بنابر آمار‌ سالانه ۳۰ تا ۳۵ درصد محصولات کشاورزی در کشور به هدر می‌رود درحالی‌که نوسازی ناوگان مکانیزاسیون به واسطه کاهش دورریز در تحقق شعار سال و خودکفایی محصولات استراتژیک موثر است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ با توجه به آنکه توسعه مکانیزاسیون کشاورزی راهکار اصلی افزایش بهره وری، کاهش ضایعات و ضامن امنیت غذایی کشور محسوب می شود، از این رو حمایت دولت در بخش نوسازی ناوگان کشاورزی و  دسترسی به تکنولوژی روز دنیا در جهت تحقق شعار سال  امری ضروری است.

بنابر آمار اعلامی فائو سالانه ۳۰ تا ۳۵ درصد محصولات کشاورزی از مزرعه تا سفره هدر می رود، درحالی‌ که با نوسازی مکانیزاسیون تا حدی جلوی دورریز گرفته می شود که این امر در خودکفایی محصولات استراتژیک تاثیر بسزایی دارد.

در همین ارتباط کریم ذوالفقاری رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون و صنایع وزارت جهاد گفت: با توجه به اهمیت موضوع برداشت غلات به ویژه گندم به عنوان راهبردی ترین محصول تولیدی،  برنامه‌ریزی‌های مدونی به منظور ساماندهی ناوگان ماشینی برداشت غلات و کلزای کشور صورت گرفته است. در طرح نوسازی و جایگزینی کمباین‌های فرسوده  شاهد کاهش درصد افت و ریزش معناداری در محصول برداشت شده خواهیم بود. با اولویت‌بندی به عمل آمده در سال ۱۴۰۳ پیش بینی می شود که ۱۰۰۰ دستگاه انواع کمباین غلات به ناوگان برداشت اضافه گردد.

متوسط عمر کمباین در کشور ۱۳ سال به بالاست

در ادامه علیقلی ایمانی مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران گفت: امکان توسعه مکانیزاسیون کشاورزی بدون منابع مالی و اعتبارات وجود ندارد، از این رو نوسازی ناوگان مکانیزاسیون نیازمند حمایت از کشاورزان و بهره برداران است.

او با بیان اینکه نوسازی ناوگان مکانیزاسیون در کاهش هدررفت ضایعات تاثیر بسزایی دارد، افزود: ناوگان فرسوده کشاورزی کارایی ندارد به طوریکه کشاورزان هرچقدر هزینه کنند، نتیجه مطلوبی عایدشان نمی شود. گرچه توان تولید کمباین های پیشرفته را نداریم و از طرفی واردات هم بسیار گران تمام می شود، اما نوسازی مکانیزاسیون در تحقق شعار سال بواسطه کاهش دورریزها تاثیر بسزایی دارد. به عنوان مثال وقتی ۴ تن در هکتار گندم تولید می شود، اما بواسطه ریزش ۱۰ درصد آن هدر می رود، لذا برای تحقق شعار سال و جهش تولید باید جلوی دورریز گرفته شود.

مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران با بیان اینکه سرمایه گذاری مناسبی در تراکتور و کمباین نداریم، افزود: بنابر آمار متوسط عمر کمباین در کشورما ۱۳ سال به بالاست و از طرفی واردات محدود تکاپوی نیاز کشور را نمی دهد. از این رو دسترسی به تکنولوژی روز دنیا به منظور ایجاد رقابت نیازمند برنامه ریزی است.

او با انتقاد از نرخ بالای سود تسهیلات در بخش کشاورزی گفت: علی رغم آنکه سود تضمینی کشاورزان ۱۵ تا ۲۰ درصد است، اما کشاورزان برای خرید تراکتور و ادوات کشاورزی باید برای دریافت تسهیلات سود ۲۳ درصدی پرداخت کنند، درحالی‌که اگر بدنبال افزایش بهره وری و تحقق شعار سال هستیم، باید تسهیلات با نرخ بهره پایین در اختیار کشاورزان قرار بگیرد.

۳۰۰ هزار دستگاه تراکتور در بخش کشاورزی باید نوسازی شود

قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: بنابر آمار وزارت جهاد ۳۰۰ هزار دستگاه تراکتور بدلیل عمر بالای ۱۳ تا ۱۴ سال باید از مزارع خارج و نوسازی شوند.

او با بیان اینکه قیمت بالای تراکتور و ادوات کشاورزی مانع اصلی نوسازی ناوگان محسوب می شود، افزود: با توجه به اهمیت نوسازی ناوگان و توسعه مکانیزاسیون، تسهیلات پرداختی خرید تراکتور و ادوات کشاورزی باید بدون بهره و با بازپرداخت بلندمدت باشد. بنابر آمار ۳۰۰ هزار دستگاه در بخش کشاورزی باید نوسازی شود، این درحالی است که متوسط قیمت هردستگاه تراکتور ۵۰۰ میلیون تومان است که با درآمدهای فعلی کشاورزان همخوانی ندارد.

کشاورزی سنتی پاشنه آشیل بخش کشاورزی است که معضلات و چالش های متعددی  از جمله هدر رفت آب،کاهش بهره وری، افزایش ضایعات و هدررفت محصولات کشاورزی را به همراه دارد در‌حالی‌که با توسعه مکانیزاسیون و ادوات کشاورزی شاهد به حداقل رسیدن ضایعات و بهره وری تولید خواهیم بود.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

سیدرضا نورانی گفت: با رفع موانع بخش کشاورزی پیش بینی می‌شود که ظرف ۴ تا ۵ سال آینده میزان صادرات به ۱۱۰ میلیارد دلار برسد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضا نورانی گفت: برنامه صادرات محصولات کشاورزی یک سال قبل در قوانین و مقررات باید ابلاغ شود تا مشکلات مازاد یا کاهش تولید سال های قبل و نابه سامانی تنظیم بازار را نداشته باشیم.

به گفته او، تا زمانیکه مشکلات بازگشت ارز به کشور مرتفع نشود، امکان ورود ارز به موقع برای محصولات فساد پذیر میوه و تره بار وجود ندارد و از طرفی هم امکان دپوی ارز برای صادرکنندگان وجود ندارد.

نورانی ادامه داد: با وجود نبود آمار و اطلاعات دقیق از میزان تولید، صادرات بی رویه مشکلاتی برای تنظیم بازار داخل ایجاد کرده است. لذا تشکل ها باید وارد مباحث صادراتی شوند تا مصرف کنندگان دچار مشکلات کمبود و گرانی نشوند.

رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با تاکید بر اجتناب از اتخاذ عوارض خلق الساعه صادرات افزود: با توجه با شعار سال امیدواریم مسئولان دولتی نگاه ویژه ای بر تشکل ها داشته باشند تا در مسیر توسعه صادرات گام برداریم چراکه صدور عوارض خلق الساعه منجر به ایست های صادراتی می شود.

به گفته او، بنابر آمار سالانه ۱۲۵ تا ۱۳۰ میلیون تن محصولات کشاورزی در کشور تولید می شود که طبق اعلام فائو ۳۰ تا ۳۵ درصد این میزان هدر می رود، درحالیکه اگر میزان ضایعات تک رقمی شود، رشد صادرات ۲ برابر می شود.

نورانی گفت: اگر موانع بخش کشاورزی مرتفع شود، برآوردها حاکی از آن است که ظرف ۴ تا ۵ سال آینده میزان صادرات به ۱۱۰ میلیارد دلار برسد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

رییس موسسه علوم باغی کشور گفت: ۲.۸ میلیون هکتار باغ و عرصه‌های باغی در کشور وجود دارد و در این عرصه‌ها بیش از ۲۰ میلیون تن محصول تولید می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، مهدی طاهری، رییس مؤسسه باغی کشور در نشست خبری سیما گفت: تا ۲۰ سال گذشته اقلیم ایران نشان می‌داد که ایران یک کشور باغی است و تمام میوه‌های مختلف در کشور وجود داشت و به همین دلیل توسعه باغات اتفاق افتاد.

وی با بیان اینکه ۲.۸ میلیون هکتار باغ و عرصه‌های باغی در کشور وجود دارد و در این عرصه‌ها بیش از ۲۰ میلیون تن محصول تولید می‌شود، افزود: در تولید بعضی از محصولات مثل سیب، مرکبات، خرما، انگور و … جز تولیدکنندگان شاخص هستیم و مازاد تولید هم داریم.

به گفته طاهری اغلب میوه مورد نیاز داخل تولید و مقدار زیادی هم صادر می‌شود؛ البته موز و چند میوه گرمسیری نیز وارداتی است.

رییس مؤسسه باغی کشور ادامه داد: مازاد تولید، ضایعات محصولات و تغییرات اقلیمی که ویژگی آن گرم شدن هوا و کاهش بارش‌ها است، سبب خسارت به بخش باغبانی شده و از این نظر که ایران یک کشور باغبانی است دور شده ایم و اکنون نمی‌توانیم بگوییم توسعه کشاورزی باید بر مبنای باغبانی باشد.

طاهری خاطر نشان کرد: کمبود شدید آب و تخلیه منابع آب‌های زیرزمینی و منابع آب‌های سطحی، کشور را در بحران شدید آب قرار داده است و یک میلیون هکتار از عرصه باغی کشور که در ۲۰ سال گذشته توسعه یافته در معرض خطر تبدیل شدن به باغات درجه ۳ و ۴ است و باید برای جلوگیری غیر اقتصادی شدن آن برنامه داشته باشیم.

رییس مؤسسه علوم باغی کشور با اشاره به اینکه باید آب برای باغات درجه ۱ و ۲ مهیا شود تصریح کرد: مؤسسه باغبانی کشور وظیفه دارد دانش لازم برای رفع مشکلات و بهره‌ور کردن وضعیت موجود را به جامعه منتقل کند. در گذشته فعالیت‌های مؤسسه روی ارقام میوه بوده و کمتر روی مسائل امروزی کار شد، اما اکنون با توجه به تغییرات اقلیمی مؤسسه تغییر مسیر داده و انرژی خود را صرف اصلاح و بهینه سازی باغات قرار داده است.

طاهری با اشاره به معرفی ۲۲ رقم میوه جدید در یک سال گذشته خاطرنشان کرد: در ابتدای سال آتی قرار است رویداد مدیریت تغذیه گلخانه برگزار شود./صداوسیما

سرویس خبری: کشاورزی

محمدجواد عسکری با بیان اینکه طبق آمارها ضایعات بخش کشاورزی بین ۲۰ تا ۳۰ درصد است که می‌تواند نیاز غذایی ۲۷ میلیون نفر را تامین کند، گفت: ۲.۵ میلیون تن گوشت سفید در کشور تولید می‌شود که نیاز مصرفی کشور ۲.۲ میلیون تن است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایرنا، محمدجواد عسکری در اولین رویداد تخصصی فناوری‌های نوین با ایجاد ارزش‌افزوده از ضایعات کشاورزی در صنایع تبدیلی و امنیت غذایی، افزود: امروز امنیت غذایی یکی از مباحث جدی جوامع بشری است و هر کشوری در راستای امنیت غذایی طبق برنامه و نقشه راه حرکت نکند، حتماً آسیب خواهد دید.

رییس کمیسیون کشاورزی مجلس تصریح کرد: امنیت غذایی به امنیت ملی گره خورده است. کشور ما نیز به دلیل تنوع اقلیمی بحث آب و خاک ظرفیت‌های خوبی در این حوزه دارد؛ متاسفانه نتوانستیم از این ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها استفاده کنیم؛ جاهایی خلاقانه و مبتکرانه ورود نکرده‌ایم تا ظرفیت‌های بخش کشاورزی را از بالقوه به بالفعل در آوریم.

وی اظهار داشت: در کشور ما کشاورزی بزرگ‌ترین بخش خصوصی و اقتصادی کشور است که ۳ برابر صنعت بازدهی و ۳۵ درصد اشتغال را دارد؛ کشاورزی در راستای وظایف خود و بحث ارزآوری به راحتی می‌تواند در حوزه اشتغال و ارزآوری جایگاه خوبی داشته باشد که اکنون نیز جایگاه خوبی دارد در بحث صادرات محصولات کشاورزی تقریباً حدود ۵۰۰ میلیون نفر جمعیت منطقه‌ای دارد.

عسکری گفت: علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته، زیرساخت‌ها در بخش صادرات خوب مهیا نیست و تصمیمات خلق‌الساعه مشکلاتی ایجاد کرد. ما در مجلس در بدو ورود در کمیسیون کشاورزی برای به‌روز کردن قوانین و توسعه بخش کشاورزی اقدام و قوانین خوبی را مثل شورای قیمت‌گذاری، صادرات محصولات کشاورزی، طرح امنیت غذایی و رفع موانع تولید را تصویب کردیم و همه مباحث مربوط به بخش کشاورزی در آن گنجانده شد.

تولید ۲.۵ میلیون تن گوشت مرغ در کشور

رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در بحث امنیت غذایی در مسئله مربوط به پروتئین سفید، قرمز، تخم‌مرغ و لبنیات ظرفیت‌های خوبی داریم. در تولید گوشت مرغ ۲۱ هزار مجوز صادر شده و ۱۷ هزار و ۵۰۰ مجموعه فعال هستند که حدود ۲.۵ میلیون تن گوشت سفید در کشور تولید می‌شود. از این میزان ۲.۲ میلیون تن به مصرف داخلی می‌رسد و ۳۰۰ هزار تن تولید مازاد را می‌توان صادر کرد.

بین ۸۰ تا ۹۰ درصد نهاده‌های موردنیاز بخش تولید وارداتی است

عسکری یکی از مشکلات این بخش را سه قلم نهاده ذرت، کنجاله سویا و جو دانست و گفت: اکنون از جو مورد نیاز کشور ۵۰ درصد در داخل و ۵۰ درصد وارداتی است. کنجاله سویا نیز ۷ تا ۷.۵ میلیون تن نیاز داریم که ۳۰۰ هزار تن در کشور تولید می‌شود و مابقی وارداتی است و ذرت نیز از ۱۰ میلیون تن ۸ میلیون تن از محل واردات تامین می‌شود.

وی با بیان اینکه تقریباً ۸۰ تا ۹۰ درصد نهاده مورد نیاز کشور برای تولید وارداتی است، اظهار داشت: از ابتدا نتوانستیم طبق یک برنامه زمان‌بندی کار را دنبال کنیم.

رییس کمیسیون کشاورزی مجلس اضافه کرد: در برنامه پنج ساله هفتم تلاش‌های خوبی شد و تقریباً در حوزه کشاورزی، منابع طبیعی و آب، محیط زیست مواد خوبی دیده شده است؛ یعنی اگر دولت سیزدهم در این قالب حرکت کند و در راستای هفتم کار را پیش ببرد، حتماً اتفاقات خوبی رخ خواهد داد و در راستای منویات مقام معظم رهبری به نقطه مطلوبی خواهیم رسید.

ضایعات بخش کشاورزی؛ نیاز غذایی ۲۷ میلیون نفر را تامین می‌کند

عسکری با بیان اینکه در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی عقب هستیم، گفت: اکنون سالانه حدود ۱۲۵ میلیون تن محصول کشاورزی در کشور تولید می‌شود که ۲۰ تا ۳۰ درصد آن ضایعات است؛ چرا باید این اتفاق بیفتد. این میزان ضایعات نیاز غذایی ۲۷ میلیون نفر جمعیت را می‌تواند تامین کند.

این نماینده مجلس اضافه کرد: در برنامه توسعه هفتم، بانک‌ها باید بین ۱۵ تا ۲۰ درصد اعتباراتشان را به بخش کشاورزی، صنایع تبدیلی و تکمیلی و صادرات توسعه زیرساخت‌های بخش کشاورزی اختصاص دهند.

به گفته وی، امروز سردخانه‌ها، گلخانه‌هایی که در کشور احداث می‌شود امکانات و تجهیزاتی که در اختیار صادرکنندگان قرار می‌گیرد که نسبت به گذشته قابل مقایسه نیست، اما باید در برنامه هفتم این موضوعات حل شود؛ در عین حال در منطقه پیرامونی ما ۵۰۰ میلیون نفر علاقه‌مند به محصولات کشاورزی تولیدی ما هستند که علاوه بر صادرات و اشتغال می‌توانیم ارزآوری خوبی داشته باشیم.

رییس کمیسوین کشاورزی مجلس با بیان اینکه ۲۵۵ هزار نفر فارغ‌التحصیل بخش کشاورزی داریم، گفت: در حوزه تحقیقات و پژوهش نتوانستیم مقالات را تبدیل به محصول کنیم؛ این در حالی است که تقریباً ۷ هزار عضو هیات علمی در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، ۳ هزار عضو هیات علمی در سازمان تات و ۱۸۰۰ عضو هیات علمی در دانشگاه آزاد داریم.

عسکری تصریح کرد: اگر مقالات به محصول تبدیل شود، اتفاقی مهمی رخ خواهد داد که هنر است به طوری که امروز در سازمان انرژی اتمی ۲۱ مقاله را در حوزه هسته‌ای به محصول تبدیل کرده‌ و صادر می‌کنند.

این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه امروز باید بخش کشاورزی را در اولویت برنامه‌های دولت قرار بگیرد، درباره جلوگیری از ضایعات بالای بخش کشاورزی گفت: در قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی و شورای قیمت‌گذاری مقرر شد در صورت تولید کیفی و سالم شرایط برای خرید تضمینی فراهم شود.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایرنا

دست اندکاران بخش کشاورزی براین باورند که اجرای مصوبه الگوی کشت، کشت قراردادی و توسعه صنایع تبدیلی در کاهش هدر رفت محصولات کشاورزی و افزایش صادرات نقش بسزایی دارد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، بنابرآمارهای اعلامی سازمان فائو، سالانه ۳۰ تا ۳۵ درصد محصولات کشاورزی هدر می رود که ایجاد زیرساخت های لازم همچون توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی، اجرای مصوبه الگوی کشت و توسعه بازار می تواند منجر به کاهش ضایعات محصولات کشاورزی شود.

علی رغم آنکه بخش کشاورزی نقش بسیار مهمی در تامین امنیت غذایی و افزایش سهم ناخالص تولید ملی دارد، اما متاسفانه طبق آمار‌های ارائه شده از سوی کارشناسان این حوزه آمار ضایعات در بخش تولید محصولات کشاورزی در ایران بسیار بالا است که قطعا جلوگیری از ایجاد ضایعات در این حوزه می‌تواند علاوه بر تامین نیاز داخلی ارز آوری را توسط صادرات مازاد تولید به‌ همراه داشته باشد.

در همین رابطه محمدعلی نیکبخت وزیر جهاد گفت: توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی  بعد از خودکفایی محصولات اساسی اولویت دوم این وزارتخانه است و در این راستا اکنون ساخت ۶ هزار واحد صنعتی صنایع تبدیلی و تکمیلی، پیشرفت ۲۰ تا ۹۰ درصدی دارند و در صورت تأمین منابع مالی و بهره‌برداری از این واحدها شاهد فرآوری ۳۰ میلیون تن محصول کشاورزی خواهیم بود.

به گفته او، بخش عمده‌ای از ضایعات محصولات کشاورزی به‌دلیل کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی در کشور است که با بهره‌برداری از این پروژه‌ها بخش زیادی از ضایعات دیگر وجود نخواهد داشت و این امر سبب تولید ثروت، اشتغال زایی و سرمایه‌گذاری، برند‌سازی و افزایش محسوس صادرات محصولات کشاورزی و مواد غذایی خواهد شد.

وزیر جهاد می گوید: هم اکنون تلاش‌ها در این حوزه به این صورت است که صنایع تکمیل شده با ظرفیت کامل کار کنند، صنایع نیمه‌فعال به ظرفیت کامل برسند و صنایع راکد نیز با رفع مشکلات به چرخه تولید بازگردند و در نهایت این صنایع به تولیدکنندگان بخش‌های مختلف کشاورزی وصل شوند تا در خدمت تولید باشند.

توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در کنار باغات راهی برای کاهش ضایعات 

در ادامه صدرالدین نیاورانی نایب رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: بنابر آمار سالانه ۳۰ تا ۳۵ درصد محصولات کشاورزی در باغ، حمل و نقل و حتی بعد از آن هدر می رود. برای کاهش یا جلوگیری از هدر رفت محصولات کشاورزی راه های مختلفی همچون استفاده از صنایع تبدیلی در کنار باغات و مصرف سبد و کارتن های محکم و باکیفیت موجب شده تا حمل و نقل دچار آسیب نشود.

نیاورانی با اشاره به ضرورت ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی افزود: در منطقه تولید باید امکاناتی نظیر صنایع تبدیلی و تکمیلی ایجاد شود تا با تبدیل میوه و صیفی به کنسرو، آبمیوه و لواشک ضایعات به حداقل برسد. با وجود آنکه گندم و جو هم شامل محصولات کشاورزی می شود، اما متاسفانه کامیون های حمل مناسب نیست و در جاده ها بواسطه باد حرکت می کند، درحالیکه سایر کشورها با گذاشتن کیسه های مخصوص از حمل و نقل جلوگیری می کند. با جلوگیری و کاهش هدر رفت محصولات کشاورزی پیش بینی می شود که صادرات ۲۰ درصد افزایش یابد.

نقش موثر اجرای مصوبه الگوی کشت در کاهش هدر رفت محصولات کشاورزی

مسعود اسدی رئیس مجمع هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی گفت: بنابر آمار سالانه ۳۰ تا ۳۵ درصد محصولات کشاورزی از مزرعه تا سفره به هدر می رود که کاهش میزان هدر رفت یا به صفر رساندن آن در صادرات و خودکفایی نقش بسزایی دارد. سال‌هاست وزارت جهاد وعده اجرای الگوی کشت را می دهد، درحالیکه این وزارتخانه به تنهایی توان و امکان اجرای این مصوبه را ندارد. بازاریابی، سورتینگ و بسته بندی از جمله اقداماتی است که وزارت جهاد در راستای کاهش ضایعات و هدررفت محصول باید در دستور کار خود قرار دهد.

او در ادامه افزود: بنابر سیاست ابلاغی مقام معظم رهبری در بخش کشاورزی مبنی بر امنیت غذایی، خودکفایی محصولات اساسی و تامین غذای ۳۰۰ میلیون نفر می توان گفت که با نحوه فعلی مدیریت امکان تحقق وجود ندارد. برای ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی و بحث بازرگانی مناسب برای فروش محصول و ارزآوری باید بودجه و اعتبارات مناسب باید تخصیص داده شود تا ضایعات بخش به حداقل برسد.

در ادامه نیز قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: با توجه به آنکه عمده محصولات کشاورزی فسادپذیر هستند، از این رو زیرساخت جلوگیری از هدررفت محصولات کشاورزی باید فراهم شود تا ضایعات به حداقل برسد. با فراهم کردن زیرساخت ها، میزان تولید با مصرف باید در توازن نسبی قرار گیرد.

پیشه ور ادامه داد: با توجه به آنکه در یکسال با مازاد و سال بعد کمبود تولید محصولات و برهم زدن نظم بازار مواجه می شویم، لذا با کشت محصول از طریق درگاه فنی برمبنای ظرفیت بازار داخل و صادرات، تولید انجام شود تا ضایعات به حداقل برسد. با استفاده از سیستم و درگاه فنی، مسائل و مشکلات تولید حل و فصل می شود به طوریکه با محدودیت تولید، صادرات محدود و در مقابل با مازاد تولید باب صادرات باز می شود.

بررسی‌ها از مزارع و واحد‌های کشاورزی نشان می‌دهد که سالیانه ۳۰ تا ۳۵ درصد محصولات کشاورزی تحت تاثیر عوامل مختلف از مزرعه تا سفره هدر می‌رود که این میزان ضایعات در محصولات استراتژیک گندم، جو و ذرت فاجعه محسوب می‌شود.

 فرسوده بودن  ماشین آلات، کشاورزی سنتی، بی توجهی به اجرای الگوی کشت و ناعادلانه بودن قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی از علل اصلی افزایش ضایعات و هدر رفت محصولات کشاورزی به شمار می‌رود که اجرای کشت قراردادی، واقعی شدن قیمت محصولات کشاورزی و نوسازی ماشین آلات در کاهش هدررفت محصولات از مزرعه تا سفره تاثیر بسزایی دارد که در نهایت این موضوع منجر به خودکفایی محصولات اساسی و افزایش صادرات می شود.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

دست‌اندرکاران بخش کشاورزی براین باورند که توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و ایجاد زنجیره تولید بر کاهش ضایعات محصولات کشاورزی و افزایش ارزش افزوده تاثیر بسزایی دارد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ بنابر آمار سالانه بین ۲۵ تا ۳۰ درصد محصولات کشاورزی به ضایعات تبدیل می شود، در حالیکه با توسعه صنایع تبدیلی همین کالاهای مازاد بازار می‌تواند در صنایع تبدیلی وارد بازار داخل یا حتی صادر شود.

خام فروشی یکی از دغدغه های اصلی اقتصاد و صادرات است که تکمیل زنجیره تولید و صادرات محصولات نهایی با ارزش افزوده بالا کمک زیادی به رشد اقتصادی می‌کند.

در همین رابطه محمدعلی نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی می گوید: صنایع تبدیلی و تکمیلی چرخ تولید را به حرکت وا می‌دارند و با ایجاد ارزش‌افزوده در محصولات کشاورزی، خلق پول و ثروت می‌کنند.

نیکبخت گفت: در تابستان امسال وجود صنایع تبدیلی و تکمیلی برای دریافت روزانه ۵۰ هزار تن گوجه‌فرنگی، ضمن جلوگیری از زیان تولیدکننده و کشاورز، فرآوری و راهی بازارهای صادراتی شد و ارز حاصل از فروش محصول فرآوری شده به چرخه اقتصاد کشور بازگشت.

رشد ۶۰ درصدی صادرات با توسعه صنایع تبدیلی تحقق می‌یابد

عطاالله هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی گفت: اکثر محصولات کشاورزی بصورت خام و فرآوری نشده صادر می شود که براین اساس ارزش افزوده چندانی وارد کشور نمی شود.

به گفته او، با توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی حداقل ۶۰ درصد محصولات قابلیت فرآوری دارند که در این صورت صادرات و ارزآوری ۶۰ درصد رشد خواهد داشت.

هاشمی با بیان اینکه بخش کشاورزی و صنعت لازم و ملزم یکدیگر هستند، افزود: توسعه صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی کارایی دارد چراکه با توسعه زنجیره تبدیل و صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی شاهد افزایش بهره وری، کاهش میزان واردات و جلوگیری از ضایعات خواهیم بود.

عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی گفت: همه ساله ۳۰ تا ۳۵ درصد محصولات کشاورزی از مزرعه تا سفره به هدر می رود و در بخش صادرات بدلیل خام فروشی و صادرات فله محصول ارزش افزوده چندانی نصیب کشور نمی شود، درحالیکه با توسعه صنایع تبدیلی شاهد کاهش ضایعات و افزایش صادرات به بازارهای هدف خواهیم بود.

با توجه به کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی، همه ساله بخش اعظم محصولات کشاورزی بصورت فله یا خام فروشی صادر می شود، درحالیکه توسعه صنایع تبدیلی ارزآوری بالایی نصیب کشور می کند.

ایجاد زنجیره های تولید در کنار یکدیگر نقش بسزایی در توسعه صادرات دارد

صدرالدین‌نیاورانی نایب رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: هدف از قانون جلوگیری از خام فروشی که به تصویب رسیده مربوط به کالاهای نفت و پتروشیمی است که با تبدیل آنها ارزش افزوده بالایی نصیب کشور می شود.

به گفته او، توسعه صنایع تبدیلی در ایجاد ارزش افزوده کالاها، جلوگیری از ضایعات و هدررفت محصول در مزرعه و باغ تاثیر بسزایی دارد که برای تحقق این امر باید ۲ مورد را در نظر گرفت که بدین منظور ضمن ایجاد صنایع تبدیلی در کنار مزارع و باغات باید حمل و نقل مناسبی هم برای جمع آوری محصول در نظر بگیریم.

نیاورانی ادامه داد: بنابر آمار ۳۰ تا ۳۵ درصد محصولات کشاورزی در باغات یا مزارع، هنگام حمل و نقل و نگهداری در انبارها از بین می رود که با ایجاد صنایع تبدیلی و ایجاد زنجیره های تولید در کنار یکدیگر می توان از هدررفت محصولات جلوگیری کرد.

نایب رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی با بیان اینکه ایجاد زنجیره های تولید در کنار یکدیگر نقش بسزایی در توسعه صادرات دارد، افزود: ایجاد زنجیره های تولید بصورت مجتمع صنایع تبدیلی و سردخانه و سورتینگ می تواند در کاهش هدررفت و ضایعات و افزایش ارزآوری نقش بسزایی داشته باشد.

او ادامه داد: برآوردها حاکی از آن است که توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و افزایش بهره وری حداقل در افزایش ارزآوری حاصل از صادرات ۳۰ درصد تاثیر دارد.

حمایت از بخش تولید منجر به توسعه صنایع تبدیلی می شود

محمد بازرگان عضو اتاق اصناف کشاورزی گفت: در لایحه برنامه هفتم، آن طور که باید و شاید توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی مورد توجه قرار نگرفته است، درحالیکه توسعه این صنایع در رونق صادرات و کاهش هدررفت محصول تاثیر بسزایی دارد.

به گفته او، با توجه به سرکوب قیمت و واردات محصول در زمان برداشت، سرمایه گذاران نسبت به سرمایه گذاری در بخش صنایع تبدیلی رغبتی ندارند.

بازرگان گفت: واردات محصول در زمان برداشت موجب شده که کارخانجات ذرت خشک کنی، خوراک دام، شالیکوبی و … با ظرفیت کامل کار نکنند و دیگر صنایع تبدیلی و تکمیلی با ۲۰ تا ۳۰ درصد ظرفیت کار می کنند. درحالیکه حمایت از سرمایه گذاران این بخش منجر به توسعه صنایع تبدیلی و ارز آوری می شود.

توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی و تکمیل زنجیره های ارزش به منظور ایجاد ارزش افزوده و جلوگیری از خام فروشی و ضایعات محصول تاثیر بسزایی دارد که انتظار می رود دولت حمایت های لازم از این بخش را به عمل آورد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

امکان فرآوری و بازگشت سالانه حدود ۲۴ میلیون تن بقایا و پسماندهای بخش کشاورزی و میادین میوه و تره‌بار به جیره غذایی دام و طیور فراهم شد.

به‬ گزارش‬ پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به‬ نقل‬ از‬ وزارت جهاد کشاورزی‏، سید احمدرضا سید علیان، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه و جایگاه دام و معاونت امور تولیدات دامی، ارزش اقتصادی ۲۴ میلیون تن بقایای و پسماندهای کشاورزی را سالانه ۵۳۶ هزار میلیارد تومان عنوان کرد و گفت: بر اساس برآوردها، برای تولید این مقدار بقایا و پسماندهای کشاورزی، سالانه حدود ۱۳ هزار میلیارد متر مکعب آب در کشور مصرف می‌شود که با فرآوری و بازگشت آن به جیره خوراک دام و طیور می‌توان از این مواد به نوعی بهره‌گیری کرد و هزینه تولید را تا حدی کاهش داد.

وی‬ افزود: دستورالعمل فنی و بهداشتی کارخانه‌های تولید مواد اولیه خوراک دام و طیور از محصولات جانبی صنایع غذایی و کشاورزی در قالب ۲۰ صفحه به منظور فرآوری بهداشتی بقایا و پسماندهای کشاورزی و میادین میوه و تره‌بار شهری و روستایی و استفاده آن در جیره خوراک دام و طیور با همکاری این دفتر‏‏، سازمان دامپزشکی کشور‏‏، دفتر فناوری و محیط زیست وزارتخانه و مؤسسه تحقیقات علوم دامی تهیه و از حدود دو هفته پیش به استان‌ها ابلاغ شده است.

وی با بیان این که برخی از واحدها و کارگاه‌ها‏ در گذشته نیز بقایا و پسماندهای کشاورزی را برای مصرف دام و طیور فرآوری می‌کرده‌اند‏، ادامه‬ داد: با تدوین و ابلاغ این دستورالعمل، فعالیت این واحدها و یا واحدهای تازه‌‬ تأسیس در چارچوب ضوابط بهداشتی و همراه با نظارت صورت می‌گیرد و به نوعی به فعالیت این واحدها‏ هویت‌بخشی می‌شود.

سید علیان در همین حال از راه‌اندازی کارگروه بهره‌وری خوراک دام و طیور از سوی دفتر بهبود تغذیه و جایگاه دام خبر داد و تصریح کرد: این کارگروه‌های استانی، کار نظارت بر واحدها و کارگاه‌های فرآوری بقایا و پسماندهای کشاورزی را انجام و به ما گزارش می‌دهند ضمن آن که ادارات دامپزشکی استان‌ها نیز نظارت بهداشتی را بر این واحدها خواهند داشت.

وی گفت: ما به دنبال آن بودیم که فرآوری بقایا و پسماندهای کشاورزی پرهزینه نباشد و از این رو اصرار داشتیم این مواد در کارگاه‌های درجه ۲ و ۳ واحدهای صنعتی کارخانجات خوراک دام و طیور به خوراک تبدیل شود.

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه و جایگاه دام و معاونت امور تولیدات دامی خاطرنشان کرد: این دفتر از سال ۱۴۰۰ بهره‌وری و بهره‌گیری از بقایا و پسماندهای کشاورزی و بازگشت آن پس از فرآوری بهداشتی به چرخه خوراک دام و طیور را پیگیری کرده است.

سرویس خبری: کشاورزی

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با اشاره به اهمیت افزایش بهره‌وری کشاورزی گفت: بر اساس آمار، ایران رتبه اول تولید ضایعات کشاورزی در دنیا است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا؛ غلامرضا قنبری در نشست خبری در خصوص طرح تحول کشاورزی و دامپروری استان اظهار کرد: کشاورزی خراسان رضوی یکی از رکن‌های اصلی تولید در بخش کشاورزی کشور بوده و این استان به عنوان یکی از استان‌های مولد، نقشی اساسی در تامین امنیت غذایی کشور ایفا می‌کند.

وی افزود: در بسیاری از کالاهای اساسی، خراسان رضوی از نظر ظرفیت اسمی، متناسب با سرانه مصرف جمعیت خود، نه‌تنها همخوانی و تناسب دارد بلکه در بسیاری از این محصولات مازاد تولید داریم. مازاد تولید کالاهای اساسی به اقصی‌نقاط ایران و کشورهای دیگر صادر می‌شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تصریح کرد: خراسان رضوی در تنظیم بازار محصولات کشاورزی و بازار مصرف غذایی کشور نقش حائز اهمیتی دارد و اگر قیمت کالاهای اساسی در خراسان رضوی کاهش یا افزایش پیدا کند، به نسبت در بازار کشور تاثیر خواهد گذاشت.

قنبری ادامه داد: امروزه در خراسان رضوی سالانه بین ۲۵ تا ۳۰ هزار تن گوشت قرمز مازاد ظرفیت اسمی تولید داریم که این میزان به اقصی‌نقاط ایران صادر می‌شود. همچنین سالانه حدود ۳۵ هزار تن گوشت مرغ و حدود ۵۰ هزار تن تخم مرغ مازاد ظرفیت اسمی تولید در استان وجود دارد که این میزان نیز به دیگر استان‌های کشور صادر می‌شود.

وی با اشاره به محصولات مزیت‌دار خراسان رضوی اضافه کرد: زعفران، پسته، زیره، لبنیات، گوشت قرمز و جو از جمله این محصولات هستند که خراسان رضوی رتبه اول تا چهارم تولید این محصولات در کشور را داراست.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان خاطرنشان کرد: از زمان اخذ مسئولیت در جهاد کشاورزی خراسان رضوی، تاکنون در بیشتر ایام قیمت محصولات کشاورزی نسبت به میانگین کشور پایین‌تر بوده است. نمی‌توانیم جزیره‌ای عمل کنیم و نیاز دیگر نقاط کشور به ما نیز مرتبط است.

قنبری بیان کرد: ظرفیت‌ها و استعدادهای کشاورزی استان تناسبی با رکوردهای سطح دنیا در تولیدات محصولات کشاورزی ندارد. متوسط تولید خراسان رضوی در محصولات کشاورزی نسبت به رکوردهای داخل کشور فاصله زیادی دارد.

وی ادامه داد: به عنوان مثال متوسط برداشت گندم در استان سه‌ونیم تن در هکتار بوده اما رکوردها حتی در استان به ۱۴ تن در هکتار رسیده است. ضریب تبدیل دام سبک با حالت خوشبینانه ۱۰ تا ۱۲ کیلوگرم است؛ یعنی به ازای یک کیلوگرم گوشت، ۱۰ تا ۱۲ کیلوگرم علوفه مصرف می‌شود، در حالی که در استان برخی دامداران با ۶ کیلوگرم علوفه یک کیلوگرم گوشت تولید می‌کنند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان با اشاره به اهمیت افزایش بهره‌وری کشاورزی عنوان کرد: بر اساس آمار، ایران رتبه اول تولید ضایعات کشاورزی در دنیا است. با توجه به کمبود منابع و خشکسالی‌ها این موضوع اهمیت بالایی دارد.

قنبری خاطرنشان کرد: بخش کشاورزی امروزه بیشتر در حاشیه و مسائل جاری خود حرکت می‌کند و هدف ما از ایجاد طرح تحول کشاورزی و دامپروری استان، که طرح کشاورزی آن رونمایی می‌شود، تبیین و گفتمان‌سازی در بخش کشاورزی است.

وی اضافه کرد: این برنامه اولین برنامه عملیاتی و اجرایی ارتقاء راندمان تولید در بخش کشاورزی و کاهش ضریب تبدیل دام در کشور است.

صدور پروانه واحدهای صنعتی کشاورزی و دامپروری بدون توجه به ظرفیت‌ها

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه پروانه‌های واحدهای صنعتی بخش کشاورزی و دامپروری بی‌مهابا صادر شده است، خاطرنشان کرد: به عنوان مثال در رب گوجه فرنگی بالغ بر ۱ میلیون تن ظرفیت مازاد به کارخانه‌ها مجوز داده شده است. بالغ بر ۷۰۰ هزار تن ظرفیت مازاد برای کارخانجات خوراک دام در استان صادر شده که تامین مواد اولیه این کارخانجات مشکل است. همچنین حدود ۱ میلیون تن ظرفیت مازاد کارخانجات چغندر در استان داریم.

قنبری با اشاره به شعار سال اظهار کرد: اگر بتوانیم میزان تولید را افزایش دهیم، قیمت تمام شده تولید محصول نیز کاهش پیدا می‌کند. امروزه موجی در کشور ایجاد شده که محصولات را دولت باید خریداری کند. در کنار کاهش قیمت تمام شده، کیفیت محصولات نیز باید افزایش پیدا کند.

وی ادامه داد: امروزه مشکل اصلی محصولات کشاورزی ایران در بازار جهانی قیمت تمام شده و کیفیت آن‌ها است. در همین راستا با مدیریت و راهبری استاندار، در بخش‌های مختلف برنامه‌های تحولی تدوین شده که یکی از این برنامه‌ها در جهاد کشاورزی بوده و ذیل برنامه‌های تحولی طرح افزایش راندمان تولید محصولات کشاورزی و بهبود ضریب تبدیل در مزارع دامداری است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان با بیان اینکه ۱۷ میز محصولی در استان ایجاد شده است، گفت: از این بین ۱۴ میز محصول با محوریت محصولات اساسی در سطح استان تشکیل شده است. بنای کلی این است با طرح تحول کشاورزی راندمان تولید محصولات کشاورزی ۳۰ درصد افزایش پیدا کند.

به دنبال کشت فراسرزمینی هستیم

قنبری با اشاره به اینکه خراسان رضوی در سال‌های گذشته رتبه های اول کمترین میزان بارندگی در کشور را داشته است، عنوان کرد: اگر بخواهیم با روال فعلی کشاورزی پیش برویم، آب فعلی کفاف میزان سطح زیر کشت استان را نمی‌دهد. زمانی ۵۰۰ هزار هکتار گندم در خراسان رضوی کشت می‌شد که این میزان امروزه به ۱۲۰ هزار هکتار رسیده است.

وی ادامه داد: علاوه بر کاهش سطح زیرکشت در کشور، نیاز کشور افزایش پیدا کرده است. با توجه به محدودیت‌های آبی و خاکی، افزایش سطح زیر کشت برای ما سخت خواهد بود. یا توجه به کاهش بارندگی‌ها، تنها راهی که می‌توانیم این مسئله را حل کنیم، افزایش راندمان تولید است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تصریح کرد: به دنبال کشت فرا سرزمینی هستیم. کشاورزی در افغانستان شرایط خاص خود را دارد اما فضا رو به بهبود است تا به سمت کشت و تولید فرا سرزمینی برویم. طی آخرین ارتباط ما با افغانستان و کشورهای همسایه به دنبال این هستیم که شوراهای توسعه مشترک کشاورزی بین کشورها ایجاد کنیم. افرادی از افغانستان به تهران معرفی شده‌اند و حاضریم مسئولیت برخی از این مسائل را ما بر عهده بگیریم.

افزایش ۳۰ درصدی صادرات محصولات کشاورزی و دامی خراسان رضوی

قنبری اظهار کرد: با افغانستان در خصوص منابعی از جمله زمین‌های کشاورزی که می‌توانند در اختیار ما قرار دهند بحث شده و امیدواریم بتوانیم تا یک ماه آینده به نتایجی در این خصوص برسیم. این موضوع در تراز ملی پیگیری می‌شود و ماموریتی در این خصوص به خراسان رضوی داده نشده است. با رویکرد استاندار، اتفاقات خوبی افتاده و در حال حاضر صادرات محصولات دامی و کشاورزی تاکنون بیش از ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

وزیر جهاد کشاورزی گفت: در صورت حمایت از کشت کلزا و افزایش سطح زیر کشت به ۵۰۰ هزار هکتار، ۳۰ درصد روغن مورد نیاز در داخل تامین‌می شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمدعلی نیکبخت طی بازدید از معاونت زراعت وزارت جهادکشاورزی با اشاره به تولید ۱۳۰ میلیون تن محصول کشاورزی در کشور گفت: از این میزان تولید، ۹۰ میلیون تن یعنی معادل ۷۰ درصد از کل تولید، متعلق به حوزه زراعت است.

او بر اهمیت محصولات راهبردی تاکید کرد و افزود: وجود گندم، جو، شکر، برنج، پنبه، علوفه و دانه‌های روغنی در سبد زراعت نشان از اهمیت راهبردی این معاونت دارد و گره‌گشایی از مشکلات معاونت زراعت در واقع کمک به نیاز‌های اساسی کشور در تامین امنیت غذایی است.

وزیر جهادکشاورزی حمایت از تولید و توسعه کشاورزی را ضروری دانست و گفت: شورای قیمت‌گذاری و تصمیمات آن از عناصر تاثیرگذار بر مسایل توسعه است، این شورا باید از انفعال خارج شود و از قدرت قانونی برای ترمیم سیاست‌های قیمتی و تجاری بهره برد به تعبیر دیگر بازرگانی باید تابع سیاست‌های توسعه تولید باشد و از اتخاذ مواضع تقابلی پرهیز شود.

نیکبخت در ادامه با تاکید بر ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی گفت: در اکثر کشور‌های توسعه یافته و در حال توسعه ۹۸ درصد محصولات کشاورزی پس از برداشت، فرآوری و بسته‌بندی می‌شود این در حالی است که این میزان در کشور ما ۱۵ تا ۲۰ درصد برآورد می‌شود، بنابراین نبود صنایع تبدیلی و تکمیلی مناسب از عوامل ضایعات زیاد و هدرروی بیش از استاندارد محصولات کشاورزی کشور است.

به گفته او، کاستی در سیاست‌های بازرگانی، نبود صنایع تبدیلی و به دنبال آن ضایعات محصولات، دلیل اصلی کاهش ارزش افزوده و انگیزه سرمایه‌گذاری در صنعت کشاورزی است.

وزیر جهاد کشاورزی کلزا را نمونه مثال آورد و گفت: در صورت حمایت از کشت این محصول و افزایش سطح زیر کشت به ۵۰۰ هزار هکتار، ۳۰ درصد روغن مورد نیاز کشور تامین شده و انقلاب بزرگی در صرفه‌جویی ارزی و استقلال غذایی کشور اتفاق می‌افتد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

ضایعات بخش کشاورزی در زنجیره­ های مختلف موجود در کشور معادل تامین غذای ۱۸ میلیون نفر است، کنترل و استفاده از روش های دانش بنیان در غنی سازی غذایی ضایعات بخش کشاورزی می تواند کشور را از واردات نهاده‌های دامی بی نیاز کند.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از تسنیم، نشست علمی-تخصصی با عنوان” نقش شرکت­های دانش بنیان در امنیت غذایی (بررسی خوراک دام)” با حضور علی کیانی راد، رئیس موسسۀ پژوهش­های برنامه­ ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی به عنوان مدیر علمی و آقایان دکتر هرمز منصوری، عضو هیئت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی و دکتر اکبر تقی­زاده، استاد دانشگاه تبریز و معاون اداری – مالی دانشگاه مراغه به عنوان سخنرانان این نشست، برگزار شد.

در ابتدای این نشست دکتر علی کیانی راد، رئیس موسسۀ پژوهش­های برنامه­ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی وزارت جهاد کشاورزی به عنوان مدیر علمی ضمن واکاوی تعریف بخش کشاورزی در کشور گفت: کشاورزی فقط شامل تولید نیست بلکه در تعریف جامع کشاورزی، حفظ منابع طبیعی، داد و ستد، بهداشت و درمان و… همگی اجزای زنجیره ارزش کشاورزی به حساب می آیند و در یک تعریف جامع می توانیم بگوییم کشاورزی از ژن تا سلول را در بر می گیرد. پس بدین معنا کشاورزی فقط تامین زنجیره غذایی نیست.

وی ادامه داد: زنجیره ارزش محصولات کشاورزی و غذایی از ژن تا سلول زنجیره پیچیده ای از تولید، تا توزیع را در جنبه های گوناگون در بر می گیرد.

وی ضمن اشاره به چهار مولفه امنیت غذایی گفت: در تعریف امنیت غذایی باید به صورت متقدم “غذا فراهم باشد” حال این فراهمی غذا، چه با تولید داخلی باشد و چه با مقوله واردات، که البته طبق قانون اساسی باید بیشتر مبتنی بر تولید داخلی باشد، بر همین اساس غذا باید در دسترس و سالم باشد. پایداری و ثبات وجود غذا از دیگر مولفه های امنیت غذایی به شمار می رود.

دکتر کیانی راد افزود: امنیت غذایی تحت تاثیر تغییرات اقلیمی، پاندمی ها و همچنین درگیری های بین المللی می تواند متزلزل شود و در واقع این سه پدیده می تواند امنیت غذایی را با خدشه مواجه کند.

در ادامه این نشست دکتر هرمز منصوری، عضو هیئت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وزارت جهادکشاورزی به عنوان سخنران ابتدایی این نشست ضمن بیان اهمیت مقوله امنیت غذایی گفت: بیشترین سهم استفاده از پروتئین در دنیا اختصاص به تولید شیر دارد و پس از آن تولید تخم مرغ. در کشور ما، ۱۵۲ میلیون تن مصرف مواد غذایی داریم. میزان تولید کشاورزی ما ۱۳۳ میلیون تن است که از این میان ۱۱۰ میلیون تن سهم گیاهی است و ۲۲ میلیون تن سهم تولیدات حیوانی است.

وی ضمن اشاره به آمارهای موجود در خصوص ضایعات تولیدات کشاورزی در زنجیره تامین کشور گفت: ما برآورد ۳۰ میلیون تن تلفات و ضایعات و هدررفت این بخش را در طول زنجیره تامین داریم، در واقع نزدیک به سی درصد از تولیدات کشاورزی در کشور تبدیل به ضایعات می شود، که این عدد معادل غذای ۱۸ میلیون نفر است.

 منصوری ضمن بیان تاریخچه تولیدات کشاورزی در کشور گفت: ما در دهه چهل صادر کننده دام بودیم اما بعد از اصلاحات ارضی  و اتخاذ سیاست های مختلف در سال های پس از آن، ما به وارد کننده دام تبدیل شدیم.

وی ادامه داد: ما در کشور ۹۰۰ هزار تن گوشت قرمز و ۱۱ میلیون تن شیر تولید می کنیم.  این در حالی است که برای تامین شیر مورد نیاز کشور در مقطعی با سیاست آمیخته گری گاوهای وارداتی و گاوهای بومی مواجه شدیم. در واقع این سیاست در تضاد با امکانات داخلی کشور در بخش نهاده‌­های دامی بود و پس از اجرای این سیاست نیاز به واردات نهاده‌­های دامی در سال های اخیر به وجود آمد تا بتوانیم تولید شیر، مرغ و گوشت را درحد قابل قبولی نگهداریم.

 75 الی ۸۰ درصد هزینه های واحدهای تولیدی دامی مربوط به تامین خوراک دام است

منصوری گفت: ما برای تامین خوراک دام شیرده و غذای طیور نیز به تولیدات خارج از مرزها نیازمند هستیم. با وجود اینکه ۸۰ درصد زمین های زیر کشت برای کشت غلات استفاده می شود، باز با کمبود منابع در این بخش مواجه هستیم. نکته اساسی این است که واردات علوفه به دلیل حجم بالا و هزینه های حمل و نقل، صرفه اقتصادی ندارد و از سوی دیگر افزایش نرخ نهاده‌های دامی در سال های اخیر بسیار بالا رفته است. این هزینه ها بر روی قیمت تمام شده محصول تاثیر مستقیم دارد.

وی ضمن اشاره به اینکه اکثر نهاده های دامی در کشور تولید نمی شود، خاطر نشان کرد: ضرورت بهره وری در بخش کشاورزی یک اولویت است و این درحالی است که جمعیت روستایی و عشایری رو به سوی کاهش گذاشته است و در واقع جمعیت مولد محصولات دامی و کشاورزی در حال کاهش است. جالب است بدانید بر اساس داده های موجود ۷۵ الی ۸۰ درصد هزینه های هر واحد تولیدی در زمینه تولیدات دامی، بحث خوراک دام است و اگر مراتع با کیفیت بتواند این سهم را تامین کند هزینه تولید به شدت کنترل می شود.

منصوری ضمن اشاره به محدودیت های منابع آبی کشور خاطر نشان کرد: باید به سمت بهبود کیفیت مراتع حرکت کنیم و بهبود راندمان آبیاری را باید در نظر بگیریم. بسیاری بر این باورند ما تا ۵۰ درصد اضافی برداشت آب در بخش کشاورزی داریم و این عدد تنها با اجرای مدل های بهره وری منابع آبی قابل مدیریت خواهد بود.

منصوری با اشاره به اهمیت تغییر الگوی کشت ادامه داد: ما باید به سمت تغییر الگوی کشت حرکت کنیم. توجه به پسماندهای کشاورزی و باغداری و اهمیت بخش بهداشت و سلامت دام از اهمیت زیادی در کنترل بهره ورری در بخش کشاورزی و دامی برخوردار است. همچنین انتخاب ژنتیک درست دام ها نیز دارای اهمیت ویژه ای است که در تحقق مدل های بهره وری بخش کشاورزی و دامی می بایست مورد توجه قرار گیرد.

این پژوهشگر ارشد بخش کشاورزی در پایان سخنان خود افزود: ما با مدل های نوآورانه و دانش بنیان می توانیم بسیاری از نیازهای غذای دام ها را تامین کنیم و این مدل ها می توانند به امنیت غذایی کشور کمک شایانی کنند. 

در ادامه دکتر اکبر تقی‌­زاده، استاد دانشگاه تبریز و معاون اداری، مالی دانشگاه مراغه به عنوان سخنران دوم نشست ضمن اشاره به فرامین رهبر انقلاب در خصوص نقش دانشگاه ها و دانش بنیان ها در مقوله امنیت غذایی در بخش کشاورزی گفت: تمرکز ما مبتنی بر کاهش و قطع واردات نهاده­‌های دامی در کشور است.

وی ضمن اشاره به تجربیات خود در خصوص مدیریت ضایعات کشاورزی و تبدیل آن به نهاده­های دامی گفت: برای هر منطقه و هر ناحیه می شود از ضایعات کشاورزی همان منطقه با بهره وری بالای ۶۰ درصد برای تامین خوراک­های دامی استفاده کرد. غنی سازی ضایعات کشاورزی جهت استفاده بهتر دام می تواند ضامن امنیت غذایی و کاهش وابستگی کشور به واردات نهاده‌­های دامی باشد.

 تقی زاده با اشاره به وجود ۳۰ درصد ضایعات کشاورزی از کل تولیدات این بخش در کشور، خاطر نشان کرد: توجه بیشتر به دام پروری جهت استفاده بیشتر مردم از مواد پروتئینی از اهمیت ویژه ای برای کشور برخوردار است و این مهم نیازمند تامین آب است و با توجه به کمبود آب در کشور باید به سمت بهره وری محصولات گام برداریم. به صورت شفاف باید بتوانیم “کاه” را از یک غذای شکم پر کن برای دام با استفاده از روش های علمی به ماده ای سرشار و غنی برای غذای دام تبدیل کنیم و در این بخش نقش دانش بنیان ها بسیار تعیین کننده است.

وی ضمن اشاره به اهمیت بهره وری ضایعات کشاورزی در خصوص تولید خوراک دام خاطر نشان کرد:  قابلیت هضم ضایعات کشاورزی برای دام ها با روش های فناورانه از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

تقی زاده ادامه داد: با وجود یک میلیون تن ضایعات نیشکر در کشور می توانیم با استفاده از روش های بومی و داخلی، بخشی از خوراک دام را در کشور تامین کنیم. لذا با استفاده از روش های نوین تامین خوراک دام غنی شده حتی می شود از بیماری های دام نیز جلوگیری شود.

این استاد دانشگاه در پایان ضمن اشاره به نتایج مطالعات علمی انجام شده در خصوص استفاده از روش های مورد اشاره و تجربه های انجام شده در این زمینه گفت: ما بر اساس یافته های علمی با استفاده از این مدل های بومی در غنی سازی ضایعات کشاورزی و استفاده از این محصول به عنوان نهاده­های دامی می توانیم در قیمت تمام شده دام تاثیر کاهشی معنا داری داشته باشیم و از سوی دیگر نیاز واردات کشور به نهاده‌­های دامی را به شدت کاهش دهیم.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: تسنیم