رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران با بیان اینکه ایران حدود ۷۰ سال وارد کننده بذر سالم سیب زمینی بود که سالانه حدود سه میلیون دلار برای این خرید هزینه می‌کردیم؛ گفت: با تلاش متخصصان این پژوهشگاه، فناوری تولید این بذر ایجاد و به ۲۵ شرکت دانش بنیان منتقل شد و در نهایت این اقدامات به خودکفایی کشور در این حوزه منتهی شد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا؛ غلامرضا صالحی جوزانی با اشاره به انعقاد ۲۲ قرارداد انتقال فناوری و پروژه سفارشی با بخش خصوصی اظهار کرد: قراردادهای منعقد شده با بهترین شرکت‌های خصوصی و دانش بنیان کشور که در زمینه فناوری‌های کشاورزی فعال هستند، بوده است.

وی ادامه داد: این پژوهشگاه در حال حاضر با ۲۵ شرکت خصوصی در حوزه‌های مختلف قرارداد منعقد کرده و طبق برآوردهای صورت گرفته تا سال ۱۴۰۴ در دل شبکه‌ای از ۶۰ شرکت دانش بنیان قرار می‌گیریم.

این مسئول با اشاره به اینکه فعالیت این پژوهشگاه بدون شرکت‌های دانش بنیان معنایی ندارد، توضیح داد: از آنجایی که فناوری‌های پژوهشگاه مستقیم وارد مزرعه نمی‌شود، حتما باید شرکت‌های دانش بنیانی باشند که تولیدات ما را تجاری سازی کنند که این یعنی اشتغالزایی و ارزش آفرینی در کشور.

وی با بیان اینکه طی دو دهه گذشته ۱۰ فناوری این پژوهشگاه وارد عرصه کشاورزی شده؛ گفت: این فناوری‌ها ۲۲۰ میلیون دلار ارزش آفرینی و صرفه جویی ارزی داشته اند.

صالحی جوزانی ابراز کرد: این مجموعه به دنبال خودکفایی کشور در بسیاری از نهاده های کشاورزی است تا از این طریق از خروج سالانه مقادیر زیادی ارز جلوگیری کند.

وی ادامه داد: ایران حدود ۷۰ سال وارد کننده بذر سالم سیب زمینی بود که سالانه حدود سه میلیون دلار برای این خرید هزینه می‌کردیم.

وی گفت: با تلاش متخصصان این پژوهشگاه، فناوری تولید این بذر ایجاد و به ۲۵ شرکت دانش بنیان منتقل شد و در نهایت این اقدامات به خودکفایی کشور در این حوزه منتهی شد.

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران افزود: در حال حاضر سالانه ۲۰ رقم بذر سالم سازی شده سیب زمینی در پژوهشگاه اصفهان ما تولید می‌شود و در اختیار شرکت‌های دانش بنیان قرار میگیرد.

وی ادامه داد: اگر بحث تحریم و موانع ارتباطات بین الملل نباشد در حال حاضر قابلیت صادرات مقادیر زیادی سیب زمینی به سایر کشورها وجود دارد.

وی ادامه داد: بیشترین سطح زیر کشت سیب زمینی در کشور در سال ۸۵-۸۶ بوده و در حال حاضر علی رغم این که ۲۰ هزار هکتار از این سطح کم شده؛ میزان تولید از ۳.۵ میلیون تن در سال به ۵.۵ میلیون تن رسیده  و مصرف آب هم ۷۰۰ میلیون متر مکعب کم شده است.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی گفت: با عرضه فرمولاسیون‌های جدید و تجاری سازی زیست مهارگرهای گیاهی ابداعی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی مزارع سبزتر می‌شوند.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا؛ دکتر غلامرضا صالحی جوزانی گفت:‌ تلاش‌های ۱۵ ساله در پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در راستای دستیابی به عوامل مهارگر زیستی بیمارگرهای گیاهی و محرک رشدی با منشاء قارچ تریکودرما، به کسب دانش فنی و فروش آن به بخش خصوصی منجر شد و در حال حاضر در بیش از ۲۰  هزار هکتار مزارع و باغات استفاده می‌شود.

صالحی جوزانی افزود: با تجاری سازی و عرضه فرمولاسیون‌های ابداعی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در زمینه فراورده‌های زیستی محرک رشد گیاه و مهارگر عوامل  بیماری‌های گیاهی مبتنی بر سویه‌های بومی قارچ تریکودرما، ضمن جلوگیری از خسارات سنگین ناشی از عوامل بیمارگر گیاهی به مزارع کشاورزی، از ورود مقادیر انبوهی از بقایای خطرناک سموم و کودهای شیمیایی به محیط زیست جلوگیری می‌شود.

وی اظهار کرد: برای کنترل عوامل بیمارگر گیاهی که خسارتی حدود ۳۵ تا ۵۰ درصد به تولید کنندگان وارد می کنند، سالانه حدود ۲۵ هزار تن انواع سموم شیمیایی آفتکش و سه میلیون تن کود شیمیایی در مزارع، گلخانه‌ها و باغ‌های کشور مصرف می‌شود. با توجه به عوارض و مشکلات مصرف زیاد سموم و کودهای شیمیایی، دانشمندان در تلاش  هستند، روش‌های کنترل بیولوژیک را جایگزین بخشی از مصرف نهاده‌های شیمیایی کنند.

دکتر صالحی جوزانی ادامه داد: روش‌های کنترل بیولوژیک ضمن اینکه سالم‌تر و ایمن‌تر از روش‌های شیمیایی است از دوام بیشتری برخوردار بوده و تاثیر بسیار کمی بر تعادل اکولوژیکی محیط دارند.

وی با اشاره به بازار بزرگ و رو به گسترش عوامل کنترل زیستی و محرک‌های زیستی اظهار کرد: قارچ تریکودرما از جمله موفق ترین عوامل کنترل زیستی بیماری‌های گیاهی است. قارچ تریکودرما با داشتن خاصیت ضد قارچی شدید علیه بسیاری از قارچ‌های بیماری‌زای گیاهی از جمله فوزاریوم‌ها، رایزوکت‌ونیا، فایتوفترا، آلترناریا و پیتیوم، حدود ۶۰ درصد از بازار جهانی محصولات تجاری قارچی کنترل زیستی را به خود اختصاص داده است. این قارچ با ترشح آنتی بیوتیک‌ها، آنزیم‌ها و همچنین پارازیتیسم باعث متلاشی شدن هیف‌ها و اختلالات فیزیولوژیکی در قارچ‌های بیماری‌زای گیاهی می‌شود.

دکتر صالحی جوزانی تصریح کرد: این قارچ به سهولت روی پس مانده‌های گیاهی قابل دسترس و ارزان تکثیر شده و پس از وارد شدن در خاک به خوبی در خاک استقرار پیدا می‌کند. مناسب بودن برای تولید صنعتی، سازگاری با صنعت تخمیر و امکان کاربرد در کنترل تلفیقی از دیگر برتری‌های این قارچ نسبت به سایر آنتاگونیست‌ها است.

وی در خصوص روند دستیابی محققان پژوهشگاه به عوامل بیوکنترلی و محرک رشدی با منشاء قارچ تریکودرما گفت: نخستین گام برای ایجاد تولیدات موفق بر پایه میکروارگانیسم‌ها یافتن و خالص سازی میکروارگانیسم بومی متناسب با شرایط اکولوژیکی آن منطقه است،  زیرا میکرو ارگانیسم‌های بومی قدرت سازگاری بهتر و بیشتری به منطقه و نیچ طبیعی خود دارند؛ لذا برای دستیابی به فراورده زیستی محرک رشد مبتنی بر  تریکودرمای مناسب بومی ، حدود ۶۰۰ جدایه قارچ تریکودرما از مناطق مختلف ایران جمع آوری، خالص سازی و شناسایی شد.

وی افزود: در ادامه جهت بررسی اثرات ضد میکروبی جدایه‌های تریکودرما بر بیمارگرهای مهم گیاهی، تقابل بین جدایه‌های تریکودرما و تعدادی از بیمارگرهای مهم گیاهی انجام شد. تست‌های گلخانه‌ای و مزرعه‌ای فرمولاسیون به دست آمده حاکی از کارایی ۸۰ تا ۱۰۰ درصدی آن  علیه عوامل بیمارگر گیاهی بود. علاوه بر آن با مصرف این محصول عملکرد در سطح گلخانه و مزرعه ۲۰ تا ۴۰ درصد افزایش یافت که نشان از اثربخشی آن در کاهش میزان کود شیمیایی مصرفی توسط کشاورزان دارد.

به گفته رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی از جمله دستاوردها و مزایای تولید محرک رشد مبتنی  بر تریکودرما، کاهش میزان مصرف سموم و کودهای شیمیایی، توان محرک رشدی و کنترل بیمارگرهای گیاهی به شکل توامان، امکان استفاده این فرمولاسیون در شرایط آب و هوایی و گیاهان مختلف، کنترل زیستی طیف وسیعی از بیماری‌های گیاهی، افزایش توان تحمل تنش خشکی، افزایش فاکتورهای رشدی گیاه و افزایش زنده مانی نهال‌های منتقل شده به عرصه، کاهش تولید پسابهای آلوده و کاهش تخریب محیط زیست و استفاده  بهینه از ضایعات کشاورزی است.

گفتنی است این پروژه تحقیقاتی حاصل ۱۷ سال تلاش تیم تحقیقاتی بخش بیوتکنولوژی میکروبی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی است که با مسوولیت دکتر مژگان کوثری عضو هیات علمی این بخش  تحقیقاتی به انجام رسیده است.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی از طراحی کیت‌های تشخیص سریع نیترات، نیتریت و آمونیاک در محصولات کشاورزی توسط این پژوهشگاه خبر داد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا، دکتر غلامرضا صالحی جوزانی در نشست خبری که در پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در کرج برگزار شد، با اشاره به چالش‌های مهم بخش کشاورزی و منابع طبیعی کشور تا سال ۲۰۵۰ (۱۴۳۰) گفت:  تا سال ۱۴۳۰ هجری شمسی (۲۰۵۰ میلادی) ما شاهد تغییرات شدیدتر اقلیمی در سطح جهانی و کشور خواهیم بود و اهمیت تامین غذایی دو چندان خواهد شد.

وی ادامه داد: با توجه به چالش­های متعدد حوزه کشاورزی در دنیا و ایران از قبیل تغییر اقلیم، گرما، خشکی و کم آبی، شوری، آفات و بیماری­ها و افزایش گازهای گلخانه­ای، پیش ­بینی می­ شود تا سال ۲۰۵۰، فناوری­های خاص محیط زیست دوستانه که عمدتا زیرمجموعه یا مرتبط با بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی هستند،  نقش اساسی در توسعه و تحول بخش کشاورزی دنیا بازی کنند.

وی خاطرنشان کرد: این فناوری­ها شامل اصلاح ژنتیکی مبتنی بر ژنوم و ویرایش ژنی، مهندسی ژنتیک، بیوانفورماتیک و ابرداده ها، کشاورزی در فضای بسته (کشاورزی عمودی، بیوراکتورهای یک بار مصرف، هیدروپونیک، ایروپونیک و آکواپونیک)، کشاورزی با آب دریا، کشاورزی در بیابان، گوشت مصنوعی، پرینتر سه بعدی، نانوتکنولوژی، ریزجلبک­ها، پلتفرم بلاکچین (ارز دیجیتال)، کشاورزی دقیق و هوشمند، پهپادها، فراورده­های زیستی، هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء می­باشند.

وی در خصوص سابقه، ساختار و نوع فعالیت‌های  پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، گفت: پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی از سال ۱۳۷۹ با هدف توسعه فناوری­های نوین کشاورزی و استفاده از این فناوری در رفع چالش­های بخش کشاورزی تاسیس شد. پژوهشگاه در حال حاضر دارای چهار پژوهشکده در استان های البرز (پژوهشکده فناوری های نوین کشاورزی)، اصفهان (پژوهشکده متابولیت های ثانویه)، آذربایجان شرقی (پژوهشکده بیوتکنولوژی صنایع غذایی) و گیلان (پژوهشکده بیوتکنولوژی جانوری) است.

صالحی بیان کرد: تقریبا مهمترین فناوری های مرز علم دنیا از قبیل مهندسی ژنتیک، ویرایش ژنوم و مهندسی ژنتیک، امیکس ها، زیست شناسی سامانه ها و بیوانفورماتیک، نانوفناوری، کشاورزی در فضای بسته و بیوراکتورها، ریزجلبکها و بیوتکنولوژی میکروبی و …. در پژوهشگاه انجام می شود.  پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در مدت ۲۳ سال سابقه خود با توجه به وجود محققین تراز اول در سطح ملی و بین المللی و زیرساخت به روز توانسته است اثربخشی بسیار موثری در رفع چالش­های بخش کشاورزی و ارتقاء جایگاه علمی کشور در سطح بین المللی در زمینه فناوری های نوین کشاورزی داشته باشد. در حال حاضر پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی قلب تپنده فناوری­های نوین کشاورزی کشور بوده و به عنوان یکی از بالنده ­ترین و موثرترین واحدهای پژوهشی در سطح کشور و منطقه شناخته می­شود.  

وی در پاسخ به اینکه اثربخشی پژوهشگاه در توسعه فناوری­های نوین،  رفع چالش­های بخش کشاورزی و مسئولیت های ملی و حاکمیتی کشاورزی چه بوده است؛ گفت: طی حدود دو دهه فعالیت پژوهشگاه ۷۰ فناوری قابل تجاری سازی به دست آمده است که بخشی از آنها تا  ابتدای سال جاری در قالب  ۳۵ قرارداد انتقال فناوری به بخش خصوصی منتقل شده و اثربخشی قابل توجهی در بخش کشاورزی داشته­اند. برخی از فناوری‌های راه یافته به عرصه کشاورزی در حدود ۲۰۵ هزار هکتار از اراضی زراعی کشور استفاده شده‌ و سالانه بالغ بر ۱۷۵ میلیون دلار از محل صرفه جویی ارزی با افزایش ارزش افزوده عاید کشاورزی کشور کرده‌اند. انتقال فناوری و تولید صنعتی پروبیوتیک های دام، طیور و آبزیان، انتقال فناوری و تولید تجاری کودهای زیستی مبتنی بر تریکودرما، تولید تجاری و سریع بیوکمپوست به عنوان کود آلی از پسماندهای نیشکر،  کشت بافت و سالم سازی ارقام نیشکر از طریق کشت بافت، تولید بذر سالم (مینی تیوبر) سیب زمینی و تولید تجاری پایه های کشت بافتی سیب مالینگ بوده است.

تجاری سازی دانش فنی تولید پروبیوتیک های بومی دام، طیور و آبزیان

صالحی افزود: سالیان سال است که تولید و استفاده از پروبیوتیک­ها برای افزایش عملکرد تولید و افزایش سلامت دام، طیور و آبزیان در صنعت دامپروری دنیا و کشور جا افتاده است. متاسفانه تا  یک دهه پیش کشور ما وارد کننده این پروبیوتیک­ها بود به نحوی که سالیانه چندین میلیون دلار انواع پروبیوتیک های دام، طیور و آبزیان (تا حدود ۱۰ میلیون دلار در سال) در جهت افزایش تولید و افزایش سلامت دام، طیور و آبزیان وارد کشور می ­شد. خوشبختانه با ایجاد و گسترش شرکت­های دانش بنیان فعال در این حوزه در کشور در حال حاضر واردات پروبیوتیک­های دام، طیور و آبزیان به کشور تقریبا نزدیک به صفر شده است.

وی ادامه داد: پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی از حدود ۱۵ سال قبل اقدام به جداسازی، ارزیابی و بهینه سازی تولید پروبیوتیک های بومی برای صنعت دام، طیور و آبزیان نمود و دانش فنی حاصله را به شرکت فناوری زیستی طبیعت گرا منتقل نمود و خوشبختانه شرکت مذکور با تلفیق دانش فنی موجود خود  با دانش فنی منتقل شده از پژوهشگاه، توانست تولید تجاری فرمولاسیون های مختلف پروبیوتیک دام، طیور و آبزیان را استارت بزند و در حال حاضر به عنوان  یکی از پیشروترین شرکت­ها در حوزه تولید پروبیوتیک دام،  طیور و آبزیان در کشور شناخته  و سهم قابل توجهی از بازار پروبیوتیک کشور را دارا است.

وی ادامه داد: در حال حاضر این شرکت بیش از ۲۰ نوع محصول پروبیوتیک دام، طیور و آبزیان در شرکت به میزان سالانه بیش از ۵۰۰ تن و به ارزش بیش از ۵۰۰ میلیارد ریال تولید می شود که سهم قابل توجهی از بازار تولیدات پروبیوتیک دامی کشور را شامل می شود.  با توجه به اثربخشی بسیار زیاد این پروبیوتیک­ها در افزایش میزان تولید گوشت مرغ، افزایش سلامت مرغ و کاهش مصرف خوراک طیور به دلیل بهبود ضریب تبدیل، سالیانه درآمد کشاورزان به میزان حداقل ۱۰ هزار میلیارد ریال افزایش می یابد و از همه مهمتر مصرف آنتی بیوتیک ها نیز به میزان قابل توجهی کاهش می یابد که موجب تولید گوشت مرغ سالم برای مردم می شود.     

تولید صنعتی کود زیستی مبتنی بر قارچ تریکودرما منتقل شده به بخش خصوصی

این مسئول ادامه داد: یکی از مهمترین محصولات زیست فناوری در سطح جهانی کودهای زیستی هستند که به عنوان جایگزین کودهای شیمیایی تولید و مصرف آنها رو به گسترش بوده و در حال حاضر بازار آنها به حدود ۲ میلیارد دلار رسیده است. پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در چند سال گذشته به دانش فنی تولید کود زیستی مبتنی بر قارچ تریکودرما رسید و این دانش فنی به شرکت بخش خصوصی منتقل شد که در حال حاضر سالانه حدود ۲۰ هزار بسته از این کود تولید و در سطح ۲۰ هزار هکتار مصرف می­شود. گزارشات کشاورزان نشان داده است که این محصول باعث کنترل بسیاری از عوامل بیماریزا  شده و منجر به افزایش عملکرد محصولات باغی و زراعی حداقل به میزان ۲۰ درصد شده است.   

اجرای برنامه خودکفایی تولید غده بذری سیب زمینی عاری از ویروس

رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی خاطرنشان کرد: تا حدود ۱۵ سال پیش ایران حدود ۷۰ سال  وارد کننده بذر سالم (مینی تیوبر) سیب زمینی از خارج از کشور بود  که منجر به خروج  سالانه حدود سه میلیون دلار ارز از کشور می‌شد. پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی دانش فنی تولید ریز غده سیب زمینی را از طریق کشت بافت به دست آورد و زنجیره تولید بذر سالم را با ما مشارکت  مراجع ذی صلاح و سایر موسسات تحقیقاتی و بخش خصوصی تکمیل نمود و دانش فنی به شرکت های دانش بنیان خصوصی منتقل شد و در حال حاضر در این زمینه خودکفا هستیم.

وی گفت: هر ساله پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی سالم سازی هسته های اولیه حدود ۱۹ رقم سیب زمینی را تهیه و شش هزار گیاهچه بدست آمده  را در اختیار شرکت های متقاضی (حدود ۲۲ شرکت) قرار می دهد. در نتیجه این زنجیره حدود ۳۰ میلیون مینی تیوبر (ریز غده) تولید و نهایتا کلاس های مختلف بذری تولید و در اختیار کشاورزان پیشرو قرار داده می شود. میزان صرفه جویی ارزی حاصل از خودکفایی در این زمینه حدود ۵۰ میلیون دلار طی ۱۵ سال گذشته بوده است. از طرف دیگر با گسترش استفاده از بذر سالم سیب زمینی ضمن جلوگیری از ورود آفات و بیماری های قرنطینه ای، علی رغم کاهش سطح زیر کشت سیب زمینی به کشور شاهد افزایش عملکرد و تولید سیب زمینی در کشور بوده ایم. سطح زیر کشت از ۱۶۰ هزار هکتار  به ۱۴۰ هزار هکتار و تولید از ۲۱ تن به ۴۰ تن رسیده است؛ به عبارتی دیگر با هر متر مکعب آب  ۳ کیلو تولید می شد که الان بیش از ۵ کیلو رسیده است.

انتقال پروتکل تولید کشت بافتی پایه های مالینگ سیب درختی

وی در ادامه افزود: میانگین تولید سیب درختی در هکتار در کشور حدود ۲۰ تن در هکتار است این در حالیست که میانگین جهانی حدود ۳۵ تا ۴۰ تن در هکتار و در برخی کشورها تا ۸۰ تن در هکتار هم گزارش شده است. یکی از مهمترین معضلات باغات کشور، استفاده از ارقام پا بلند و با عملکرد پایین بوده است. یکی از مهمترین عوامل افزایش تولید در باغات سیب استفاده از  پایه های پاکوتاه کننده مثل سیب مالینگ مرتون است.  با استفاده از این پایه ها و پیاده سازی اصول باغ داری علمی می ­توان میزان تولید را ۲-۳ برابر افزایش داد. پژوهشگاه بیوتکنولوژی با دستیابی به دانش فنی تکثیر کشت بافتی پایه های مالینگ مرتون و انتقال آن با ۴ شرکت خصوصی توانست استفاده از این پایه ها را به سرعت در کشور گسترش دهد و در طی چند سال حدود یک میلیون نهال کشت بافتی از این فناوری تهیه شد و در باغات کشور کشت شد. برآوردهای اولیه نشان از افزایش تولید در باغات اشاره شده به میزان حداقل دو برابری دارد. نهال های بدست آمده در سطح حدود ۲۰ هزار هکتار کشت شده ­اند که منجر به افزایش تولید تا حدود ۴۰۰ هزار تن در سال معادل ۱۲۰ میلیون دلار را دارند.     

تجاری سازی دانش فنی تولید سریع بیوکمپوست از پسماندهای نیشکر

این مسئول ادامه داد: یکی از این همکاری ها توسعه مشترک دانش فنی تولید کمپوست از باگاس و سرشاخه های نیشکر بوده است. سالانه حدود ۲.۵ میلیون تن باگاس و ۱.۵ میلیون تن سرشاخه در صنعت نیشکر تولید می شود که قابلیت استفاده برای تولید فراورده های مختلف را دارند. خوشبختانه با شکل گیری دانش فنی تولید کمپوست از این پسماندها در کشت و صنعت های نیشکر و با استفاده از خروجی کار مشترک صورت گرفته با پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در حال حاضر چندین هزار تن کمپوست از باگاس و سرشاخه نیشکر در کشت و صنعت های نیشکر تولید می شود که ضمن کاهش آلودگی های زیست محیطی ناشی از مصرف کودهای شیمیایی، از نظر اقتصادی نیز هزینه مصرف کودهای شیمیایی در مزارع نیشکر به شکل معنی داری کاهش می یابد. 

تجاری سازی دانش فنی کشت بافت و سالم سازی ارقام مختلف تجاری نیشکر

وی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات مهم ارقام نیشکر، سالم نبودن هسته اولیه ارقام و اختلاط ارقام با هم است که گاهی منجر به کاهش معنی دار عیار قند تولیدی از نیشکر و خسارت اقتصادی حداقل ۵ درصدی می شود.  خوشبختانه با همکاری صورت گرفته موسسه تحقیقات و آموزش نیشکر با پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی طی سالیان گذشته، زیرساخت تولید کشت بافت و ایجاد هسته های اولیه سالم برای ارقام مختلف نیشکر ایجاد شده، پروتکل تکثیر کشت بافتی و سالم سازی ارقام توسعه پیدا کرده و در حال حاضر زنجیره ارزش و تولید هسته و قلمه اولیه سالم ارقام در صنعت نیشکر شکل گرفته است که ارزش اقتصادی بسیار بالایی را برای کشت و صنعت ها ایجاد می­ کند به نحوی که حداقل خسارت ناشی از اختلاط ارقام حداقل ۵ میلیون تومان در هکتار کاهش یافته است که مجموعا سالیانه می تواند این کاهش خسارت به میزان ۶۰۰۰ میلیارد ریال برسد (مجموع ۱۲۰ هزار هکتار). امیدواریم با ادامه همکاری ها و هم افزایی ها بین شرکت توسعه نیشکر و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی شاهد پیشرفت های چشمگیرتر در صنعت نیشکر کشور باشیم.

مسئولیت های ملی و حاکمیتی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی

وی در بخش دیگری از این نشست خبری خاطرنشان کرد: پژوهشگاه در کنار اجرای برنامه های تحقیقاتی اولویت دار برای بخش کشاورزی، چندین مسئولیت ملی و حاکمیتی را برعهده دارد که اهمیت بسیار زیادی در تامین امنیت غذایی و سلامت محصولات کشاورزی کشور دارد.

پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به عنوان آزمایشگاه مرجع ردیابی تراریختگی خوراک دام وارداتی به کشور

صالحی اظهار کرد: سالانه حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون تن ذرت به عنوان خوراک دام وارد کشور می شود که بخشی از آن تراریخته است. بررسی تراریخته بودن یا نبودن و در صورتی که تراریخته باشد یکی از موارد مهم در تامین امنیت غذایی کشور و سلامت نهاده های وارداتی است. در این راستا با توجه به تجربیات و توانمندی های علمی و فناورانه پژوهشگاه، خوشبختانه پژوهشگاه به عنوان آزمایشگاه مرجع وزارت جهاد کشاورزی فعالیت دارد و بمنظور تسریع فرایند بررسی و ردیابی، با همکاری سایر مراکز تحقیقاتی در استان های مرزی نسبت به ایجاد چهار آزمایشگاه همکار در صفی آباد دزفول، اهواز، رشت و کرج اقدام کرده است.

وی افزود: در کنار این موضوع اخیرا صادرکنندگان محصولات کشاورزی و خوراک آبزیان به خارج از کشور نیز نیاز به ارائه گواهی عدم تراریختگی و یا گواهی نوع تراریختگی دارند و لذا پژوهشگاه اقدام به بهینه سازی پروتکل ارزیابی و ردیابی تراریختگی در خوراک آبزیان صادراتی نموده است که با همکاری انجمن صنفی  تولیدکنندگان خوراک آبزیان انجام شده است و انشاالله در این راستا خدمات به صادر کنندگان صورت خواهد گرفت.

پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به عنوان آزمایشگاه مرجع و کارگزار ارزیابی محصولات حاصل از نانوفناوری کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی

وی ادامه داد:  با توجه به اهمیت روزافزون فناوری نانو در تولید محصولات و نهاده های با کارایی بالا مثل نانوکودها، نانوسموم آفتکش، بسته بندی محصولات غذایی مبتنی بر نانوفناوری، و نانوسنسورها، لازم است ارزیابی کیفی، کارایی و ایمنی این محصولات توسط ناظر صورت پذیرد. در این راستا پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در حال حاضر به عنوان آزمایشگاه مرجع و کارگزار ارزیابی محصولات مبتنی بر فناوری نانو در  کنار کمیته فناوری نانو وزارت جهاد کشاورزی فعالیت می کند. در این راستا پژوهشگاه همکاری های بسیار خوبی را با شرکت های دانش بنیان تولید کننده نانومواد کشاورزی شروع کرده است.

فعالیت پژوهشگاه به عنوان مرجع ملی ایمنی زیستی دبیرخانه پروتکل کارتاهنا

این مسئول خاطرنشان کرد: همچنین این پژوهشگاه با توجه به تجربیات ارزنده خود در زمینه محصولات تراریخته و ایمنی زیستی، به عنوان مرجع ملی ایمنی زیستی محصولات تراریخته در ارتباط با دبیرخانه پروتکل ایمنی زیستی “کارتاهنا” فعالیت می کند و عملا به عنوان بازوی تخصصی کشور در زمینه استاندارد سازی و تهیه پیش ­نویس­های مقررات مربوط به ایمنی زیستی و همچنین ارائه گزارش به مراجع ملی و بین­ المللی نقش اثر گذاری دارد.  

وی در خصوص سایر دستاوردهای این پژوهشگاه عنوان کرد: انتقال فناوری تکثیر ریزازدیادی خرمای مجول به بخش خصوصی (میزان عملکرد دو برابر و قیمت هم حداقل ۵ برابر؛ در صورتیکه ۲۰ درصد سطح زیر کشت کشور را بگیرد (۵۰ هزار هکتار)، می تواند ۱۷۵ هزار میلیارد تومان ارزش افزوده ایجاد نماید)، دستیابی به فرمولاسیون باکتری های افزاینده کیفیت و ماندگاری سیلوی علوفه ذرت (۱۰ میلیون تن ذرت علوفه ای در سال در کشور تولید می شود که حدود ۲۰ درصد آن در اثر فساد هوازی از بین می رود؛ با تجاری سازی این دستاورد امکان کاهش حداقل ۱۰ درصدی این ضایعات است و می توان حداقل ۳۰۰۰ میلیارد تومان ارزش ریالی را حفظ کرد)، معرفی رقم جدید لیمو ترش مقاوم به جاروک لیمو ترش که مراحل تجاری سازی خود را طی می‌کند، طراحی کیت‌های تشخیص سریع نیترات، نیتریت و آمونیاک در محصولات کشاورزی و ایجاد چراگاه های دست کاشت با استفاده گراس­های ­علوفه ای (امکان تولید ۷ تن ماده خشک علوفه در مراتع بدون نیاز به آبیاری ) از جمله این دستاوردهاست.

جایگاه علمی پژوهشگاه در سطح ملی و بین المللی

صالحی در ادامه خاطرنشان کرد: محققین پژوهشگاه با انتشار بیش از ۳۰۰۰ مقاله علمی در مجلات معتبر بین ­المللی و ملی، انتشار بیش از ۲۰ کتاب انگلیسی و فارسی در انتشارات معتبر بین ­المللی و ملی و ثبت اختراعات متعدد  توانسته ­­اند جوایز مختلف ملی و بین­ المللی را نیز اخذ نمایند. پژوهشگاه در حال حاضر به عنوان کانون شبکه بیوتکنولوژی کشاورزی کشورهای عضو اکو شناخته می­‌شود.

 خبرهای خوش پژوهشگاه در سال مهار تورم و رشد تولید چیست؟

وی تصریح کرد: پژوهشگاه در راستای افزایش اثربخشی خود در بخش کشاورزی، برنامه  راهبردی ۴ ساله خود را با توجه به اسناد بالا دستی و ظرفیت های موجود تدوین نموده است. در این برنامه رویکردهای اصلی تمرکز بر اثربخشی در رفع چالش های اصلی بخش کشاورزی مبتنی بر برنامه هفتم توسعه، سند امنیت غذایی و سند الگوی کشت، برنامه محوری، هم افزایی با سایر مراکز پژوهشی، ارتباط و شبکه سازی با بخش خصوصی و ایجاد زیرساخت های تجاری سازی و نوآوری (مراکز نوآوری) می باشد.   در این برنامه هدف گذاری بر افزایش دو برابری اثربخشی پژوهشگاه طی یک دوره ۴ ساله است. به نحوی که این اثربخشی از ۱۷۵ میلیون دلار به حدود ۳۶۰ میلیون دلار و ورود به عرصه فناوری های پژوهشگاه از ۲۰۵ هزار هکتار به بیش از ۳۰۰ هزار هکتار برسد. همچنین میزان افزایش تولید وکاهش ضایعات ناشی از این فناوری ها به حدود ۵۰۰ هزار تن در سال برسد. 

وی در خصوص مهمترین برنامه های جاری پژوهشی پژوهشگاه هم گفت:  مهمترین برنامه ­های جاری پژوهشگاه اجرای برنامه سالم سازی ارقام مهم گونه های باغی، تولید بذور هیبرید سبزی و صیفی از طریق دابلدهاپلوئیدی و مهندسی معکوس، اصلاح مولکولی گیاهان علوفه ای کم آب بر (گراس ها، ارزن و سورگوم)، مهندسی ژنتیک گیاهان صنعتی برای مقاومت به آفات و علفکش ها، اصلاح مولکولی گوسفند برای صفات اقتصادی، تولید اقتصادی زیست توده گیاهان در فضای بسته و بیوراکتورها، ریز ازدیادی ارقام مختلف خرما، تولید فراورده های زیستی و نانوفناورانه از قبیل پروبیوتیک ها، استارترهای صنایع لبنی، ریزجلبکها، کودها وآفتکش­های زیستی، نانوکودها و نانوسموم و نانوحسگرها می باشد.

صالحی افزود: پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با همکاری ستاد توسعه زیست فناوری و در راستای تسریع تجاری سازی فناوری های خود و شبکه سازی با بخش خصوصی، سال گذشته اولین رویداد فناوری های نوین کشاورزی را با موضوع کشت بافت و بذر در مردادماه ۱۴۰۱ در محل نمایشگاه بین­المللی تهران را  با حضور مسئولین بلندپایه،  سفرای کشورهای مختلف، موسسات تحقیقاتی، انجمن های صنفی، شتاب دهنده­ها و با حضور بیش از ۶۰ شرکت های بخش خصوصی  برگزار کرد. با توجه به فعالیت و شبکه­سازی های قبل از رویداد،  در روز رویداد ۱۲ قرارداد انتقال فناوری و پروژه سفارشی با بخش خصوصی و  تفاهم نامه همکاری از جمله تفاهم نامه هشت جانبه تولید هسته‌های اولیه سالم ارقام مختلف میوه، سبزی و صیفی و  گیاهان زینتی و تفاهم‌نامه راه‌اندازی شبکه و انجمن شتابدهی فناوری‌های نوین کشاورزی منعقد و رونمایی شد.

این مسئول ادامه داد: پژوهشگاه برنامه­ریزی های لازم برای اجرای دومین رویداد فناوری های نوین کشاورزی را  در روز ۲۵ مردادماه ۱۴۰۲ در محل نمایشگاه بین­المللی با مشارکت و همکاری ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان غذا و کشاورزی، پارک علم و فناوری کشاورزی و هسته پژوهشی مهندسی و زیستی BERC انجام داده است. انشاالله در رویداد دوم نیز ما شاهد قراردادهای توسعه فناوری و همچنین انتقال فناوری متعدد و برگزاری پنل­های بحث و گفتگو در زمینه کودها و آفتکش­های زیستی و بیوتکنولوژی صنایع غذایی خواهیم بود. 

وی از افتتاح مجتمع جدید پژوهش و فناوری پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در سال جاری خبر داد و گفت:  با توجه به اهمیت توسعه فناوری های نوین کشاورزی، ایجاد زیرساخت های مناسب و پیشرفته پژوهش و فناوری کشاورزی برای آینده کشاورزی کشور بسیار دارای اهمیت است. خوشبختانه طی بیش از ۱۵ سال تلاش، مجتمع جدید پژوهش و فناوری پژوهشگاه مراحل نهایی تکمیل خود را طی می کند و انشاالله در سال جاری با حضور مسئولین کشوری افتتاح خواهد شد.

وی اعلام کرد: یکی از مهمترین برنامه های جاری پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در جهت تسریع تجاری سازی فناوری های خود  و شبکه سازی بخش خصوصی در زمینه فناوری های نوین کشاورزی، ایجاد مراکز نوآوری با مدیریت بخش خصوصی در داخل پژوهشگاه است. خبر خوش اینکه دو مرکز نوآوری در سال جاری و احتمالا اوایل سال آینده در پژوهشگاه راه اندازی خواهد شد که جزئیات آن در آینده ای نزدیک اعلام خواهد شد. 

صالحی در پایان با اشاره به مشارکت پژوهشگاه در ایجاد مزارع نوآوری، تصریح کرد: یکی دیگر از فعالیت­های جاری پژوهشگاه مشارکت در ایجاد مزارع نوآوری با همکاری کشت و صنعت های کشاورزی است. هفته گذشته از مزرعه نوآوری صفاری واقع در ورامین رو نمایی شد که یکی از اجزای اصلی این مزرعه، ورود دستاوردها و فناوری های  پژوهشگاه بود. این فناوری ها شامل کشت لاین های جدید سورگوم و ارزن پژوهشگاه به عنوان گیاهان کم آب بر بود. در کنار آن اخیرا پژوهشگاه اقدام به ایجاد چراگاه ­های دست کاشت با استفاده از گرس­های علوفه­ای در مناطق معتدله کرده است.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی موفق به تولید فرآورده باکتریایی با قابلیت حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری سیلوی علوفه‌ای شدند که از این محصول با حضور وزیر جهاد کشاورزی رونمایی شد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی؛ دکتر صالحی جوزانی، رئیس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در این باره اظهار کرد: سالانه بیش از سه میلیون دلار انواع فرآورده‌های باکتریایی سیلوهای علوفه‌ای وارد کشور می‌شود که با تجاری‌سازی فرمولاسیون ارائه شده توسط محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی که حاصل یک دهه تلاش تحقیقاتی است، زمینه تامین این فرآورده‌ها در داخل کشور فراهم خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر از حدود ۲۰ میلیون تن علوفه تولیدی در کشور، بیش از ۵۰ درصد (حدود ۱۰ میلیون تن) به صورت سیلویی استفاده می‌شود که سالانه بین ۱۰ تا ۲۰ درصد این علوفه سیلویی (حدود یک میلیون تن) به دلیل نقص در فعالیت باکتری‌های اسید لاکتیک موجود در آنها و در نتیجه عدم پایداری و ماندگاری هوازی سیلاژ از بین می‌رود. استفاده از باکتری‌های اسید لاکتیک به عنوان افزودنی به دلیل کاهش جمعیت مخمرها و میکروارگانیسم‌های هوازی می‌تواند به افزایش معنی‌دار ماده خشک و ماندگاری هوازی و کیفیت سیلاژ علوفه‌ای منجر شود.

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با بیان این‌که بازار جهانی افزودنی‌های باکتریایی سیلاژ علوفه‌ای در حال حاضر به بیش از ۳۰۰ میلیون دلار بالغ شده است، خاطرنشان کرد: محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در تلاش برای دستیابی به فرمولاسیون میکروبی افزاینده ماندگاری سیلوی علوفه‌ای مبتنی بر باکتری‌های بومی شده به نمونه‌برداری از سیلوهای باکیفیت کشور و مطالعه متاژنومیکس برخی سیلوهای علوفه‌ای کشور پرداختند تا فلور میکروبی غالب آنها را شناسایی کنند.

وی افزود: در ادامه پس از جداسازی، شناسایی مولکولی و ارزیابی بیوشیمیایی باکتری‌های بومی اسید لاکتیک مؤثر در فرایند سیلاژ، تاثیر باکتری‌های منتخب بر کیفیت و ماندگاری سیلوی ذرت در فاز آزمایشگاهی، ارزیابی و برترین سویه‌ها انتخاب شدند که در ارزیابی میدانی سیلاژ ذرت استفاده شدند. به دنبال آن، طی آزمایش‌های میدانی در کشت و صنعت صفاری، سویه‌های بومی با فرمولاسیون‌های خارجی مقایسه شدند و پس از ارزیابی خصوصیات کیفی، برترین ترکیب سویه‌های بومی در مقایسه با فرمولاسیون‌های خارجی معرفی شدند.

صالحی جوزانی تصریح کرد: این طرح هم اینک به فاز انعقاد قرارداد انتقال فناوری به بخش خصوصی به منظور تولید انبوه رسیده است.

وی در پایان در بیان مزایای استفاده از این محصول که با نام تجاری سوپرسیل عرضه خواهد شد، اظهار کرد: استفاده از فرآورده باکتریایی تولیدی ضمن حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری سیلوی علوفه‌ای به بهبود طعم و خوش خوراکی محصول، دسترسی به پروتئین خام و ماده خشک از طریق افزایش تخمیر بی هوازی، تحریک رشد باکتری‌های مفید، کاهش سریع سطح اسیدیته و جلوگیری از رشد کپک‌ها، مخمرها و پاتوژن‌ها، بهبود سلامت عمومی دام و افزایش تولید شیر در گاوهای شیرده به دلیل فعالیت پروبیوتیک‌ها در بدن حیوان منجر خواهد شد.

در مراسم رونمایی از دستاوردهای تحقیقاتی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی که  با حضور دکتر سید جواد ساداتی نژاد، وزیر جهاد کشاورزی برگزار شد، از فرمولاسیون میکروبی ابداعی محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی که در زمینه حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری سیلوی علوفه ای کاربرد دارد، رونمایی شد.

سرویس خبری: کشاورزی

مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در راستای اجرای تفاهم نامه منعقده و در راستای آغاز همکاری‌ها، بر هم افزایی در تولید دانش فنی حوزه مختلف زیست فناوری، حفاظت از ذخایر زیستی در قالب تبادل منابع زنتیکی و اهدای نمونه های ژنتیکی تاکید کردند.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از روابط عمومی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در جلسه و بازدیدی که به منظور بررسی محورهای همکاری در محل مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران با حضور دکتر صالحی جوزانی رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، مدیران و اعضای هیات علمی دو مجموعه تشکیل شد، دکتر رضا آذربایجانی، سرپرست مرکز ضمن خوشامدگویی به معرفی بخشهای و حوزه های فعالیت، وتشریح اقدامات و دستاوردهای مرکز پرداخت و گفت: پیرو تفاهمنامه ای که مرکز و پژوهشگاه با هم منعقد کردند، نیاز است  براساس مفاد تفاهمنامه و پتانسیل‌های هر دو مجموعه، عملیاتی کردن همکاری‌ها آغاز شود.

وی افزود: خوشبختانه با تلاش، تعهد و دلسوزی همکاران، مجموعه ای را که به عنوان زیست بانک می شناسیم  براساس سرمایه و هزینه هایی که صرف آن شده در مدت کوتاه توانسته است به نتایج خوبی برسد و با راهبردها و ماموریتهایی که برنامه ریزی شده است، گامهای رو به جلویی درحوزه ژنتیک و منابع زیستی برداشته و و دستاوردهای زیست فناورانه قابل قبولی را برای کشور رقم زده است.

آذربایجانی بیان کرد: از اینکه امروز در این مجموعه کنار هم قرار گرفتیم بسیار خوشحالیم. فصل جدیدی برای آغاز همکاریها است بویژه اینکه در یک استان هم قرار داشته و زمینه فعالیت کاملا مشترک هم داریم.

وی با بیان اینکه پژوهشگاه بیوتکنوژی کشاورزی یکی از پژوهشگاه های پیشرو درحوزه بیوتکنوژی بویژه کشاورزی است  گفت: در تطابق گامهایمان قطعا نیازمند برنامه ها و همکاری‌های مشترک هستیم تا بتوانیم نتایج و دستاوردهای خوبی را در جهت کمک به توسعه زیست فناوری و دستیابی به دانش جدید برای کشور ارایه دهیم.

سرپرست مرکز همچنین خاطر نشان کرد: نمونه موفق و خوب همکاری که اخیرا شکل گرفته است؛ با سازمان حفاظت محیط زیست کشور و استان البرز در زمینه های مختلف بویژه حفاظت از ذخایر زیستی حیات وحش است. این همکاری و همگرایی، پتانسیلها و توانمندیها را برای بسیاری از اقدامات افزایش می دهد. اما این قسمت مربوط به ذخایرژنتیکی و زیستی بوده  و قسمت مهم توسعه فناوریها، کسب دانش های جدید و تجاری سازی باید با پژوهشگاهی چون بیوتکنولوژی کشاورزی و در بستر  همکاریهای راهبردی شکل بگیرد.

دکتر صالحی جوزانی، رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی نیز، ضمن ابراز خرسندی از آغاز همکاریها گفت: علاقه‌مندی برای همکاریها و بازدید از فعالیتهای مرکز وجود داشت و با توجه به تفاهمنامه ای که منعقد شده است کارگروهی هم تشکیل شده است که به صورت جدی روی موضوعات تفاهمنامه کار کرده و برنامه ها و پروژه های مشترک را تعریف و پیش ببرند.

وی  همچنین بیان کرد: باعث افتخار است  که مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در کشور راه اندازی و در استان البرز که پژوهشگاه هم در آن قرار گرفته است، فعالیت می نماید. از انجا که زمینه همکاریها نزدیک به هم می باشد؛ قطعا همکاریهای خوبی می توانیم داشته باشیم.

دکتر صالحی در ادامه به معرفی بخشها و فعالیتهای پژوهشگاه بیوتکنوژی کشاورزی پرداخت و گفت: این نشست یک نقطه عطف در هم افزایی در اکثر فعالیتها و توانمندیها است که به طور قطع نتایج و دستاوردهای بزرگی را در حوزه زیست فناوری رقم خواهد زد.

وی افزود: در شرایطی که به خاطر تحریم محدودیتهای زیادی در پیشبرد اهداف این حوزه وجود دارد، با بهره مندی از دانش و توانمندیهای داخلی در بستر تعامل و هم افزایی می توان تا حدودی روند دستیابی به پیشرفت در زمینه زیست فناوری را تسریع نمود. از این رو پژوهشگاه در زمینه تبادل منابع ژنتیکی، اهدای نمونه های زیستی و پروژه های تحقیقاتی مشترک که منجر به دستیابی به دانشهای نوین در حوزه های مختلف شود، آماده همکاری می باشد.

شایان ذکر است در این برنامه رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و هیات همراه با حضور در محل اجرای پروژه ها و بانکهای زیستی مرکز مستقر در زیست بانک ملی کشور، از دستاوردها و توانمندیها مرکز بازدید کردند.

سرویس خبری: کشاورزی

سید علی میر بابایی
رییس اداره روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی

پیشرفت علمی کشور  همواره از دغدغه‌های اصلی رهبر معظم انقلاب اسلامی بوده است؛ جامعه‌ی علمی و دانشگاهی کشور مفاهیم و اصطلاحاتی نظیر جنبش نرم‌افزاری، اقتدار علمی، تولید علم، چرخه علمی، استقلال علمی، جهاد علمی و… را به‌کرات و به‌خصوص در ۲۰ سال اخیر از ایشان شنیده‌اند.

تبیین «چرخه‌ی تولید ثروت از علم» توسط رهبر معظم انقلاب بزرگترین رویداد علمی کشور بوده است،  این رویکرد و اقدام ایشان را نمی‌توان یک رویداد نامید، بلکه یک انقلاب زیربنایی در حوزه‌ی علم و فناوری است. این تبیین یک تحول بینشی بوده که سرمنشأ همه‌ تحولات مربوط به رشد علم و فناوری در کشور است؛ تحولاتی که بکارگیری صحیح آن می تواند کشور را از اقتصاد تک قطبی متکی به نفت نجات دهد  و برای همیشه کشور را به سرحد استقلال و توسعه برساند.

دغدغه اصلی رهبری معظم انقلاب اسلامی کاربردی کردن تحقیقات کشور است که می تواند کشور را تا سرحد خودکفایی سوق دهد.

به عنوان مثال ایشان در شهریور ماه سال ۸۶ و در جمع اساتید کشور فرمودند:”پژوهش اولاً مورد اهتمام قرار بگیرد، ثانیاً سمت و سوی پرداختن به نیازهای کشور را پیدا کند. پژوهش را تابع نیاز خودمان قرار بدهیم. 

و یا در طلیعه سال ۱۳۸۵ و در جمع زوار رضوی افاضه فرمودند: “علم مجرد و به تنهایی کافی نیست؛ باید علم را به فناوری، فناوری را به صنعت و صنعت را به توسعه‌ی کشور وصل کنیم.”

همچنین ایشان در این اجتماع عظیم معنوی اضافه فرمودند:  “شکل‌گیری زنجیره‌ی تجاری‌سازی تولید علم و تولید ثروت ملی از نکات برجسته‌ی حرکت علمی کشور است. اگر زنجیره‌ی تولید دانش، تبدیل دانش به فناوری، تولید محصول و در نهایت تجاری‌سازی علم تکمیل شود، مسیر تولید علم به تولید ثروت ملی کشور و پاسخگویی به نیازهای ملت منتهی خواهد شد”   

از باب منطق و به خصوص با لحاظ شرایط ظالمانه تحریمهای کنونی نیز صرف پژوهش مقاله ساز و بدون کاربرد فقط صرف بدون توجیه بودجه بیت المال است و پژوهش و تحقیق زمانی کارگشا خواهد بود که تاثیر آن بر سفره های مردم نمودار شود.

با تغییرات مدیریتی در پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی از ابتدای سال جاری شاهد اتخاذ رویکردی ویژه در گسترش تحقیقات کاربردی، توسعه همکاری‌‌های پژوهشی و فناوری و اجرای طرح‌های مشترک پژوهشی با مؤسسات تحقیقاتی بخش کشاورزی و پیگیری عملیاتی آن در سطوح مختلف هستیم.   

با بروز روز افزون تبعات و آثار تغییرات اقلیمی، ضرورت سازگاری با این روند و فائق آمدن بر چالش‌های بخش کشاورزی از قبیل شرایط نامساعد آب و خاک با تمهیداتی برای کاهش آب مورد نیاز در بخش کشاورزی و جایگزینی گونه های کم آب بر و مقاوم به شرایط نامساعد دمایی و شوری خاک و آب، روز به روز روشن‌تر می‌شود.

تردیدی نیست که در صورت تداوم الگوها و شیوه های سنتی کشاورزی در کشور – که در بهترین شرایط هم بهره‌وری قابل قبولی ندارند –  خیلی زود ظرفیتهای بالفعل موجود در این بخش را از دست خواهیم داد و با تهدیدی جدی در عرصه امنیت غذایی کشور مواجه خواهیم شد.

در چنین شرایطی ‌”گذار به کشاورزی مدرن با محوریت استفاده از فناوری‌های نوین” باید به عنوان ضرورتی حیاتی برای جلوگیری از نابودی بخش کشاورزی و تبعات ویرانگر آن مورد توجه قرار گیرد.

تردیدی نیست که فناوری‌های زیستی با قابلیت ها و ظرفیت‌های عظیمی که در رفع مشکلات و ارتقای شاخص‌های مختلف کمی و کیفی تولید در بخش‌های  مختلف کشاورزی دارند، بیش از همیشه می‌توانند به یاری کشاورزان و فعالان دیگر عرصه‌های مختلف این بخش از شیلات و دامپروری تا تولید فرآورده های دارویی و غذایی و مدیریت پسماند و ..‌ بیایند.

پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به عنوان محور تحقیق و توسعه و ترویج فناوری های نوین زیستی و نانوفناوری در بخش کشاورزی کشور از بدو تاسیس بر همکاری و ارتباط تنگاتنگ با معاونت ها، سازمان ها و مراکز مختلف وزارت جهاد کشاورزی خصوصا خانواده بزرگ موسسات تحقیقاتی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تاکید داشته و خصوصا طی هفت، هشت ماه اخیر با دعو‌ت ها و نشست های متعدد با  موسسات تحقیقاتی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی کوشیده است، تحولی جدی در عرصه تعاملات  پژوهشگاه و این موسسات ایجاد کند.   

در نتیجه این پیگیری ها و با  استقبال همکاران عزیز در دیگر موسسات، تفاهم‌نامه‌هایی در راستای انجام تحقیقات مشترک با همکاران تلاشگر و توانمند موسسه تحقیقات علوم شیلاتی، موسسه تحقیقات علوم دامی کشور و موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند در حوزه‌های تحقیقاتی اولویتدار و مشخص، امضا و عملیاتی شده و مذاکرات و رایزنی هایی با برخی دیگر از موسسات و مراکز پژوهشی در داخل و خارج سازمان در جریان است.

از اهم موضوعات مورد تاکید در تفاهم نامه همکاری های تحقیقاتی فیمابین پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند تعامل و همکاری فعال و سازنده جهت برقراری ارتباطات علمی و پژوهشی هدفمند با مشارکت تخصص های مختلف در راستای وظایف حاکمیتی و تحقیقاتی و انجام تحقیقات مشترک مورد نیازطرفین به منظور توسعه و تجاری سازی محصولات فناورانه در حوزه گیاهان قندی به شرح شناسایی نشانگرهای مولکولی SNP مرتبط با تجمع ساکارز در ریشه چغندرقند، شناسایی نشانگرهای مولکولی پیوسته با ژن های تحمل به ساقه روی (بولتینگ) در چغندرقند، شناسایی نشانگرهای مولکولی جدید پیوسته با ژن های مقاومت به ریزوکتونیا و … می باشد.

تفاهم‌نامه تحقیقاتی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با موسسه تحقیقات علوم شیلاتی و موسسه تحقیقات علوم دامی کشور هم در راستای اجرای طرح مشترک دستیابی به دانش فنی کشت اقتصادی ریزجلبک دونالیلا در سیستم های باز و فرآوری بهینه آن برای کاربرد در خوراک دام، طیور و آبزیان امضا شده است.

در این دوره همچنین فعالیتهای متنوعی در حوزه فناوری و تجاری سازی دستاوردهای پژوهشی پژوهشگاه صورت گرفته که از جمله آنها می‌توان به انعقاد قرارداد انتقال دانش فنی تکثیر، فرمولاسیون و استفاده از سویه های اکتینومیستی برای تهیه محرک رشد اختصاصی گوجه فرنگی و انعقاد قرارداد پژوهشی یک ساله با بخش خصوصی در راستای تولید کیت شناسایی مبتنی بر نشانگرهای مولکولی به منظور شناسایی و تفکیک ۳۰ توده یونجه بومی ایران و پیگیری راه‌اندازی مرکز نوآوری و شرکت پژوهشگاه اشاره کرد.

تقارن این فصل جدید در تعاملات و همکاری‌های تحقیقاتی پژوهشگاه با شروع کار دولت جدید را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم در سایه تدابیر راهبردی و توجه ویژه رییس جمهوری و دولت سیزدهم به بخش کشاورزی و سیاست ها و برنامه‌های وزیر محترم جهاد کشاورزی، شاهد اتفاقاتی بزرگ در کاربست دستاوردهای پژوهشی و فناوری های نوین زیستی در رفع مشکلات بخش کشاورزی باشیم.

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی از انتقال دانش فنی تکثیر، فرمولاسیون و استفاده از سویه‌های اکتینومیستی برای تهیه محرک رشد اختصاصی گوجه فرنگی خبر داد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ؛ دکتر صابر گلکاری با تاکید بر رویکرد راهبردی این پژوهشگاه در اجرای طرح‌های کاربردی و قابل تجاری‌سازی در راستای رفع مشکلات بخش کشاورزی، اظهار کرد: امیدواریم در قالب قراردادهای انتقال دانش فنی و همکاری پژوهشی امکان بهره‌مندی بخش کشاورزی از دستاوردهای محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی فراهم شود.

دکتر اکرم صادقی، مجری طرح مذکور نیز درباره دانش فنی تکثیر و فرمولاسیون سویه‌های اکتینومیستی برای تهیه محرکهای رشد اختصاصی گوجه فرنگی بیان کرد: استفاده از کودها و سموم زیستی علاوه بر افزایش حاصلخیزی خاک موجب کاهش هزینه‌های تولید و آلودگی‌های زیست محیطی ناشی از مواد شیمیایی می‌شود که به رغم بازار رو به رشد این محصولات در دنیا و مطالعاتی که منجر به تولید انواع کودها و سموم زیستی شده‌، انواع محصولات توسعه یافته تنوع زیادی ندارند و کشاورزان ایرانی آشنایی مناسبی از محصولات زیستی داخلی و وارداتی ندارند.

وی در خصوص دلایل استقبال کم کشاورزان ایرانی از مصرف کودها و سموم زیستی خاطرنشان کرد: عدم ترویج مناسب و آشنا نبودن کشاورزان با این محصولات و همچنین در دسترس نبودن اطلاعات فنی کافی، دشواری‌ و هزینه‌بر بودن کاربرد این محصولات و کمبود گلخانه یا مزرعه نمونه برای بازدید کشاورزان و مشاهده کارآیی سموم و کودهای زیستی بر عملکرد و کیفیت محصول باعث شده که کشاورزان ما رغبت چندانی به استفاده از این محصولات نداشته باشند. با توجه به این مسائل، محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در قالب طرح پژوهشی به تولید کودهای زیستی ویژه صیفی جات جهت افزایش کمی و کیفی عملکرد و کاهش هزینه تولید در سه سطح بررسی‌های آزمایشگاهی، گلخانه پژوهشی و گلخانه تجاری اقدام کرده‌اند.

مجری طرح درباره مزیت این محصول نسبت به محصولات زیستی موجود در بازار گفت: محصول تولیدی نخستین محصول زیستی ویژه گوجه فرنگی بر پایه اکتینومیست در بازار داخلی بوده و نمونه مشابهی بر پایه جنس و گونه معرفی شده در بازار خارجی هم وجود ندارد

صادقی اضافه کرد: این محصول ضمن تحریک رشد و افزایش عملکرد باعث ارتقای کیفیت (بازار پسندی) گوجه فرنگی، کاهش تجمع نیترات و فلزات سنگین (کمک به بهبود سلامت مردم و صادرات محصول)، تحریک سیستم ایمنی گیاه و افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماری‌های خاکزاد (کاهش مصرف سموم شیمیایی) می‌شود.

به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانش فنی و سویه باکتریایی با حضور مهندس شکوری نماینده یکی از شرکت‌های تولیدکننده کودهای شیمیایی، دکتر آزادی قائم مقام فناوری پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر صادقی مجری فناوری، مهندس کریمی همکار تیم تحقیقاتی و  مهندس موسوی کارشناس حقوقی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در اختیار شرکت متقاضی قرار گرفت.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی

معاون مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال گفت: ایران با تولید سالیانه حدود ۱۴ میلیون عدد ریزغده سیب‌زمینی گواهی شده به ظرفیت صادراتی رسیده است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، صمد مبصر معاون مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال گفت: امسال ۱۵ میلیون و ۸۲ هزار و ۵۷۵ عدد مینی‌تیوبر یا ریز غده سیب‌زمینی در کشور تولید شد که پس از ارزیابی توسط این مؤسسه تحقیقاتی از طریق بازدیدهای میدانی از گلخانه‌های تولیدی و انجام تست‌های ویروسی شش‌گانه، ۱۳ میلیون و ۹۷۵ هزار و ۳۷۵ عدد مینی‌تیوبر تأیید و گواهی کلاس S را دریافت کرد، که به معنای قابلیت کشت در مزارع تکثیری بذر سیب‌زمینی است.

او مینی‌تیوبر مورد نیاز کشور را در شرایط بهینه تکثیری، ۷ میلیون عدد اعلام کرد و افزود: دو برابر نیاز کشور مینی‌تیوبر سیب‌زمینی توسط ۱۰ شرکت در چهار استان تولید می‌شود و ظرفیت زیادی برای صادرات ریز غده سیب‌زمینی به سایر کشورها داریم.

مبصر ادامه داد: گیاهچه‌های اصیل و سالم مورد نیاز شرکت‌های تولیدمینی‌تیوبر به عنوان هسته اولیه از طریق پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و با همکاری معاونت امور زراعت تهیه و به صورت رایگان در اختیار شرکت‌های کشت بافت قرار می‌گیرد تا پس از چند مرحله آزمایشگاهی تکثیر از گیاهچه‌های تکثیرشده در شرایط گلخانه، مینیتیوبر تولید شود.

به گفته این مقام‌ مسئول، این شرکت‌ها سالانه ظرفیت تولید ۱۸ میلیون عددمینی‌تیوبر سیب‌زمینی را دارند.

او با بیان اینکه سالانه حدود ۱۶۰ تا ۱۸۰ هزار هکتار سیب‌زمینی در کشور کشت می‌شود، گفت: از این سطح در حدود ۱۵۰ هکتار آن به کشت مینی‌تیوبر برای تولید بذر سیب زمینی کلاس پیش‌پایه یا SE اختصاص می‌یابد.

معاون مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در عین حال اظهار کرد: علی رغم آنکه حدود ۱۴ میلیون عدد مینی‌تیوبرگواهی‌شده برای تولید بذر سیب‌زمینی در سال تولید می‌شود، اما تنها ۱۰ درصد مزارع تولید سیب‌زمینی کشور از بذر گواهی شده لیبل‌دار استفاده می‌کنند.

او تولید بذر سیب‌زمینی را یک فعالیت هزینه‌بر دانست و گفت: دولت باید برای ترویج و توسعه مصرف بذر گواهی شده، یارانه پرداخت کند.

مبصر ادامه داد: در حال حاضر انگیزه‌ای برای تولید و مصرف بذر گواهی شده سیب‌زمینی در کشور وجود ندارد و صرفاً ارائه گیاهچه سالم و رایگان به شرکت‌های تولید مینی‌تیوبر برای توسعه مصرف بذر این محصول کافی نیست.

او تولید بذر سیب زمینی در مناطق آلوده و عدم تمایل برخی تولیدکنندگان بذر به فعالیت در مسیر رسمی و تحت نظارت و فرآیند گواهی را از دیگر دلایل منقطع بودن چرخه تولید بذر سیب زمینی و عدم رواج کشت بذر گواهی شده نام برد.

سرویس خبری: کشاورزی

عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با تشریح وضعیت تنظیم‌کننده‌های رشد در ایران، عــدم تعریــف هورمــون و تنظیم کننــده رشـــد در آیین نامـــه‌ مربوط به ورود، ســـاخت، فرمولاســـیون و مصـــرف کودهـــای شـــیمیایی، زیستی، آلی و سموم دفـع آفـات نبـاتی و نبود آمار و اطلاعات دقیق در خصوص واردات و مصرف این مواد را از موانــع و کاســتی های خریــد، تولیــد و توزیــع تنظیم کننده های رشد در ایران عنوان کرد.

به گزارش پایگاه خبری اگروفودنیوز، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر فؤاد مرادی که در وبینار آموزشی توسعه کنترل زیستی (بیولوژیک) و غیرشیمیایی آفات سازمان حفظ نباتات سخن می‌گفت، خاطرنشان کرد: تنظیم کننده های رشد گیاهی (PGRs) به موادی گفته می شوند که در مقادیر بسیار کم، تأثیرات بسیار بزرگی بر رشـد و نمو گیاهان می گذارند. این ترکیبات می توانند طبیعی یا مصنوعی (مواد سنتتیک آلی یا غیرآلی) باشـند کـه فـرم طبیعـی آن را هورمون‌هـای گیاهی می نامند. بعضی از این ترکیبات، ده ها سال است که شناخته شده و نوع و میزان واکنش گیاهان به آنها نیـز مشخص است، درحالی کـه بسـیاری از آنهـا در سـال های اخیـر شناسـایی شـده اند.

وی تصریح کرد: برخـی از تنظیم‌کننده‌های رشد به دلیل تأثیرات مستقیمی که بر رشد، نمو و حتـی کیفیـت محصـولات زراعـی و بـاغی دارنـد، در بعضی از کشورها کاربردهای تجاری بسیاری یافته و سالانه بر میزان مصـرف آنهـا افـزوده می شـود، بـا این حال بسیاری از آنها همچنان مراحل تحقیقاتی خود را سپری می کنند.

مرادی با بیان این که هورمون‌های رشد گیاهی، ترکیباتی آلی هستند که در یک قسمت گیاه تولید و سپس به محل دیگر در درون گیاه منتقل شده و باعث ایجاد واکنش‌های فیزیولوژیک در گیاه می‌شوند، درباره تفاوت هورمون‌های گیاهی و جانوری، گفت: در جانوران بر خلاف گیاهان، اندام‌های خاصی (غدد درون‌ریز) برای تولید هورمون وجود دارد، ولی در گیاهان، هورمون ها در برگ، شاخه، گل، میوه، دانه یا ریشه تولید می شوند. در گیاهان، اثرات تجمعی دو یا بیش از دو هورمون گیاهی بر رشد و نمو تاثیر می گذارد.

وی تصریح کرد: هورمون ها تاثیرات زیادی بر روی عملکرد و کیفیت محصول دارند و استفاده از آنها می تواند دستیابی به محصول را تا مقدار بسیار زیادی تضمین کند. این ترکیبات در مدیریت مزارع و باغات مانند تنظیم زمان برداشت و یا آماده سازی محصول برای تحویل به بازار بسیار موثر هستند و با استفاده صحیح و به موقع آنها می توان از بروز خسارات سالانه ده ها میلیارد تومانی به کشاورزان – به دلیل سرما زدگی – جلوگیری کرد. در اروپا از این ترکیبات برای تولید محصول سالم استفاده شده و بسیار مورد توجه سیستم های کشاورزی قرار گرفته است. چون به طور طبیعی میزان مصرف آنها در هکتار فقط در حد چند گرم است و کاملا سازگار با محیط زیست هستند.

عضو هیات علمی بخش فیزیولوژی مولکولی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی خاطرنشان کرد: اکسین ها، سیتوکینین ها، جیبرلین ها، آبسیزیک اسید، اتیلن، جاسمونات ها، براسینولیدها و سالیسیلیک اسید گروه‌های اصلی هورمون‌های گیاهی را تشکیل می‌دهند. اکسین ها در  تمایز سلولی بافت‌های آوندی، کنترل رشد طولی ریشه، جلوگیری از پیری، غالبیت انتهایی ریشه، انواع تروپیسم (مانند نورگرایی و زمین‌گرایی)، تحریک رهاسازی اتیلن و رسیدگی میوه مؤثرند.

وی یادآور شد: از اکسین‌ها برای تنک کردن گل ها، تولید بافت پینه ای، جلوگیری از ریزش میوه قبل از برداشت، کاهش ترک خوردگی میوه گیلاس، افزایش تحمل به سرما در برنج، کمک به ریزش برگها در زمان برداشت پنبه، ریشه دار کردن قلمه ها، جلوگیری از رشد نوک‌ها و پاجوش‌ها، رشد طولی شاخه و به عنوان علف کش (در دوزهای بالا) استفاده می‌شود.

مرادی تصریح کرد: جیبرلین ها هم شامل گروهی بزرگ (بیش از ۱۳۶ نوع) از ترکیبات مشابه هستند که برخلاف اکسین ها بیشتر بر اساس ساختمان شیمیایی شناسایی می شوند تا فعالیت زیستی. جیبرلین‌ها بر حرکت مواد ذخیره ای دانه طی جوانه زنی، تحریک رشد طولی ساقه ها در غلات، تحریک فعالیت رشدی در گیاهان دو ساله و تحریک رشد لوله گرده مؤثر هستند. هورمون گیاهی اتیلن هم بر رسیدن میوه های کلیماکتریک (فرازگرا)، القای ریزش برگ یا میوه، تحریک ایجاد بافت aerenchyma در ساقه های زیر آب، تعیین جنسیت در کدوئیان و تغییر رنگ میوه کاربرد دارد.

عضو هیات علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با بیان این که ورود ناخواسته هورمون های گیاهی به محصولات، خاک و آب های زیر زمینی می‌تواند مخاطره‌آمیز هم باشد، گفت: در برخی مطالعات ادعا شده که هورمون های گیاهی برای انسان و جانوران سمیت بالقوه دارند و می‌توانند باعث بروز سرطان، اختلال در رشد و تولید مثل و سمیت عصبی و حاد (فقط فنوکسی ها) شوند. البته گزارش‌های بسیار موثقی هم وجود دارد که  نشان می‌دهند، بسیاری از هورمون‌های گیاهی خصوصا آنهایی که در زمان تنش در گیاه تولید می‌شوند، نه تنها تاثیرات منفی ندارند که حتی باعث مرگ سلول‌های سرطانی می‌شوند.

وی تصریح کرد: آمارهای موجـود نشـان می دهـد کـه مصرف جهانی تنظیم کننده های رشد طی دوره ای ١٠ ساله (٢٠١٢ -٢٠٠٣) بیش از ۲.۵ برابر افزایش یافته و از آن زمان تـا سـال ٢٠٢٠ مصرف آنها سـالانه ۳.۶۵ درصـد رشد داشته، به طوری که ارزش بازار جهانی این ترکیبات در سال ۲۰۲۰ حدود ۶ میلیارد دلار برآورد شده است.

مرادی در خصوص قوانین مرتبط با هورمون های گیاهی گفت: در قوانین ایالات متحده آمریکا در بخش تعاریف از قوانین فدرال مرتبط با حشره کش ها، قارچکش ها و جونده کش ها، تنظیم کننده گیاهی به عنوان ماده مؤثره، هر ماده مؤثره ای که به طریق فیزیولوژیکی نرخ رشد، رسیدگی یا … را افزایش داده یا کند می کند و یا باعث تغییر رفتار گیاهان زینتی یا مثمر می شود و به عنوان آفتکش، هر ماده یا ترکیبی از مواد که به عنوان تنظیم کننده گیاهی به کار رود، تعریف شده است. هورمون های گیاهی طبق قوانین اتحادیه اروپا به دلیل ترکیبات فنوکسی جزء آفتکش ها محسوب می شوند.

وی خاطرنشان کرد: در ایران در بند «س» از فصل اول «آیین نامه اجرایی ورود، ساخت، فرمولاسیون و مصرف کودهای شمیایی، زیستی، آلی و سموم دفع آفات نباتی»، تمام ترکیبات آلی، معدنی و … که به منظور کنترل آفات نباتی، انباری و خانگی به صورت جامد، مایع و گاز به کار برده می شوند در فهرست «سموم دفع آفات نباتی» قرار گرفته‌اند. لذا از آنجا که غیر از گروه خاصی از ترکیبات فنوکسی از هیچ هورمونی برای کشتن آفت یا علف هرز استفاده نمی شود شامل این بند نمی‌شوند.

 مرادی با اشاره به وارداتی بودن هورمون‌های رشد گیاهی مصرفی در ایران، عدم شفافیت در شرح کالا، وجود تعرفه های موازی، عدم گروه بندی هورمونها و تنظیم کننده های رشد، عدم اولویت واردات (گروه ۱۰)، عدم تخصیص ارز مبادله ای و تعرفه بیشتر نسبت به سموم (۱۵ درصد) را از مشکلات گمرکی واردات هورمون‌های گیاهی و دیگر تنظیم‌کننده‌های گیاهی عنوان کرد که پیامد این مشکلات، عدم تفکیک سم از هورمون، عدم تشخیص میزان تقاضا در داخل کشور، عدم تشخیص ارزش سرمایه گذاری برای بخش خصوصی و نامشخص بودن نوع و میزان هورمون یا تنظیم کننده رشد وارداتی است که با تعریف تعرفه جدید مخصوص هورمون های گیاهی در سال ۱۳۹۸ این مشکلات رفع می شود.

وی در عین حال سرمایه گذاری برای تولید آن ها در کشور را در حال حاضر به صرفه ندانست و گفت: از یک طرف، آمار دقیقی از میزان مصرف آن ها در کشور وجود ندارد و لازم است تحقیقات بیشتری در خصوص کاربردهای آنها در کشور انجام شود. از طرف دیگر از آنجا که تنوع بسیار زیادی در هورمونها و بازدارنده های آنها وجود دارد، می بایست خطوط تولید بسیاری راه اندازی شود. ضمن این که فرمولاسیون آنها هم مرتب در حال تغییر است و بازیگرهای بزرگی در دنیا وجود دارند که هزینه تولید برای آنها بسیار کمتر از ایران خواهد بود و امکان دامپینگ نیز وجود دارد.

بر اساس اعلام روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر مرادی در پایان بــا اشاره به ضرورت توجه بیش از پیش بــه هورمونهـا و تنظیم کننـده های رشـــد با توجه به تاثیری که بـــر عملکرد، کیفیت و ثبات تولیـد محصـول دارنـد، اظهار کرد: اصلاح نگرش سیسـتم نسبت به این ترکیبات که سال ها بـه غلط به عنـوان یـک کالای لوکس و غیر استراتژیک تلقی می شدند و تصحیح قوانین گمرکی که به تازگی صورت گرفته، نویدبخش بهبود وضعیت این ترکیبات در کشور است و البته همچنان توصیه می‌شود که قبل از صدور مجوز برای ورود یک برنـد و یا محصـول هورمونی و یا تنظیم کننـده رشـد گیـاهی، کنتـرل کیفیــت و راســتی آزمایی کیفیــت و عملکــرد، توسط نهادی تخصصی انجـام و تنهـا پـس از تاییـد نهایی مجوز واردات داده شود.

مرجع بین‌المللی «غذاهای هوشمند» در گزارشی به دستاوردهای محققان پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در زمینه توسعه گیاهان هوشمند سازگار با تغییرات اقلیمی در ایران پرداخت.

به گزارش پایگاه خبری اگروفودنیوز، از روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، مرجع بین‌المللی «غذاهای هوشمند» در گزارش خود ضمن بازنشر مصاحبه ویدئویی دکتر بابک ناخدا، رئیس بخش فیزیولوژی مولکولی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی  که هدایت تحقیقات این حوزه را در این پژوهشگاه برعهده دارد، به نقش محوری گیاهان زراعی فراموش شده مانند ارزن در مقابله با تغییرات اقلیمی، رونق کشاورزی و بهبود معیشت کشاورزان ایرانی پرداخته است. در این گزارش تاکید شده که با کشت این گیاهان جایگزین، فرصت‌های تازه‌ای برای تولید محصولات فرآوری شده سالم ایجاد می‌شود که زمینه‌ساز اشتغال و امنیت غذایی در ایران خواهد بود.

در این گزارش به نقل از دکتر ناخدا تصریح شده که تغییرات آب و هوایی، مدتهاست که تأثیرات قابل توجه خود را بر کشاورزی و معیشت کشاورزان ایران بروز داده و در کنار آن عدم بهره‌برداری اصولی از مراتع و چرای بی رویه دام‌ها به نابودی این عرصه‌ها و فرسایش بیش از حد خاک منجر شده است. راه حل پیشنهادی ایجاد چراگاه‌های دست کاشت و بهبود تولیدات مرتعی با استفاده از گرس‌های علوفه‌ای است که ضمن تامین غذای مورد نیاز دام‌ها به حفظ منابع آب و خاک و حفظ تنوع زیستی در مراتع منجر می‌شود.

مرجع بین‌المللی «غذاهای هوشمند» همچنین به برنامه‌ها و دستاوردهای پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در زمینه کاربرد گونه‌های گیاهی شورزی (halophytic) برای کشاورزی اقتصادی در مناطق تحت تأثیر نمک و خشکسالی، مقابله با بیابان‌زایی، کاهش اثرات نامطلوب تغییرات آب و هوایی در مناطق گرم مانند بروز گرد و غبار و طوفان‌های نمکی اشاره کرده و کشت گیاه سالیکورنیا با استفاده از آبهای کم کیفیت و شور در حوالی دریاچه ارومیه را از اقدامات عملی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در این حوزه معرفی کرده است.

رئیس بخش تحقیقات فیزیولوژی مولکولی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در توضیحات ویدئویی خود آورده است: پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در راستای فعالیت‌هایی که در زمینه غذاهای هوشمند (اسمارت فود) داشته با جمع آوری نمونه‌های ارزن‌های دانه‌ریز و معمولی و دم روباهی از مناطق مختلف کشور سعی دارد با معرفی ارقام مناسب زمینه کشت این گیاهان را در کشور فراهم کند. همچنین اقدامات بی‌سابقه‌ای نیز در زمینه تولید انواع ارزن مرواریدی دانه‌ای و علوفه‌ای هیبرید و آزاد گرده‌افشان و همچنین ارزن انگشتی در پژوهشگاه صورت گرفته که امید می‌رود به زودی اولین ارقام جدید هیبرید و آزاد گرده افشان ارزن مرواریدی رها سازی و وارد بازار شوند.

وی تصریح کرد: ارزن مرواریدی بالاترین تحمل به خشکی و گرما را در بین غلات دارد و وقتی گندم و ذرت و برنج قادر به رشد و تولید مناسب در شرایط سخت محیطی نیستند، این گیاه می‌تواند به راحتی در شرایط گرم و خشک رشد کند و به منظور تولید علوفه و یا تولید دانه برای خوراک دام جایگزین دانه ذرت شود.

بر اساس اعلام روابط عمومی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، به گفته رئیس بخش تحقیقات فیزیولوژی مولکولی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در مزرعه تحقیقاتی سورگوم این پژوهشگاه نیز بیش از یکصد ژنوتیپ و لاین پیشرفته انواع مختلف سورگوم شیرین، دانه‌ای و علوفه‌ای آزاد گرده افشان و هیبرید با تنوع ژنتیکی گسترده و با صفات مهم زراعی مانند مقاومت به بیماری سفیدک، مقاومت به مگس سورگوم و متحمل به تنش‌های غیر زنده مانند گرما و خشکی و شوری کشت شده‌اند که می‌تواند منشاء تولید ارقام و ورایته‌های جدید زراعی سورگوم پرمحصول و متحمل به تنش‌های زیستی و غیر زیستی سازگار با شرایط اقلیمی کشور در آینده باشد.

سرویس خبری: کشاورزی