محققان یکی از شرکت‌های فناور روشی را برای کاهش اثرات شوری آب ارائه کردند که به گفته آنها استفاده از آنها در حوزه کشاورزی موجب افزایش بهره‌وری، در حوزه شیلات موجب کاهش رشد عوامل بیماری زا و افزایش گوشت دهی ماهیان و در تصفیه خانه ها موجب کاهش هزینه های تصفیه پساب خواهد شد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا؛ جواد زین الدینی، مدیر عامل این شرکت فناور با بیان اینکه ۲۲ سال است که در زمینه کارهای نو فعال شده ایم، گفت: یکی از دستاوردهای این شرکت، اصلاح مغناطیسی آب است. ما با استفاده از این روش می‌توانیم با آبیاری مغناطیسی، در حوزه هایی چون صنعت، دام و طیور، کشاورزی و شیلات و آبزی پروری گام های مؤثری برداریم.

وی در خصوص آب مغناطیسی توضیح داد: آبی که برای کشاورزی استفاده می شود، فرکانس خاصی به آن می دهیم که باعث افزایش حلالیت شده و نفوذپذیری آب افزایش می یابد.

مدیر عامل این شرکت با بیان اینکه هر چقدر سختی آب بالاتری داشته باشیم، نمک در پیرامون ریشه رسوب بیشتری دارد، یادآور شد: در حال حاضر کل کشور در خطر کم آبی و شوری آب قرار دارد و این کمبود آب موجب شده که به سمت برداشت آب های زیر زمینی حرکت کنیم و این امر موجب شده کشاورز آب شور را به مصرف کشاورزی برساند.

زین الدینی ادامه داد: از این رو نیاز است تا اثرات شوری آب را در بخش کشاورزی مدیریت کنیم که برای این منظور ما راهکار مغناطیسی کردن آب را ارائه دادیم؛ چرا که این روش اجازه نمی دهد آب در اطراف ریشه نفوذ کند.

به گفته وی، رسوب نمک در پیرامون ریشه موجب خفگی گیاه و در نهایت کاهش سطح عملکرد مزارع می شود.

مدیر عامل این شرکت اضافه کرد: در خارج از کشور ۱۰ تا ۱۵ تن در هر هکتار گندم برداشت می شود، ولی در ایران این میزان به دو تن نیز رسیده است که یکی از دلایل کاهش سطح عملکرد، شوری آب است.

وی با تاکید بر اینکه دستگاهی که ما برای این موضوع عرضه کردیم، چسبندگی را از آب می گیرد و نفوذپذیری آب را افزایش می دهد، خاطر نشان کرد: آب شور در خاک نفوذ نمی کند و اگر نفوذ کند، در خلل و فرج خاک به دام می افتد و در نتیجه خاک را سفت تر و شورتر می کند، ولی دستگاه ما بدون آنکه چیزی به آب بدهد و یا از آن بگیرد، نفوذپذیری آب را افزایش می دهد و ادامه این روند موجب شسته شدن شوری آب خواهد شد.

زین الدینی با اشاره به دستاوردهای استفاده از این دستگاه، گفت: استفاده از این روش در کشاورزی موجب افزایش برداشت و زودرس شدن محصولات کشاورزی می شود، چرا که عناصر غذایی و معدنی بهتر جذب گیاه می شوند، ضمن آنکه مصرف کود و سم نیز کاهش می یابد.

وی با اشاره به کاربردهای این دستگاه در شیلات و آبزی پروری، اظهار کرد: استفاده از این دستگاه در صنعت شیلات موجب کاهش رشد جلبک خواهد شد، در نتیجه اکسیژن در دسترس ماهی افزایش می یابد و در نتیجه رشد ماهی بیشتر خواهد شد.

این محقق ادامه داد: آب مغناطیسی یک اشعه UV از خود متصاعد می کند و این اشعه موجب می شود که از رشد عوامل بیماری زا جلوگیری کند، از این رو میزان تلفات آبزیان کاهش خواهد یافت.

مدیر عامل این شرکت کاهش غذادهی به آبزیان را از دیگر اثرات مفید آب مغناطیسی در بخش شیلات دانست و گفت: قیمت خوراک ماهی افزایش یافته است و استفاده از این دستگاه موجب کاهش غذادهی و افزایش گوشت دهی در ماهیان شده است.

وی با تاکید بر اینکه میزان مغناطیس به آب مصرفی در حوزه های مختلف بر اساس نوع خاک و آب مصرفی در منطقه است، یادآور شد: در کشاورزی آب باید قابل کشت باشد تا بتوان از اثرات این دستگاه بهره برداری کرد.

این محقق اضافه کرد: با این دستگاه امکان تصفیه پساب وجود ندارد، ولی اگر در تصفیه خانه ها این دستگاه نصب شود، از آنجایی که قدرت ترسیب مواد آلی را افزایش می دهد، باعث می شود آلودگی آب ها کمتر شود و هزینه تصفیه پساب کاهش یابد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان، آبزی پروری خارج از دریا را از سیاست‌های مهم شیلات برشمرد و گفت: باید این ظرفیت‌ها فعال شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از مهر؛ صالح محمدی با اشاره به بازدید استاندار گیلان به پره صیادی بندر کیاشهر، اظهار کرد: افزایش بهره وری در بخش‌های مختلف کشاورزی رویکرد مهم و اصلی دولت سیزدهم است که این مهم در گیلان به صورت جدی پیگیری می‌شود.

وی، احصاء مشکلات جامعه صیادی گیلان را از مهم‌ترین اولویت‌ها برشمرد و افزود: رفع موانع در همه بخش‌ها بویژه در صنف صیادان به جد دنبال می‌شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان، آبزی پروری خارج از دریا را از سیاست‌های مهم شیلات برشمرد و بیان کرد: در کنار صید و صیادی در دریا، باید ظرفیت‌های آبزی پروری خارج از دریا هم فعال شود.

محمدی با اشاره به ظرفیت‌های خوب گیلان در بخش منابع آبی، اضافه کرد: گیلان در بخش پرورش انواع ماهی و تقویت آبزی پروری خارج از دریا توانمندی بالایی دارد که از آن باید بهره گرفت.

وی از تشکیل ستاد آبزی پروری در گیلان خبر داد و افزود: این ستاد مشکلات، موانع، آسیب‌ها و فرصت‌های آبزی پروری استان را مورد بررسی قرار می‌دهد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان با اشاره به نتایج و مزیت‌های تقویت آبزی پروری در بخش‌های مختلف، اضافه کرد: تقویت آبزی پروری منجر به ارتقای امنیت غذایی، اشتغال آفرینی و پویایی اقتصاد می‌شود.

سرویس خبری: دام و طیور و آبزیان

منبع: مهر

ساداتی‌نژاد در جریان سفر خود به شهرستان فارسان به عنوان نماینده تام‌الاختیار رییس‌جمهور با اشاره به ظرفیت استان در حوزه کشاورزی و دامپروری گفت: استان چهارمحال و بختیاری به عنوان یکی از قطبهای تامین امنیت غذایی کشور است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایرنا، سید جواد ساداتی‌نژاد روز پنجشنبه در حاشیه بازدید از بیمارستان سیدالشهدای فارسان در جمع خبرنگاران افزود: این استان ظرفیت بی‌نظیری در حوزه کشاورزی و دامداری دارد و یکی از قطب تامین امنیت غذایی کشور به خصوص در حوزه دامداری و دامپروری است که در این سفر یک بسته۲ هزار میلیارد تومانی برای حوزه کشاورزی و دامپروری استان پیشنهاد شده است که در شورای اداری استان با حضور رییس جمهور به تصویب خواهد رسید.

به گفته وی، این میزان اعتبار برای رفع مسایل و مشکلات حوزه کشاورزی، دامپروری و شیلات، شهرک‌های گلخانه‌ای، شیلات و آبزیان، توسعه دیم، توسعه باغات در اراضی شیب‌دار و مباحث مربوط به آبخیرداری اختصاص داده می‌شود.

وی با اشاره به اینکه این استان آزمایشگاه طبیعی آبخیزداری کشور است، گفت: رفع مشکلات و مسایل حوزه کشاورزی در این سفر مورد تاکید ویژه قرار گرفته است.

ساداتی‌نژاد افزود: اعتبار پیش‌بینی شده در بخش کشاورزی استان در سفر هیات دولت به دلیل ظرفیت‌های حوزه کشاورزی، دامپروری و شیلات استان نسبت به سایر استانها از سطح بالاتری برخوردار است.

وی به بازدید خود از طرح سدبابا حیدر و بیمارستان سیدالشهدای فارسان اشاره کرد و گفت: سد باباحیدر۱۴ سال است که نیمه‌تمام مانده و در این سفر برای تکمیل و خط انتقال آن بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار پیش‌بینی شده که با تخصیص این اعتبار، این طرح در سالجاری مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.

نماینده تام الاختیار رییس جمهور در سفر استانی افزود: با اجرایی شدن این طرح مشکلات آب شرب مردم این شهرستان و کشاورزان برطرف خواهد شد.

ساداتی‌نژاد به تکمیل و راه‌اندازی بیمارستان سیدالشهدای فارسان به عنوان یکی از مطالبات مردم شهرستان اشاره کرد و گفت: علاوه بر مردم شهرستان، مردم شهرستان‌های اطراف و همچنین عشایر نیز از خدمات این بیمارستان بهره‌مند خواهند شد.

به گزارش ایرنا، طرح توسعه و تجیهز بیمارستان فارسان با پیشرفت ۲۵ تا ۳۰ درصد بیش از ۶۳ میلیارد تومان برای ساخت و تکمیل و بهسازی نیاز است.

از روز گذشته تعدادی از معاونان وزرا به‌‎عنوان نمایندگان تام‌‎الاختیار رییس‌جمهور در شهرستان‌های ۱۰ گانه چهارمحال و بختیاری حضور یافته و با مردم دیدار چهره به چهره دارند.

در بیست و چهارمین سفر استانی رییس‌جمهور و هیات دولت سیزدهم، اعتباراتی برای تکمیل و بهره‌برداری از طرح‌های توسعه‌ای چهارمحال و بختیاری تصویب می‌شود.

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رییس‌جمهور و اعضای هیات دولت روز پنجشنبه ۱۹ خردادماه میهمان مردم چهارمحال و بختیاری هستند.

چهارمحال و بختیاری ۱۰ شهرستان با نزدیک به یک میلیون نفر جمعیت دارد و شهرستان کیار در ۳۵کیلومتری مرکز استان قرار دارد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایرنا

دکتر حسین شیرزاد
دکترای توسعه کشاورزی

اگرچه کشاورز ایرانی دیر زمانی است که وارد دوره تاریخی آنتروپوسن (تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیت­های انسانی) شده و کشاورزی به عنوان عمده ترین محرک تغییر؛ از طریق فشارهای انسانی به محیط زیست، اکوسیستم‌ها و محدودیت منابع پایه را به سطوح بالاتر از اکوسیستم رسانده است، اما به نظر می‌‎رسد، چهار سال پیش روی به دلیل پدیده “درهم آمیختگی” و انباشت بحران های آبی-خاکی، خشکسالی، رشد استهلاک ، فقدان سرمایه گذاری مکفی، تغییرات اقلیمی، ورشکستگی آبی، و بحران دشت ها سال های بسیار مهمی در تاریخ کشاورزی ایران و اکوسیستم امنیت غذایی کشور خواهد بود و این در حالی است که برنامه های در دسترس از لحاظ ساختار و محتویات، تفاوت چندانی با سال‌های گذشته نداشته و به نظر نمی‌رسد که ادامه این رویکردها و سیاستهای متعارف بتواند به تدوین برنامه متفاوت و کارآمدتری برای تحول شرایط  امروزین بخش کشاورزی کشور منتهی شود.

لذا، در حال حاضر، ضرورت تغییر پارادایم در سیاستگذاری و برنامه ریزی بخش کشاورزی بیش از هر زمان دیگری احساس می گردد. لذا، اتخاذ تصمیماتی سخت و رویکردی پاسخگو که بتواند بواسطه درک “سیستم پیچیده حکمروایی در کشاورزی کشور” ؛ آسیب پذیری را کاهش و انعطاف پذیری را در زمینه تعدیل کثرت صورتبندی و تنوع ریسک و عدم قطعیت ها ، افزایش دهد و بکمک پایین نگه داشتن ردپای بوم‌شناختی با سامانه های بیوفیزیکی، فنآوری و اجتماعی- اقتصادی تعامل سازنده ای داشته باشد؛ از امهات گفتمان جدید می باشد.

مسئله آن است که مدیریت جدید وزارت جهاد کشاورزی قرار است با فهم “تاب آوری نازل منابع و ظرفیت های مستهلک تولید” در پهنه ای حدود ۶ میلیون هکتار دیمزارها، و اندکی بیش از ۸ میلیون هکتار اراضی فاریاب  و معادل ۸۶ میلیارد مترمکعب در سال آب تخصیصی با راندمان آبیاری ۳۸ درصد (حدود ۲۸ درصد اضافه برداشت) بخش کشاورزی را مدیریت نمایید و این تاب آوری بسیار شکننده است زیرا حدود ۹۰ درصد از تولیدات گیاهی کشور در اراضی فاریاب به عمل میآید.

از سوی دیگر عمده اراضی زراعی و باغی کشور مشکل کمبود مواد آلی خاک داشته، حتی بیش از نیمی از خاک اراضی کشاورزی کشور ماده آلی کمتر از نیم درصد دارد و بیش از ۲۵ درصد از عرصه ها مشکل شوری خاک دارند.

به طور میانگین دو میلیارد تن در سال فرسایش خاک در کشور داریم بعبارتی میزان فرسایش خاک در ایران ۱۶.۷ تن در هکتار است که چهار برابر میانگین جهان است.

در سطح تمامی دشت‌های زراعی کشور با افت و کسری مخزن سفره‌های زیرزمینی روبه‌رو هستیم. حدود ۷۶۶ هزار چاه فعال در عرصه کشاورزی داریم که ۳۸۵ هزار مورد آن غیر مجاز است.

در یک دهه اخیر کاربری بیش از ۱ میلیون هکتار از اراضی کشاورزی و باغی کشور تغییر کرده که حدود ۲۰۰ هزار هکتار آن غیرمجاز بوده و طی سه دهه بیش از ۱۵ درصد از اراضی کشاورزی کشور کاهش یافته و به شهرها، صنایع و غیره ملحق شده است.

کشور ۸۵ میلیونی ایران در سال نیاز به ۱۵۲ میلیون تن مواد غذایی نیاز دارد که از این میزان حدود ۱۳۲ میلیون تن را تا کنون توانسته تولید نماید. بنابراین کشور با کمبود ۳۴ میلیون تن محصولات غذایی روبروست.

البته در برخی از رشته های تولیدی نیز در برخی از سالها با مازاد تولیدی معادل ۱۴ میلیون تن روبرو هستیم که عمدتا صرف صادرات می شود. بطور کلی ۷ قلم از ۱۰ قلم عمده واردات کشور را محصولات آماده مصرف کشاورزی تشکیل می دهند.اما عرضه نامناسب محصولات تولیدی بدلیل فقدان باراندازهای مدرن، حضور کم رمق استارتآپ ها، فقدان شبکه حمل و نقل تخصصی و کارگوی کشاورزی، ناکارآمدی شبکه توزیع سنتی، و در آخر الگوهای نادرست مصرف در کنار دو پدیدهء دسترسی فیزیکی به غذا و توان اقتصادی خرید غذا در کنار لجستیک غذا( نگهداری، ذخیره سازی، استاندارد و مقررات، رگولاتوری باقیمانده سموم و تحقیقات غذا) از  بغرنجی هایی هستند که سیاستگذار باید بتواند بطور جدی بدان بیاندیشد.

نظام های بهره برداری از کشاورزی(فاقد حد نصاب های اقتصادی و فنی)  بطور کامل به حال خود رها شده اند و متولی ندارند. و تا تکلیف شیوه های تولید و نظام بهره برداری های متنوع در کشاورزی ایران مشخص نگردد از تولید رقابتی خبری نیست.

الگوی کشت با وجود عدم تحویل حجمی آب به بهره‌برداران در زمان و مکان مورد نیاز و عدم برنامه‌ریزی فرابخشی در کشور در راستای مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز تقریبا نقشی در تولید بازی نمیکند و الزامات قانونی تولید مسئولانه فراهم نیست.آمایش تولید استانی بصورت غریزی و عرفی وجود دارد و عمدتا متناسب با توان اکولوژیکی سرزمین نیست. برای امنیت غذایی کشور راهی به غیر از برنامه ریزی جامع و هدفمند برای کشت فراسرزمینی وجود ندارد.

البته حرکت به سمت تولیدات کارخانه ای کشاورزی  یا زراعت کارگاهی (بدون خاک، حداقل آب و محصول سالم) بدیل خوبی است. طی سه دهه همواره تراز تجاری بخش کشاورزی به دو دلیل واضح همواره منفی بوده است یکی بدلیل سیطره واردات و دست بالای واراداتچی ها در اقتصاد سیاسی کشاورزی مملکت ، دوم ارزش افزوده پایین محصولات صادراتی بخاطر خام فروشی؛ چون سیاستهای ما فاقد برنامه جامع ایجاد پالایشگاه های محصولات کشاورزی است و فهمی از پالایشگاه غلات و پالایشگاه گیاهان دارویی(با وجود ۸۰۰۰ گونه گیاهی موجود در کشور که ۲۰۰۰ گونه اش ویژه فون و فلور ایران است) یا پالایشگاه شیر و محصولات لبنی نداریم. از ایجاد ارزش افزوده بیشتر و صادرات فراوری شده عاجزیم.

مروری بر ۶ زنجیره ارزش مطرح بین المللی در ساختار کشاورزی کشورهای جهان و مقایسه تطبیقی آن با کشاورزی کشور نشان می دهد که ایران در “زنجیره پروتئین و تولید گوشت قرمز” ، وابستگی قابل توجهی دارد. ساختار مونتاژی-جزیره‌ای صنعت طیور و موانع قانونی موجود برای توسعه زنجیره‌ها و اینکه تولید گوشت مرغ به میزان ۸۰ درصد وابسته به نهاده های وارداتی است .درکنار نیاز کشور به واردات گوشت قرمز  که حدود ۹۵۰ هزار تن می باشد.

همچنین ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻮﺷﺖ ﻗﺮﻣﺰ با توجه ﺑﻪ ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آﺑﻲ و ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﺮاﺗﻊ، در کشور این زنجیره را در چمبره محدودیت ها قرار داده است.

در “زنجیره غلات”؛ اگرچه در تولید گندم و برنج با مدیریت مناسب به خودبسندگی رسیده ایم اما در تولید جو، گندم دامی و ذرت وابسته ایم و به واردات حدود ۲۱ میلیون تن علوفه به ارزش تخمینی ۷ میلیارد دلار نیازمندیم. در “زنجیره لبنیات” ، کشور مشکل چندانی وجود ندارد ، اما در “زنجیره روغن و چربی” ، هم در الگوی ملی مصرف مشکل داریم و هم در الگوی کشت و در تولید دانه های روغنی مانند کلزا و سویا با واردات سالیانه یک و نیم میلیون تن  تا مرز ۸۸ درصد وابسته ایم. در ذخیره سازی روغن نیز یکی از معضلات ما حجم مخازن است بگونه ای که عمده مخازن ما ۱۰ هزارتنی بوده و فقط ۶۰۰ هزارتن از مخازن  کشور ۲۰ هزارتنی می باشد. در “زنجیره قند و شکر” ، جدای از آنکه در الگوی مصرف مشکل داریم در تولید نیز به دلیل رقابت میان کشتهای جایگزین و عدم تدوین بنیان های حقوقی و عملیاتی گشاورزی قراردادی بسیار ناپایداریم. نهایتا، در “زنجیره میوه، سبزی و صیفی” نیز اگرچه بخوبی و با استانداردهای بین المللی تولید میکنیم اما جریان عملیاتی زنجیره سبزی-صیفی و میوه از مشکلات حادی در رنج است و در برداشت صحیح، نوع بسته بندی، بازاریابی ، بازاررسانی و کنترل ضایعات  به شدت ناتوانیم.

مجموع ضایعات بخش کشاورزی کشور با احتساب ۲۸ درصدی تلفات معادل ۳۰ میلیون تن است که معدل ۲۴ درصد از کل سطح زیر کشت کشور و ۳۲ درصد از کل آب تخصیص داده شده به بخش کشاورزی را دربرمی گیرد و معادل غذای ۱۸ میلیون نفر است.

حآلا اینکه برای تبدیل ضایعات به علوفه هیچ کار منسجمی صورت نگرفته است.  طی دو سال گذشته کمبود ارز بدلیل تحریم های ظالمانه؛ شوک های مقطعی به تولید کشاورزی وارد نموده است. وابستگی ارزی در زمینه های خرید لیزین، میتیونین، تریپتوفان، پروبیوتیک ها ، تولید انواع ویتامین ها ، واکسن ها بطور متوسط ۶۵۰ میلیون دلار میباشد که با اندکی مشارکت و همکاری بخش خصوصی با دولتی قابل رسیدن به خودکفایی و ساخت در داخل میباشیم.

در زمینه واردات سموم و آفت کش ها هم بطور متوسط سالیانه ۲۵۰ میلیون دلار نیاز ارزی داریم.همچنین با تخمین  میتوان گفت که واردات کلیه کالاهای اساسی حدود ۱۲ میلیارد دلار ارز نیاز دارد. بنابراین بخش کشاورزی نیازمند مشارکت پرقدرت نهادهای بخش خصوصی در این حوزه میباشد.

از اوایل دهه نود، کشاورزی با افزایش قیمت تمام شده محصولات مهم کشاورزی و از دست دادن مزیت نسبی تولیدات داخلی بدلیل پایین بودن بهره‌وری شیوه های تولید و عوامل تولید روبرو شده است. نظام تحقیقات کشاورزی ناکارآمد همراه با عدم کفایت یافته‌های علمی تکنولوژی و فناوری‌های عرضه شده به بخش توام با پایین بودن کیفیت کالاها و نهاده‌های مورد نیاز تولید، پایین بودن درآمد بهره برداران بخش کشاورزی و عدم امکان ایجاد پس انداز  جهت توسعه فعالیتهای آتی در کنار تاثیرپذیری شدید بخش کشاورزی از سیاستهای اقتصادی (مالی و پولی) مزیت های رقابتی در تولید را کاهش داده اند.

نظام مزیت دار باغبانی ایران به دلیل وجود باغات غیراقتصادی، سنتی با ارقام نامناسب (پائین بودن بهره‌وری و بالابودن هزینه تولید)،کمبود ارقام و پایه‌های تجاری سازگار با مناطق مختلف کشور و مناسب فرآوری، نبود شبکه رسمی توزیع نهال سالم و کمبود تشکل‌های خصوصی دانش بنیان در فرآیند تولید، ناکافی بودن نتایج طرح‌های تحقیقاتی و مطالعاتی کاربردی و فراهم نبودن زیرساخت‌ها و نرم افزارهای تخصصی جهت توسعه صادارات مازاد، کم توجهی به ایجاد برندهای ملی جهت حضور در بازارهای بین‌المللی، فقدان ساماندهی تولید( توسعه نیافتگی تشکل‌های تخصصی) و عدم ایجاد ارتباط مستقیم بین تولیدکنندگان و بازار و عدم دسترسی به بازارها و مجامع بین‌المللی و پائین بودن سطح دانش فنی باغداران و حضور ناکافی نیروهای متخصص در فرآیند آموزشی- ترویجی و بالا بودن سود و کارمزد تسهیلات بانکی (سرمایه‌ای و در گردش) روزهای سختی را سپری میکند.

در دام و طیور نیز مسایل مبتلا به وجود دارد. قاچاق بی رویه دام از مرزهای کشور، فقدان کیفیت و رعایت استاندارد قابل رقابت محصولات دامی با بازار جهانی، وجود آلودگی‌های دامی و بازاریابی محصولات در کشورهای همجوار و سایر کشورها، عدم تناسب و کمبود زنجیره های تولید شیر و گوشت بر پایه جمعیت و واحدهای دامی کشور ،نوسان شدید قیمت نهاده‌های دامی، بی قدرتی تشکلهای درگیر تامین نهاده و کارخانجات، عدم تأمین به موقع دارو و واکسن جهت پیشگیری از بیماری‌های فصلی، محدودیت در تولید علوفه به علت خشکسالی سال‌های اخیر، کاهش بازدهی مراتع تکمیل ممیزی مراتع و افزایش مراتع فقیر، ناکافی بودن تعداد کشتارگاه‌های نوین و منطبق با استانداردهای روز دنیا، کمبود وگرانی نهاده‌های ذرت و کنجاله سویا و نگرانی مرغداران جهت تأمین دان مورد نیاز،مستهلک بودن تاسیسات و تجهیزات بخش قابل توجهی از واحدهای پرورشی و بهره‌وری پایین، مداخلات قیمتی غیر منصفانه تنظیم بازار، عدم حمایت‌های لازم وزارت نفت در راستای گازرسانی به واحدهای مرغداری و ایجاد ظرفیت تولید بیش از نیاز کشور در بخش طیور از عارضه های جدی در این زیربخش محسوب میشوند.

در شیلات نیز دچار مشکلاتی از نیمه دهه نود شده ایم. کاهش شدید ذخایر در نواحی ساحلی بهره­گیری صیادان از روش­های مخرب صید توام با صید قاچاق و خارج از فصل، عدم توفیق کافی در صید گونه ­های کمتر برداشت شده یا برداشت نشده، اقتصادی نبودن صید به ویژه در استان­های شمالی کشور،کمبود منابع اعتباری زیر بخش شیلات، عدم بهره ­گیری کامل از زیر ساخت­های موجود آبزی‌پروری، عدم بهره­گیری کافی از منابع آبی موجود کشور و عدم تحقق شاخص‌های بهره‌وری در آبزی‌پروریاز مشکلات این حوزه به شمار می روند.

کشاورزی ایران با عبور از شیوه تولید سنتی؛ فاقد برنامه جامع یا نقشه راه استراتژیک؛ در میانه کشاورزی بهره ور(نسل دوم) با کشاورزی دقیق(نسل سوم) دست و پا می زند و در حالی که جهان در حال آزمون نسل چهارم کشاورزی یا کشاورزی هوشمند میباشد، کشاورزی ایران همچنان با بحران سرمایه و تزریق هدفمند منابع مالی روبروست.

این کشاورزی فاقد شرکتهای بزرگ متصل به زنجیره های ارزش جهانی و فاقد توان استفاده از ابزارهای جدید مالی، جوینت ونچرها و مشارکتهای کنسرسیومی، امکانات بازارسرمایه، صندوق های سپرده کالایی، صندوق های مخاطره پذیر کشاورزی، مزیت های بورسی و بازار بدهی هاست.

بدون سرمایه گذاری مطلوب اختراعات، اکتشافات، دانش فنی،  فنآوری ها و نوآوری ها قوام نمی یابند “تکنولوژی های جاری” رو به استهلاک می روند و امکان استفاده از “تکنولوژی های آینده ساز” مانند اقتصاد آب محور، تولیدمیکرو جلبک ها، حشرات مفید،تراریخته های غیر مضر و قانونی،گوشت مصنوعی،آکوآکالچر و مزارع دریایی از دست می رود. ایران عزیز ما به زودی به جمعیت یکصد میلیونی نزدیک میشود؛ خیلی دیر نیست.لذا باید برای امنیت غذایی کشور به دنبال افکار تازه، راهکارهای نو و بدیل های جایگزین و منطقی گشت.

طرح پرورش میگو در ۲۰۰ هکتار با ظرفیت  ۵۰۰ تن میگوی وانومی و اشتغال‌زایی ۱۲۰ تن از دانش آموختگان بخش کشاورزی به ایستگاه آخر صدور مجوز زیست محیطی در شرق مازندران رسیده است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی (اگروفودنیوز)، به نقل از ایرنا ، اگرچه  میگو پرورشی از گونه وانومی در قالب چهار استخر خاکی به ظرفیت تولید ۶ تن میگو با سرمایه گذاری بخش خصوصی از نیمه دوم سال ۱۳۹۵ در سواحل بهشهر به صورت آزمایشی آغاز شده بود ، اما با اجرایی شدن این طرح بزرگ ۲۰۰ هکتاری پرورش و تولید میگو ، این ماده پروئینی دریایی همانند تولید ماهیان خاویاری و پرورش ماهی در قفس رونق چشم گیری در استان خواهد گرفت.

طرح توسعه پرورش میگو نیز همانند پرورش ماهیان خاویاری و صادرات گوشت این ماهیان و خاویار ، پرورش ماهی در قفس در سواحل دریای خزر و  پرورش ماهی قزل آلا در  پشت سدها  از برنامه های راهبرد صادرات غیرنفتی در استان است که طی فعالیت دولت تدبیر و امید به آن توجه خاصی شده است.

تولید آبزیان در مازندران از گذشته های دور مختص خاویار استحصالی از دریای خزر بود که با کاهش ذخایر صادرات آن در دور جدید ، صادرات آبزیان پرورشی و محصولات فرآوری شده توسعه یافت به گونه ای که اکنون خاویار پرورشی به مقاصد متنوعی از جمله کشورهای اوراسیا ، حوزه خلیج فارس ، اروپا ، آمریکا و شرق آسیا صادر می شود و طبق آمار رسمی شیلات مازندران ؛پارسال  بیش از پنج تن به ارزش  ۵۱۶ هزار دلار خاویار از این استان به کشورهای همسایه صادر شده است.

پروژه های پرورش ماهی در قفس  یکی دیگر از بخش‌های اشتغالزای در استان مازندران است که از چند سال پیش در محدوده آب‌های ساحلی دریای خزر به اجرا گذاشته شد. با توجه به ساحل ۳۸۸ کیلومتری دریای خزر در حوزه استحفاظی مازندران یکی از ظرفیت ها مهم در تولید انواع گونه های ماهی مانند قزل آلا ، سفید ، آزاد ،فیل ماهی ، کفال و خاویاری در عمق پنج کیلومتری ساحل دریا به شمار می رود.

همچنین بر اساس نتایج تحقیقات آبزیان استان مازندران  ، طرح پرورش ماهی در قفس در تمامی سدهای استان قابلیت اجرایی دارد و شیلات بهره‌گیری از این ظرفیت بالقوه را در دستور کار قرار داده است و  برای این منظور تفاهم نامه ای بین شیلات  و شرکت آب منطقه ای در زمینه پرورش ماهی در قفس پشت سدهای استان به امضاء رسید که قرار است این طرح ابتدا  پشت سدهای کوچک که فقط تامین کننده آب کشاورزی هستند عملیاتی شود.

معاون آبزی پروری شیلات مازندران با ابراز امیدواری نسبت به رونق تولید  میگو در شرق استان گفت که طرح توسعه پرورش میگو نیز همانند پرورش ماهیان خاویاری ، پرورش ماهی در قفس و  پرورش ماهی قزل آلا در منابع آبی از جمله پشت سدها ها  از برنامه های راهبرد صادرات غیرنفتی در استان است.

محمد مهدی عباس زاده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان این نکته که ۲۰۰ هکتار زمین از بانک زمین در سواحل شرق دریای خزر به این امر اختصاص یافته است، توضیح داد : بر اساس جلسه هماهنگی برای اجرای پشتیبانی ها و مانع زدایی ها از طرح های تولید میگو در شرق استان ، مقرر شد تا محیط زیست ظرف مدت یک هفته با تعیین مشاور و ارائه طرح اثرات زیست محیطی، مجوزهای مربوطه را صادر کند.

بانک زمین یا شرکت توسعه و عمران اراضی کشاورزی از سال ۷۱ با هدف سرمایه گذاری در طرح های آب و خاک و احیاء اراضی به منظور ایجاد اشتغال و کمک به استقلال اقتصادی کشور از طریق تولید محصولات زراعی و باغی استراتژیک فعالیت خود را بر اساس قانون تجارت آغاز کرد.

بر اساس گزارش های رسمی ، بانک زمین در شرق مازندران ۱۸ هزار هکتار زمین در اختیار دارد که از این میزان ۱۲ هزار هکتار محیط زیستی است ولی ۶ هزار هکتار باقی مانده قابل سرمایه گذاری و واگذاری است که طی حدود سه دهه گذشته راکد مانده است. وجود حساسیت های محلی و مشخص نبودن منبع تامین آب در کنار نبود طرح و برنامه مشخص برای کاربری از مهم ترین دلایل راکد ماندن این اراضی بوده است.  

در حال حاضر با حمایت و مدیریت دولت تدبیر و امید یکهزار هکتار از زمین های بانک زمین شرق استان برای توسعه شهرک صنعتی مازندران واگذار شده است.

معاون آبزی پرورش شیلات مازندران با اظهار این که پس از پنج سال انجام طرح های مختلف تحقیقاتی از سوی کارشناسان شیلات و  پژوهشکده اکولوژی دریای خزرخدمات فنی و کارشناسی پرورش میگو متناسب با شرایط زیست محیطی منطقه ارائه شده است، گفت: اکنون این طرح به ایستگاه آخر صدور مجوز زیست محیطی پرورش میگو در شرق استان رسیده است.

میگوی وانامی بومی سواحل آمریکای لاتین در اقیانوس آرام است وبالاترین نرخ رشد را در میان گونه‌های پرورشی ازخود نشان داده و در مدت ۹۰ روز پرورش به وزن حدود ۲۰گرم می رسد.

معاون شیلات مازندران با تاکید بر این نکته که کارشناسان دانش آموخته جوان بخش کشاورزی با گرایش آبزی پروری و شیلاتی در استان منتظر صدور مجوزهای زیست محیطی پرورش میگو هستند، بیان داشت: به طور یقین با فعالیت طرح پرورش میگو در شرق استان شاهد تحول عظیمی در تولید و رونق اقتصادی تولیدات شیلاتی استان خواهیم بود.

عباس زاده تصریح کرد: با توجه به وضعیت اقلیمی شمال شهرستان بهشهر و با عنایت به ارزیابی‌های انجام شده ، شرایط برای پرورش میگو مناسب  است  که امید می‌رود با تعامل دستگاه‌های ذیربط و نقطه نظرات کارشناسی اقتصاد این منطقه با پرورش میگو رونق یابد.   

وی با بیان این که بازار میگو در کشورهای حاشیه دریای خزر مناسب است، اضافه کرد : روسیه متقاضی اصلی میگو پرورشی استان مازندران است و همچنین از آنجایی که میگو بدون تیغ است و به روش های مختلف طبخ می شود، تقاضا در بازار داخلی استان و کشور نیز رو به افزایش است.

مازندران همچنین سه هزار و ۳۳۰ واحد آبزی پروری دارد که ۲۷۶ واحد آن مربوط به پرورش ماهیان سردآبی و ۱۴ واحد هم ماهیان خاویاری است و بیش از سه هزار واحد دیگر در زمینه تولید ماهیان گرم آبی فعالیت دارند .
سفید، کپور، آزاد ( فیتیباک ) انواع قزل آلا از گونه های ماهیان گرم آبی و سرد آبی استان مازندران هستند .

طبق آمار سال گذشته حدود ۱۱۰ هزار تن انواع آبزیان در مازندران تولید شده است.

سرویس خبری: دام و طیور و آبزیان

منبع: ایرنا

پرورش ماهی در قفس یکی از روش‌های پرسود و صنعتی کم‌هزینه در پرورش آبزیان در آب‌های استان هرمزگان به شمار می‌رود که در سال‌های اخیربا حمایت دولت تدبیر وامید این صنعت مهم مورد توجه صیادان قرار گرفته است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از ایرنا؛ تا دیروز یک صیاد باید با شناور به دنبال ماهی در دریا بود و حتی ماهی چندانی نیز به تور او نمی‌آمد به تعبیری با صید ماهیان جنوب توسط کشتی‌های بزرگ صید به صیادان خرده پا نمی‌رسد، اما صید ماهی در قفس به روش علمی و تضمین شده که صیادان با رهاسازی بچه ماهی در قفس‌ها در یک دوره خاص ۶تا ۸ماهه پس از بالغ شدن ماهیان یکجا برداشت می‌کنند، روزنه‌های امید را در دل صیادان روشن کرده است.

پرورش ماهی درقفس در استان هرمزگان با ۹۰۰ کیلومتر ساحل و۱۴ جزیره دریک دهه‌ اخیر به عنوان تجارتی پرسود و کم‌هزینه دربین انواع صیدها با استقبال صیادان و ساحل‌نشینان روبرو شده، به طوری که امروز در بین استان‌های ساحلی این نوع صید مقام نخست را در اختیار دارند.

این استان با داشتن ۳۱هزار کیلومتر مربع وسعت در سطح جزیره و دریا، منحصر به فردترین استان در تولید وپرورش ماهی بوده که شمار زیادی از صیادان قدیمی نیز به جای صید در دریا به پرورش ماهی در قفس رو آورده چراکه معتقدند ضمن کاهش هزینه‌های فراوان صید، ماهی رها شده در این استخرهای دریایی به صورت تضمینی برداشت می‌شود.

در ایران سابقه زیادی در پرورش ماهی در قفس ثبت نشده، اما پرورش این نوع آبزی از سال‌های ۱۳۶۱ با پرورش ماهی در قفس در سد« دز» استان خوزستان به صورت آزمایشی آغاز و در سال ۱۳۶۴ تولید آن در این دریاچه شروع شد و هم اکنون این صنعت درحال توسعه است.

در سال ۱۳۶۹ نیز پرورش ماهی در قفس با بسته شدن قراردادی بین شیلات ایران و یک شرکت نروژی در دریای خزر و دریای عمان شکل جدی‌تری به خود گرفت و طرح پرورشی آن در استان هرمزگان به ظرفیت ۱۸۰ تن اجرا شد و همچنان ادامه دارد.

هرمزگان پیشتاز در توسعه طرح‌های پرورش ماهی درقفس و حفظ ذخایر آبزیان

پرورش ماهیان دریایی در قفس علاوه بر کمک به حفظ ذخایر آبزیان، به عنوان یکی از فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری در حوزه شیلات استان هرمزگان محسوب می‌شود که به صورت آزمایشی از سال ۸۶ در جزیره هنگام و بندر آفتاب اجرایی شد.

مسوولان و کارشناسان حوزه شیلات، ظرفیت بالای تولید به علت وسعت دریاها، نبود نیاز به هوادهی، کاهش هزینه‌های تامین و نگه‌داری، شرایط مناسب پرورشی و کمبود گونه‌های مناسب که طیف وسیعی از غذای مردم را تشکیل می‌دهند را از مهم‌ترین علل موفقیت این استان در پرورش ماهی در دریا عنوان می‌کنند.

رییس گروه پروش ماهیان دریایی شیلات هرمزگان یکی از برنامه‌های اولویت‌دار در راستای حفظ ذخایر طبیعی آبزیان دریایی به مشارکت تعاونی‌های صیادی در اجرای آن اشاره کرد و افزود: در سال‌های اخیر با افزایش صید بی‌رویه و کاهش ذخایر برخی آبزیان، لزوم توسعه طرح‌های مرتبط با پرورش ماهی در قفس در هرمزگان دو چندان شده است.

ایرج قایینی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: این طرح علاوه بر اشتغال جامعه صیادی در آبزی‌پروری موجب کاهش برداشت از ذخایر طبیعی آبزیان می‌شود و نقش موثری در حفظ این ذخایر خواهد داشت.

وی همچنین از طرح پرورش ماهی در قفس به عنوان شاخص ارزیابی فعالیت‌های شیلاتی و مهم‌ترین طرح اقتصاد مقاومتی شیلات یاد کرد.

رییس گروه پروش ماهیان دریایی شیلات هرمزگان یادآورشد: بازسازی ذخایر آبزیان نقش مهمی در ایجاد اشتغال پایدار صیادان ایفا کرده اما با توجه به اینکه این ذخایر درخطر نابودی قرار گرفته، توجه به این موضوع بسیار مهم است.

قایینی عنوان کرد: استان هرمزگان به واسطه گستردگی دریا و جزیره‌ها و وجود ۵۳ واحد قفس علاوه بر صیدهای عادی و استخرهای پرورش آبزیان درساحل، در تولید پرورش ماهی در قفس در کشور پیشرو است.

فعال‌سازی اتحادیه‌ها و واحدهای تحقیق گامی درتوسعه صنعت دریامحور

استاندارهرمزگان نیز اخیرا در آیین تجلیل از کشاورزان نمونه کشوری و استانی هرمزگان اظهارداشت: در آغاز دولت تدبیر و امید در سال ۹۲ صنعت پرورش ماهی در قفس در این استان وجود نداشت، اما اکنون نزدیک به ۶ هزار تن تولید می‌شود.

به گفته فریدون همتی، تولید پنج هزار تن ماهی در دریا در این استان در دستورکار قرار دارد و به زودی عملیاتی می‌شود.

وی، استفاده از ظرفیت سایت‌های پرورش میگو را یکی دیگر از مزیت‌های هرمزگان برشمرد و افزود: با راه‌اندازی این سایت‌های پرورشی زنجیره تولید و اشتغال در استان ایجاد خواهد شد که از صرفه اقتصادی خوبی نیز برخوردار است.

همتی با اشاره به نقش فعال‌سازی اتحادیه‌ها و واحدهای تحقیق و توسعه برای پشتیبانی از این صنعت دریامحور، تکثیر لارو، تامین خوراک، بازرگانی خارجی و حمل و نقل را از مشاغلی عنوان کرد که با راه‌اندازی این سایت‌ها رونق پیدا می‌کند و می‌تواند در ایجاد اشتغال پایدار برای جامعه محلی موثر باشد.

وی با بیان اینکه دولت علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری دراین بخش با اولویت مردم ساکن نوارساحلی است، خاطرنشان کرد: صیادان محلی می‌توانند در قالب تعاونی با دریافت تسهیلات ارزان قیمت برای سرمایه گذاری دراین بخش ورود کنند و از حمایت‌های لازم بهره‌مند شوند.

راه‌اندازی مرکز تکثیر ذخایرماهیان دریایی جنوب طرحی زیربنایی برای تولید مدرن

درحالی که استاندارهرمزگان درآیین تجلیل از کشاورزان نمونه کشوری و استانی هرمزگان اعلام کرد در آغاز دولت تدبیر و امید در سال ۹۲ صنعت پرورش ماهی در قفس در این استان وجود نداشت، مدیرکل شیلات این استان، طرح پرورش ماهیان دریایی درقفس را یکی از فرصت‌های مناسب سرمایه‌گذاری در حوزه شیلات عنوان کرد که به صورت آزمایشی از سال ۸۶ در جزیره هنگام و بندر آفتاب در شهرستان بندرلنگه اجرایی شد.

عبدالرسول دریایی ، رکورداری میانگین تولید در هکتار میگوی پرورشی، رتبه اول تولید لارو میگو در کشور، کسب مقام اول تولید ماهی در قفس، پیشرو در تولید ماهیان خاویاری در جنوب کشور و ایجاد اشتغال پایدار و دائمی برای افزون‌بر ۴۵ هزارنفر در بخش‌های شیلاتی را بخشی از توانمندی‌های شیلاتی استان هرمزگان اعلام کرد.

به گفته وی، ظرف سال گذشته یک میلیون و ۸۰۰هزار قطعه بچه ماهی در این استان تولید شده که درصورت تامین اعتبار برای راه‌اندازی مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر ماهیان دریایی در جنوب کشور علاوه بر با افزایش مصنوعی آبزیان و رهاسازی در زیستگاه طبیعی، می‌توان بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون بچه‌ماهی به صورت مدرن تولید کرد.

مدیرکل شیلات هرمزگان گفت: تامین اعتبار مورد نیاز برای مرمت و بازسازی تجهیزات مرکز کلاهی به دنبال وقوع طوفان و سیلاب، پرورش ۱۵ هزار قطعه ماهیان خاویاری گونه فیل ماهی از مرکز شهید بهشتی گیلان و شمال کشور در منابع آب شیرین استان و استفاده از ماهیان آب شیرین گرم‌آبی از استان‌های خوزستان و سیستان‌وبلوچستان ازجمله پیشنهادهای شیلات استان هرمزگان در برنامه‌های سال جاری است.

دریایی ابرازداشت: شیلات به عنوان محور طلایی توسعه پایدارهرمزگان درحوزه آبزی‌پروری نیز با داشتن افزون‌بر۵۰ هزار هکتار زمین‌های مستعد پرورش میگو، ظرفیت تولید ۱۸۰ هزار تن در سال و  همچنین ظرفیت پرورش ماهی در دریا با ۱۱۳ هزارتن در آینده به قطب اول تولید و پروش آبزیان در کشور تبدیل خواهد شد.

ایران ظرفیت تولید پنج میلیون تن پرورش ماهی درقفس را دارد

قائم مقام سازمان شیلات ایران نیز اخیرا در نشست با مدیران شیلات کشور در بندرعباس گفته است: بر اساس مطالعات مهندسان مشاور داخلی و نظارت شرکت‌های معتبر خارجی، ایران ظرفیت تولید بین سه تا پنج میلیون تن پرورش ماهی در قفس در دریا را دارد.

به گفته سیف‌الله حقیقی، مجموع تولید آبزیان از محل آبزی پروری و صید از سواحل شمال و جنوب کشور (دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان) و فراسرزمینی (اقیانوس هند) سال گذشته حدود یک میلیون  و ۲۰۰ هزارتن بود.

مجری طرح پرورش ماهی در قفس وزارت جهاد کشاورزی، متوسط برداشت ماهیان گرمابی در سواحل جنوب کشور را ۴تن در هکتار کرد که اگر بخواهیم به تولید ۵هزارتن ماهی گرمابی دست پیدا کنیم باید حدود یک هزار و ۵۰۰ هکتار زمین و آب شیرین داشته باشیم اما در روش پرورش ماهی در قفس می‌توانیم این میزان تولید را در ۶۰ هکتار عرصه آبی انجام بدهیم.

وی با بیان اینکه پرورش ماهی در قفس در دریا به دلیل صرفه‌جویی در منابع آبی کشور و ارزآوری بالا از محورهای اقتصاد مقاومتی است، معتقد است: تخصیص ارز دولتی به منظور واردات تجهیزات پرورش ماهی در قفس در دریا به دلیل ارزآوری ۸۰۰ میلیون دلاری توجیه اقتصادی دارد.

بندرلنگه قطب اصلی پرورش ماهی در قفس کشور

استان هرمزگان با ظرفیت افزون بر ۱۱۳هزار تن بزرگ‌ترین و مهم‌ترین استان شیلاتی کشور است و شهرستان بندرلنگه در این استان نیز با برخورداری از ۶۰هزار تن ظرفیت تولید ماهی در قفس می‌تواند در آینده‌ای نزدیک به یکی از قطب‌های تولید ماهیان دریایی تبدیل شود.

آذرماه سال ۹۷ مرکز نرسری (بزرگترین مزرعه پرورش ماهی در دریای خاورمیانه در منطقه گرزه شهرستان بندرلنگه) با سرمایه‌گذاری افزون بر ۳۹۰ میلیارد ریال وظرفیت تولید افزون بر ۱۰ میلیون قطعه بچه ماهی شانک و سوف دریایی با حضور رییس مجلس شورای اسلامی، استاندارهرمزگان، وزیرجهاد کشاورزی، قائم مقام سازمان شیلات ایران و جمعی از مسئولان کشوری و استانی به بهره‌برداری رسید و عملیات کارخانه فرآوری و مرکز تکثیر این مزرعه نیز آغاز شد.

از دیگر ظرفیت‌های مهم شهرستان بندرلنگه در توسعه طرح‌های پرورش ماهی در قفس در این شهرستان می‌توان به نصب قفس‌های پرورش ماهیان دریایی با ظرفیت ۵۰۰ تن در بندر صیادی چیروئیه اشاره کرد.

نصب قفس‌های پرورش ماهیان دریایی بندرصیادی چیروئیه به صورت داخلی و بومی با حمایت شیلات و به همت صیادان و متخصصان جوان انجام شده که علاوه بر جلوگیری خروج ارز از  کشور، هزینه‌های آن نیز نسبت به مشابه خارجی با ۵۰ درصد کاهش همراه بوده است.

آغاز آبگیری آزمایشی مجتمع پرورش میگوی هزار هکتاری حسینه بندرلنگه توسط بخش خصوصی نیز از دیگر ظرفیت‌های شیلاتی استان هرمزگان است که با زیر کشت رفتن این ۴۰۰ هکتار افزون بر هزار و ٢٠٠تن میگو تولید خواهد شد که زمینه اشتغال ۳۰۰ نفر را فراهم می‌سازد.

مدیرکل شیلات هرمزگان در این باره بیان داشت: پس از پایان عملیات کامل آبگیری و مراحل ابتدایی کار، در مرحله نخست آن تا اسفندماه امسال، ۴۰۰ هکتار از اراضی پرورش میگو این مجتمع به زیرکشت می‌رود.

دریایی ادامه داد: با زیر کشت رفتن این ۴۰۰ هکتار بالغ بر هزار و ٢٠٠تن میگو تولید خواهد شد که زمینه اشتغال ۳۰۰ نفر را فراهم می‌سازد.

وی با بیان اینکه در مرحله دوم این مجتمع نیز تا هفته دولت سال آینده افزون بر ۶۰۰ هکتار از اراضی این مجتمع به زیر کشت می‌رود، افزود: بدون شک ورود این مجتمع به چرخه تولید می‌تواند نقش بسزایی در تحقق اشتغال زایی، اقتصاد مقاومتی، ارز آوری، رونق و جهش تولید در شهرستان بندرلنگه و استان هرمزگان داشته باشد.

سرمایه‌گذاران به دنبال توسعه صنعت پرورش ماهی درقفس درقشم و کیش

در راستای اهمیت حضور سرمایه‌گذاران در ایجاد طرح‌های شیلاتی قشم و کیش ۲ نمونه موفق هستند که بخش خصوصی و مراکز نوآوری در حوزه پرورش ماهی در قفس طرح‌های هدف‌مندی را دنبال می‌کنند که از جمله آن می‌توان به مرزعه پرورش ماهی نیک‌زا در کیش اشاره کرد.

این مزرعه پرورش ماهی در دریا، مجموعه‌ای است که تمام بخش‌های صنعت پرورش ماهی در قفس را پوشش می‌دهد و بر رعایت پروتکل، مانیتورینگ تور و قفس‌ها و بحث‌های تولیدی و رشد ماهی نظارت دقیق صورت می‌گیرد.

مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش ششم آبان امسال به همراه رییس جهاد دانشگاهی از این مزرعه بازدید کرد و افزود: جزیره کیش به عنوان منطقه اقتصادی و گردشگرمحور در جذب فعالان بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در کیش موفق عمل کرده و این منطقه می‌تواند کانونی برای فعالیت و توسعه صنعت پرورش ماهی در قفس باشد.

غلامحسین مظفری، حمایت و همکاری جهاد دانشگاهی درخصوص توسعه صنعت پرورش ماهی در قفس و ارتقا فرآیند بسته‌بندی و عرضه محصولات با بهره‌گیری از امکانات حمل و نقل هوایی کیش در بستر شبکه آنلاین را مثبت ارزیابی کرد و گفت: با پیشرفت تکنولوژی می‌توان این محصولات را در بستر اینترنت به تمام نقاط دنیا ارائه کرد.

حسین یوسفی، مدیرعامل شرکت نیک‌زا نیز با بیان این که این مزرعه در بستر دریا، مجهز به ۲۴ قفس است و بر اساس آخرین دستاوردهای تکنولوژی پرورش ماهی در دریا با همکاری شرکت اکوا گروپ نروژ و همچنین با مشاوره شرکت آکوالند از ابتدای سال ۹۵ فعالیتش را آغاز کرده  است، گفت: هرقفس ظرفیت ۱۲۵ تا ۱۶۰ تن ماهی درگونه‌های مختلف دارد که توسط سامانه اتوماتیک، قفس‌ها هدایت و غذادهی به ماهی‌ها در نوبت های مختلف بر اساس نیازشان تنظیم می‌شود.

شهرستان قشم شامل جزیره‌های قشم، هنگام و لارک با ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات سواحل هرمزگان به طول ۱۵۰ کیلومتر و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در آب‌ های خلیج فارس گسترده شده و به دلیل دارا بودن‌ شرایط ویژه و برخورداری از امکانات مناسب، منطقه آزاد و دسترسی آسان تر به بازارهای صادراتی از نقاط مناسب برای سرمایه‌گذاری و تولید ماهی در دریا است.

در راستای رونق تولید درحوزه شیلات،مدیرکل شیلات هرمزگان نیز آذرماه امسال از راه‌اندازی طرح پنج هزار تنی پرورش ماهی در دریای صلخ قشم خبرداد و پیش‌بینی کرد تا پایان سال پنج هزار تن پرورش ماهی در قفس این طرح بهره‌برداری شود.

آب‌وهوای سواحل قشم به دلیل گرم و مرطوب بودن، وجود تنوع آبزیان متفاوت در آب‌های خلیج‌فارس، نزدیکی به مناطق آزاد و مناطق صادراتی، قرارگیری تولید ماهی در قفس  زمینه لازم را برای احداث مجتمع‌های پرورش ماهی در قفس را داراست.

حمایت کمیسیون کشاورزی از طرح‌های پرورش ماهی در دریا

حمایت و تامین اعتبار زیرساخت‌های برق مزارع میگو، تخصیص ردیف اعتباری ویژه برای یگان حفاظت از منابع آبزیان، تأمین اعتبار برای احداث جاده بین مزارع کشاورزی و شیلاتی، تامین اعتبار ساخت سه مرکز بازسازی ذخائر آبزیان و حمایت از طرح‌های پرورش ماهی در دریا به‌صورت یارانه تولید نیز از جمله درخواست‌های اخیر بخش شیلات استان هرمزگان در کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی بود که با حضور استاندار هرمزگان، معاونان وزاری جهاد کشاورزی و نیرو، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری هرمزگان، نماینده مردم شرق هرمزگان در مجلس شورای اسلامی، مدیران  و برخی از مدیران استانی تشکیل جلسه داد.

سید جواد سادات‌نژاد رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس ۲۶ بهمن امسال با بیان اینکه منطقه شرق هرمزگان قطب کشاورزی است، ابرازداشت: به دلیل ملاحظات منطقه‌ای تصمیم گرفتیم مسائل مربوط به جهش تولید شیلات را با جدیت بیشتری در کمیسیون کشاورزی پیگیری کنیم بر همین اساس هم موضوع مذکور را در دستور کار قرار دادیم و امیدواریم موانع آن در سال ۱۴۰۰ برطرف شده و شاهد رشد مناسبی درحوزه شیلات و پرورش آبزیان باشیم.

مدیرکل شیلات هرمزگان نیز در این نشست با اشاره به کسب رتبه نخست این استان در پرورش ماهی در قفس و صادرات آبزیان کشور، این مهم را با وجود شرایط موجود کشور نشان از تلاش جهادی شیلات در مسیر توسعه دانست و اظهارداشت: در صورت تامین اعتبار و رفع موانع بودجه‌ای، شاهد رونق و توسعه بیش از پیش شیلات هرمزگان در سطح ملی و فراملی خواهیم بود.

عبدالرسول دریایی، تکمیل و تجهیز ۲۲ بندر صیادی و تحویل به سازمان شیلات ایران، تخصیص ردیف اعتبار ویژه برای یگان حفاظت منابع آبزیان شیلات هرمزگان در برخورد با صید غیرمجاز، تخصیص یارانه تولید مزارع پرورش ماهی در قفس به مدت حداقل سه سال، حمایت اعتباری در خصوص راه‌اندازی سه مرکز بازسازی ذخایر و اصلاح قوانین و مقررات ژنتیکی آبزیان، اصلاح قوانین و مقررات حفاظت از منابع آبزیان جمهوری اسلامی ایران، تامین اعتبار جاری بین مزارع کشاورزی و شیلاتی را از مهم‌ترین خواسته‌ها و دغدغه‌های جامعه شیلاتی در این استان عنوان کرد.

پرورش‌دهندگاه ماهی درقفس به صورت کامل حمایت می‌شوند

وزیرجهادکشاورزی نیز ششم مهرماه امسال در نشست ستاد راهبردی اقتصادی هرمزگان گفت: طرح‌های پرورش ماهی در قفس مورد حمایت این وزارتخانه قرار می‌گیرند و موسسه تحقیقاتی علوم شیلاتی در کنار فعالان این بخش قرار دارد.

به گفته کاظم خاوازی، یکی از بخش‌های این صنعت تولید بچه‌ماهی است که از این بخش به صورت کامل حمایت می‌شود.

وزیرجهاد کشاورزی با اشاره به درخواست فعالان بخش پرورش ماهی در قفس برای توسعه بخش خود، ادامه داد: این بخش در زمان شکل‌گیری در کشور ناشناخته و مسایل و مشکلات آن نامعلوم بود اما اکنون محدودیتی برای حمایت از این بخش برای توسعه و ورود سرمایه‌گذاران جدید نداریم.

استان هرمزگان با ۲۲ بندر صیادی و بهره‌مندی از ۴هزارو۵۰۰ فروند شناور صیادی، اشتغال پایدار برای ۳۱ هزار صیاد، صید سالانه افزون بر۲۷۰هزار تن انواع آبزی، ۳۰درصد بندرهای صیادی و ۳۶ درصد صید انواع آبزیان کشور را به خود اختصاص داده است که این آمارها نشان از جایگاه و اهمیت فعالیت‌های شیلاتی این استان در کشور دارد.

سرویس خبری: دام و طیور و آبزیان

منبع: ایرنا

صیادان شهرستان گناوه از افزایش صید ترال در آب های این شهرستان که کارشناسان شیلات آن را مخرب و غیرمجاز می‌دانند، ابراز نگرانی کرده و آن را عامل به مخاطره افتادن امنیت شغلی خود و نابودی ذخایر آبزیان دریایی عنوان کردند.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از ایرنا، صیادی از قدیم تاکنون در شهرستان ساحلی گناوه رواج داشته است و از مشاغل مهم مردم این دیار به شمار می‌آید و شاغلان این حرفه با همه مشکلات و کمبودهایی که با آن مواجه هستند، دل به دریا می‌زنند و روزی خود را از این سفره گسترده صید می‌کنند.

افزایش صیدغیرمجاز و مخرب کف روب(ترال) در حوزه استحفاظی این شهرستان موجب شده تا این روزها به علت کاهش صید در دریا، معیشت و امنیت شغلی صیادان به مخاطره افتاده و حال و روز خوبی نداشته باشند.

اگرچه از زمان گسترش صید ترال اقدامی‌های بازدارنده‌ای مقطعی از سوی نهادهای ذیربط انجام گرفته‌است اما این به معنای خاتمه صید ترال در خلیج همیشه فارس نیست و مسئولان باید برای جلوگیری از نابودی ذخایر دریایی اقدامات پیشگیرانه و دائمی را در دستور کارشان قرار دهند.

ترال یا کف‌روب، نوعی روش ماهیگیری است که با کشیدن تور بزرگ قیفی شکل در بستر دریا توسط یک یا چند شناور هر آنچه در کف دریا وجود دارد را جمع و نابود می‌کند، این روش صید می‌تواند با نابودی زیستگاه آبزیان امنیت شغلی صیادان را به خطر بیندازد.

بلایای صیدترال

 تخریب محیط زیست آبزیان، از بین رفتن پوشش گیاهی کف دریا،مرجان و جلبک ها،ایجاد شیارهای عمیق در کف دریا توسط تخته های متصل به ترال، تلف شدن موجودات غیرخوراکی، ازبین رفتن چرخه غذایی جانوران دریایی و انقراض گونه ها، ایجاد بیماری در محیط زیست آبزیان، از بین بردن تخم ریزی آبزیان و توقف تولید مثل آنها بخشی از بلایای روش صید ترال است که کارشناسان شیلات بر آن تاکید دارند.

صیادان منطقه می‌گویند: به رغم اینکه استفاده از این شیوه صید براساس مقررات شیلات تنها در فصل صید میگو و آن هم در مدت زمان کمتر از ۲ ماه در سال برای صیادان مجاز است اما  در تمام فصول سال در آب‌های خلیج فارس از جمله صیدگاه‌های شهرستان گناوه از این شیوه استفاده می‌شود.

صیادان گناوه‌ای که عمری از زندگی خود را در دریا برای به دست آوردن رزق و روزی حلال سپری کرده‌اند، اظهار داشتند: صید مخرب ترال، با تخریب اکوسیستم دریایی و انقراض بسیاری از گونه‌های آبزیان ارزشمند منطقه، شغل‌مان را به مخاطره جدی انداخته است.

یکی از این صیادان گفت: صید غیرمجاز و مخرب ترال آسیب شدیدی به بستر دریا، ذخایر آبزی و بویژه گونه‌های ماهیان اقتصادی در این منطقه وارد کرده و صید را به شدت کاهش داده‌است.

عبدالکریم صلاحی افزود: تداوم روند صید غیرمجاز و مخرب به صورت گسترده و شدید در سال‌های اخیر حتی امسال، تبعات و اثرات زیانباری داشته طوریکه سبد صید صیادان بومی در آب‌های ساحلی بسیار محدود و میزان صید این قشر بسیار کم شده‌است.

وی اظهارکرد: با وجود ممنوعیت صیدغیرمجاز ترال، لنج های صیادی از برخی بنادر استان بوشهر و خارج استان در صیدگاه‌های این شهرستان بدون ممانعت فعالیت می‌کنند.

صلاحی گفت: اکنون هر روزه شمار زیادی شناورهای بنادر همسایه و استان‌های همجوار در فاصله ۲۰ مایلی این بندر مشغول صیدغیرمجاز ترال هستند و این اقدام خلاف آنان، مشکلاتی برای صیادان این منطقه ایجاد کرده‌است.

این صیاد ادامه داد: اقدام خلاف این شناورها علاوه بر نابودی ذخایر دریایی، خسارت جدی به ادوات و تجهیزات صیادان این شهرستان وارد کرده‌است و یک شبه تمامی سرمایه‌های آنان از بین می‌رود.

وی افزود: بیشتر صیادان این شهرستان با شناورهای چوبی کوچک و قایق‌های موتوری به صید می‌روند و به صورت سنتی از “تورهای انتظاری” استفاده می‌کنند اما شناورهای متخلف با بی توجهی، ادوات صید ترال را در دریا به حرکت در می‌آورند و همه تورهای صیادان سنتی را از بین می‌برند.

صلاحی ادامه داد: این شناورها علاوه براستفاده از ترال از تورهای رکاسی (اعماقی ) نیز که تخریب کننده ذخایر آبزیان است، استفاده می‌کنند.

این صیاد گفت: روزانه تعداد زیادی از گرگور” نوعی قفس انتظاری صید ماهی از جنس سیم ” که صیادان با هزاران مشقت و تسهیلات بانکی تهیه و برای صید در دریا ریخته‌اند، در صیدگاه به وسیله ادوات ترال شناورهای بزرگ تخریب می‌شود.

ضرورت برخورد قاطع و پیشگیرانه با ترال 

وی اظهارداشت: تداوم استفاده از روش صید غیرمجاز ترال و عدم برخورد با این شیوه، نابودی زیستگاه‌ها و منابع آبزی را دربرداشته است و باعث شده تا میزان صید تا حد قابل توجهی کاهش یابد.

صلاحی گفت: در حالی که برای خرید گرگور و ادوات و تجهیزات صیادی از تسهیلات بانکی استفاده کردم، به علت کاهش صید قادر به باز پرداخت اقساط بانکی خود نیستم.

این صیاد بیان کرد: به علت عدم حمایت  و برخورد نکردن بموقع ارگان‌های ذی ربط وقتی با شناورهایی که در حال صیدترال غیرمجاز هستند، درگیر می‌شویم و به نهادهای مربوطه گزارش می‌کنیم به جای اینکه از ما حمایت کنند ما را محکوم کرده و حتی شناورهای متخلف توقیف شده را آزاد می‌کنند.   

صلاحی گفت: با وجود اینکه پایگاه بسیج دریایی در تعاونی صیادان این بندر تشکیل و راه‌اندازی شده‌است اما هنوز نتوانستیم از این ظرفیت در برابر شناورهای متخلف نفعی ببریم.

وی گفت:  صیادان به علت کاهش ذخایر صید در صیدگاه‌های این شهرستان ناچارند  به جای صید در آب‌های ساحلی با پیمایش ده‌ها کیلومتری در دریا طی چندین روز با مصرف سوخت بیشتر برای دستیابی به صید مناسب، راهی آب‌های دور شوند.

وی گفت:  به دلیل هزینه‌های زیاد سوخت و سایر هزینه‌ها و خطرات زیاد آن، این اقدام هم جوابگوی نیاز معیشت صیادان بومی نیست  و بسیاری از صیادان بیکار شده‌اند و به دنبال مشاغل دیگری رفتند.

دیگر صیاد گناوه‌ای گفت: صیادی یکی از مشاغل اصلی مردمان ساحل نشین این دیار است که به علت کاهش ذخایر آبزیان دریایی ناشی از صید غیرمجار ترال دیگر مقرون به صرفه نیست.

 منوچهر عبداللهی افزود: صیادانی که تنها شغل و درآمد خود را از صید گونه‌های دریایی بدست می آورند، بیشترین صدمه را از این صید غیرقانونی دیدند.

وی گفت:  تداوم این روند باعث شده تا تعداد لنج‌ها و قایق‌های صیادی به دلیل نبود آبزیان و صید مناسب روز به روز کاهش یابد و  آینده امنیت شغلی آنان را دچار مشکل جدی کند.

عبداللهی بیان کرد: بارها موضوع صید ترال را به نهادهای مرتبط گزارش کرده‌ایم اما نتیجه‌ای حاصل نشده‌است و همچنان  تداوم دارد.

مدیرعامل تعاونی صیادان گناوه گفت: سال‌ها است که صیادان شهرستان مشکلات  خود را از جمله در زمینه صیدغیرمجاز ترال بیان می‌کنند و در خبرگزاری ها نیز چندین گزارش منتشر شده‌است اما  به رغم وعده پیگیری مسئولان،  اقدام و برخورد عملی در این زمینه دیده نمی‌شود.

عبدالله بویراتی افزود: صید ترال به وسیله تور کف دریا را جارو می‌کند و نه تنها نسل آبزیان را از بین می‌برد، بلکه باعث آشفتگی و برهم خوردن توازن در زندگی دریایی شده‌است.

وی بیان کرد: صیادان شناورهایی که در آب‌های خلیج فارس با شیوه مخرب ترال آبزیان ریز و درشت را صید می‌کنند علاوه بر از بین بردن نسل آبزیان موجب تخریب ادوات صیادی و گرانی ماهی در بازار نیز شده‌اند.

 مدیرعامل تعاونی صیادان ادامه داد: در شیوه صید ترال با استفاده از تورهای ریزبافت و به صورت کف روب، نوزاد ماهی‌ها و دیگر حیوانات دریایی نیز به دام می افتند و زیستگاه آبزیان نیز تخریب می‌شود.

بویراتی بیان کرد: در حالیکه زمان مجاز استفاده از صید ترال در سال ۴۵ روز است اما شاهدیم که در طول سال این شیوه مخرب تداوم یافته و تعطیلی ندارد.

مدیرعامل تعاونی صیادان گناوه  با ابراز تاسف از عدم برخورد مسئولان ذی‌ربط با شناورهایی که اقدام به صید ترال می‌کنند گفت: چه مرجعی باید جوابگوی درخواست و پیگیری‌های بر حق صیادان این شهرستان باشد.

وی گفت:  در این زمینه مکاتبه و پیگیری‌های فراوانی با مسئولان ذیربط استان بوشهر و شهرستان گناوه صورت گرفته است اما هنوز هیچ برخوردی با شناورهای متخلف صورت نگرفته است و روز به روز فعالیت این شناورها در حوزه صیدگاه‌های شهرستان بیشتر شده‌است.

وی خسارت ناشی از صید ترال بر صیادان شهرهای شمالی استان بوشهر را که بهترین زیستگاه آبزیان دریایی در این استان است را جبران ناپذیر دانست و گفت: تداوم این روند صید سنتی را در گناوه در معرض خطر و نابودی قرار داده است.

بویراتی بیان کرد: تنها راه حمایت از صیادان منطقه و حفاظت از ذخایر دریایی ممانعت جدی از فعالیت شناورهای متخلف و جریمه سنگین که از روش صید ترال استفاده می‌کنند، است.

 مدیرعامل تعاونی صیادان گناوه گفت: اگر جامعه صیادی این شهرستان بیکار شوند، صدها خانواده که از این حرفه امرار معاش می‌کنند در تنگنای شدید معیشتی قرار خواهند گرفت.

وی یادآورشد: تعداد ۱۳۰ قایق و ۲۰ لنج صیادی با جمعیت حدود ۲ هزار صیاد در این شهرستان فعال و در امر صید مشغول هستند.

همکاری جامعه صیادی برای ریشه کنی ترال نیاز است

رئیس شیلات گناوه گفت: واحد گشت حفاظت منابع آبزیان شیلات استان بوشهر بطور مستمر، تمام صیدگاه‌ها را بجز در مواقعی که دریا متلاطم و مواج شدید پایش و بررسی می‌کند و  به شناورهای در حین صید، توصیه و تذکرات لازم می‌دهد.

مهدی ابراهیمی افزود:  علاوه بر واحد گشت منابع آبزیان شیلات استان بوشهر، شناورهای گشت سپاه منطقه بهرگان امام حسن دیلم نیز در برخورد با متخلفان صیدغیرمجاز ترال برخورد می‌کنند.

وی اظهارکرد: باتوجه به وسیع بودن و گستردگی دریا و توفانی شدن دریا، امکان برخورد و نظارت مداوم در زمینه برخورد با متخلفان وجود ندارد و در این ارتباط همکاری جامعه صیادی ضروری است.

ابراهیمی گفت: ناخدایان و ملوانان شناورهای صیادی باید باور داشته باشند که استفاده از سیدغیرمجاز ترال، ذخایر آبزیان دریایی را از بین می‌برد و نباید در این میان عده‌ای تخلفاتی در این زمینه انجام دهند.

رئیس شیلات گناوه گفت: گشت شیلات در صورت مشاهده تخلف صیادان در استفاده از صیدغیرمجاز ترال، آنان را ۳ ماه از صید محروم و جریمه نقدی می‌کند.

شهرستان ساحلی گناوه در شمال استان بوشهر واقع است.

سرویس خبری: استان ها

منبع: ایرنا

عضو هیئت علمی دانشگاه کشاورزی ساری با اشاره به وضعیت ماهیان خاویار ایران گفت: زمانی این گونه ماهیان به عنوان بهترین خاویار جهان تولید و صادر می‌شدند اما اکنون به دلایل متعدد نسل این گونه با ارزش در کشور کم شده و حتی در صید مولد هم با مشکلات زیادی رو به رو هستیم.

 

 

در حالی که ذخایر دریای جنوب به اسم فانوس ماهی‌ها توسط شرکتهای چینی به تاراج می‌رود، سازمان شیلات می‌گوید گزارشی آماده می‌کند که به مردم توضیح بدهیم.

 

 

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس؛ رئیس جدید سازمان شیلات به همه بخش‌های تابعه دستور داده گزارش کامل و متقنی از صید فانوس‌ماهیان توسط شرکت‌های چینی در جنوب کشور تهیه و به افکار عمومی برسد. مسئول روابط عمومی این سازمان به خبرنگار فارس گفت: این گزارش طی چند روز آینده تهیه و اطلاع رسانی می‌شود.

سازمان شیلات از سال ۹۰ با شرکت‌های چینی قرارداد بسته که فانوس ماهیان (ماهی غیر فلس دار) منطقه جنوب کشور را صید کنند، آنها هم با استفاده از مجهزترین کشتی‌ها و تورهای ماهیگیری ترال اقدام به صید می‌کنند که به گفته کارشناسان این تورهای کف دریا را جارو می‌کند، یعنی تمام موجودات کفت دریا را با خود می‌آورد.

این نوع صید علاوه بر اینکه نان صیادان جنوب کشور را که وابسته به این صید هستند آجر می‌کند، تمام ذخایر دریایی ما را هم با خودشان می‌برند اینها ذخایر ژنتیکی کشور و بسیار ارزشمند هستند.

فانوس ماهیها ماهی‌های کوچکی هستند که در دریا‌های عمیق زندگی می‌کنند. فانوس ماهی حدود ۶۵٪ از کل ماهیان زیست توده دریاهای عمیق را به خود اختصاص داده است.در حقیقت فانوس ماهیان در زمرهٔ ماهیانی هستند که بیشترین پراکنش، جمعیت و تنوع را در میان همه بی مهرگان دارند و نقش بوم شناسی مهمی را به عنوان شکار برای موجودات بزرگتر ایفا می‌کنند.

حسن صالحی رئیس سابق سازمان شیلات اعلام کرده بود:  از سال ۱۳۹۰ تا کنون تعداد ۲۶۱ موافقت اصولی در قالب ۱۲۸ شرکت ایرانی برای صید فانوس ماهیان صادر کرده و هم اکنون ۹۱ فروند کشتی تمام ایرانی یا در اجاره شرکت های ایرانی فعال هستند.

صالحی از این قراردادها بسیار دفاع کرده و آنرا به نفع اقتصاد ملی کشور اعلام کرد از جمله گفت: بهره برداری از ظرفیت چند میلیون تنی فانوس ماهیان در دریای عمان و ساماندهی صید این گونه که ظرفیتی بسیار ارزشمند است از دهه ۶۰ مورد نظر دولتهای مختلف بوده است اما به دلیل نبود امکانات و عزم جدی محقق نشده است. اکنون سازمان شیلات ایران موفق شده است با انتقال فناوری از خارج این ظرفیت را مورد بهره برداری قرار دهد.

وی همچنین اشاره کرد: با این اقدام علاوه بر انتقال فناوری، صیادان بومی همگام با کار آموزش می بینند، از خروج ارز جلوگیری می شود و شناورهای مجهز خارجی در این روش با قراردادهای اجاره به شرط تملیک ، به تملک شرکت های ایرانی در می آیند.

اما این طرح در ادامه با انتقادهای بسیاری زیادی از سوی کارشناسان،‌نمایندگان مجلس و حتی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مواجه شد. اینها می‌گفتند کشتی‌های چینی تمام ذخایر دریایی ما را می‌برند، آنها از ته دریا هرچی هست و نیست را با هم می‌برند و تنها فانوس ماهی نمی‌گیرند.ضمن اینکه حیات و زندگی منطقه جنوب به این دریا وابسته است و ما در حقیقت عرصه را برای جنوبی‌ها تنگ کرده‌ایم.

هفته گذشته ۱۴ کشتی صید ترال توسط سپاه در بندر جاسک متوقف شد،‌سرهنگ تیمور پایداره فرمانده پایگاه امامت نیروی دریایی سپاه جاسک در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار فارس اظهار کرد: پایگاه امامت سپاه دریایی جاسک جهت حمایت از صید و صیادی در حوزه استحفاظی جاسک، طی دو مرحله نسبت به توقیف شناورهایی که با تور ترال صید می‌کردند، اقدام کرد.

وی با بیان این که طی این عملیات ۱۴ شناور ترال ایرانی و خارجی توقیف شدند، گفت: از این تعداد ۵ کشتی خارجی و مابقی کشتی‌ها ایرانی هستند. این کشتی‌ها مجموعا ۵۳۲ تن از انواع آبزیان را صید نموده بودند که  از این مقدار ۳۲۰ تن ماهیان خوراکی و تجاری می‌باشند. لذا مقامات قضایی در این پرونده ورود کرده و مراحل رسیدگی به پرونده آغاز شده است.

کار تا جایی پیش رفت که فرمانده نیروی دریایی سپاه از تشکیل بسیج دریایی خبر داد و گفت: دستور توقیف کشتی‌های ترال در محدوده غیرمجاز را صادر کرده‌ام.

سردار تنگسیری گفت: همه به خوبی می دانیم که فانوس ماهیان در عمق زندگی می‌کنند و کشتی‌های فانوس باید به عمق زیاد بروند و صید فانوس انجام دهند، نه در ساحل. در سالیان قبل یکی از همین کشتی ها در بندرعباس آتش گرفت. صید صنعتی که باید در اقیانوس هند صورت گیرد، در کنار صیادان محلی و در آب های سرزمینی انجام می شود؛ از این رو نیروی دریایی سپاه، آنها را توقیف کرده است.

*مرغ شیلاتی‌ها یک پا دارد

مسئولان شیلات اما اصلا قبول نمی‌کنند که شرکت‌های چینی در آبهای جنوب ماهیان فانوسی و کلا ذخایر ماهیان مارا به تاراج می‌برند.

کاکولکی معاون صید و صیادی سازمان شیلات اعلام کرد:  ۹۱ شناور صیادی با ۲ هزار نفر نیروی فعال در آب‌های جنوب کار صیادی را انجام می‌دهند که از این تعداد ۳۰۰ نفر از کارکنان آنها چینی هستند. چرا که این شناورها یا خریداری شده یا به صورت کرایه از خارج آمده‌اند و یا در داخل کشور ساخته شده‌اند و ما به تدریج در حال آموزش نیروهای ایرانی هستیم که جایگزین این ۳۰۰ کارگر غیربومی خارجی شوند.

طرح صید فانوس ماهیان با انتقاد نمایندگان به ویژه نمایندگان جنوب کشور همراه شد و آنها این طرح را به تاراج رفتن منافع ملی کشور اعلام کردند.

*یارانه سوخت کشتی‌های چینی ۲٫۸ برابر ارزش فانوس ماهی‌ها

سیده فاطمه ذوالقدر نماینده مردم تهران در مجلس گفت: سال گذشته ۱۰ فانوس ماهی به ارزش ۱۰ میلیارد تومان صید شده در مقابل ۲۸ میلیارد تومان یارانه سوخت تخصیص یافته است.

وی گفت: ذخایر فانوس ماهی دو میلیون تن تخمین زده می‌شود که در سال ۹۶ با ۹۰ شناور فعال ۱۷ هزار تن به ارزش ۱۰ میلیارد تومان صید شده است.

*دردسر حضور کشتی‌های چینی‌ برای صیادان جنوب

گزارش میدانی فارس از منطقه حاکی است؛‌حضور کشتی‌های چینی در ایران دردسر آفریده است. مسؤولین می گویند آنها قرارداد بلند مدتی با شیلات دارند و به صید در عمق ۲۰۰ متری که از نظر آنها بخش‌های سطحی دریا می‌شود، مشغول هستند؛ اما صیادان محلی این ادعا را رد کرده و از مزاحمت‌ مهمانان خارجی می گویند.

محمد فاروق آفرین یکی از صیدان محلی است او به خبرنگار فارس گفت: کشتی‌های چینی بعضاً در ۴ و ۵ مایلی ساحل صید می‌کنند و مزاحم کار ما هستند وقتی آن‌ها تور می اندازند ما دیگر تور نمی‌ندازیم چون تورهای ما پاره می‌شود، وقتی آن‌ها تور ترال می اندازند دیگر چیزی برای صیادان ما باقی نمی ماند.

*چینی‌ها همه چیز را مخفی می‌کنند؛ آمار نمی‌دهند

این‌ها آمار دقیق از میزان صید خود نمی‌دهند حتی نمی‌گویند چه چیزی و چه میزان صید کرده اند. وقتی تور می اندازند همه چی میگیرند و بسته بندی می‌کنند و صید زنده را منجمد و بسته بندی می‌کنند و در خارج از کشور به فروش می رسانند.

این صیادان می‌گویند: صید اینها تنها محدود به فانوس ماهیان نمی‌شود بلکه آنها مرجان‌ها تن ماهی‌ها،‌ اسفنج‌ها و هرچه کف دریا است را جارو می‌زنند و تصاویر ماهواره‌ای هم اثر آنها را در کف دریا نشان می‌دهد.

یکی از اعضای شورای شهر بندرعباس گفته است «در بازرسی صورت گرفته از یکی از کشتی‌ها، چینی ها برای دیده نشدن از عرشه فرار کردند و زمانی که فرماندار وارد انبار کشتی شد، بیشتر از آنکه فانوس ماهی صید شده باشد، برخی از ماهی‌های که فصل صید آن‌ها نبوده، در انبار آن‌ها موجود بوده است… مجوز نزدیک به ۲٫۵  تن بال کوسه برای صادرات گرفته شده است؛ شما ببینید که چه میزان کوسه باید صید شود که ۲ تن باله کوسه از آن جدا شود؟!»

*وزارت کشاورزی چین: حضور کشتی‌های الکتریکی و بسیار پیشرفته در ایران

براساس اعلام وزارت کشاورزی چین، این کشتی‌ها، نخستین کشتی‌های صیادی الکتریکی چین و نخستین کشتی‌هایی هستند که از استان شاندونگ برای صیادی به آب‌های ایران رفته‌اند، اما فعالیت صیادی چین در این منطقه افزایش خواهد یافت.

دو روز پیش رئیس سازمان شیلات تغییر کرد، حسن صالحی رفت و نبی‌الله خون میرزایی آمد،‌ مطرح شد که این تغییرات به خاطر انتقادات زیاد از طرح صید شرکت‌های چینی در آبهای جنوب بود که رئیس قبلی سازمان را مقصر می‌دانستند اگرچه وزارت جهاد تکذیب کرد.

*عدم پاسخگویی وزارت جهاد و شیلات برای صید فانوس ماهیان توسط چینی‌ها

همه این انتقادات به طرح صید فانوس ماهیان توسط شرکتهای چینی وجود دارد و وزارت جهاد کشاورزی و سازمان شیلات کاملا در سکوت کامل هستند و به هیچ خبرنگاری پاسخ نمی‌دهند، شماره‌های آنها یا خاموش است یا پاسخ نمی‌دهند.

مسئول روابط عمومی سازمان شیلات به خبرنگار فارس گفت این مسئولان برای پاسخگویی باید با من هماهنگی کنند.

به گفته این مسئول رئیس جدید سازمان شیلات که دو روز پیش به این سمت منصوب شد، به تمام بخش‌ها اعلام کرده است که گزارش کاملی از وضعیت صید فانوس ماهیان تهیه شود.

معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با انتقاد از صید ترال کف در دریا که در تمام دنیا منسوخ شده است، به سازمان شیلات ایران تذکر داد.

 

 

به گزارش ایرنا، پروین فرشچی عصر یکشنبه در نشستی خبری در بندرعباس تاکید کرد :به شیلات این موضوع را تذکر داده‌ایم که صید ترال کف در دنیا منسوخ شده است.
ترال (Trawl) یا گوفه تور ماهیگیری بزرگی به شکل قیف است که از دو طرف به تخته‌هایی متصل و معمولاً به دنبال شناور در بستر دریا کشیده می‌شود.
با صید ترال می‌توان فانوس ماهیان که جزء ماهیان میان زی هستند و میگو شیشه‌ای که در اعماق بیشتر از ۲۰۰ متر زندگی می‌کند، را صید کرد.
ترال را می‌توان بسته به چگونگی قرارگیری تور ترال در آب به ترال کف و میانی تقسیم کرد. از ترال میانی برای صید ماهیانی مانند آنچوی، ماهی تن و ماهی ماکرل، استفاده می‌شود، در حالی که با ترال کف، ماهیان کف زی و نزدیک کف مانند روغن ماهی، ماهی مرکب، کفشک ماهیان وماهی صخره‌ای صید می‌شود.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه به برنامه ریزی های انجام شده در جهت ایجاد گارد ساحلی در کشور پرداخت و گفت: قرار است با همکاری سازمان محیط زیست، بنادر و دریانوردی، شیلات، نیروی دریایی ارتش و سپاه و مرزبانی ، گارد ساحلی ایجاد شود.
وی ابراز داشت: بعد از ایجاد گارد، محیط بانان استان های ساحلی که دوره های آموزش مسایل دریایی را گذرانده اند، جزو گارد ساحلی خواهند شد.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست کشور خاطرنشان کرد: استان هرمزگان، استان پایلوت برای ایجاد گارد ساحلی است.
فرشچی با اشاره به اجرای طرح نصب پرچم های آبی و زرد در سواحل ، گفت: پرچم های آبی نماد عاری بودن از آلودگی و پرچم های زرد حاکی از آلوده بودن سواحل است.
وی در خصوص اجرای این طرح ملی و نصب این پرچم ها تفاهم نامه ای میان وزارت کشور، سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت بهداشت منعقد شده است.
فرشچی با تاکید بر تلاش هر چه بیشتر در اجرای این طرح مهم، افزود: همه ما باید به منظور ایجاد فضای امن برای جذب سرمایه گذاران و سالم سازی سواحل در راستای تضمین سلامت عموم مردم ، مسافران و گردشگران اهتمام ویژه داشته باشیم.
فرشچی در خصوص وضعیت سلامت سواحل در بندرعباس، گفت: در برخی نقاط ساحلی بندرعباس نمی‌توانیم پرچم آبی را که نماد عاری از آلودگی است، نصب کنیم.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به دلایل شکوفایی جلبکی در برخی مناطق ساحلی ، بیان داشت: پساب فاضلاب، آب شیرین کن ها و صنایع از جمله عوامل و دلایل آلودگی دریا و بروز این پدیده جلبکی هستند.
فرشچی با تاکید بر رعایت استانداردهای زیست محیطی در اجرای سایت های پرورش میگو، گفت: این سایت ها در صورت رعایت نکردن استانداردها باید پلمپ شوند.