه زیست فناوری هستند، می توان از این حوزه برای رفع بحران های زیست محیطی، مدیریت منابع آب و بهبود تولید مواد غذایی بهره برد.

کمک‌های مهندسی‌ژنتیک به حل بحران‌های محیط‌زیستی از جمله موضوعاتی است که بیش از پیش در محافل خبری مطرح می‌شود و این مباحث موافقان و مخالفان خود را دارد؛ موافقان از نقش این فناوری در مقاومت به آفات و کاهش مصرف آب می‌گویند اما مخالفان اعتقاد دارند که این فناوری می‌تواند تنوع زیستی را دچار بهم ریختگی کند.
در این رابطه «محمود تولایی»، رییس انجمن ژنتیک ایران ، عضو هیات علمی دانشگاه بقیه الله و رییس سابق بسیج جامعه پزشکی در گفت‌وگو با ایرنا به بررسی ابعاد این موضوع پرداخته است.
وی درباره اینکه به تازگی بحث‌های مربوط به تراریخته با بحث‌های محیط زیستی مطرح شده و تصوری که در کشور درباره مهندسی ژنتیک و تراریخته وجود دارد، چقدر با اصول علمی این حوزه مطابقت دارد، گفت: محصولات تراریخته با هدف بهبود صفات یا حذف صفات نامطلوب مانند بهبود کیفیت غذایی، مقاومت به آفات و بیماری‌ها و یا افزایش کمیت محصول از طریق روش‌های پیشرفته علمی مهندسی ژنتیک تولید شده اند.
تولایی ادامه داد: بیش از هزار مطالعه معتبر علمی و نظرات کارشناسی مراجع بین‌المللی و ملی حوزه سلامت در کشورهای مختلف سلامت این محصولات را تایید کرده که صدور مجوزهای مصرف این محصولات در تمامی کشورهای پیشرفته و سایر کشورها مؤید این امر است.

تلاش جریان های رسانه ای برای تشویش اذهان عمومی
وی اظهار داشت: متاسفانه جریان‌هایی در سطح رسانه‌ها و سازمان های مردم نهاد(سمن ها) در جهان برای ایجاد محدودیت یا محرومیت کشورها از فناوری‌های نو وجود دارد که یکی از مهمترین حوزه‌های فعالیت آنها مهندسی ژنتیک است.
تولایی اضافه کرد: جامعه علمی همواره در پی روشنگری بوده و هست اما مشاهده می شود که جریانات غیر علمی با اهدافی که مغایر با رشد و اعتلای جایگاه ایران اسلامی هستند سعی در تشویش اذهان عمومی دارند.
به عقیده تولایی، بسیاری از ادعاهایی که علیه این فناوری مطرح می‌شود مستند به هیچ مطالعه علمی نیست و تنها در رسانه‌ها مطرح شده به طور مثال برای ترساندن مردم تصویر گاو بدهیبتی را که یک نوع بیماری ژنتیکی دارد به اسم گاو تراریخته منتشر می‌کنند و اقسام بیماری‌ها را به مصرف این محصولات نسبت می‌دهند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: این هجمه ها در حالیست که صدها میلیون تن از این محصولات طی ۲۰ سال گذشته در جهان مصرف شده و هیچگونه عوارضی نداشته است و همه مراجع ملی و بین‌المللی متولی سلامت که به طور مستمر برمصرف آن نظارت و کنترل داشته‌اند این امر را تایید کرده‌اند.
وی می گوید: حقیقت این است که افکار عمومی در جهان تحت کنترل رسانه‌ها و رسانه‌ها تحت کنترل سرمایه‌داران است بنابراین باید درباره مسائل مهمی چون مهندسی ژنتیک که با پیشرفت کشورها در این حوزه دشمنی‌هایی وجود دارد منابع علمی را بشناسیم، اگر در این حوزه از سطح برخی جریان‌های ضد فناوری و رسانه عبور کنیم و به مطالعات معتبر علمی و گزارش‌های مراجع متولی سلامت مراجع کنیم هیچ تردیدی در سلامت این فناوری نداریم.

محصولات تراریخته سالم از اصلاح گیاهان با تشعشع هسته ای است
رییس انجمن ژنتیک ایران گفت: به طور حتم محصولات تراریخته و مهندسی ژنتیک بسیار دقیق تر از سایر روش‌های اصلاح گیاهان مانند روش تشعشع هسته‌ای است در حالی که در دیگر روش‌ها از سوی جریانات مدعی نه ارزیابی خاصی و نه نگرانی خاصی وجود ندارد.
تولایی افزود: در حالی که برخی جریانات با ترسناک جلوه دادن مهندسی ژنتیک، تصویری غیر علمی و کاذب از این فناوری را به مردم ارائه می کنند.

کشت محصولات تراریخته در ۱۸۵ میلیون هکتار 
وی درباره اینکه مهندسی ژنتیک و تراریخته چه کمکی می‌تواند به حفاظت از محیط زیست کشور داشته باشد گفت: با گذشت بیش از ۲۰ سال از تجاری سازی این محصولات، امروز در ۱۸۵ میلیون هکتار از زمین های کشاورزی جهان محصولات تراریخته کشت می شوند همانطور که اشاره شد این محصولات با هدف بهبود صفات تولید شده اند و در ارتقای سطح سلامت انسان و محیط زیست موثرند.
تولایی تصریح کرد: نسل اول محصولات تراریخته با هدف مقاومت به آفات و علف کش تولید شدند که این امر باعث شد برای مبارزه با آفات نیازی به استفاده از سموم نباشد و در کنار آن تولید محصولات مقاوم به علف کش ها هم باعث کاهش قابل ملاحظه مصرف سموم پر خطر و جایگزینی آنها با سموم کم خطر و بطور کلی موجب کاهش مصرف سم شد.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: طی ۲۰ سال گذشته که از ورود محصولات تراریخته به بازار می‌گذرد، ۶۲۰ میلیون کیلوگرم از مقدار ماده موثره سموم پرخطری که مصرف می شده کاسته شده است و باید توجه داشت که این رقم فقط به مقدار ماده موثره اشاره دارد اما کاهش مقدار مصرف کل سم خیلی بیشتر است.
تولادیی اضافه کرد: تصور کنید این حجم کاهش مصرف سم یا جایگزینی سموم پرخطر با سموم کم خطر تا چه حد خاک، هوا و آب‌های زیر زمینی ما را که ارزشمندترین منابع ضروری حیات در زیست‌کره هستند را از آلودگی نجات داده و این خدمت زیست‌محیطی بسیار بزرگی است که این فناوری در اختیار بشر قرار داده است.
وی ادامه داد: آخرین آمارها نشان می دهد با کشت محصولات تراریخته، بدلیل افزایش راندمان تولید، در استفاده از زمین ها صرفه جویی شده و به این ترتیب با جلوگیری از تغییر کاربری ۱۷۴ میلیون هکتار از اراضی جهان به حفظ جنگل ها و جلوگیری از فرسایش خاک کمک کرده و همچنین کاهش انتشار گاز دی اکسید کربن از طریق کاهش عملیات خاک ورزی، حذف سم‌پاشی غیر ضروری و غیره هم از دیگر فوایدی است که کشت این محصولات برای محیط زیست به ارمغان آورده است.
وی افزود: به طوری که در طی یک سال باعث کاهش انتشار گاز دی اکسید کربن به مقدار ۲۶٫۷ میلیارد کیلوگرم معادل خروج ۱۲میلیون خودور از جاده ها در مدت مذکور شده است که تمام این موارد باعث شده فناوری تراریخته از نظر کمک به حفاظت از محیط زیست منحصر به فرد باشد و به طور تقریبی هیچ فناوری نبوده که استفاده از آن چنین مزایایی را به طور همزمان برای محیط زیست داشته باشد.

کاهش مصرف سم و گازهای گلخانه ای دستاورد مهندسی ژنتیک
رئیس انجمن ژنتیک ایران درباره مطرح شدن چالش تنوع زیستی توسط مهندسی ژنتیک و اینکه این مسائل تا چه حد مبنای علمی دارد، گفت: کاهش قابل توجه نیاز به زمین کشاورزی، کاهش مصرف سم و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای از مزایای قابل توجه این فناوری است همین سه مزیت، موجب حفظ تنوع زیستی و منابع طبیعی ما می‌شود.
تولایی اضافه کرد: وقتی اراضی بکر به زمین کشاورزی تغییر کاربری می‌یابد، آسیب‌های زیادی به لحاظ فرسایش خاک، کاهش غنای خاک و آسیب به محیط طبیعی حیات جانداران و به تبع آن تنوع زیستی وارد می‌شود؛ پس اگر به دلیل کشت این محصولات ۱۷۴ میلیون هکتار از اراضی طبیعی و جنگل‌ها از فاجعه تغییر کاربری برای کشاورزی نجات یافته‌ باشند، بدیهی است کمک بزرگی به حفظ تنوع زیستی شده است.
به گفته وی، همچنین حذف یا کاهش مصرف سموم پرخطر کشاورزی نیز که جانداران هدف و غیر هدف را به شیوه‌ای کور قتل عام و محیط زندگی آنها را هم آلوده می‌کند، کمک بزرگی به تنوع زیستی است بنابراین نه تنها کشت محصولات تراریخته حیات سایر گونه‌ها را به خطر نمی‌اندازد بلکه با کاهش تغییر کاربری‌ها و کاهش مصرف سم در کشت این محصولات، موجودات غیر هدف هم از بین نمی‌روند و زیستگاه‌های طبیعی حفظ می‌شود.
وی براین باور است که برای تولید و استفاده از محصولات تراریخته ضوابطی در نظر گرفته شده و این محصولات پس از طی آزمایش های متعدد وارد سبد غذایی می‌شوند برخی ملاحظاتی که درباره آسیب‌های احتمالی مهندسی ژنتیک در ارقام زراعی مطرح می‌شود مانند احتمال بی ثباتی در نسل‌ها یا انتقال یک ژن به گیاهان وحشی همان مواردی است که در ارزیابی‌ها و استانداردهای مهندسی ژنتیک به آنها توجه شده است.
به گفته رئیس انجمن ژنتیک، بنابراین محصولات تراریخته موجود در بازار با توجه به استانداردها تولید شده‌ و مشکلی از این جهت ندارند، در حوزه سلامت هم همین طور است برای نمونه بر خلاف محصولات حاصل اصلاح نباتات یا اصلاح هسته‌ای محصول تراریخته‌ای نداریم که حساسیت زایی داشته باشد زیرا یکی از آزمون‌های مهم که این محصولات طی می‌کنند بحث نداشتن حساسیت زایی است.
وی ادامه داد: همان گونه که پیش از این گفته شد، تاکنون هیچ منبع یا مرجع معتبری زیانی را از جانب محصولات تراریخته برای انسان و محیط زیست تایید نکرده است؛ در مورد تنوع زیستی و مخاطرات آن هم چنین است یعنی اگر هم ادعایی شده باشد جامعه جهانی علمی با مستندات به آن پاسخ داده و این ادعا که محصولات تراریخته برای سلامت، محیط زیست و تنوع زیستی مخاطره ایجاد کرده اند را رد کرده است.

از مهندسی ژنتیک برای مدیریت منابع آب در ایران استفاده کنیم
این استاد دانشگاه در خصوص این مسئله که به تازگی بحث‌هایی درباره کمک مهندسی ژنتیک و تراریخته به حفظ منابع آب و کاهش آن در کشاورزی مطرح می‌شود، گفت: همانطور که می دانید متاسفانه کشور ما از نظر منابع آبی به شدت با محدودیت روبه رو است و بخش بزرگی از کشور ما جز اقلیم گرم و خشک محسوب می شود بنابراین عمق دسترسی و بهره برداری به آب‌های زیر زمینی به قدری افزایش یافته که ادامه این روند کشور را با بحران بزرگی روبرو خواهد کرد.
وی اظهار داشت: ایران در زمره کشورهای دارای بحران شدید آبی تقسیم بندی می‌شود طبیعی است که تولید ارقام متحمل به خشکی از مهمترین اهداف پژوهشگران بخش کشاورزی باشد به طور مثال تولید ذرت متحمل به خشکی پروژه ای است که اکنون در آفریقا با موفقیت دنبال می‌شود.
تولایی اضافه کرد: در ایران هم پژوهشگران برنجی تولید کرده‌اند که با حذف کشت غرقابی می‌تواند در نیمی از آب مصرفی برای تولید برنج صرفه جویی داشته باشد و پروژه دیگری برای مهندسی ریشه برنج در دست انجام است که با عمیق کردن ریشه‌ها موجب کاهش مصرف آب می‌شود و در مورد سایر محصولات نیز پروژه‌های مشابهی در دست اجراست.
وی افزود: در صورتی که این محصولات به عرصه کشاورزی وارد شود به طور حتم بخشی از بحران آب را پوشش خواهند داد برای نمونه تلاش شده از طریق مهندسی ژنتیک گندمی ارائه شود که ۴۵۰ میلی‌متر مصرف آبی گندم را به ۱۵۰ میلی‌متر برساند که در صورت موفقیت این محصول در اکثر مناطق کشور با مصرف میزان کمی آب قابل کشت خواهد بود.
به گزارش ایرنا، مهندسی ژنتیک به مجموعه روش‌هایی گفته می‌شود که به منظور جداسازی، خالص سازی، وارد کردن و بیان یک ژن خاص در یک میزبان بکار می‌روند و در نهایت منجر به بروز یک صفت خاص یا تولید محصول مورد نظر در جاندار میزبان می‌شود.
کاربردهای مهندسی ژنتیک به طور تقریبی نامحدود به نظر می‌رسد و این علم کاربردهای زیادی در علوم پایه، تولیدات صنعتی، کشاورزی و علوم پزشکی دارد.
در زمینه علوم پایه، بررسی‌هایی مانند مکانیسم های همانند سازی دی ان ای (DNA) و بیان ژنها در پروکاریوتها، یوکاریوتها و ویروسها و همچنین چگونگی ساخته شدن و تغییرات پروتئینهای داخلی سلول و همچنین مکانیزم ایجاد سرطان از جمله کاربردهای مهندسی ژنتیک است.
در زمینه کشاورزی که بستر بسیاری از کاربردهای مهندسی ژنتیک است، تولید گیاهان مقاوم به آفات گیاهی و خشکی، تولید گیاهان پرمحصول و تولید گاوهای دارای شیر و گوشت بیشتر و در زمینه کاربردهای پزشکی تشخیص بیماریهای ارثی، تولید انسولین انسانی، تولید هورمون رشد انسان را می‌توان نام برد.
در سال‌های اخیر گسترش و توسعهٔ تکنیک‌های سنتز دی ان ای نوترکیب انقلابی را در درمان بسیاری از بیماری‌های انسانی از جمله انواع سرطان‌ها، اغلب بیماری‌های خود ایمنی نظیر دیابت و همچنین تشخیص، پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌های مادر زادی فراهم آورده‌است.
امروزه دانش و فن مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی مولکولی در عرصه‌های بسیار متنوع مانند کشاورزی، تغذیه و مواد غذایی، دامپروری، شاخه‌های مختلف علوم پزشکی و صنایع دارویی، صنایع تخمیری، صنایع نظامی، انرژی، محیط زیست و بهداشت بشر، استفاده‌های بسیار ارزشمندی پیدا کرده‌است.
اهمیت بعضی از اصول علمی، در زمان کشف آنها مشخص نمی‌شود، بلکه پس از مدت زمانی که می‌گذرد ارزش آنها معلوم می‌شود به طور مثال کشف ساختمان سه بعدی DNA بوسیله جیمز واتسون و فرانسیس کریک در سال ۱۹۵۳ بود که این ساختمان به طور نسبی ساده باعث شد تا دانشمندان سیستمهای مختلف ژنتیکی را بررسی کنند.
اما مطلب به همین‌جا ختم نشد و دانشمندان مختلف سعی کردند که از این اطلاعات استفاده کنند و با دریافت یک DNA از یک موجود و تزریق ان در موجود دیگر اثرات آن ژن در موجود ثانویه بروز کند.
این علم نوین که به تدریج جای خود را در بین علوم دیگر پیدا کرد، با عناوینی چون زیست‌شناسی مولکولی، مهندسی ژنتیک و در نهایت دی ان ای نوترکیب شناخته می‌شود.




محمود حجتی: محصولات تراریخته وارداتی باید برچسب داشته باشند

محمود حجتی

وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه باید به محصولات تراریخته برچسب زده شود، گفت: همکاران ما در وزارت بهداشت موضوع برچسب محصولات تراریخته وارداتی را دنبال می‌کنند

محمود حجتی در خصوص نحوه واردات محصولات تراریخته به کشور گفت: در قانون مراحلی پیش‌بینی شده تا محصولات تراریخته طبق آن وارد کشور شود.

عضو کابینه دولت دوازدهم در توضیح مراحل قانونی واردات محصولات ترایخته گفت: محصولات تراریخته باید در کشور مبدا مراحلی را طی کرده باشد و پس از آن نیز باید مراحلی را در داخل کشور طی کند.

وی با بیان اینکه باید به محصولات تراریخته برچسب زده شود، به خانه ملت گفت: همکاران ما در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موضوع برچسب محصولات تراریخته وارداتی را دنبال می‌کنند.