1

خشکسالی دلیل شوک تولید محصولات اساسی کشاورزی در سال جاری/باید کشاورزی دانش بنیان شود

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران با تاکید بر اینکه کشور در حوزه کشاورزی با محدودیت‎های اقلیمی شدیدی هم مواجه است که در راس آن خشکی و خشکسالی قرار دارد، گفت: شوک تولید محصولات اساسی که امسال در خصوص محصولات راهبردی مواجه هستیم و خواهیم بود، مثالی روشن از وضعیت موجود از لحاط محدودیت‌های اقلیمی است و تنها راهکار برون رفت از محدودیت‌های اقلیمی توسل به علم و فناوری و توسعه عملی و کاربردی فناوری‌های نوین زیستی در قالب توسعه کشاورزی دانش بنیان خواهد بود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا؛ دکتر صابر گلکاری در آیین اختتامیه دوازدهمین همایش ملی و دوازدهمین کنگره بین المللی بیوتکنولوژی که به صورت آنلاین برگزار شد، افزود: پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به عنوان یکی از مجموعه‌های توانمند از نظر متخصصان و امکانات آزمایشگاهی در حوزه زیست فناوری کشاورزی و کاربردهای این فناوری در جهت بهبود سلامت محصولات غذایی و امنیت غذایی است.

وی بیوتکنولوژی متابولیت‌های ثانویه، زیست شناسی سامانه‌ها، فیزیولوژی مولکولی و کشت بافت را از دیگر حوزه‌های فعالیت این پژوهشگاه دانست و اظهار کرد: این پژوهشگاه در عمر حدود ۲۰ ساله خود دستاوردهای متنوعی را در زمینه‌های زراعی، باغی، صنایع غذایی، شیلات و ضایعات و پسماندها تحویل بهره وران و فعالان بخش خصوصی در حوزه کشاورزی کشور ارائه کرده است.

گلکاری تولید ارقام جدید مرکبات، انواع گرس‌ها، سالم سازی پایه‌های میوه، تولید هسته‌های عاری از ویروس و باکتری در درختان میوه، انگور و سیب زمینی، ایجاد لاین‌های والدینی برای حضور هیبرید در سبزیجات و تولید دانش فنی برای ریز ازدیادی در گونه‌های تجاری در محصولات مختلف از جمله خرما، عناب، زغال اخته، سماق و همچنین تولید واریته گیاهانی چون شیرین بیان با تولید متابولیت‌های هدف را از دیگر دستاوردهای این پژوهشگاه نام برد.

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی تولید مواد با ارزش افزوده بالا از طریق ریز جلبک‌ها را از دیگر دستاوردهای تحقیقاتی این پژوهشگاه عنوان کرد و یادآور شد: همچنین محققان این پژوهشگاه موفق به طراحی و تولید انواع بیوراکتورهای ارزان قیمت برای تولید انواع محصولات با ارزش افزوده بالا شدند.

وی با اشاره به دستاوردهای این پژوهشگاه در حوزه مهندسی ژنتیک، خاطر نشان کرد: تاکنون در این زمینه پروژه‌های متعددی برای محصولاتی مانند برنج، پنبه، سیب زمینی و گلرنگ با هدف ارتقای مقاومت در برابر آفات و بیماری‌ها، اجرایی شده است. تولید کمی و کیفی روغن نیز اجرایی شده است و اگر بتوانیم با توجه به مشکلات موجود این محصولات را تجاری سازی کنیم، اثربخشی فراوانی در کاهش هزینه‌های تولید، کاهش آلودگی‌های محیطی و افزایش تولید خواهد داشت.

گلکاری خاطر نشان کرد: درست است که کشور از لحاظ تولید امکانات متنوعی در حوزه کشاورزی در اختیار دارد، ولی در عین حال با محدودیت‎های اقلیمی شدیدی هم مواجه است که در راس آن خشکی و خشکسالی قرار دارد.

وی ایران را کشوری خشک و نیمه خشک توصیف کرد و گفت: این موضوع تازه نیست، بلکه وجود تکنیک قنات در کشور گواه این است که از دیرباز موضوع آب در کشور مهم بود و در کتیبه‌های تاریخی نیز شاهدیم که از خشکسالی به عنوان یکی از بلایای طبیعی ذکر شده و برای اجتناب از آن دعا شده است.

گلکاری اضافه کرد: به دلیل خشکسالی‌های مستمری که در دهه‌های اخیر داشتیم، آثار آن بیش از پیش در حوزه‌های مختلف در کشور ملموس شده است؛ چرا که در ۵ تا ۶ دهه اخیر حدود ۱۰۰ میلی‌متر از متوسط بارندگی سالانه کشور کاسته شده است و از متوسط بالای ۳۵۰ میلی‌متر به کمتر از ۲۵۰ میلی‌متر رسیده و در سال جاری نیز از این میزان نیز بیشتر کاهش داشته است.

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با بیان اینکه میزان بارندگی در برخی از نقاط کشور ۴۰ تا ۵۰ درصد نسبت به متوسط بارندگی سالانه کاهش داشته است، یادآور شد: این مساله در کنار افزایش دما و از دست دادن ۷۰ درصدی بارندگی بر اثر تبخیر و همچنین وجود مشکلاتی چون سیاست‌های نه چندان مناسب در زمینه حفاظت از منابع زیست محیطی، موجب شده که اکنون در شرایطی باشیم که ادامه تولید پایدار به طور عملی با مشکلاتی مواجه است.

وی خاطر نشان کرد: شوک تولید محصولات اساسی که امسال در خصوص محصولات راهبردی مواجه هستیم و خواهیم بود، مثالی روشن از وضعیت موجود از لحاظ محدودیت‌های اقلیمی است.

گلکاری تنها راهکار برون رفت از محدودیت‌های اقلیمی را توسل به علم و فناوری و توسعه عملی و کاربردی فناوری‌های نوین زیستی در قالب توسعه کشاورزی دانش بنیان در کشور دانست و یادآور شد: توسعه دانش بنیان کشاورزی است که می‌تواند ما را به ارتقای امنیت غذایی، افزایش پایدار تولید در شرایط فعلی برساند.

وی با اشاره به جایگاه و اهمیت بیوتکنولوژی در دنیا، گفت: گردش مالی حوزه مهندسی ژنتیک در دنیا سالیانه ۵۰ تا ۶۰ میلیارد دلار است و تخمین زده شده که این میزان در سال ۲۰۳۰ به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار در سال بالغ خواهد شد.

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ادامه داد: علاوه بر آن در شیوع بیماری کووید-۱۹ در دنیا، شاهد بودیم که واکسن‌هایی برای ایمنی زایی بدن در برابر کرونا موثرتر هستند که بر مبنای بیوتکنولوژی و سینتتیک مسنجر RNA ها تولید شده‌اند؛ سلول‌های سینتتیک مسنجر RNA ها، تولید پروتئین‌ها را در دریافت کننده هدایت می‌کند که این امر نشان دهنده اهمیت ورود به علم بیوتکنولوژی و مهارت در استفاده از ابزارهای بیوتکنولوژی است.

وی با تاکید بر اینکه بیوتکنولوژی مانند سایر علوم در حال پیشرفت است و تکنیک‌های بسیار جدیدی ابداع شده است که برخی از آنها امید بخش هستند، اظهار کرد: موضوع ویرایش ژنومی در زمینه گیاهان Novel genome-editing (دست ورزی ژنتیکی) از آن جمله این تکنیک‎ها است که ۵ تا ۶ کشور، گیاهانی که از این متد تولید شده‌اند و فرآیندهای معمول گیاهان تراریخته را مستثنی کردند که روزنه  بسیار امیدبخشی است و امیدواریم بتوانیم از این دریچه برای توسعه عملی استفاده کاربردی از محصولات بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک در کشور استفاده کنیم.

گلکاری ابراز امیدواری کرد که همزمانی برگزاری این رویداد مهم با آغاز تغییرات در راس قوه مجریه فرصتی را برای نگاه دوباره در زمینه توسعه و کاربرد فناوری‌های نوین و زیستی در کشور به ویژه در میان اندیشمندان و سیاستمداران در جهت حل معضلات کاربردی در بخش کشاورزی فراهم کند.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا




افزایش راندمان تولید قارچ خوراکی با راهکار محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی

دانش فنی تولید محرک رشد قارچ خوراکی که حاصل تحقیقات عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی است، طی قراردادی به یکی از بزرگترین واحدهای تولید بذر قارچ کشور منتقل شد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، قرارداد انتقال دانش فنی این محصول، به امضای دکتر نیراعظم خوش خلق سیما، رییس پژوهشگاه و مهندس حسینی حاجی آباد، مدیرعامل یکی از شرکت‌های فناور رسید.

طبق بررسی‌های انجام شده با استفاده از این مکمل که به بسترهای قارچ در زمان ریسه دوانی اضافه خواهد شد، راندمان تولید قارچ خوراکی در واحد سطح  بستر افزایش یافته و ضمن کاهش آلودگی‌ها در بستر قارچ، طعم و مزه محصول تولیدی بهبود می‌یابد.

دکتر اکرم صادقی، عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و مجری طرح با اشاره به واگذاری لیسانس غیرانحصاری تکثیر سویه میکروبی و روش تهیه فرمولاسیون محرک رشد قارچ خوراکی با استفاده از این سویه گفت: میکروارگانیسم‌های موجود در خاک، خصوصیات متفاوتی دارند که میکروارگانیسم شناسایی شده قادر است با تولید آنزیم‌های مختلف، روند هضم بستر سلولزی پرورش قارچ خوراکی را ارتقا داده و با تسهیل دسترسی قارچ به مواد مغذی روند رشد آن را افزایش دهد.

بر اساس اعلام روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، وی با اشاره به موفقیت فرمولاسیون تولیدی در مطالعات آزمایشگاهی و پایلوت اظهار گرد: با توجه به ارزش اقتصادی قارچ خوراکی و تأثیر این مکمل رشد در افزایش تولید آن،  فرمولاسیون ابداعی که مبتنی بر میکروارگانیسم‌های بومی است با استقبال صنعت به مرحله تجاری سازی رسیده است که امیدوارم با تولید انبوه این محصول، شاهد افزایش عملکرد در واحدهای پرورش قارچ های خوراکی در کشور باشیم.

سرویس خبری: کشاورزی




شیری که پرحاشیه شد!

شیر

چندی پیش خبری از سوی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی با عنوان “تولید شیر پروبیوتیکی که منجر به کاهش کلسترول می‌شود” منتشر شد که یکی از محققان در تماسی که با ایسنا داشت، با ارائه مستندات تائیدشده از سوی مراجع قانونی اعلام کرد تمام حقوق مادی و معنوی این طرح متعلق به وی است.

به گزارش اگروفودنیوز به نقل از ایسنا همزمان با برگزاری نمایشگاه زیست‌فناوری در شهریورماه امسال خبری با عنوان اختراع شیر پروبیوتیک از سوی عضو هیات علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منتشر شد.

پیرو انتشار این خبر مهندس باران مرتضوی، کارشناس ارشد میکروبیولوژی مواد غذایی، در تماسی با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) تاکید کرد که وی تنها دارنده سند این اختراع با عنوان “تولید شیر تخمیری پروبیوتیک و شیر تخمیری پروبیوتیک پری بیوتیکی” تایید شده از سوی دقیق‌ترین مراجع علمی و ثبت صادره از سوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در سال‌های گذشته است.

مرتضوی مالک رسمی عنوان اختراع شیر تخمیری پروبیوتیک و مجری طرح ، با اشاره به اجرای این تحقیقات گفت: پس از سال‌ها تجربه، مطالعه شبانه‌روزی، تحقیق، کار و آزمون با صرف هزینه زمانی و مالی شخصی نه تنها به دانش فنی تکنولوژی تولید فرآورده شیری “اسیدوفیلی” دسترسی پیدا کردم، بلکه برای اولین بار در ایران موفق به تولید شیر تخمیری “پروبیوتیک” و شیر تخمیری “پروبیوتیک پری بیوتیکی” شدم.

وی در شرح اختراع خود افزود: اختراعم قابلیت تولید با هر نوع شیر حیوانی، هر نوع پروبیوتیک و هر نوع پری بیوتیکی را دارد.

مجری طرح با تاکید بر اینکه در حال حاضر در جهان شرکت‌های محدودی بعضا با اسرار متفاوت تکنیکی-بالینی شیر اسیدوفیلی را انحصاری تولید کرده‌اند، ادامه داد: در این مطالعات توانستم به دانش کامل فنی آن نیز برای اولین بار در ایران به عنوان زیر مجموعه‌ای از اختراعم دست یابم.

به گفته این محقق، شیر اسیدوفیلی به فرآورده‌ای از شیر اطلاق می‌شود که عمدتا با شیر باز ترکیبی و پروبیوتیک‌های لاکتوباسیلوس تهیه می‌شود.

مرتضوی خاطر نشان کرد: هر تحقیق تکراری بر روی اثرات سلامت بخشی پروبیوتیک‌ها و محصولات پروبیوتیکی مانند اثر کاهندگی کلسترول یا فشار خون از نوع تحقیق بالینی بر روی محصولی است که قبلا اختراع شده است.

این محقق در این باره توضیح داد: ویژگی‌های عمومی مصرف مقادیر تعیین شده پروبیوتیک‌ها مانند اثرات پیشگیری-درمانی این نوع شیرها در انواع سرطان‌ها، کاهش کلسترول، کاهش فشار خون، تقویت سیستم ایمنی، درمان اسهال عفونی کودکان، افزایش عمر، کاهش دفعات سرماخوردگی بارها در جهان تحقیق و ثابت شده‌اند.

وی اضافه کرد: نکته حائز اهمیت آن است که پروبیوتیک‌ها ویژگی‌های اختصاصی دارند، مثلا “اگزالوباکتر”ها برای بیماران کلیوی مفید است.

مرتضوی ادامه داد: بر اساس تحقیقات مختلف، مصرف پروبیوتیک‌ها فقط در مقادیر CFU 6^10 – 8^10 می‌تواند دارای اثرات سلامت بخشی باشد و بر اساس مطالعاتم و آخرین پژوهش‌ها، محیط اسیدی معده، نمک‌های صفراوی و …  CFU 8^10 را در محصول نهایی توصیه می‌کنم.  مقادیر بیشتر طعم نامطلوبی به محصول می‌دهند.

وی با تاکید بر اینکه پروبیوتیک‌ها محدودیت مصرف دارند، اظهار کرد: به عنوان مثال به دلیل تقویت شدید سیستم ایمنی بدن توسط پروبیوتیک‌ها، بدن نسبت به عضو پیوندی واکنش دفاعی نشان می‌دهد، لذا بیماران پیوندی باید از مصرف محصولات پروبیوتیکی خودداری کنند.

این محقق حوزه میکروبیولوژی غذایی با تاکید بر اینکه برخی از پری بیوتیک‌ها عصاره‌های گیاهی هستند، یادآور شد: ولی بطور کلی پری بیوتیک‌ها نیز مانند پروبیوتیک‌ها دارای اثرات سلامت بخشی فراوانی هستند.

وی خاطر نشان کرد: از آنجا که بر اساس قوانین مالکیت فکری تولید، توزیع، استفاده و یا واگذاری، حق انحصاری مخترع صاحب سند اختراع است، از این رو هر گونه تعدی به حقوق مالکیت فکری مخترع و مولف، تخلف از قانون محسوب می‌شود.

این محقق از ثبت اختراع خود در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ایران در سال‌های گذشته خبر داد و گفت: به عنوان تنها مالک انحصاری تولید، توزیع، استفاده و یا واگذاری این محصول سلامت بخش و سودآور، به دنبال سرمایه گذار برای تولید انبوه آن هستم که البته پیشنهاداتی در این زمینه ارائه شده و در حال بررسی پیشنهادات سرمایه‌گذاران هستم.




با حکم وزیر جهاد کشاورزی رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی منصوب شد

به گزارش اگروفودنیوز به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت جهاد کشاورزی، نیراعظم خوش خلق سیما با حکم محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی به عنوان رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی منصوب شد.

در این حکم محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی خطاب به نیراعظم خوش خلق سیما آمده است: با توجه به مصوبه مورخ ۲۵-۴-۹۶ شورای آموزش عالی و ایجاد پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، به موجب این حکم سرکارعالی به سمت «رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی» منصوب می شوید.

امید است با هماهنگی و همکاری سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی،معاونت‌های تخصصی وزارتخانه و سایر موسسات و مراکز تحقیقاتی نسبت به تدوین اساسنامه پژوهشگاه و راه‌اندازی پژوهشکده‌ها، در رشد و توسعه فناوری نوین کشاورزی در کشور و ترویج آن گام های موثری بردارید.

خانم دکتر خوش خلق سیما، عضو هیات علمی (دانشیار پایه ۲۲) پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی که دوره کارشناسی مهندسی کشاورزی را از دانشگاه ارومیه (سال۱۳۵۹)، کارشناسی ارشد تغذیه گیاهی را از دانشگاه هیروشیما، ژاپن (سال۱۳۷۱) و دکترای فیزیولوژی ملکولی گیاهان را از دانشگاه هیروشیما، ژاپن (سال۱۳۷۷) اخذ کرده است.

وی پیش از این، رییس پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی بوده است.




تولید شیر پروبیوتیک پیشگیری‌کننده از عفونت‌های دستگاه گوارش در کشور

محققان پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی برای نخستین بار در کشور موفق به تولید شیر پروبیوتیک شدند که ضمن پایین بودن کلسترول آن در پیشگیری از عفونت‌های دستگاه گوارشی موثر است.

به گزارش ایسنا، دکتر محمدامین حجازی، عضو هیات علمی پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی و مجری طرح در این باره اظهار کرد: در شیر تخمیری پروبیوتیک که با استفاده از استارترهای بومی تولید شده، میزان کلسترول ۵۰ درصد کمتر از  شیر کامل است و میزان نمک آن هم ۸۰ درصد کمتر از نوشیدنی‌های تخمیری رایج است. برخورداری از باکتری‌های پروبیوتیک با قابلیت کاهش کلسترول و تولیدکننده باکتریوسین از جمله ویژگی‌های شیر تخمیری پروبیوتیک است.

وی تنظیم کلسترول خون، جلوگیری از عفونت‌های سیستم گوارش و تقویت سیستم ایمنی بدن را از فواید استفاده از این محصول عنوان کرد.

حجازی گفت: شیر تخمیری پروبیوتیک برای افراد حساس به لاکتوز شیر، بیماران قلبی به دلیل کم نمک بودن و افراد با فشار خون بالا بسیار قابل استفاده است.

به گفته وی، شیر کامل گاو، گونه‌های مختلف لاکتوباسیل پروبیوتیک بومی، عصاره گیاهان دارویی، نمک تصفیه شده ۲ درصد (که ۸۰ درصد کمتر از نوشیدنی‌های تخمیری رایج است) ترکیبات این محصول را تشکیل می‌دهد.

بر اساس این گزارش، این دستاورد در نمایشگاه زیست‌فناوری که از ۲۷ شهریور ماه جاری در محل مصلای امام خمینی (ره) تهران آغاز به کار کرده و تا امروز ۲۹ شهریورماه ادامه دارد، رونمایی شد.