دکتر غلامرضا اصغری در گفت‌وگو با ایسنا، در تشریح اقدامات سازمان غذا و دارو برای آزمایش مواد و فرآورده‌های غذایی وارداتی جهت تشخیص مواد تراریخته، به راه‌اندازی بخش آنالیز مولکولی فراورده‌های تراریخته در مرکز آزمایشگاه‌های مرجع کنترل غذا و دارو در سال ۸۸ اشاره کرد و گفت: این بخش در آزمایشگاه‌های مرجع، از سال ۸۸ تاکنون در زمینه انجام آزمون‌های کیفی و کمی تراریختگی و بازرسی و ممیزی آزمایشگاه‌های همکار، فعال است.

وی به فعالیت هشت آزمایشگاه همکار در خصوص شناسایی تراریختگی در نمونه‌های غذایی اشاره کرد و گفت: این آزمایشگاه‌ها با تایید سازمان غذا و دارو به ارائه خدمات می‌پردازند. بر همین اساس امکان شناسایی رخدادهای رایج و مورد تایید این سازمان فراهم شده و فهرست این آزمایشگاه‌ها به کلیه دانشگاه‌های علوم پزشکی و شرکت‌های تولیدی و وارداتی ابلاغ شده است.

رییس سازمان غذا و دارو با تاکید بر آنکه فرآورده‌های غذایی به طور مستمر و مداوم از نظر تراریختگی در آزمایشگاه‌های سازمان غذا و دارو بررسی می‌شوند، افزود: همچنین آزمایشگاه کنترل و اداره کل غذا سازمان غذا و دارو با سازمان ملی استاندارد جهت تدوین جزوات استاندارد در زمینه شناسایی فرآورده‌های غذایی تراریخته همکاری مستمر دارد.

چگونگی مجوز ورود و ترخیص غذاهای تراریخته

اصغری درباره چگونگی مجوز ورود و ترخیص محصولات و فراورده‌های غذایی تراریخته نیز گفت: این اقدام از طریق سامانه TTAC انجام می‌شود. مسئول فنی نیز موظف است قبل از ورود کالا، وضعیت تراریختگی و یا عدم تراریختگی محصولات مرتبط را در سیستم آپلود کند و در صورت تایید رخدادهای تراریختگی از سوی دبیرخانه کمیته ایمنی زیستی مستقر در سازمان غذا و دارو، اقدامات بعدی انجام خواهد شد.

رییس سازمان غذا و دارو تاکید کرد: برای هر محموله وارداتی، نمونه‌برداری توسط مسئولین فنی واجد شرایط انجام و نمونه به آزمایشگاه‌های همکار وزارت بهداشت ارسال و در صورت انطباق با ضوابط و مقررات ملی و بهداشتی مربوطه، مجوز ترخیص و مصرف کالا صادر می‌شود.

اصغری ادامه داد: در راستای شناسایی، کنترل، پایش و نظارت محصولات غذایی حاصل از فناوری زیستی، بر اساس «دستورالعمل اجرایی وزارت بهداشت در خصوص موجودات زنده تغییر ژنتیکی یافته و فرآورده‌های آن مرتبط با مواد غذایی مصوب سال ۱۳۹۳» متقاضیان واردات یا تولید هر گونه محصولی که انواع تغییر ژنتیکی یافته آن در سطح بازار تجارت جهانی موجود است، ملزم به اعلام احتمال تراریختگی هستند.

وی ادامه داد: بر این اساس در صورتی که متقاضی اعلام کند که محصول، تغییر ژنتیکی یافته است، علاوه بر الزام به ارائه مدارک و مستندات درخواست شده طبق دستورالعمل مربوطه، ملزم به ارائه گواهی معتبر از مقامات دولتی و ذیصلاح کشور مبدا مبنی بر اظهار صریح تغییر ژنتیکی بودن محموله و ممهور به مهر سفارت کشورمان در کشور مبدا، همراه با درج رخداد یا شماره شناسایی اختصاصی ثبت شده در اتاق بین‌المللی تهاتر ایمنی زیستی (BCH) و سایت اتحادیه اروپا در گواهی مذکور هستند. در صورت ادعای عدم تراریختگی، متقاضی ملزم به ارائه گواهی GMO FREE و تکمیل فرم تعهدنامه عدم تراریختگی خواهد بود. در این حالت نیز ضمن ارسال کالای وارداتی به آزمایشگاه توسط مسئول فنی در زمان ترخیص و بایگانی مدارک و مستندات در شرکت، از نمونه‌ها به صورت تصادفی نمونه‌برداری و به آزمایشگاه مرجع کنترل غذا و دارو و یا آزمایشگاه‌های همکار مورد تایید، جهت راستی‌آزمایی ادعای متقاضی ارسال خواهد شد.

سازمان غذا و دارو برای اطمینان از سلامت غذاهای تراریخته چه می‌کند؟

معاون وزیر بهداشت با تاکید بر اینکه تمام محصولات تراریخته و همچنین کلیه دانه‌های روغنی سویا، ذرت، کلزا و پنبه دانه با هدف مصرف انسانی مورد بررسی‌های لازم قرار می‌گیرند، افزود: سازمان غذا و دارو برای اطمینان از ایمنی و سلامت محصولات غذایی تراریخته بررسی هر یک از این محصولات را انجام داده و در صورت اخذ تاییدیه‌های لازم، اقدام به صدور مجوز می‌کند. این اقدامات بر اساس ضوابط و مقررات جاری نمونه گیری‌های گسترده و بررسی‌های آزمایشگاهی انجام می‌شود.

رییس سازمان غذا و دارو تاکید کرد: تمام محصولات تراریخته دارای مجوز از سازمان غذا و دارو، دارای مجوز مصرف در کشور مبدا و کشورهای اتحادیه اروپا بوده و دارای تاییدیه از EFSA به عنوان یک مرجع معتبر هستند و مدیران عامل و مسئولین فنی شرکت‌های تولیدی و وارداتی که ماده اولیه یا محصول تراریخته دارند، ملزم به مستندسازی و نگهداری مستندات بهداشتی و شناسنامه محصولات و نتایج آزمایشات هستند و این مدارک و مستندات توسط بازرسان سازمان و معاونت‌های غذا و داروی دانشگاه‌ها به صورت مستمر مورد بررسی قرار می‌گیرد.

الزام برچسب‌گذاری محصولات غذایی تراریخته

گزارشی از تخلف نداریم

اصغری با بیان اینکه در جهت ردیابی محصولات غذایی تراریخته در بازار و افزایش سطح آگاهی عمومی و همچنین رعایت حق مصرف‌کننده، متقاضیان ملزم به برچسب گذاری اعلام تراریختگی منطبق با ضوابط و مقررات سازمان هستند، افزود: تاکنون کلیه اقلام وارداتی تراریخته که از طریق سامانه وارد کشور شده‌اند، مجوزهای لازم را اخذ کرده‌اند و تخلفی مشاهده نشده است.

وی در پایان صحبت‌هایش به برگزاری برخی دوره‌های آموزشی جهت آموزش و توانمندسازی کارکنان سازمان غذا و دارو در سراسر کشور اشاره کرد و گفت: برگزاری کارگاه‌های آموزشی روش‌های توسعه تحقیقات تراریخته در سال گذشته و امسال، کارگاه آموزشی دستورالعمل اجرایی وزارت بهداشت در خصوص محصولات تراریخته در سال ۹۷ و کارگاه آموزشی برچسب گذاری محصولات غذایی تراریخته و همچنین کارگاه ارزیابی ایمنی محصولات تراریخته طی امسال از جمله اقدامات آموزشی انجام شده در این زمینه است.

دکتر غلامرضا اصغری در گفت‌وگو با ایسنا، درباره برچسب‌گذاری محصولات ارگانیک، گفت: طبیعتا هر کسی که ادعا می‌کند محصولش ارگانیک است، باید ارگانیک بودن محصولش محرز شده و سپس بر روی محصولش برچسب ارگانیک را نصب کند.

وی افزود: باید توجه کرد که تولید محصول ارگانیک شرایط سختی دارد. در حال حاضر مشکل ما فرآورده‌هایی است که در واقع ارگانیک نیستند، اما برای بازاریابی ادعا می‌شود که محصولاتی ارگانیک هستند. محصول ارگانیک، محصولی است که در تولید آن نه کود شیمیایی استفاده شده باشد و نه سم. تولید چنین محصولی نیز شرایط خیلی خاصی می‌خواهد.

رییس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه ضابطه و گایدلاین برچسب‌گذاری محصولات ارگانیک، مشخص می‌کند چه فرآورده‌هایی اجازه دارند برچسب ارگانیک را نصب کنند، در مرحله نهایی تدوین قرار دارد، افزود: در این زمینه به همکاری بین بخشی نیاز است و وزارت جهاد کشاورزی هم باید کمک کند تا مشخص شود که واقعا در پروسه تولید محصولات ارگانیک، سم استفاده نشده است.

اصغری تاکید کرد: در عین حال باید توجه کرد که در محصولات ارگانیک، تمایل به نصب برچسب برعکس محصولات تراریخته است؛ در محصولات تراریخته کسی نمی‌خواهد روی محصولش برچسب بزند. زیرا فروشش کاهش می‌یابد، اما از طرفی همه تمایل دارند روی محصول‌شان برچسب ارگانیک بودن نصب کنند. بنابراین باید ضوابطی در این حوزه مورد توجه قرار گیرد.

به گزارش ایسنا، دکتر غلامرضا اصغری با اشاره به روند تولید محصولات با منشاء تراریخته در کشور گفت: فعلا فقط برخی دانه‌های روغنی که برای روغن کشی استفاده می‌شوند به همراه پنبه که بیشتر در صنایع نساجی مصرف می‌شود، تراریخته مجاز هستند و البته اغلب وارداتی هستند.

اصغری تاکید کرد: تاکنون محصول تراریخته داخلی خاص و جدیدی که مجاز به مرحله تولید باشد، در کشور نداریم، اما از لحاظ قانونی بطور کلی مشکلی برای تولید این محصولات بشرط تایید ایمنی، ایمنی زیستی و سلامت آنها وجود ندارد و وفق مقررات، فرآورده‌های تراریخته ایرانی هم می‌توانند با احراز شرایط ایمنی زیستی و ایمنی و سلامت در آینده مجوز کشت و تولید بگیرند.

رئیس سازمان غذا و دارو عنوان کرد: سازمان غذا و دارو یکی از ارکان تایید ایمنی و سلامت به خصوص در زمینه محصولات و فرآورده‌های غذایی تراریخته محسوب می‌شود، اما ارگان‌های دیگری مانند سازمان محیط زیست و وزارت جهادکشاورزی نیز در تایید ایمنی زیستی آن قانونا نقش خواهند داشت.

اصغری با تاکید بر اینکه هیچ محصولی تحت عنوان تراریخته ایرانی در بازار نداریم، گفت: هیچ محصول تراریخته مجوز گرفته ایرانی برای تولید در کشور وجود ندارد.

وی ادامه داد: نمونه‌های آزمایشگاهی و تحقیقاتی محصولات تراریخته ایرانی ممکن است وجود داشته باشد، اما این محصولات مجوز کشت و تولید نگرفته‌اند و تولید ندارند. البته در کشور حسب مقررات، بالقوه امکان تولید محصولات تراریخته وجود دارد و این باب با حفظ شرایط و رعایت مقررات و تایید سازمان‌های مسوول و احراز ایمنی زیستی و سلامت، مسدود نیست.

رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه درج برچسب بر روی محصولات با منشاء تراریخته الزامی است، گفت: بر اساس ابلاغ سازمان غذا و دارو، حتی محصولاتی که نمونه مشابه تراریخته در بازار دارند نیز ملزم به ثبت تراریخته نبودن محصولات خود در سامانه مربوطه هستند.

اصغری در پاسخ به اینکه روغن‌های با برچسب تراریخته کمتر در فروشگاه‌ها به چشم می‌خورد، گفت: برخی محصولات که تولید قبلی هستند برای آنکه به صنعت برای بسته بندی جدید بار مضاعفی تحمیل نشود، تراریخته بودن با برچسب الصاقی یا جت پرینت روی محصول باید مشخص شده باشد، اما در محصولات تولید جدید عبارت تراریخته با شکل و فرمت ابلاغی سازمان غذا و دارو، بدون استثنا باید بر روی بسته بندی آن‌ها درج شده باشد.

بنابر اعلام روابط عمومی سازمان غذا و دارو، وی با تاکید بر برخورد با متخلفان در زمینه برچسب‌گذاری محصولات تراریخته، گفت: هر تولید کننده که در سال ٩٧ به محصول با منشاء تراریخته خود برچسب تراریخته نزده باشد، تخلف کرده است و با آن قاطعانه برخورد می‌شود.

وی در پایان تاکید کرد: محصولات تراریخته فعلی صرفا شامل روغن‌های خوراکی با منشاء تراریخته است که آنهم اغلب وارداتی است.

به گزارش اگروفودنیوز،دکتر غلامرضا اصغری در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اولویت‌های غذایی این سازمان، گفت: یکی از اقدامات‌مان در حوزه غذا این است که اولا نظارت‌هایمان را هم بر صنایع غذایی و هم در سطح بازار گسترش دهیم. بر این اساس نمونه‌های محصولات را از سطح بازار جمع‌آوری کرده و آنها را مورد پایش قرار می‌دهیم.

وی با بیان اینکه در عین حال در نظر داریم تا سیاست‌های واردات در حوزه غذایی را سختگیرانه‌تر کنیم، افزود: در این حوزه طوری عمل می‌کنیم که برنج، روغن و سایر محصولاتی که وارد کشور می‌شوند، استانداردهای لازم را داشته باشند.

اصغری همچنین گفت: در این راستا ما محصولات غذایی وارداتی را به چندین آزمایشگاه ارسال می‌کنیم تا مورد بررسی قرار گیرند.

رییس سازمان غذا و دارو همچنین اظهار کرد: اقدام دیگرمان این است که در راستای افزایش کیفیت محصولات و فراورده‌های غذایی بتوانیم به صنایع غذایی کمک کنیم تا تکنولوژی‌هایشان را بروز کرده و با کیفیت بهتری محصولات‌شان را ارایه کنند. بر این اساس برای این کار تسهیلات ارزان قیمت بانکی به صنایع غذایی داده می‌شود تا بتوانند این کار را انجام دهند.

به گزارش اگروفودنیوز، در جلسه اخیر مجمع تشخیص مصلحت نظام موضوع اختلافی مجلس و شورای نگهبان پیرامون ماده ۳ طرح تقویت و توسعه نظام استاندارد بررسی شد و نظر مجلس شورای اسلامی مورد تایید قرار گرفت تا بر این اساس سیاستگذاری، نظارت و هدایت نظام استاندارد در حوزه کالا و خدمات پزشکی بر عهده سازمان استاندارد باشد.

مجلس در این طرح سازمان استاندارد را متولی نظارت بر کالا و خدمات صادراتی و وارداتی اعم از حوزه سلامت و پزشکی تعیین کرده بود که پس از ایراد شورای نگهبان و تصویب مجدد این ماده در صحن علنی مجلس موضوع به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع و پس از بحث و بررسی های لازم نظر مجلس در صحن علنی این مجمع تصویب شد تا بر اساس این ماده قانونی از این پس سازمان استاندارد بر کلیه کالاهای وارداتی و صادراتی حوزه سلامت نیز نظارت کند.

واکنش و مخالفت وزارت بهداشت با مصوبه مجمع تشخیص مصلحت

وزارت بهداشت با این مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام مخالف بوده و وزیر بهداشت به همراه رییس سازمان غذا و دارو نیز با حضور در مجمع تشخیص مصلحت نظام این موضوع را اعلام کردند. آن‌ها معتقد هستند که سازمان ملی استاندارد امکانات و آزمایشگاه های لازم را برای بررسی و نظارت بر مواد غذایی، آرایشی، بهداشتی، تجهیزات و لوازم پزشکی ندارد و این مصوبه می تواند برای سلامت مردم خطرات جدی به وجود آورد.

غلامرضا اصغری – رییس سازمان غذا و دارو- می‌گوید شورای نگهبان با استناد به اینکه بر اساس سیاست های کلان سلامت، متولی سلامت مردم در همه امور وزارت بهداشت تعیین شده است، مصوبه مجلس را بر خلاف قوانین و سیاست های کلان نظام سلامت اعلام کرده بود اما با اصرار مجلس، این مصوبه به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد تا به تصویب درآید که شامل همه کالاهای مرتبط با سلامت مردم اعم از غذا، لوازم و کالاهای بهداشتی، تجهیزات و لوازم پزشکی می شود و فقط دارو استثنا شده است.

سازمان استاندارد و رد ادعای سازمان غذا و دارو

سازمان ملی استاندارد ایران پس از مصوبه اخیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و موضع‌گیری رییس سازمان غذا و دارو اعلام کرد که در تبصره یک بند یک ماده هفت این مصوبه مقرر شده فهرست کالاها و تجهیزات پزشکی به طور مشترک توسط وزارت بهداشت و سازمان ملی استاندارد تهیه شود و به تصویب هیات وزیران برسد تا بر اساس آن و با توجه به اجباری و غیر اجباری بودن استانداردها، هر یک از ۲ دستگاه ذکر شده بر اساس قوانین و وظایف ذاتی خود نسبت به انجام وظیفه اقدام کنند.

این سازمان با اشاره به تبصره ذیل ماده ۱۹ و نیز ماده ۲۵، اعلام کرد مفاد مداخلات سازمان ملی استاندارد نافی وظایف و اختیارات قانونی سایر دستگاه ها نیست و وزارت بهداشت نیز همانند گذشته (بر اساس قانون مواد خوراکی، آشامیدنی و بهداشتی مصوب سال ۱۳۴۶ و اصلاحات بعدی آن) نظارت های قانونی لازم را بر فهرست مشمول در قانون بالا جاری خواهد داشت و قانون ارتقای جایگاه استاندارد به هیچ وجه موجبات نسخ این قانون و دیگر ضوابط مرتبط را فراهم نمی کند و بر این اساس، ادعای رییس سازمان غذا و دارو مبنی بر انفکاک بخش غذا و کالا و تجهیزات پزشکی از وزارت بهداشت از اساس بی پایه است.

سازمان ملی استاندارد همچنین در واکنش به اظهارات رییس سازمان غذا و دارو درباره نبود امکانات و تجهیزات تخصصی در سازمان استاندارد برای نظارت بر غذا و تجهیزات پزشکی را به طور کاملا تکذیب کرد و چنین صحبت‌هایی را خلاف واقع دانست و بر این موضوع تاکید کرد که نظارت های سازمان استاندارد بر این اقلام از سال ۱۳۴۶ جاری بوده است.