1

همکاری فائو و ایران برای افزایش بهره وری کشاورزی

سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد، دولت ایران و کشاورزان محلی منطقه آذربایجان غربی برای اجرای طرحی که از اواخر جولای با هدف بهره‌وری آب و حفاظت از درآمد کشاورزان آغاز شده، همکاری می‌کنند.

به گزارش صنعت غذا و کشاورزی به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهاد کشاورزی، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، دولت ایران و کشاورزان محلی منطقه آذربایجان غربی برای اجرای طرحی که از اواخر جولای با هدف بهره‌وری آب و حفاظت از درآمد کشاورزان آغاز شده، همکاری می‌کنند.

این پروژه با هدف صرفه‌جویی در مصرف آب در حوزه دریاچه ارومیه و همزمان بهبود معیشت کشاورزان، اخیراً مرحله جدیدی از مداخلات در سایت پایلوت را آغاز کرده است. در این بین، ابتکار فائو بر استفاده از رویکردهای نوین متمرکز است که به مشارکت مستقیم کشاورزان محلی منتهی می‌شود.

فائو معتقد است که برای اجرای بهتر مداخلات بهره‌وری آب، به برنامه‌ریزی مشارکتی نقشه راه در کنار کشاورزان داوطلب در سایت پروژه نیاز است.

در این رابطه برای اجرای روش‌شناسی GAIN (حکمرانی، خوداتکایی، یکپارچه‌سازی و نیاز محور) جلساتی با کشاورزان در سایت پایلوت برگزار می‌شود. روش‌شناسی مذکور با این هدف طراحی شده تا محور را کشاورزان قرار داده و با برگزاری این کارگاه‌ها کشاورزان را قادر می‌سازد که درباره جزئیات این طرح به بحث و تبادل نظر بپردازند.

در این همکاری تمام گروه‌ها از کشاورزان گرفته تا دولت، پژوهش‌گران و بخش خصوصی مشارکت می‌کنند و در مقیاس پایلوت کشاورزان به شکل گروهی درباره تجارب، راه‌حل‌ها و اقدامات جایگزین به منظور مدیریت بهتر تصمیم‌گیری می‌کنند.

هدف از این اقدام بهبود مدیریت مصرف آب و در نهایت منعکس شدن نتایج آن در بهره‌وری آب به شکل ملموس در سطح منطقه‌ای و زیر حوضه است.

در مرحله آخر تدوین سناریو، مقامات محلی، کارشناسان، وزارتخانه‌ها و حتی بخش‌های خصوصی مطلع شده و طرح‌های مداخلات برای ارائه به منظور اعتبارسنجی و اخذ حمایت دولت با آنها به اشتراک گذاشته شده می‌شود. بعلاوه، کارگاه GAIN که در دهستان بالانج برگزار می‌شود مکان مناسبی برای بهبود اقدامات کشاورزی تاب‌آور در برابر تغییرات اقلیمی است.

عزیز البحری، اقتصاددان ارشد فائو در دفتر منطقه‌ای آسیا و اقیانوسیه که مسئولیت مدیریت فنی پروژه فائو را نیز برعهده دارد درباره این فعالیت گفت: در این پروژه آشکار ساختن مزیت تعامل با کشاورزان و توصیف منافع مشترک مدیریت بهبود یافته آب و محصول در معیشت آنها و همچنین احیای توازن آبی با دریاچه ارومیه حیاتی است.

البحری تاکید کرد: این برنامه‌ریزی مشارکتی اقدامات محلی با کشاورزان اطمینان می‌یابد که راه‌حل‌های موجود در سطح مزرعه به خوبی درک شده، پذیرفته شده و مورد استقبال کشاورزان در اطراف حوزه آبریز دریاچه ارومیه قرار می‌گیرد. کشاورزان باید به عنوان بخشی از راه حل پایدار برای سلامت و ادامه حیات بلند مدت دریاچه ارومیه مشارکت کنند.

کامران زینال زاده، مدیر پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه نیز به این مسئله اشاره کرد که با توجه به اجرای برنامه‌ریزی مشارکتی اقدامات محلی با کشاورزان به منظور مصرف بهینه آب و حفظ معیشت کشاورزان در چارچوب برنامه احیای دریاچه ارومیه، پژوهشکده یک گروه از متخصصان دانشگاهی در تخصص‌های مهندسی آب در گرایش‌های آبیاری و منابع آب – هیدرولوژی، زراعت، باغبانی، ترویج کشاورزی و اقتصاد کشاورزی، تشکیل داده است.

مهمترین اقدام این پژوهشکده در ارتباط با طرح مذکور، یافتن ایده‌هایی برای بهبود مصرف آب کشاورزی در پایلوت با توجه به نظر کشاورزان و کارشناسان است.

سینا بشارت، استاد دانشگاه و تسهیلگر ارشد این فعالیت گفت: یکی از مشکلات اصلی در بخش کشاورزی عدم وجود سیستم جامع و یکپارچه در مدیریت جوامع کشاورزی است. برای ارائه این سیستم و موفقیت در آن قطعاً باید مشارکت کشاورزان محلی را جلب کرد.

در این طرح که در حال انجام است هدف اصلی همراه کردن کشاورزان در تدوین مشکلات و ارائه راه‌حل‌های عملیاتی می‌باشد که در نهایت با تأیید سیستم‌های دولتی شاهد نتایج آن در مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی خواهیم بود. در نهایت به نظر من قطعاً این پروژه با حضور فائو، دانشگاه، سازمان‌ها و کشاورزان می‌تواند یکی از پروژه‌های موفق با خروجی‌های عملیاتی مؤثر در کشور باشد.

فائو به عنوان نهاد پیشروی سازمان ملل در ترویج رویکردهای هوشمند به اقلیم در کشاورزی و مدیریت منابع طبیعی، از تلاش کشورهای عضو در زمینه تدوین و اجرای کشاورزی تاب‌آور دربرابر تغییرات اقلیمی حمایت می‌کند.




تغییر الگوی کشت یکی از مهمترین راهکارهای مدیریت منابع آب در کشور است

رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه با اشاره به کاهش نزولات آسمانی و خشکسالی های پیاپی در کشور، گفت: در این شرایط تغییر الگوی کشت یکی از مهمترین راهکارها برای مدیریت منابع آبی است و در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایرنا؛ ایرج بهرامی افزود: برای تغیر الگوی کشت باید یکسری مشوق‌ها و تسهیلات مانند خرید تضمینی محصول از سوی دولت پیش‌بینی شود تا کشاورزان نسبت به تغییر الگوی کشت رغبت نشان دهند و باید بپذیریم این موضوع با اجبار امکان پذیر نیست.

 وی اضافه کرد: در زمینه استفاده از محصولات کم‌آب‌بر در حال حاضر ما از یک الگوی کشت که مبتنی بر شرایط اقیلم منطقه باشد، اصلا پیروی نمی کنیم و از طرفی هم انتظار داریم کشاورزان ورود پیدا کنند و همراهی کنند که مطمئنا این اتفاق نخواهد افتاد.

بهرامی گفت: این در حالی است در تمام دنیا چه به لحاظ تامین امنیت غذایی و چه به لحاظ مدیریت مصرف آب و افزایش بهره وری باعث شده از الگوی کشت متناسب استفاده و پیروی کنند.

وی اضافه کرد: مدیریت منابع آب به برنامه ریزی دقیق و قوی چه به لحاظ استصال آب و چه به لحاظ انتقال آب و مدیریت بهره برداری با تمام پارامتر ها باید داشته باشیم.

باید سیستم‌های آبیاری را تغییر و روش‌های جدید را جایگزین کنیم

بهرامی در ادامه بیان داشت: ما در کشور در حوزه آبیاری تحت فشار که یکی از مهمترین راهکارهای مدیریت منابع آب و افزایش بهره وری است تجربه هایی را کسب کرده‌ایم اما لازمه استفاده بهتر از آن؛ نیازمند فن آوری و تجهیزات روز دنیا هستیم و باید از تجربه کشورهای موفق در این زمینه باید بهره مند شویم.

وی افزود: در حال حاضر روش های آبیاری که در کشور ما استفاده می شود دانش آن مربوط به دهه های گذشته است و باید به سمت تغییر روش و سیستم های جدید آبیاری جایگزین حرکت کنیم.

چاه‌های غیر مجاز تهدید برای دشت‌های استان کرمانشاه است

رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه در ادامه با اشاره به برخی از اقدامات شرکت آب منطقه ای استان کرمانشاه در پرکردن چاه های غیر مجاز، گفت: با وجود خشکسالی چاه‌های غیر مجاز؛ دشت های حاصلخیز استان کرمانشاه را تهدید می کنند و باید یکی از اولویت های وزارت نیرو و شرکت آب منطقه ای استان جلوگیری از فعالیت این چاه ها باشد هرچند شاهد تلاش آنها در این راستا بودیم.

بهرامی بیان داشت: بیشترین هدر رفت آب حوزه کشاورزی استان مربوط به چاه های غیرمجاز به خاطر عدم نظارت بر نحوه و شکل و میزان مصرف آب، عدم تجهیز به روش های نوین آبیاری است؛ بنابراین وجود آنها که تعدادشان از چاه های مجاز استان نیز بیشتر است یک تهدید و خطر بزرگ برای دشت های ما است.

وی گفت: اما در واقعیت باوجود اینکه بسیاری از این چاه های غیرمجاز شناسایی شدند و گاها به صورت موردی توسط دستگاه های اجرایی پر می شوند، اما مجددا آنها را حفر می کنند، ضمن  اینکه این کار غیرقانونی است ابزار نظارت بر میزان مصرف آب از آنها از دسترس خارج می شود.

بهرامی اظهار داشت: حدقل اگر چاهی مجاز باشد شرکت آب منطقه ای، کشاورزان را مجبور به اجرای سیستم آبیاری تحت فشار و رعایت الگوی میزان مصرف آب می کنند و گرنه مجوز آن را تمدید نخواهند کرد.

باید دانش را به اراضی کشاورزی منتقل کنیم

رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به به وجود ۹ هزار کارشناس کشاورزی استان کرمانشاه در حوزه آموزش و ترویج گفت: وجود این کارشناسان ظرفیت بسیار خوبی برای انتقال یافته های علمی روز دنیا به مزارع کشاورزی است به شرط اینکه طی یک برنامه ریزی صحیح و اصولی از این کارشناسان استفاده شود و در کنار تولید کنندگان قرار بگیرند.

بهرامی بیان داشت: کارشناسان ما تحصیلات دانشگاهی دارند در واقع جوانانی هستند که یافته و دانش روز دنیا را کسب کردند، اما چگونه دانش را به کشاورزان انتقال دهند؟، کشاورزانی که عمدتا سن بالا دارند و بیش از ۹۰ درصدشان رشته شان کشاورزی نیست؟ پس باید با برنامه ریزی صحیح اتصال کارشناسان به مزارع داشته باشیم.

وی اضافه کرد: سازمان نظام مهندسی کشاورزی استان کرمانشاه این بستر را دارد تا در قالب ارائه خدمات کشاورزی غیردولتی در صورت برون سپاری بخشی از خدمات جهاد کشاورزی این دانش را به کشاورزان انتقال دهد و در کنار کشاورزان قرار گیرید.

این کارشناس کشاورزی توضیح داد: هر کار دولتی که امکان برون سپاری (واگذاری خدمات) به مراکز غیر دولتی داشته باشد به این کارشناسان به شکل قانونی واگذار شود و آنها نیز می توانند دانش بیشتر به تولیدکنندگان منتقل کنند و مطمئنا یکی از مهمترین ثمرات آن در افزایش بهره وری مدیریت آب و تولید خواهد بود.

فعالیت ۱۲۵ هزار بهره بردار در بخش کشاورزی استان

استان کرمانشاه با بیش از ۹۵۰ هزار هکتار زمین کشاورزی و تولید سالانه چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تن انواع محصولات کشاورزی، دامی و باغی یکی از قطب های کشاورزی کشور است.

در این استان چهار میلیون و ۶۵۰ واحد دامی و بیش از یک هزار و ۳۳۳ واحد دامپروری صنعتی شامل ۷۰۰ واحد مرغداری گوشتی صنعتی، ۱۷۶ واحد گاوداری شیری، ۱۸۱ واحد پرواربندی گوساله و ۲۱۹ واحد پرواربندی بره فعال است.

در این استان همچنین ۲۴ واحد مرغداری تخمگذار، ۱۳ واحد پرورش بوقلمون صنعتی، ۹ واحد مرغ مادر گوشتی، چهار واحد جوجه کشی، ۲ واحد مرکز پرندگان زینتی، پنج واحد پرورش شترمرغ و بیش از ۳۰۹ هزار کلنی زنبور عسل و سایر واحدهای بخش روستایی و عشایری وجود دارد.

در کرمانشاه سالانه بیش از ۴۵۱ هزار تن انواع محصولات دامی شامل ۳۳۶ هزار تن شیرخام، ۳۶ هزار و ۳۰۰ تن گوشت قرمز، ۶۳ هزار و ۸۰۰ تن گوشت طیور، ۱۱ هزار و ۱۰۰ تن تخم مرغ و چهار هزار و ۸۳ تن عسل تولید می شود.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایرنا




مدیرعامل شرکت کشت و صنعت مغان: برنامه‌ریزی برای جذب ۲۲ هزار میلیارد تومان اعتبار در کشت و صنعت مغان

اسدالله محسن زاده از افزایش ۲۵ درصدی تولید محصولات باغی این شرکت خبر داد و گفت: زمینه برای جذب ۲۲ هزار میلیارد تومان اعتبار در شرکت آماده شده است که در صورت تحقق، هزاران شغل جدید در این مجتمع ایجاد می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایرنا؛ اسدالله محسن زاده مدیر عامل شرکت کشت و صنعت و دامپروری مغان افزود: در سال تولید دانش بنیان و اشتغال‌آفرین طرح‌های متعددی برای افزایش تولید و صادرات محصولات زراعی و باغی در این شرکت اجرا می‌شود و ضمن اینکه اشتغال جدید هم در اولویت قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه با سرمایه‌گذاری جدید امکان اشتغال بیشتر در بخش زراعی، دامی و باغی این شرکت فراهم می‌شود، گفت: زمینه یک سرمایه‌گذاری جدید با اعتبار ۲۲ هزار میلیارد تومان در این شرکت آماده شده که در صورت تحقق هزاران شغل جدید در شرکت کشت و صنعت مغان ایجاد خواهد شد.

محسن زاده ایجاد اشتغال جدید را نیازمند بسترسازی و آماده کردن زیرساخت‌ها عنوان کرد و گفت: تعیین تکلیف نشدن وضعیت شرکت در اصل ۴۴ مانع سرمایه‌گذاری دولتی شده ولی در سفر اخیر رئیس جمهوری به اردبیل سرمایه‌گذاری جدید در این شرکت مطرح و رئیس جمهوری هم در این مورد قول مساعد داد.

مدیرعامل شرکت کشت و صنعت و دامپروری مغان با بیان اینکه میزان تولید محصولات باغی در این شرکت ۲۵ درصد افزایش یافته است، افزود: باغات میوه شرکت در دهه‌های گذشته به دلیل نبود سرمایه‌گذاری به مجموعه‌ای زیانده تبدیل شده بود که هم اکنون از مجموع ۲ هزار و ۶۰۰ هکتار مجتمع باغات ۱۲۰۰ هکتار بهره اقتصادی دارد.

 محسن زاده خاطرنشان کرد: بقیه باغات مجتمع بقیه با عمر بیش از ۳۰ سال فرسوده شده که از سال گذشته به اصلاح و توسعه ۲۵۰ هکتار اقدام شده و در سال‌های آینده هم این کار ادامه خواهد یافت.

وی ادامه داد: عمده‌ترین چالش ما در این شرکت مصرف آب در بخش زراعت و باغبانی است و برای استفاده بهینه از آب راه اندازی سامانه نوین آبیاری در دستور کار قرار گرفته تا از هدررفت آب جلوگیری و محصولات مطابق با الگوی مناسب کاشته شود.

مدیرعامل کشت و صنعت و دامپروری مغان افزود: سه هزار هکتار زمین دیم در کشت و صنعت مغان وجود دارد که یک هزار هکتار آن زهدار است و تلاش بر این است بخش عمده ای از اراضی دیم به آبی تبدیل شود.

وی بالا بودن راندمان مصرف آب در این شرکت را یادآور شد و گفت: در بخش زراعت ۵۰ میلیون مترمکعب اضافه آب در این شرکت مصرف می‌شود که ضروری است برای استفاده بهینه از آب در بخش‌های مختلف برنامه‌ریزی صورت بگیرد.

شرکت کشت و صنعت و دامپروری مغان با داشتن اراضی وسیع زراعی، ۲ هزار و ۶۰۰ هکتار باغات میوه، مجتمع بزرگ دامپروری، کارخانه‌های قند، لبنیات، فرآوری میوه و چند واحد تولیدی دیگر از شرکت‌های منحصر بفرد کشور محسوب می‌شود.

این شرکت در اجرای قانون خصوصی‌سازی در سال ۱۳۸۸ در لیست واگذاری‌ها قرار گرفت و بعد از چهار فقره آگهی درسال ۱۳۹۷ به بخش خصوصی واگذار شد.

این واگذاری با توجه به اعتراض‌هایی که بدنبال داشت در شانزدهم مهرماه سال ۱۳۹۹ با پنج رای موافق و یک رای مخالف هیات داوری ابطال شد.

سرویس خبری: کشاورزی

منبع: ایرنا




دبیرکل انجمن پسته ایران: یارانه انرژی بخش کشاورزی افزایش یابد

دبیرکل انجمن پسته ایران ضمن درخواست افزایش سهیمه یارانه بخش کشاورزی با بیان اینکه یارانه انرژی دولت به بخش کشاورزی ۵۰ میلیون بشکه است گفت: این یارانه در سال ۹۷ به بخش کشاورزی اختصاص یافت و از آن زمان تاکنون افزایش نداشته در حالی که یارانه انرژی دولت به بخش صنعت ۳۸۰ میلیون بشکه است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از ایرنا، حسین رضایی روز شنبه در ستاد پسته شهرستان رفسنجان در فرمانداری این شهر افزود: بهتر است تدابیری اندیشیده شود تا سهمیه انرژی بخش کشاورزی افزایش یابد تا کشاورزان بتوانند در زمان هایی از جمله زمان سرمازدگی ها باغ های خود را از این حادثه حفظ کنند و محصولشان از بین نرود.

وی تاکید کرد: سال قبل عرضه پسته به خارجی از کشور شرایط مطلوبی داشت به طوری که از کل برداشت ۲۳۰ هزار تن پسته از باغات پسته کشور، تا آخر مرداد امسال ۲۱۳ هزار تن صادرات انجام شد.

وی با بیان اینکه هزینه های برداشت پسته رو به افزایش است و باید مدیریت شود اظهار داشت: کشاورزان برای باغبانی، تعمیر باغ ها، آبیاری و کوددهی در طول سال متحمل هزینه های فراوانی می شوند در حالی که قیمت نهایی این محصول به ضرر کشاورز است.

کاهش ۷۰ هزار تنی تولید محصول پسته

رضایی تصریح کرد: امسال پیش بینی های اولیه انجمن پسته ایران برداشت ۱۵۰ هزار تن پسته از بیش از ۴۷۰ هزار هکتار باغ در ایران بود که با توجه به گرمازدگی، سرمازدگی و خشکسالی ها؛ میزان تولید این محصول کاهش یافت و ۲۵ درصد محصول پسته امسال دچار پوکی شد.

وی با اشاره به برداشت ۲۳۰ هزار تن محصول در سال قبل و صادرات ۲۱۳ هزار تنی پسته تا پایان مرداد امسال خاطرنشان کرد: در برداشت پسته حدود ۷۰ هزار تن نسبت به سال قبل کاهش نشان داده می شود به طوری که محصول و جوانه های سال آینده نیز بر اثر تغییرات اقلیمی از بین رفته و امسال حفظ بازار دشوار است مدیریت که حمایت دولت را می طلبد.

وی گفت: در هر هکتار از باغ های پسته رفسنجان پنج هزار متر مکعب آب مصرف می شود که صرفه اقتصادی ندارد و بهتر است روش های نوین آبیاری به منظور صرفه جویی در منابع آبی اجرا شود.

رضایی با بیان اینکه میزان پوکی پسته در باغ هایی که با روش قطره ای آبیاری می شوند کمتر است تصریح کرد: میانگین پوکی پسته در باغ های پسته ایران ۲۵ درصد است.

وی ادامه داد: در زمینه کیفیت نیز باید گفت انس پسته بالا رفته و پسته ریز شده است و رِنج پسته بالای ۲۴ رفته که نشان دهنده ریز شدن پسته است.

وی از وزارت جهاد کشاورزی خواست در زمینه محصول پسته وقت بیشتری بگذارد زیرا ۲۷ استان در کشور پسته کاری دارند.

وی اظهار داشت: ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار باغ با کشت ارقام مختلف در ایران زیر کشت رفته که ۵۰۰ هزار هکتار مربوط به کشت پسته است و وقت گذاشتن برای این محصول ارزشمند است.

دبیر انجمن پسته ایران در پایان مسائل پلمب چاه های غیر مجاز آب کشاورزی، خرید و فروش و انتقال آب، پیمان سپاری ارزی در بحث صادرات پسته را از چالش های مهم حوزه پسته برشمرد و از دولت حمایت های لازم را برای کمک به کشاورزان خواستار شد.

متأسفانه سرمایه گذاری خوبی برای اشغالزایی در رفسنجان نشد

فرماندار رفسنجان نیز در این نشست با اشاره به برداشت بیش از ۶۰ هزار تن پسته به ارزش بیش از پنج هزار میلیارد تومان در سال گذشته در این شهرستان گفت: امّا متاسفانه سرمایه گذاری خوبی در بخش اشتغالزایی و رفع بیکاری رفسنجان انجام نشد.

مجید فصیحی هرندی افزود: کتابی به نام مسئولیت اجتماعی در حوزه پسته وجود دارد که باید اجرا شود؛ کشاورزان عمده بهتر است در قبال برداشت آب و منابع زیرزمینی که متعلق به مردم است مسئولیت اجتماعی خود را به نحوی انجام دهند که اشتغالزایی و ایجاد رونق اقتصادی را در پی داشته باشد.

وی ادامه داد: علاوه بر انتقال آب از چاه موتورهای مجاز به اراضی پسته می توان با رویکرد راه اندازی گلخانه ها از آب بهره بیشتری کسب کرد.

فرماندار رفسنجان گفت: یکی دیگر از مسائل در مورد پسته، استاندارد مغز و پسته است که بهتر است مغز این محصول با رعایت استاندارد و کیفیت عالی به صنایع غذایی از جمله شیرینی پزی ها فروخته و یا صادر شود.

وی در ادامه ایجاد شرکتی به منظور رفع مشکلات حوزه کارگران فصلی را ضروری دانست و گفت: کارگران فصلی در طول سال باید پشتیبانی شوند؛ شرکتی باشد که تامین نیری انسانی روزمزد را برای کارفرماها فراهم کند به طوری که سال قبل از یک میلیون نفر روز طی ۲ ماه  برای برداشت پسته در  رفسنجان استفاده شد.

بیش از ۸۰ هزار هکتار باغ پسته در رفسنجان وجود دارد.

کار برداشت برداشت پسته در رفسنجان از چند هفته قبل آغاز و تاکنون ۸۰ درصد این محصول برداشت شده است.

پیش بینی شده امسال ۲۲ هزار تن محصول پسته از باغات پسته رفسنجان برداشت شود.

سرویس خبری: صنعت غذا

منبع: ایرنا




در دولت تدبیر و امید محقق شد؛ رونق صادرات با افزایش ۵ برابری گلخانه‌ها در ۷ سال گذشته

سطح گلخانه‌های کشور از هشت هزار و ۵۰۰ هکتار در ابتدای دولت یازدهم اکنون به بیش از ۴۳ هزار هکتار رسیده که با رشدی ۵ برابری، در کاهش مصرف آب بخش کشاورزی، افزایش بهره‌وری، توسعه کشاورزی کنترل‌شده، ایجاد زنجیره ارزش و رونق صادرات موثر است.

دولت تدبیر  و امید با تشکیل شرکت مادر تخصصی شهرک‌های کشاورزی بر پایه تکلیف قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی در سال ۹۲ ، به منظور هدایت بخش عمده کشت‌های فضای باز  به فضای گلخانه‌ای و کشت متراکم اقدام کرده است.

همچنین با مدیریت و پشتیبانی از زنجیره تولید کشاورزی در مجتمع‌ها و شهرک‌های کشاورزی گلخانه‌ای، دامی یا شیلاتی موجب افزایش تولیدات، افزایش بهره‌وری آب و ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار شده است.

با توجه به اینکه یکی از راهبردهای مهم سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و مهمترین اولویت برنامه توسعه بخش کشاورزی در سال جهش تولید، ایجاد و توسعه شهرک‌های کشاورزی و کشت در فضای کنترل شده گلخانه‌ای است، طبق برنامه ششم توسعه و چشم‌انداز سال ۱۴۰۴ بایستی سطح زیرکشت در شهرک‌های کشاورزی به ۴۸ هزار هکتار برسد که تاکنون توفیقات خوبی نصیب کشور شد.

طبق گزارش های موجود در دولت های یازدهم و دوازدهم ( از سال ۹۲ – تاکنون ) جذب سرمایه‌گذاری در توسعه کشت گلخانه‌ای دو برابر و در گل و گیاه بیش از ۴۰ درصد رشد یافت  که موجب شد تا ۸۰ درصد سطح تولیدات گلخانه‌ای کشور شامل سبزی و صیفی و ۲۰ درصد به گیاهان زینتی و سایر محصولات میوه‌ای به این بخش اختصاص یابد.

همچنین ایجاد شهرک‌های گلخانه‌ای در کشور منجر شده تا در بحث سیل و سیلاب در مناطق سیل‌زده نیز کمترین میزان آسیب‌های مربوط به  شهرک‌های گلخانه‌ای وارد شود که در کاهش حجم خسارات کشاورزان موثر واقع شده است.

رشد بیش از پنج برابری واگذاری شهرک‌های کشاورزی

دولت تدبیر و امید در سال ۹۹  بهره‌برداری از یک هزار هکتار گلخانه ، یک هزارو ۵۰۰ هکتار شهرک شیلاتی، ۶۰۰ هکتار شهرک دام، طیور و آبزیان را  در قالب شهرک‌های گلخانه‌ای هدف‌گذاری کرده است.

همچنین واگذاری شهرک‌های کشاورزی بدون محدودیت به سرمایه‌گذاران به صورت اجاره به شرط تملیک با هدف توسعه کشت‌های گلخانه‌ای، آبزی‌پروری و طیور در این دولت کلید خورد که نسبت به سال ۹۲ رشد بیش از  پنج برابری را نشان می‌دهد.

همچنین پرونده سرمایه‌گذاران بخش کشاورزی در سه حوزه توسعه گلخانه‌ها، آبزی‌پروری، دام و طیور برای دریافت تسهیلات در بانک‌های عامل مورد پیگیری قرار گرفت که توانست در توسعه شهرک‌های کشاورزی موثر باشد.

در سال‌های اخیر تلاش گسترده‌ای جهت شناسایی و ایجاد شهرک‌های کشاورزی بزرگ مقیاس توسط سازمان‌های جهاد کشاورزی در استان‌های مختلف انجام شد که در این‌خصوص می‌توان به ایجاد شهرک گلخانه‌ای یک هزارو ۶۰۰ هکتاری مغان، برنامه‌یزی برای ایجاد شهرک  یک هزار هکتاری خداآفرین در استان اردبیل، شـهرک گلخانه‌ای یک هزار هکتاری زیردان سیسـتان و بلوچستان. شهرک ۴۹۰ هکتاری گنـدمبان کرمانشاه، شهرک ۱۹۰ هکتاری حصارگلی ورامین تهران و شهرک‌های شیلاتی ۶۵۰۰ هکتاری گمیشان گلستان و ۲ هزار و ۶۳۵ هکتاری رودشور بوشهر اشاره کرد.

شناسایی ۲۷۳ هزار هکتار اراضی مستعد شهرک کشاورزی

طبق آمارها اتمام مطالعات آمایش و استعدادیابی اراضی کشاورزی طی سال گذشته نشان می‌دهد که  ۲۷۳ هزار هکتار عرصه مستعد برای توسعه شهرک های کشاورزی در کل کشور شناسایی شده است.

پیش از این یکی از دغدغه‌های مسوولان و سـرمایه‌گذاران شهرک‌های کشاورزی، شیوه بهره‌برداری از واحدها و چگونگی تبیین مناسـبات افقی و عمودی بهره‌برداران این شـهرک‌ها بود که در این زمینه برای نخستین بار شـرکت شهرک‌های کشاورزی با انجام مطالعات طراحی نظام بهره‌برداری در سـطح ۲۵ هزار و ۹۰۰ هکتار، «نظام بهره ‌برداری شـهرک‌های کشاورزی بزرگ مقیاس» را طراحی و تدوین کردند.

همچنین در این دولت با تسهیل‌گری پرداخت وام و گشایش در برخی موانع موجود از جمله ارزش‌گذاری پایین وثایق ارائه شده،  تاسیسات آتی‌ ساز و تاخیر در بررسی‌ها و تکمیل مدارک زمینه لازم برای حضور سرمایه‌گذاران در توسعه شهرک‌های کشاورزی فراهم شد است.

مطالعات و طراحی تفصیلی در دولت های یازدهم و دوازدهم در سطح دو هزار و ۳۱۹ هکتار شهرک با رشد هشت برابری و احداث زیرساخت در سطح یک هزار  و ۴۶۴ هکتار با رشد دو برابری در یکسال نسبت به سال‌های گذشته صورت گرفته است که رقم قابل توجهی است.

همچنین توسعه شهرک‌های کشاورزی برای صرفه‌جویی  در مصرف آب منجر شد تا حجم آب مصرفی تولیدات کشاورزی در فضای گلخانه‌ای نسبت به فضای باز کاهش چشمگیری پیدا کند که از توفیقات دولت تدبیر  و امید به شمار می‌رود.

ایجاد گلخانه باغ

یکی دیگر از اقدامات دولت تدبیر  و  امید ایجاد گلخانه باغ بوده به نحوی که در داخل فضای گلخانه‌ای محصولات باغی مانند هلو و انگور کشت شود که در این زمینه نه تنها محدودیتی ایجاد نشده بلکه منابع تسهیلاتی خوبی برای توسعه شهرک‌های کشاورزی از محل صندوق توسعه ملی، تسهیلات اشتغال روستایی با سود ۶ درصد، و تسهیلات بدون محدودیت به سرمایه‌گذاران پرداخت شده است.

بنابراین توسعه شهرک‌های کشاورزی و کشت گلخانه‌ای علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار در مناطق مختلف کشور در افزایش تولید، افزایش بهره‌وری منابع پایه مانند آب اثرگذار است که می‌تواند در نهایت منجر به رونق صادرات و ارزآوری مناسب در کشور شود.

سرویس خبری: کشاورزی




وزیر جهاد کشاورزی خبر داد: کاهش ۲۵ درصدی مصرف آب با کشت نشایی/ رشد ۱۴۰۰ هکتار کشت گلخانه‌ای در کشور

وزیر جهاد کشاورزی گفت: کشت گلخانه‌ای در ۸ ماه ابتدایی سال جاری نسبت به سال گذشته ۱۴۰۰ هکتار رشد داشته است و باید همواره توجه داشت که کشت گلخانه‌ای بهره وری آب را تا ده برابر افزایش می‌دهد.

 

به گزارش اگروفودنیوز؛  محمود حجتی در دومین کنفرانس اقتصاد آب، با بیان اینکه میزان آبی که در اختیار کشور است، مشخص بوده و باید از هدر رفت آن جلوگیری نماییم، گفت: شاید حیاتی‌ترین کاری که باید انجام دهیم، این است که از رحمت‌های الهی، سفره‌های خود را پُر بار نماییم.

وزیر جهاد کشاورزی در ادامه به جایگاه قنات‌ها در تامین آب مورد نیاز کشور در سال‌های گذشته اشاره کرد و گفت: برای مدیریت منابع آبی، باید با افراد تاثیرگذار دشت‌های کشور به تفاهم برسیم تا بتوان آب را مدیریت کرد این در حالی است که بعد از مدیریت و کنترل، مصرف مهم‌ترین بخش است.

حجتی گفت: متوسط آب مصرفی در بخش کشاورزی در دنیا ٧٠ درصد است که در ایران بیشتر است، این در حالی است که در جهان آب را از پای سد تا نزدیک گیاه لوله کشی می‌کنند و ما نیز برای این کار برنامه داریم.وی اظهار کرد: می‌خواهیم آب را با کمترین هدررفت به گیاه برسانیم، این در حالی است که مهم‌تر از موضوع مصرف، موضوع بهره وری است، به نحوی که باید بدانیم آب را به چه گیاهی بدهیم تا چه محصولی را با چه ثروتی برای کشور تولید کنیم.

وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه جهت گیری ما در سال‌های گذشته این بوده که محصولات تابستانه را تولید کنیم، گفت: متاسفانه این محصولات آب بر هستند اما در مورد برخی دیگر از محصولات نیز جهت گیری ما این بود که به دلیل جلوگیری از خروج آب مجازی، برخی کالا‌ها از جمله ذرت را از خارج وارد کنیم یا کشت آن را به پاییز منتقل کنیم.

حجتی گفت: سال گذشته یک میلیون تن چغندر در پاییز کاشتیم و در بهار برداشت کردیم از سوی دیگر، کشت نشایی ٢۵ درصد مصرف آب را کاهش خواهد داد، به نحوی که کشت به این شیوه به شدت در حال توسعه است اما درکنار آن به توسعه کشت گلخانه‌ای نیز برای مدیریت مصرف آب توجه ویژه داریم چراکه کشت گلخانه ای، بهره وری آب را تا ١٠ برابر افزایش می‌دهد.

وی افزود: در سال‌های گذشته هر سال به طور میانگین اختصاص آب به کشاورزی کاهش داشته است، به نحوی که تراز غذا در سال گذشته منفی سه میلیارد دلار بود و در هشت ماهه امسال نیز این تراز بیش از دو میلیارد دلار منفی بود اما امیدوار هستیم که تا پایان سال به سه میلیارد دلار نرسد البته مقایسه هشت ماهه امسال با پارسال نشان می‌دهد که تراز غذا در کشور یک میلیارد دلار به نفع کشور بود که البته بیشترین سرمایه گذاری در مزرعه، در سال‌های گذشته انجام شد.