پس از اینکه در حاشیه‌ اجلاس بریکس، رئیس جمهور کشورمان و نخست وزیر هند بر توسعه روابط اقتصادی و تجاری در حوزه‌های غیر تحریمی تاکید داشتند، قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی ایران در شهریور ماه ۱۴۰۲ به دهلی نو سفر و با وزیر کشاورزی هندی دیدار و گفت‌وگو کرد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا، قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی در امور تجارت و تنظیم بازار در سفر به کشور هندوستان ضمن مذاکرات با مقامات بلند پایه این کشور درخصوص همکاری جهت گسترش روابط تجاری، به رایزنی جهت تشکیل کمیته مشترک کشاورزی برای حل و فصل موضوعات مرتبط از جمله قرنطینه‌ محصولات کشاورزی، تجارت آزاد، تعرفه‌ها و… پرداخت.

با برنامه‌ریزی‌های به عمل آمده، نخستین نشست کمیته مشترک کشاورزی ایران و هند در دهلی‌نو با محورهای گفت‌و گو در زمینه توسعه روابط تجاری کشاورزی دو کشور، همکاری‌های دوجانبه در زمینه محصولات باغبانی و تحقیقات مرتبط به آن به ویژه درباره گیاهان دارویی، میوه‌های گرمسیری، محصولات گلخانه‌ای، قارچ خوراکی، کشاورزی هوشمند، رفع موانع فنی پیش روی صادرات کیوی و بسترسازی تسهیل و توسعه صادرات خرما، سیب درختی، زعفران و مسائل فنی کنترل آفات و بیماری‌ها و کیفیت سموم، موانع گمرکی، جایگزین کردن تجارت آزاد به جای تعرفه‌ ترجیحی و تبادل اطلاعات و همکاری دوجانبه بخش‌های تحقیقاتی دو کشور با حضور معاون بازرگانی وزیر کشاورزی، معاون وزیر و مدیر عامل شرکت بازرگانی دولتی ایران، رئیس سازمان حفظ نباتات کشور، مدیر بین الملل مرکز تحقیقات کشاورزی، مدیر کل صادرات گمرک ایران و چند تن از مدیران میانی دیگر برگزار شد.

در این کمیته مشترک نمایندگان هر دو طرف مهم‌ترین موضوعات، چالش‌ها و پیشنهادات خود را برای توسعه روابط در حوزه کشاورزی و صنایع غذایی مطرح کردند، طرف هندی آخرین دستاوردهای خود در حوزه‌های کشاورزی هوشمند، تحقیقات هواشناسی و افزایش بهره وری خاک، پرورش نوعی ارزن خوراکی و تصمیم دولت هند برای ترویج این ماده غذایی در بین مردم، پلتفرم‌های از مزرعه تا بازار برای کشاورزان، طرح‌های دولت هند برای توسعه بازار محصولات گرمسیری مانند انبه و موز و نارگیل و…. را تشریح کرد.

طرف ایرانی نیز مهم‌ترین موضوعات و چالش های خود در کار با طرف هندی را مطرح کرده و عمدتاً بر موانع متعدد ایجاد شده بر سر راه فعالیت‌های مشترک با هند بیان کردند. نماینده سازمان توسعه تجارت نیز به موضوع اختلاف فاحش تعرفه‌های واردات اقلام کشاورزی بین ایران و هند اعتراض کرده و به صورت تلویحی به طرف هندی تذکر داده شد که در صورت عدم پذیرش امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد و یا کاهش تعرفه‌های اعمالی بر روی کالاهای ما، طرف ایرانی نیز اقدام متقابل در خصوص افزایش تعرفه واردات اقلام کشاورزی از هند خواهد کرد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

معاون وزیر جهاد کشاورزی در حاشیه بازدید از غرفه‌های حاضر در ششمین نمایشگاه بین المللی آیفارم از راه‌اندازی پژوهشکده هوش مصنوعی با ارتقای پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به پژوهشگاه فناوری‌های نوین کشاورزی خبر داد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، از وزارت جهاد کشاورزی، معاون وزیر جهاد کشاورزی هوش مصنوعی را به عنوان مهمترین فناوری نوین مرز دانش دانست و گفت: استفاده از این فناوری دربخش کشاورزی به ویژه گلخانه‌ها، اثربخش بوده و می‌تواند موجب بهره‌وری شود.

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی با اشاره به اینکه از هوش مصنوعی در سال‌های اخیر در بسیاری از حوزه‌ها برای افزایش بهره‌وری و بازدهی استفاده می‌شود، خاطر نشان کرد: استفاده از هوش مصنوعی به کشاورزان کمک می‌کند تا از طریق داده‌های به دست آمده در مورد دما، بارش، سرعت باد و تابش خورشید و تحلیل چنین داده‌هایی در طول زمان و مقایسه آن‌ها در رسیدن به نتایج مطلوب از نظر کمی و کیفی پیشرو باشند.

خیام نکویی با اشاره به اینکه ظرفیت این فناوری برای تحول در بخش کشاورزی خیلی بیشتر از این چیزی است که در این نمایشگاه در معرض دید عموم قرار گرفته است، اظهار امیدواری کرد: با راه‌اندازی پژوهشکده هوش مصنوعی با ارتقای پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به پژوهشگاه فناوری‌های نوین کشاورزی و دستیابی به دانش‌های فنی در این حوزه، تحول چشمگیری در آینده بخش کشاورزی شاهد خواهیم بود.

معاون وزیر جهاد کشاورزی، با تاکید بر استفاده بهینه از فناوری‌های نوین گفت: با استفاده از هوش مصنوعی می‌توان تحولات قابل توجهی در بخش کشاورزی و امنیت غذایی به وجود آورد و به تحقق خودکفایی در این حوزه نزدیک‌تر شد.

وی با اشاره به اینکه استفاده از فناوری هوش مصنوعی نه تنها به توسعه اقتصادی، بلکه به حفظ محیط‌ زیست و افزایش استقلال اقتصادی نیز کمک خواهد کرد، بر بکارگیری از هوش مصنوعی؛ در راستای تحول و انقلاب بهره وری در بخش کشاورزی تاکید کرد.

گفتنی است، ششمین دوره نمایشگاه «آیفارم» با موضوع باغبانی، گلخانه، نهاده، سازمان‌های نوین آبیاری، ماشین‌آلات، ادوات، تجهیزات و صنایع وابسته در محل نمایشگاه بین‌المللی شهر آفتاب برگزار شد.

سرویس خبری: کشاورزی

یک شرکت دانش‌بنیان موفق به طراحی و تولید سیستم‌­های هوشمند آبیاری و آبرسانی و انرژی‌های نو شد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از معاونت علمی ریاست‌جمهوری، فاضل مکاریان فرد جهرمی، مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به وجود بحران آب در بخش کشاورزی، گفت: نیاز به استفاده از شیرهای آب هوشمند، حسگرهای محیطی و سرورهای مدیریت یکپارچه به عنوان زیر تجهیزات مورد نیاز برای آبیاری هوشمند ضروری است؛ چرا که این تجهیزات در تمامی مناطق به‌خصوص مناطق گرمسیر و مناطق محروم جهت ایجاد گلخانه، کشاورزی و باغداری، پرورش آبزیان و مرغداری استفاده می‌شود.

مکاریان با بیان اینکه در این تجهیزات، بهره‌گیری از پنل‌های خورشیدی فراهم شده است، اظهار کرد: کشاورزان مصرف کنندگان اصلی شیرهای آب هوشمند هستند، ضمن آنکه برای آبرسانی در بخش صنعتی و روستایی نیز قابل کاربرد است و توان تولیدی حداقل ۷۷۰ عدد در سال برای بازار داخلی پیش‌بینی شده است.

مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به مزایای شیر آب هوشمند کشاورزی تولیدی این شرکت، خاطر نشان کرد: در شیر تولیدی کنترل قطع و وصل آب توسط خود شیر انجام می‌شود، در حالی که در نمونه آمریکایی نیاز به نصب سیمی شیر به کنترلر بیرونی است. سایز  نمونه آمریکایی یک تا ۳ اینچ و محصولات شرکت ایرانی از  ۱ و دو دهم تا ۶ اینچ است. 

مکاریان فرد ادامه داد : نمونه تولیدی با توجه به سایز شیرآلات و فشار کاری تجهیزات متداول در ایران تولید شده است، در حالی ­که نمونه آمریکایی به کمک دیافراگم عملیات کنترل را انجام می‌دهد و به خاطر EC و املاح آب در کوتاه مدت نشتی یا اختلال در عملکرد دارد.

سرویس خبری: کشاورزی

شرکت‌ دانش‌بنیان ارتباطات ویراتاک راهکاری برای هوشمندسازی گلخانه ارائه کرد که طی آن پایش‌های لحظه‌ای پارامترها و کنترل خودکار تجهیزات گلخانه تنها با استفاده از تلفن همراه، صورت می‌گیرد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، بهزاد خنجریان، مدیر عامل شرکت دانش‌بنیان ارتباطات ویراتک این محصول هوشمند را متشکل از یک گیت‌وی (گیرنده و فرستنده مرکزی) و یک سنسور دانست که با نصب شدن در گلخانه و اتصال به اینترنت، امکان ارتباط بدون سیم با سنسورها و عملگرها را فراهم می‌کند.

وی با تاکید بر اینکه سنسور این محصول برای اندازه‌گیری دقیق همـه پارامترهای مرتبط بــا گلخانه، از جملــه دما و رطوبت هوا و خاک، میزان دی‌اکسید مختلـف بـه صـورت کامـا کربن است، اظهار کرد: نرم‌افزار ابری این محصول با عنوان «کالودیفارم» یک راهکار جامع اتوماسیون صنعتی است که با تمرکز بر حوزه کشاورزی توسعه داده شده‌ است و تلاش ما در شرکت بر این است که این تکنولوژی را از حوزه کشاورزی به دیگر حوزه‌ها اعم از حوزه دامداری و مرغداری تسری دهیم.

خنجریان ادامه داد: ما در حوزه هوشمندسازی، بهره‌گیری از هوش‌مصنوعی را نیز در دستور کار خود قرار دادیم؛ برای مثال، برای تعیین بهترین زمان آبیاری برای هر محصول با بهره‌گیری از هوش‌مصنوعی، زمان آن را مشخص می‌کنیم. 

به نقل از معاونت علمی ریاست جمهوری، مدیر عامل این شرکت در خصوص مزیت این شرکت دانش‌بنیان نسبت به نمونه‌های خارجی، افزود: شرکت‌های خارجی که در این حوزه کار کرده‌اند، در مقایسه با ما دسترسی‌های بهتری دارند و تنها به نوشتن نرم‌افزار بسنده می‌کنند، اما چون ما عملا به دلایل بسیار، از این دسترسی‌ها در ایران محروم هستیم، ناچار شدیم کل سامانه را بسازیم. این محصول بومی‌سازی شده علاوه بر دارا بودن خدمات پشتیبانی بعد از فروش دارای قیمت رقابتی با مشابه خارجی است.

سرویس خبری: کشاورزی

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی گفت: ضریب نفوذ دانش در بخش کشاورزی کشور زیر پنج درصد است و سالانه حدود سه میلیارد دلار صرف واردات انواع نهاده‌های فناورانه کشاورزی می‌شود، بر لزوم توسعه کشاورزی دانش‌بنیان مبتنی بر فناوری‌های نوین کشاورزی برای رفع چالش‌های این بخش تاکید کرد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دکتر صالحی جوزانی در ادامه با اشاره به برگزاری دومین رویداد فناوری‌های نوین کشاورزی که در محل خانه نوآوری و فناوری ایران برپا شد، در خصوص ضرورت توسعه فناوری‌های نوین کشاورزی گفت: این رویداد یک روزه به همت پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و با همکاری ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان غذا و کشاورزی به منظور کمک به کاهش وابستگی بخش کشاورزی کشور به واردات برخی از نهاده‌های مهم فناورانه و در راستای تسریع تجاری‌سازی فناوری‌های مهم کشاورزی و با هدف انتقال و تجاری‌سازی فناوری‌های قابل عرضه، انجام پژوهش‌های تحقیق و توسعه سفارشی، رفع چالش‌ها و ایجاد افق‌های جدید و ایجاد و گسترش شبکه زنجیره ارزش در حوزه فناوری‌های نوین کشاورزی برگزار شد.

وی با اشاره به انعقاد بی سابقه ۱۸ قرارداد بین پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و شرکت‌های دانش‌بنیان بخش خصوصی و چهار تفاهم‌نامه همکاری بین پژوهشگاه و ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی، سازمان دامپزشکی، سازمان حفظ نباتات و همچنین تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان تات و پژوهشگاه نیرو در این رویداد، این رویداد را زمینه‌ساز تشکیل زیست بوم نوآوری زیست فناوری در کشور عنوان کرد.

صالحی جوزانی خاطرنشان کرد: قراردادهای امضا شده در این رویداد یک روزه شامل قرارداد انتقال دانش فنی باکتری‌های اسید لاکتیک افزاینده کیفیت و ماندگاری سیلاژ ذرت و قرارداد توسعه و انتقال فناوری کود زیستی اختصاصی متحمل به گرما، قراردادهای توسعه و انتقال دانش فنی کود زیستی حل‌کننده سیلیسیوم و کود زیستی مایع اکسیدکننده گوگرد، قرارداد انتقال دانش فنی پروبیوتیک گیاهی مبتنی بر سویه‌های تریکودرما متحمل به شوری و قرارداد همکاری پژوهشی استفاده از پروبیوتیک تریکودرما جهت افزایش عملکرد دانه روغنی گلرنگ، قرارداد انتقال دانش فنی فرمولاسیون استارتر پنیر، قرارداد تولید هسته‌های اولیه سالم ارقام باغی بومی، قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی تولید گیاه القاکننده هاپلوئید در خیار با روش ویرایش ژنومی، قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی تولید کمپوست در دستگاه کمپوستر، قرارداد پروژه سفارشی دستیابی به لاین والد به منظور تولید گازهای هیبرید، قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی اصلاح مولکولی سویا جهت مقاومت به آفات پروانه‌ای، قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی اصلاح مولکولی گیاه روغنی Brassica Carinata و قرارداد آموزش و ارائه مشاوره تخصصی به منظور اصلاح مولکولی کارای مقاوم به علف‌کش، قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی نانوحسگرهای تشخیص آلایندگی، قرارداد طراحی و راه‌اندازی پایلوت تولید بهبوددهنده رشد گیاهی، قرارداد مشارکت در معرفی ارقام جدید گراس‌های سردسیر علوفه‌ای و قرارداد توسعه و انتقال دانش فنی سویه‌های پروبیوتیک با شرکت‌های دانش‌بنیان مرتبط بود.

صالحی جوزانی تصریح کرد: در این مراسم همچنین قرارداد ایجاد، تاسیس و بهره‌برداری از مرکز نوآوری مشترک بین پارک علم و فناوری آذربایجان شرقی و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، قرارداد واگذاری حق استفاده انحصاری از دانش فنی دو سویه برتر باسیلوس تورنجینسیس با محیط کشت جهت تولید آفت‌کش و قرارداد واگذاری حق استفاده انحصاری از دانش فنی سوسپانسیون غلیظ میکروکپسوله و پودر وتابل در محصولات شرکت برای تولید آفت‌کش‌ها بین مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور و یک شرکت فناور، تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان حفظ نباتات و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و پژوهشگاه نیرو، تفاهم‌نامه همکاری بین ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان دامپزشکی کشور و پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و تفاهم‌نامه همکاری بین ستاد توسعه اقتصاد دانش‌بنیان غذا و کشاورزی و شرکت بخش خصوصی به امضا رسید.

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در خصوص اهمیت پرداختن به فناوری‌های نوین در بخش کشاورزی، گفت: طی ۳۰ سال آینده (۱۴۳۰) با چالش‌های فزاینده‌ای در حوزه کشاورزی و غذا مواجه خواهیم بود. افزایش جمعیت کشور تا حدود ۱۰۲ میلیون نفر و افزایش ۵۰ میلیون تنی نیاز کشور به محصولات کشاورزی (از حدود ۱۵۰ میلیون تن کنونی)، افزایش میانگین دما حداقل یک درجه و کاهش ۳۰ درصدی منابع آب در دسترس (از ۱۰۰ میلیارد متر مکعب آب‌های تجدیدپذیر در کشور به کمتر از ۷۰ میلیارد متر مکعب) و افزایش اراضی شور کشور که در حال حاضر نیز بالغ بر هفت میلیون هکتار است، از مهمترین این چالش‌ها هستند.

صالحی جوزانی تصریح کرد: در حالی این چالش‌ها را پیش رو داریم که ضریب نفوذ دانش در بخش کشاورزی کشور زیر پنج درصد است و سالانه حدود سه میلیارد دلار صرف واردات انواع نهاده‌های فناورانه کشاورزی می‌شود.

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی با تاکید بر لزوم توسعه کشاورزی دانش‌بنیان مبتنی بر فناوری‌های نوین کشاورزی برای رفع چالش‌های بخش کشاورزی، خاطرنشان کرد: این فناوری‌ها شامل اصلاح ژنتیکی مبتنی بر ژنوم و ویرایش ژنی، مهندسی ژنتیک، بیوانفورماتیک و ابرداده‌ها، کشاورزی در فضای بسته، کشاورزی با آب دریا، کشاورزی در بیابان، گوشت مصنوعی، پرینتر سه بعدی، نانوتکنولوژی، ریزجلبک‌ها، پلتفرم بلاکچین (ارز دیجیتال)، کشاورزی دقیق و هوشمند، پهپادها، فرآورده‌های زیستی، هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء هستند.

صالحی جوزانی با اشاره به این که عمده این فناوری‌های نوین در حوزه زیست فناوری هستند، اظهار کرد: بازار بیوتکنولوژی دنیا حدود هزار و ۳۰۰ میلیارد دلار است که تا سال ۲۰۳۰ به حدود سه هزار میلیارد دلار خواهد رسید. البته سهم بخش کشاورزی از این بازار جهانی حدود ۲۰ درصد (۲۰۰ میلیارد دلار) است.

به گفته وی، در حال حاضر حدود ۲۰۰ شرکت دانش‌بنیان، هسته و واحد فناور مرتبط با بیوتکنولوژی کشاورزی در کشور فعال هستند که ارزش محصولات تولیدی آنها حدود ۵۰۰ میلیون دلار است، در حالی که حتی اگر بخواهیم یک درصد بازار جهانی این محصولات را در اختیار داشته باشیم، ارزش محصولات این بخش باید به حداقل دو میلیارد دلار افزایش یابد.

دکتر صالحی خاطرنشان کرد: در حال حاضر در زمینه دانش بیوتکنولوژی کشاورزی در رتبه ۱۵ تا ۲۰ دنیا و از لحاظ تولید محصولات این حوزه در رتبه ۳۰ تا ۴٠ دنیا هستیم. 

رییس پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی در ادامه با تاکید بر اهتمام پژوهشگاه برای ایفای نقش پررنگ‌تر در رفع چالش‌ها و توسعه زیست فناوری و نانوفناوری کشاورزی در کشور، گفت: زنجیره ارزش محصولات ۱۴ حلقه دارد که در حوزه بیوتکنولوژی کشاورزی برخی از آنها خوب عمل نمی‌کنند. بدین ترتیب ارکان ذی‌نفع در حوزه این فناوری انسجام لازم را ندارند. تجربه پژوهشگاه در زمینه تجاری‌سازی دستاوردهای تحقیقاتی به ما نشان داده هر جا بخش پژوهش، بخش خصوصی و حوزه اجرا کنار هم قرار گرفته‌اند، موفق بوده‌ایم؛ بر این اساس تصمیم گرفتیم این شبکه‌ها را تشکیل دهیم. 

صالحی جوزانی خاطرنشان کرد: در این راستا یک مدل عملیاتی برای تسریع تجاری‌سازی فناوری‌ ها و افزایش اثربخشی در پژوهشگاه طراحی کردیم و تصمیم به برگزاری رویدادهایی در زمینه فناوری‌های نوین کشاورزی گرفته شد. نخستین دوره این رویداد مردادماه سال گذشته و دومین دوره آن در ۲۵ مردادماه جاری برگزار شد.

سرویس خبری: کشاورزی

علی شریعتی مقدم در حمایت از وزیر پیشنهادی کشاورزی گفت: سابقه ایشان در بخش کشورزی در استان های محروم قابل توجه است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، علی شریعتی مقدم گفت: دکتر محمدعلی نیکبخت در عمل فعالیت‌های سازنده‌ای داشته اند. در استان‌های محروم مانند سیستان و بلوجستان که اقلیم خشک دارد فعالیت ایشان برای جذب سرمایه و تشکیل زنجیره‌های ارزش و ارتقا جایگاه کشاورزی قابل توجه است و باید در آینده یه مراتب بیشتر از این باشد.

وی همچنین معتقد است: چاره ای نداریم جز اینکه برای بهره‌وری بهتر از کشاورزی سنتی به کشاورزی تجاری حرکت کنیم.

مدیرعامل نوین زعفران گفت: امروزه کشاورزی هوشمند در دنیا و حتی در کشورهای همسایه به سرعت در حال رشد است.

مدیرعامل هلدینگ کشاورزی و دامپروری بنیاد مستضعفان با ارائه گزارشی از عملکرد این هلدینگ، از راه اندازی نخستین مزرعه هوشمند کشور توسط بنیاد در سال ۱۴۰۲ خبر داد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا، هلدینگ کشاورزی و دامپروری بنیاد مستضعفان به عنوان یکی از بزرگترین مجموعه‌های خاورمیانه، بیش از ۱۱۸ هزار رأس دام شامل ۹۸ هزار گاو شیری، ۲۸۰۰ رأس گاو پرواری، ۸۶۰۰ رأس بز شیری و نزدیک به ۸ هزار رأس گوسفند را در اختیار دارد و در بخش کشاورزی نیز بیش از ۲۴ هزار هکتار را زیر کشت انواع محصولات زراعی، باغی و گلخانه‌ای برده است. عظیم رجایی مدیرعامل این هلدینگ با اشاره به آمار عملکرد این مجموعه در سال ۱۴۰۱ اظهار کرد: ما در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال قبل حدود ۱۱۰ درصد افزایش فروش داشتیم که از این میزان ۱۵ درصد ناشی از افزایش ارزش تولید محصولات بوده است.   

وی ادامه داد: مهمترین محصول در تولیدات سال گذشته ما شیر است که در سال ۱۴۰۱ حجم تولید شیر ما به ۶۴۱ هزار تن رسید و نسبت به سال قبل از آن بیش از ۱۵ درصد رشد داشته است؛ از سوی دیگر در سال گذشته مجموع تولیدات زراعی و باغی به ترتیب با ۵۰ و ۴۰ درصد رشد، به ۳۰۱ هزار تن رسید و در بخش گلخانه‌ای نیز محصولات تولیدی با رشدی ۲۵ درصدی به ۷ هزار تن رسید. بر همین اساس میزان فروش محصولات گروه در این بخش ها طی سال گذشته، به ۱۰ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان رسید که تقریبا ۱۰ درصد فروش بنیاد را به خود اختصاص داده است.  

مدیرعامل هلدینگ کشاورزی و دامپروری بنیاد مستضعفان با اشاره به صادرات محصولات تولیدی این هلدینگ در سال گذشته گفت: در سال ۱۴۰۱ عمده محصولات صادراتی هلدینگ، در بخش محصولات گلخانه ای بوده که حجمی بالغ بر ۴۹۰۰ تن انواع محصولات سبزی و صیفی را شامل شد و ارزش این صادرات به حدود ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار در سال گذشته رسید.  

وی با اشاره به افزایش راندمان تولید در برخی از شرکت های این هلدینگ مطابق با بالاترین سطح بهره‌وری دنیا گفت: برخی شرکت های هلدینگ کشاورزی و دامپروری بنیاد در شاخص های تولید، در رنکینگ اول دنیا قرار دارند؛ مثلا واحدهای تولیدی دامپروری که بالای ۴۵ کیلوگرم متوسط تولید روزانه شیر دارند جزو نیم درصدهای دنیا محسوب می شوند که هم اکنون سه مجموعه ما در استان اصفهان و خراسان جزو این رکوردها هستند. علاوه بر این، واحدهای دارای تولید بالای ۴۱ کیلوگرم تولید متوسط روزانه شیر، جزو رنکینگ های دوم است که کل گروه ما در این سطح قرار می گیرد.  

مدیریت چالش آزادسازی نرخ ارز با ورود بنیاد مستضعفان به وارادات نهاده‌های دامی

رجایی با اشاره به پشت سر گذاشتن چالش آزادسازی نرخ ارز در حوزه کشاورزی و دامپروری در سال گذشته گفت: سال گذشته چالش جدی کشور بعد از آزادسازی نرخ ارز این بود که ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف شد و نرخ ارز به ۲۸۵۰۰ تومان رسید که این مساله فشار زیادی به صنعت کشاورزی و دامپروری کشور وارد کرد. بر همین اساس ما از شهریور ماه ۱۴۰۰ و ماه ها پیش از اجرای آزادسازی نرخ ارز، در کمیته ریسک هلدینگ کشاورزی و دامپروری این موضوع را رصد کردیم و خوشبختانه افزایش قیمت را مدیریت کردیم و با همراهی بنیاد توانستیم در واردات نهاده های دامی ورود کنیم و بنیاد با یک تصمیم استراتژیک و ورود به موقع، آسیب های جدی تکانه های ناشی از آزاد سازی نرخ ارز را در صنعت دامپروری کنترل کرد و نه تنها آسیب ندیدیم بلکه در این وضعیت بهبود حاشیه سود داشتیم.  

مدیرعامل هلدینگ کشاورزی و دامپروری بنیاد مستضعفان با تاکید بر اهمیت ارتقاء بهره‌وری در این حوزه با توجه به کمبود منابع آبی، چالش های اقلیمی و … در بخش کشاورزی و دامپروری گفت: دو عامل بسیار موثر در ارتقا بهره‌وری و رشد، «توسعه سرمایه انسانی» و «توسعه دانش و تکنولوژی» است و بر همین اساس در هلدینگ کشاورزی و دامپروری برای بهره وری نیروی انسانی و مواد اولیه برنامه ریزی های دقیقی صورت گرفته است چراکه تقریبا کمیاب ترین و ارزشمندترین منبع تولید کشور در این بخش هزینه می شود.

وی بزرگترین عامل محدودیت توسعه در کشورهای جهان سوم را آب عنوان کرد و افزود: در همین راستا مهمترین نگاه ما در حوزه امنیت غذایی توجه به ارتقا بهره‌وری تولید، سرمایه انسانی، مواد اولیه و آب است که سعی کردیم در گزارشات ماهانه ارزیابی عملکرد شرکت ها این شاخص ها را به صورت تخصصی و مجزا احصا، ارزیابی و پایش کنیم.  

مدیرعامل هلدینگ کشاورزی و دامپروری بنیاد مستضعفان با اعلام خبر ورود جدی این هلدینگ به حوزه هوشمندسازی مزارع و مجموعه‌های دامپروری در کشور خاطرنشان کرد: در دنیای امروز بهره‌وری بدون تکنولوژی غیر ممکن است و جهان درحال حرکت به سمت هوش مصنوعی و فناوری های پیچیده‌ای است که ما نیز چاره‌ای جز حرکت در این مسیر نداریم؛ لذا ما به عنوان یک مجموعه که تلاش دارد در حوزه فعالیتی خود پیشران باشد و حداکثر توسعه را در منابع آبی، انسانی، مواد اولیه و تولید داشته باشد، سرمایه گذاری کلانی در این بخش انجام دادیم.

راه‌اندازی نخستین مزرعه هوشمند کشور در ۱۴۰۲

وی ارتقاء تکنولوژی و هوشمندسازی فرایندها و فعالیت‌ها را تنها راه حل مواجهه با محدودیت‌های منابع آب، خاک و خشکسالی احتمالی پیشِ‌رو دانست و گفت: ما در بنیاد مستضعفان در تلاشیم تا بتوانیم طی ۵ سال آینده یک گاوداری هوشمند طراحی کنیم و تحقق آن با توجه به سرعت پیشرفت تکنولوژی کار پیچیده و دور از ذهنی نیست. چراکه ارتقاء تکنولوژی در این حوزه باعث صرفه جویی در مصرف انرژی و نیروی انسانی می شود و ضایعات آب، مواد اولیه و محصول و همچنین فرسودگی نیروی انسانی را به حداقل رسانده و به افزایش تولید کمک می کند.  

رجایی با بیان اینکه هوشمندسازی در مزارع یک ضرورت است و حتی در دنیا به این موضوع فکر می کنند که کشاورزی بدون آب را با استفاده از تکنولوژی محقق کنند، گفت: ما در هلدینگ کشاورزی و دامپروری برنامه ای در دست داریم که با ایجاد ساختار های یکپارچه مدیریت منابع به سمت هوشمند سازی مزارع حرکت کنیم و هم اکنون در حال تدوین طرح‌هایی هستیم که به صورت پایلوت مزارع بنیاد را هوشمند کنیم بطوری که وقتی وارد مزرعه می شوید همه برنامه ها به صورت تحت الارضی و هوشمند اجرا شود. امسال اولین طرح را با شرکت کشت و صنعت محیا آغاز کردیم و با تمام کسانی که می توانند به ما کمک کنند در حال مذاکره هستیم و حتی به کشورهای دارای این تکنولوژی سفر داریم تا از تجربه و تکنولوژی آنها در این زمینه بهره ببریم.   

مدیرعامل هلدینگ کشاورزی و دامپروری بنیاد مستضعفان با اشاره به میزان اشتغالزایی این مجموعه در سراسر کشور گفت: هم اکنون ۵ هزار و ۸۰۰ نفر به طور مستقیم در هلدینگ کشاورزی و دامپروری بنیاد مشغول به کار هستند و بنیاد نه تنها زمینه اشتغال این تعداد نیروی انسانی را فراهم کرده بلکه مانند یک دانشگاه کاربردی، نیروی انسانی کارشناس و متخصص برای کشور تربیت می کند و همین عامل باعث شده بسیاری برای ورود به این مجموعه و قرارگرفتن در معرض آموزش های کاربردی هلدینگ در حال رقابت با یکدیگر هستند.

وی درخصوص تاثیر ارتقاء تکنولوژی بر کاهش نیروی انسانی و اشتغال در این صنعت گفت: شکی نیست که اشتغال در حوزه کشاورزی و دامپروری از جمله مشاغل سخت و زیان آور محسوب می شود که هر کسی توانایی و تمایل به ورود به این حرفه را ندارد لذا بهره‌وری ناشی از بهبود شاخص های سرمایه انسانی و بهره وری ناشی از ارتقا تکنولوژی بسیار مهم است و چاره ای ندارید که برای ادامه کار در این صنعت به دانش و تکنولوژی روز دنیا مجهز باشید. از طرف دیگر با توجه به محدودیت منابع آبی در کشور باید ببینیم آیا از نظر ملی، آبیاری سنتی با تعداد اشتغال بالا برای ما مهم تر است یا حرکت به سمت اشتغال تخصصی و کاهش مصرف منابع آبی کشور؟   

رجایی گفت: ما در این حوزه و بخصوص در صنعت دامپروری باید به سمت هوشمندسازی فرایندها حرکت کنیم زیرا با توجه به سختی و زیان آور بودن کار در این حوزه، در آینده با کمبود نیروی انسانی مواجه خواهیم بود و نسل آینده تمایلی به ادامه کار در صنعت سختی مانند دامپروری را ندارد.

مدیرعامل هلدینگ کشاورزی و دامپروری بنیاد مستضعفان با اشاره به آمار سرمایه گذاری این هلدینگ برای طرح های جدید و توسعه ای افزود: امسال حدود ۱۷۰۰ میلیارد تومان را برای توسعه فعالیت ها در هلدینگ کشاورزی و دامپروری در نظر گرفته ایم البته این اعتبار برای ۲۶ طرح است که برخی از آنها تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسد و برخی دیگر در سنوات آتی؛ اما در نهایت با اجرای چنین برنامه هایی شاهد افزایش ۲۰ درصدی تولید خواهیم بود.  

کشت فراسرزمینی ناچیز ایران در مقابل کشت ۲.۲ میلیون هکتاری عربستان در برزیل

مدیرعامل هلدینگ کشاورزی و دامپروری بنیاد مستضعفان در پاسخ به سوالی درخصوص ورود بنیاد به موضوع کشت فراسرزمینی برای استفاده از منابع آبی و مواد اولیه کشورهای پربارش گفت: بسیاری از کشورهای دنیا به دلیل کمبود منابع به سمت کشت فراسرزمینی حرکت کرده اند و ما نیز در داخل کشور با توجه به محدودیت منابع، باید در گام اول برای ارتقاء بهره وری تولیدات کشاورزی برنامه ریزی جدی داشته باشیم چراکه بهره‌وری ما در زمینه آب و کشاورزی پایین است.  

رجایی ادامه داد: متاسفانه برای استفاده از منابع آبی در کشور برنامه دقیقی وجود ندارد؛ شما ببینید امروز در کشور، کشت و صنعتی داریم که در حال زیان دهی هستند و این درحالی است که این شرکت، معادل گروه کشاورزی و دامپروری بنیاد آب و زمین دراختیار دارد ولی یک دهم گروه بنیاد تولیدات دارد.

وی گفت: در حال حاضر ما حدود ۲۵ میلیون تن واردات در این حوزه داریم که معادل ۱۲ میلیارد مترمکعب آب و معادل ۲ تا ۳ میلیون هکتار زمین است. این درحالی است که ما در کشورمان حدود ۷ میلیون هکتار زمین آبی داریم بقیه اش دیم است. برزیل ۴۰۰ میلیون هکتار زمین دارد که در ۳۰۰ میلیون هکتار از آن کشت دارد و ۱۰۰میلیون هکتار را واگذار می کند. عربستان در برزیل ۲.۲ میلیون هکتار تملک کرده و کویت، اسرائیل، فرانسه، انگلیس، چین و کره جنوبی هم در این کشور زمین تملک کرده اند اما در مقابل، مساحت زمین های کشاورزی تملک شده ایران در برزیل که توسط بخش خصوصی نیز تملک شده، بسیار ناچیز است.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا

موافقت‌نامه همکاری مشترک در حوزه امنیت غذا، به امضای معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهوری و وزیر جهاد کشاورزی رسید.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از معاونت علمی ریاست‌جمهوری، توافق‌نامه همکاری با هدف ایجاد زیست‌بوم کارآفرینی‏ در حوزه امنیت غذایی و ایجاد و توسعه شهرک‌های مولد کشاورزی با اولویت توسعه شهرک‌های گلخانه‌ای و شیلاتی با برآورد خلق ارزش ۵ ساله حداقل ۵۰ تا ۱۰۰ هزار میلیارد تومان توسط روح الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهوری و سید جواد ساداتی‌نژاد وزیر جهاد کشاورزی امضا شد.

دهقانی فیروزآبادی در مراسم امضای این توافق‌نامه، همکاری‌های اثربخش وزارت جهاد کشاورزی در همراهی با تاکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر تحقق امنیت غذا را شایسته تقدیر دانست و گفت: وزارت جهاد کشاورزی تلاش خوب و اثربخشی را در مسیر امنیت غذا صورت داده است. یکی از مهم‌ترین مصادیق دانش بنیان شدن اقتصاد، زنجیره ارزش غذا است.

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهوری با تاکید بر این‌که باید به تمامی بخش‌های زنجیره ارزش غذا توجه شود، ادامه داد: از مجوزها برای تامین زمین جهت کشت نوآورانه، برخورداری از  یک الگوی کشت مبتنی بر استانداردها، مجموعه‌هایی که این اولویت‌ها و راهبردها را نظارت می‌کند تا شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، همگی در این زنجیره ارزش قرار دارند.

وی با تاکید بر این‌که در فرآیند یادشده می‌بایست مراقبت علمی صورت بگیرد، اظهار کرد: در این فرآیند، آموزش نقشی مهم ایفا می‌کند. ایجاد مجموعه‌ای از گلخانه‌های کوچک، پس از مدتی شهرک‌های گلخانه‌ای را شکل می‌دهد که در نهایت به برند تبدیل می‌شود و زمین این گلخانه‌ها ارزش واقعی خود را خواهند یافت. شاید این مجموعه از هزار هکتار فراتر نرود، اما می‌تواند الگویی باشد که کار دانش‌بنیان در عرصه کشاورزی ترویج و رسوخ پیدا کند.

توسعه گلخانه‌های هوشمند و بومی

سید جواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی نیز با اشاره به توسعه الگوی گلخانه‌های بومی، اظهار کرد: بومی‌سازی و توسعه گلخانه‌های هوشمند، الگویی است که با همراهی و همکاری دانش‌بنیان‌ها دنبال می‌کنیم. سبک‌سازی و ارزان سازی گلخانه از موارد مهم و حائز اولویت است که معاونت علمی می‌تواند در آن نقش آفرینی کند.

وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به این‌که یکی از ضعف‌های در حوزه کشاورزی هوشمند، مساله سرمایه‌گذاری است ادامه داد: سهم کشاورزی از تولید ناخالص داخلی بالغ بر ۱۱ درصد است، در حالی‌که میزان سرمایه گذاری در این حوزه ۴ درصد است. این امر نشان می‌دهد که باید انگیزه برای سرمایه گذاری در کشاورزی افزایش پیدا کند و سرمایه گذاران را از سایر بخش‌ها به سرمایه‌گذاری در حوزه کشاورزی ترغیب کنیم.

وی افزود: بخش کشاورزی بخش‌های پرسودی دارد که یکی از آن‌ها آبزی‌پروری است که سوددهی آن‌ها به مراتب از برخی صنایع سودآورتر خواهد بود.

ساداتی نژاد، حوزه باغداری را یکی از ظرفیت‌های بزرگ و کم‌تر شناخته شده کشاورزی داخلی دانست و گفت: بخش باغداری یکی از بخش‌های سودآور بشمار می‌رود که نیاز داریم این عرصه به عنوان یک محور اقتصادی و پول ساز مورد توجه قرار بگیرد.

وزیر جهاد کشاورزی خاطرنشان کرد: از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان که توجه ویژه‌ای به حوزه کشاورزی داشته و به این دغدغه و تاکید رهبر انقلاب پاسخ گفته‌اند، قدردانی می‌کنم. این حوزه دارای ظرفیت بسیاری است و می‌تواند دستاوردهای ارزنده‌ای را به همراه بیاورد.

در بخش دیگری از این مراسم حمید ذوالفقاری، سرپرست معاونت توسعه اقتصاد دانش‌بنیان به معرفی طرح ملی ایجاد و توسعه شهرک‌های مولد و دانش‌بنیان گلخانه‌ای و شیلاتی پرداخت.

حسین ملازاده، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی نیز گزارشی از سامانه هوشمند کشاورزی ارائه داد.

محورهای تفاهم‌نامه

طراحی، جانمایی، ایجاد، توسعه و ارتقاء عملکرد شهرک‌های مولّد و دانش‌بنیان گلخانه‌ای و کشت محصولات کشاورزی در محیط‌های کنترل‌شده به میزان ۲۴۰۰ هکتار، با محوریت تولیدات سبزی و صیفی، تولیدات گل و گیاهان زینتی و میوه‌های گرمسیری از محورهای اصلی این موافقت نامه است.

حمایت از ایجاد و توسعه واحدهای گلخانه‌‎ای توسط سرمایه‌گذاران و مالکین عمده به میزان حداقل ۱۰۰۰ هکتار، ایجاد و توسعه ۴ شهرک‎ گلخانه‌‎ای هرکدام به میزان حداقل ۴۰۰ هکتار، طراحی، جانمایی، ایجاد، توسعه و ارتقاء عملکرد مزارع پرورش میگو و سایر آبزیان ۱۶۰۰۰ هکتار و توسعه مزارع پرورش میگو و سایر آبزیان توسط سرمایه‌گذاران و مالکین عمده به میزان حداقل ۵۰۰۰ هکتار، ایجاد و توسعه شهر مولّد و دانش‌بنیان میگو و سایر آبزیان با اولویت واحدهای مولدسازی، وزن‌دهی و مزارع تولید لارو مولد در سطح حداقل ۱۰۰۰ هکتار در قالب کنسرسیوم‌هایی شامل نهاد تأمین مالی، شرکت بهره‌بردار و شرکت‌های فناور با اولویت جذب و به‌کارگیری سرمایه‌های خرد، فعال‌سازی و ارتقاء بهره‌وری و عملکرد مزارع موجود پرورش میگو و سایر آبزیان با به‌کارگیری فناوری‌های با قابلیت تجاری‌سازی بالا به میزان حداقل ۲۰۰۰ هکتار در شهرک‌های کشاورزی و ۸۰۰۰ هکتار در خارج از شهرک‌ها، در کنار طراحی، ایجاد و توسعه مزارع پرورش ماهی و سایر آبزیان در دریا به میزان سالانه ۵۰۰۰ تن با رویکرد پهنه‌های حفاظت‌شده و ایمن از سایر محورهای این تفاهم‌نامه همکاری به شمار می‌رود.

سرویس خبری: دام و طیور و آبزیان

نویسنده: دکتر حسین شیرزاد، تحلیل گر و دکترای توسعه کشاورزی

طی قرون گذشته انقلاب‌های کشاورزی، نشان‌دهنده یک تغییر پارادایم بواسطه تغییرات معرفتی چشمگیر از طریق دگرگونی در مناسبات و نظام ‌های تولید یا پذیرش روش‌ها و فناوری‌های جدید بوده اند. چنانکه در پایان آخرین عصر یخبندان در ۱۲۰۰۰ سال پیش، رقابت روزافزون، آدمی را مجبور نمود تا از جستجو و شکار حیوانات وحشی برای جمع آوری غذا، به کشاورزی و اهلی کردن حیوانات حرکت کند. در  انقلاب اول، شکارچیان-گردآورنده – به سوی کشاورزی مستقر حرکت کردندکه به “انقلاب نوسنگی” نیز معروف است. اما انقلاب دوم، شاهد تغییر سیستم‌های تولید در واکنش به فناوری‌های جدیدی بود که در بریتانیای اواسط قرن هفدهم تا اواخر قرن نوزدهم، ایجاد شد و شاهد پذیرش تناوب زراعی “چهار دوره ای نورفولک “، ورود اصلاح نژاد و گزینش گونه های انتخابی برای به حداقل رساندن تنوع ژنتیکی، تبدیل اجتناب ناپذیر اراضی مرتعی به کشاورزی، حفر کانال و تکنیک های احیای زمین بود. در انقلاب سوم، فناوری‌های انقلاب سبز به کشورهای در حال توسعه صادر ‌شدند. بگونه ای که از دهه ۱۹۶۰ به بعد با توسعه انواع کودهای مغذی و بذور پرمحصول، تولید غلات، علی رغم افزایش تنها ۳۰ درصدی اراضی زیر کشت، سه برابر شد. در اولین مرحله”انقلاب سبز” کشاورزی جهان با حکمرایی “دولت محور” و نورماتیو، همگام با چالش های دوران پس از جنگ جهانی دوم با پیشرفت هایی در زمینه آفت کش ها، کودها و روش های جدید آبیاری مواجه شد. این روش‌ها به تغذیه جمعیت در حال رشد کمک کردند، اما تأثیرات مخرب زیست ‌محیطی، ماهیت تولید را ناپایدار کرد. دومین مرحله انقلاب سبز با حکمروایی شرکتهای بزرگ، عمدتاً به بهره وری، حداکثر رساندن بازده با استفاده از ارتقای کارایی تخصیصی، گزینش ارقام پربازده و در نهایت اصلاح ژنتیکی و ویرایش ژنوم مربوط بود. کشاورزی جهان در این دوره که متکی به سرمایه شرکتها و بکارگیری “ژنتیک مندلی” در اصلاح نباتات و حیوانات بود، دگرگون شد. تحولات بیوتکنولوژی در دهه هشتاد میلادی، طلوع یک انقلاب ژنی را رقم زد که گمان می رود جایگزین ژنتیک مندلی به عنوان محرک تغییرات فنی در کشاورزی شود. در سومین مرحله انقلاب سبز، دینامیزم جهانی تقاضا و پذیرش رویکرد لیبرال «بازار آزاد» توسط کشورهای در حال توسعه منجر به حضور فزاینده شرکت‌های چندملیتی در تمام مراحل سیستم‌های کشاورزی شد. حکمروایی شرکتهای چند ملیتی با روش های نوآورانه زنحیره ارزش برای کشاورزی در اواخر دهه ۱۹۹۰ پدیدار شد که بر ترکیبی از ورودی‌های بیولوژیکی و اطلاعات مکانی استوار بود و بر مولفه فضایی داده‌ها، جمع‌آوری، پردازش و ذخیره اطلاعات توسط یک سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تأکید و با ترکیبی از اجزای اصلی شبکه حسگر و نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی، متغیرهایی مانند رطوبت، دمای خاک و سطح آب را ردیابی می‌نمود. تراکتورهای مجهز به حسگر( ارتفاع، سبزی و زیست توده) محصولات را اندازه گیری کرده و یک ایستگاه هواشناسی داده های مربوط به باد، باران و دما را جمع آوری می کند. این نوآوری که به عنوان “کشاورزی دقیق” شناخته می شد، مزارع را دوباره پیکربندی کرد و فناوری‌های مکان‌یابی و نقشه‌برداری، کشاورزان را قادر می‌ساخت تا تنها در مکانهای مورد نیاز از منابع کافی استفاده کنند. البته مفهوم کشاورزی نسل سوم در دهه ۱۹۸۰ در مینه سوتا، ایالات متحده ظهور کرد، جایی که کشاورزان برای اولین بار با حسگرهای خاک برای اندازه گیری غلظت مواد آلی زمین و از پیشرفت‌ها در اتوماسیون، هوش مصنوعی (AI) و شبکه‌های حسگرهای مرتبط با اینترنت اشیا (IoT) بهره ‌بردند و یک رویکرد فضایی در تمام سطوح فرآیند کشاورزی – حتی در سطح مولکولی – برای درک بهتر سیستم‌های بیولوژیکی اعمال گردید. ایجاد مزارع هوشمند با حجم زیاد داده، اغلب نیاز به استفاده از یادگیری ماشینی به عنوان زیرمجموعه‌ای از هوش مصنوعی که به یادگیری رایانه‌ها برای تشخیص اشکال و الگوها و شناسایی «نقاط داغ» در مجموعه داده‌های عظیم اشاره داشت. در کشاورزی نسل سوم، تحول دیجیتالی اقتصاد کشاورزی در حال تکامل بود تا آن که بارقه های نسل چهارم فنآوری های کشاورزی پدیدار شد. کشاورزی وجه ایی مالی بخود گرفت، سرمایه گذاری خارجی توسط شرکت های جهانی به خوبی در بخش کشاورزی و خدمات غذایی ریشه دوانده و برای حدود پانزده سال سالانه بیش از ۱۰ درصد رشد داشته است و تمایل دارد برای مواد تشکیل دهنده خود به پردازنده های فراملیتی غذا متکی باشد. جهان در آستانه یک انقلاب دیگر در نحوه تولید مواد غذایی میباشد. نسل چهارم انقلاب سبز، با حکمروایی “پلی سنتریک یا حکمروایی چند سطحی”، سه عنصر دولت، جامعۀ مدنی و بخش خصوصی با یک «دگردیسی کامل» مواجه است. جمعیت جهان با سرعت بی سابقه ای در حال افزایش است، هر روز جمعیت جهان حدود ۲۰۰۰۰۰ نفر افزایش می یابد و به کالری بیشتری در روز نیاز دارد و احتمالاً تا سال ۲۰۵۰ به ۱۰ میلیارد نفر خواهد رسید و تقاضا برای غذا را افزایش خواهد داد. این وضعیت در حالی است که چالش های زیست محیطی مانند تغییرات آب و هوا، تخریب خاک، آلودگی آب و از دست دادن تنوع زیستی معیشت کشاورزانی که در ۵۷۰ میلیون مزرعه در جهان کار می کنند و بخش عمده ای از آنها شرکت های خانوادگی هستند را تهدید میکند. بنابراین باید از فناوری های پیشرفته برای افزایش بهره وری مزرعه استفاده کردبه موازات قواعد جهانشمول رگولاتوری “گات” و سپس (WTO ) ، تغییرات آب و هوا به سرعت در حال تغییر اکوسیستم کشاورزی است و میزان انتشار گازهای گلخانه ای به بالاترین میزان در تاریخ رسیده است که نیاز به برنامه آلترناتیو و یارانه های هوشمند دولتی برای مبارزه با اثرات گرمایش جهانی دارد. علاوه بر این، نزدیک به ۳۳ درصد از مواد غذایی تولید شده در جهان برای مصرف انسان هر ساله هدر می رود و فناوری نوآورانه باید بتواند نحوه توزیع و مصرف مواد غذایی را بهبود بخشد، زنجیره تامین را برای بهتر شدن تغییر و کیفیت و ماندگاری مواد غذایی را  افزایش دهد. در سال های اخیر به حاشیه راندن دهقانان کوچک، سیاست های مدرنیزاسیون “ضد روستایی”، سیاست های نئولیبرال و رکود نسبی در بهره وری کشاورزی، به ویژه در خاورمیانه، جنوب آسیا و آفریقا، نیاز به ایده های جدید برای بهبود معیشت روستایی را برجسته می کند. برای افزایش بهره‌وری، تغییر پارادایم می‌تواند کشاورزان را قادر سازد تا نهاده‌ها را به طور مؤثرتری مدیریت کنند، سیستم‌های تولید بهره‌ورتر و کارآمدتر را اتخاذ کنند و منابع طبیعی را حفظ کنند. این راهبردهای بدیل در کشاورزی نسل چهارم، پتانسیل تغییر شکل کل اقتصاد کشاورزی را نیز بدلیل تغییرات ژرف در شیوه حکمروایی به همراه دارد. در سال‌های اخیر، چارچوب‌هایی مانند «کشاورزی دقیق»، «کشاورزی هوشمند» و «کشاورزی دیجیتال» در سیاست‌گذاری و گفتمان عمومی رایج شده است و بودجه عمومی و توجه رسانه‌ها به پیشبرد انقلاب موسوم به «انقلاب چهارم کشاورزی» اختصاص یافته است. این انقلاب متمایز از انقلاب های قبلی است و به عنوان ارائه راه حلی فن آورانه برای چالش های فعلی و آینده ارائه می شود. همانطور که وارد چهارمین انقلاب کشاورزی پیش‌بینی‌شده می‌شویم، محققان استدلال کرده‌اند که باید در مورد اینکه مسیرهای نوآوری آینده چگونه به نظر می‌رسند، از جمله اینکه کدام فناوری‌ها نسبت به سایرین اولویت دارند، روشن باشیم به عنوان مثال، دولت بریتانیا ۹۰ میلیون پوند برای «انقلاب فناوری جدید در کشاورزی» متعهد شده است و اتحادیه اروپا از طریق پروژه هایی مانند «EIP-Agri»  برای تسهیل دیجیتالی‌سازی کشاورزی، در پروژه‌های نوآورانه مانند «Smart-AKIS»، «EIT Food»  و در بخش خصوصی D4F» « در حال میلیون‌ها یورو سرمایه گذاری هستند. اما از آنجایی که این یک اصطلاح نسبتاً جدید است، وجوه معناشناسانه انقلاب چهارم کشاورزی هنوز مبهم است، اغلب «کشاورزی هوشمند»، «کشاورزی دقیق»، «کشاورزی دیجیتال» و سایر اصطلاحات مشابه  بجای هم استفاده می‌شود. ممکن است به نظر برسد که چهارمین انقلاب کشاورزی با فناوری‌های نوظهور مختلفی مانند هوش مصنوعی، هواپیماهای بدون سرنشین، روباتیک و ویرایش ژن مرتبط است، همچنین به طور کلی پذیرفته شده است که نسل چهارم کشاورزی، به طور قابل توجهی حاملین، ارزش ها و هویت های کشاورزی فعلی را تغییر خواهد داد. اما هنوز تا رسیدن به تأثیر بالقوه کامل بیوتکنولوژی در کشاورزی فاصله داریم، پیشرفت‌های نانوتکنولوژی نویدبخش افزایش بیشتر مرزهای تحقیق و نوآوری در کشاورزی است. در این محیط جدید، جنبش های روستایی در کنار بخش خصوصی به عنوان بازیگر اصلی در تحقیق و توسعه کشاورزی ظاهر و بتدریج جانشین بخش دولتی می‌شود که در دوره های اولین مراحل انقلاب سبز نقش محوری را ایفا کرد. در هرحال، پیش‌بینی تأثیرات چهارمین انقلاب کشاورزی یک مؤلفه کلیدی از نوآوری مسئولانه است، که محققان استدلال می‌کنند که باید زیربنای گذار به سوی آینده‌های مختلف باشد. در این میان، اثرات مثبت مختلفی از فناوری‌های جدید پیش‌بینی می‌شود، از جمله افزایش بازده، بهره‌وری بیشتر در محیط‌زیست، و مزایای اجتماعی، مانند کاهش نیروی کار فیزیکی، پر کردن شکاف‌ها در تأمین نیروی کار مهاجر، و ارائه زمان بیشتر برای کشاورزان برای گذراندن با خانواده در حین انجام کار؛ اما بدون درک روشنی از اینکه کدام فناوری ها در انقلاب گنجانده شده اند، درک چگونگی آنها توسط ذینفعان مختلف و تأثیرات نابرابر آنها در سراسر جامعه دشوار است. با این حال، ما می دانیم که مزایای انقلاب فناوری احتمالاً به طور نابرابر در سراسر جامعه پخش می شود و خطرات آن به طور مشابه به احتمال زیاد در بین جوامع کشاورزی به طور نابرابر تقسیم می شود. به عنوان مثال، چندین حوزه از ریسک ها از جمله ماهیت در حال تغییر کار مزرعه (به عنوان مثال، جابجایی احتمالی نیروی کار، از دست دادن ارتباط با زمین)؛ مسائل مربوط به اعتماد در عرضه. تغییر ماهیت زنجیره ارزش، عدم اعتماد به مالکیت داده ها، امنیت و حریم خصوصی، پذیرش عمومی فناوری و بسیاری دیگر شناسایی شده است. با همه این تفاسیر، انقلاب سبز چهارم کشاورزی تاب آور و سازگارتری است چون علاوه بر آزادسازی ظرفیت های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی کشاورزی دهقانی، دامنه کشاورزی را در زمینه های مختلف مانند فرهنگ، رفاه و درمان در کشاورزی تولید محور گسترش خواهد داد و از طریق فعالیت های فرهنگی، مانند ترکیب کشاورزی با بازی و اوقات فراغت، کشاورزی در خدمت رفاه انسان ، منجر به مقدار بیشتری از کشت مشترک و مستقل می شود. تغییرات در تولیدات کشاورزی عمدتاً در تأسیسات کشاورزی با فناوری کشاورزی هوشمند، فناوری سایبری و زیرساخت های ابری رخ می دهد. سازه های دیجیتال توانمند، بر توان کنترلی محیط رشد و ارزش محصولات کشاورزی می افزاید. با به دست آوردن اطلاعات در مورد رشد، آب و هوا و تجهیزات کشاورزی می توان حجم تولید را به حداکثر رساند و احتمال خسارات ناشی از بلایای طبیعی، خطاهای سیستم و سایر عوامل را به حداقل کاهش داد. علاوه بر این، جمع آوری داده های زیست محیطی در مورد کشت از طریق یک پلتفرم خدمات کشاورزی و با استفاده از داده های بزرگ امکان پذیر است. جریان اطلاعات را می توان برای ارزیابی روند فروش بازار با توجه به تجزیه و تحلیل ترجیحات بازار مورد استفاده قرار داد و سپس می توان داده ها (محیط کشت، اطلاعات آفات، اطلاعات آب و هوا و آب و هوا، حاصلخیزی خاک، ارتباط توپوگرافی و غیره) را برای بهینه سازی به کشاورزان بازخورد داد. محیط های تولید در سال‌های اخیر، داده‌های بزرگ و هوش مصنوعی برای گسترش زمینه‌های مهندسی ژنتیک با توجه به کشاورزی و دامداری مورد استفاده قرار گرفته‌اند. در چارچوب حل و فصل قوانین، مقررات ژنومیکس و مسائل اخلاقی، امکان کشت محصولات خوراکی و گیاهان زیستی که در آب و هوای خشک رشد می کنند، وجود خواهد داشت.با استفاده از ماشین آلات کشاورزی هوشمند، تصمیم بهینه برای هر مکان انتخاب و مواد مغذی تجویز شده متناسب با مزرعه وارد میشود، و چندین تراکتور قادر خواهند بود وظایف یکسانی (یعنی مدیریت آفات و بیماری ها، سمپاشی، علف‌کشی) را در موقعیت‌های مختلف با رعایت فواصل معین انجام دهند در شب، زمانی که کشاورز خواب است، یک ربات می تواند از طریق FPS و نقشه های الکترونیکی هدایت شود، وارد مزرعه شود، کارهای کشاورزی لازم را تمام کند و قبل از طلوع صبح به خانه برگردد. اما سه رویکرد وجود دارد که نسل چهارم، تأثیر عمده ای بر بخش کشاورزی خواهد داشت. اول، “سیستم بهینه سازی دقیق” بسیاری از مشکلات فعلی در کشاورزی را حل خواهد کرد. درکشاورزی فعلی، نهاده ها و ستانده ها ناهماهنگ هستند. یعنی اگرچه از نظر تولید غذا در سراسر جهان، غذای کافی برای کل جمعیت تولید می شود، اما بسیاری از مردم از گرسنگی می میرند با این حال ۳۰ تا ۵۰ درصد غذای تولید شده دور ریخته می شود،.همچنین حدود ۸۰ درصد از آب روی کره زمین برای کشاورزی استفاده می شود، با این حال تنها ۲۰ درصد از محصولات قابل دوام کشت می شود و مازاد استفاده نشده باقی مانده، دور ریخته می شود. در انگلستان، استفاده از کود نیتروژن منجر به آلودگی های آب شد. هر یک از این مشکلات را می توان از طریق “کشاورزی هوشمند” حل کرد. کشاورزی هوشمند، روشی است که با آن شرایط رشد گیاه و خاک برای مدیریت دقیق محصولات محاسبه می شود، لذا این سیستم می تواند با ایجاد یک سیستم کشاورزی بهینه که تولید، توزیع و مصرف را به هم متصل می کند، مسایل متنوعی را حل کند. دوم، بازگرداندن عناصر تولید روستایی، به روستا از جمله منابع انسانی، تأثیر عمده ای بر کشاورزی خواهد داشت. سرمایه، نیروی کار و منابع تکنولوژیکی که روستاهای کشاورزی را در نسل‌های قبلی ترک کرده‌اند، احتمالاً در طول نسل چهارم باز خواهند گشت. سوم، فن آوری های نسل چهارم تاثیر قابل توجهی بر مشکلات مربوط به تغییر اقلیم خواهد داشت. کشاورزی به شدت تحت تاثیر آب و هوا است و در حال حاضر علم هیچ ابزاری برای پیش بینی و کنترل دقیق آن ندارد. فناوری های آتی می تواند از خرد و تجربه بشر پیشی بگیرد و مشکلات خاصی را حل کند که با فناوری فعلی قابل حل نیستند، مانند بوی بد دام، هزینه پردازش بیش از حد، و احتمال وقوع آفات به دلیل تغییرات آب و هوایی،آنفولانزای پرندگان و بیماری تب برفکی و مهمتر از همه، با ترکیب فناوری های متنوعی مانند همگرایی صنعتی و فناوری ترکیبی، مشاغل جدیدی ایجاد می کند. علاوه بر این، تغییرات عمده ای در مدیریت ریسک، صنعتی سازی زیستی و هوش مصنوعی، تولید، توزیع و مصرف و همچنین محیط روستایی و زندگی روستایی را تغییر خواهد داد. ربات های کشاورزی شاخصه نسل چهارم است. ربات ماشینی است که به طور مستقل حرکت می کند، از انسان تقلید می کند، محیط بیرونی را تشخیص می دهد و در مورد نحوه مدیریت موقعیت های مختلف قضاوت مستقلی می کند. ربات های کشاورزی در هر زمینه ای از فرآیند کشاورزی از جمله تولید، فرآوری، توزیع و مصرف عمل خواهند کرد. آنها محیط خدمات را تشخیص می دهند و به طور مستقل کار یا خدمات هوشمندی را ارائه می دهند.  ربات‌های کشاورزی را می‌توان به عنوان «سیستم‌های هوشمند تولید کشاورزی که می‌توانند دخالت انسان را به حداقل رسانده، خود را کنترل کرده و کارایی را به حداکثر برسانند» تعریف می‌شوند.  ماشین‌های کشاورزی سنتی و وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین می‌توانند توسط روبات‌ها در زمینه‌های انتخاب محصولات کشاورزی، سیستم‌های توزیع خودکار، تسهیلات باغبانی و مراقبت از دام خودکار استفاده شوند. استفاده از ربات را می توان بسته به محل استفاده آنها به سه قسمت تقسیم کرد،. این رشته ها شامل ربات های کشاورزی میدان باز، ربات های کشاورزی تسهیل گر و ربات های دام است و هدف از این کاربری ها بهبود بهره وری از طریق اتوماسیون، کشاورزی و ترویج کشاورزی سازگار با محیط زیست خواهد بود. حکمرانی شبکه ای و ریزوماتیک در نسل چهارم اگرچه پیچیده است ولی کارآ تر بوده و مشارکت برد- برد دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی با همکاری شرکتهای بین المللی را با خود به ارمغان خواهد آورد.

در نهایت؛ بیش از ۲۰۰ سال پیش، بیشتر از ۹۰ درصد از جمعیت زمین به کشاورزی مشغول بودند، اما اکنون بیش از ۸۰ درصد از جمعیت کشورهای عمده OECD در بخش های صنعت و خدمات مشغول بکار هستند. جمعیتی که در حال حاضر به کشاورزی مشغول اند، تنها ۲ تا ۳ درصد است. نه تنها جمعیت درگیر در کشاورزی کاهش یافته است، بلکه در اکثر کشورهای توسعه یافته، سن افراد در خانوارهای کشاورز نیز در حال افزایش است. در بیش از ۹۷ کشور، بیش از ۵۰ درصد از جمعیت خانوارهای کشاورزی بالای ۶۰ سال و بیش از ۴۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال هستند. بنابراین، در تغییر پارادایم از کشاورزی صنعتی -دیجتیالی(پسافوردیستی) به سیستم های متنوع کشاورزی منبعث از هوش مصنوعی، تنها ۵ درصد از جمعیت جهان در بخش کشاورزی کار می کنند. طی ۳۰ سال گذشته، تولید مواد غذایی با سرعت بیشتری نسبت به جمعیت و به طور متوسط ​​۲٫۵ درصد در سال، افزایش یافته است اما در حال حاضر، کشاورزی یکی از علل اصلی خشک شدن آب های زیرزمینی، فرسایش فیزیکی، آلودگی شیمیایی و فقیر شدن خاک ها و تغییرات آب و هوایی در سطح جهان است و تقریبا ۳۰ درصد گازهای گلخانه ای را می توان به آن نسبت داد. لذا بدون اصلاحات اساسی در سیستم غذایی و کشاورزی، وضعیت فقط می تواند بدتر شود. شاید به این دلیل که بازده کشاورزی کاهش یافته و به دلیل گرم شدن کره زمین در مناطقی که بیشترین حساسیت را نسبت به تغییرات اقلیمی و کمبود آب دارند، انبوهی از زمین‌ها از دست رفته است. به اینها فشارهای ناشی از شهرنشینی و افزایش تعداد پروژه های معدنی، برق آبی، توریستی و زیرساختی اضافه شده است که همه آنها در حال رقابت جهت کسب فضای بیشتر هستند. علاوه بر این، زمین های عظیمی در آینده به تولید سوخت های کشاورزی اختصاص داده خواهد شد، در حالی که می دانیم که تولید جهانی غذا باید دو برابر تا سه برابر شود تا نیازهای غذایی ۱۰ میلیارد نفر در سال ۲۰۵۰ برآورده شود. بنابراین مهمترین اصل حکمرانی کشاورزی، هماهنگی، هارمونی و سازگاری با حکمرانی آب در آینده و تحول آفرینی کشاورزی از سیستم کشاورزی بهره وری به سیستم کشاورزی چند منظوره به منظور افزایش تاب آوری در شرایط پر ریسک اقلیمی است.

مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه پژوهش و فناوری در بخش کشاورزی گفت: پول، محرکی برای تولید محصول است؛ ولی بعضا شرکت‌هایی، محصولاتی را تولید می‌کنند که مشتری برای آن‌ها نیست و همین امر موجب سرخوردگی فناوران و مهاجرت از کشور خواهد شد؛ از این رو لازم است طرح‌های فناورانه در راستای نیازهای کشور در شرکت‌ها تعریف شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایسنا، دکتر شهریاری در رویداد دوشنبه‌های استارت آپی و پیوند که امروز در محل صندوق نوآوری و شکوفایی برگزار شد، افزود: این صندوق برای حمایت از فعالیت‌های حوزه کشاورزی در مجموعه وزارت جهاد کشاورزی راه‌اندازی شد و ۳۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه این صندوق است.

وی در خصوص ماموریت‌های این صندوق، اظهار کرد: در ین صندوق علاوه بر اجرای ماموریت‌های صندوق‌های پژوهش و فناوری، اقدام به توسعه بازار خواهیم کرد.

شهریاری با بیان اینکه تنها خواسته ما از شرکت‌ها برای حمایت، تولید محصولات با قابلیت اجرایی است، ادامه داد: محصول تولیدی برای دریافت حمایت از این صندوق نباید در اشل آزمایشگاهی باشد و بتوان به آن اعتماد کرد.

شهریاری با اشاره به نحوه حمایت این صندوق از فناوری‌های تولیدشده و با تاکید بر اینکه ما از ابتدای تولید محصولات در کنار شرکت‌ها قرار دادیم، یادآور شد: پول محرکی برای تولید محصول است، ولی بعضا شرکت‌هایی، محصولاتی را تولید می‌کنند که مشتری برای آن‌ها نیست و همین امر موجب سرخوردگی فناوران و مهاجرت از کشور خواهد شد.

مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه پژوهش و فناوری در بخش کشاورزی، اضافه کرد: از این رو ما ارزیابی‌های جدی بر روی طرح‌های فناوران داریم، راهکارهایی برای ورود به بازار ارائه می‌دهیم و با همین روش موفقیت‌هایی کسب شد، به گونه‌ای که یکی از شرکت‌ها با تولید کود کشاورزی با سرمایه ۲۵۰ میلیون تومان توانست قرارداد ۱۴۰ میلیارد تومانی منعقد کند.

وی با بیان اینکه لازم است ایده‌های فناوران در حوزه کشاورزی مبتنی بر نیازهای داخل باشد، خاطرنشان کرد: دانش، مرز و سقف ندارد، ولی فناوران باید به سمت حوزه‌های نیازمندی کشور بروند.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایسنا