روغن خوراکی مدتی است در بازار با کمبود عرضه مواجه شده و مسئولان و مردم را به تکاپو انداخته است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، در اواسط مهرماه به یکباره عرضه روغن در مغازه ها کمیاب و قفسه  فروشگاه ها خالی شد، هر چند در همان مقطع هم مغازه دارانی بودند که از آب گل آلود ماهی گرفتند و چند برابر قیمت واقعی، کالا را عرضه کردند که این موضوع با واکنش شدید مصرف کنندگان روبرو شد که با عرضه روغن از ذخایر استراتژیک بازرگانی دولتی به کارخانه های روغن تا حدودی مشکلات مرتفع شد.

بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که عرضه روغن مایع در فروشگاه و مغازه ها نسبت به قبل تا حدودی بهتر شده، اما کمبود روغن حلب در بازار همچنان چشمگیر است که این‌ پایان‌ماجرا نیست چرا که برخی مغازه داران، خریداران را مجبور به خرید محصولی دیگر هر چند کوچک در کنار روغن می کنند و بعضا چند برابر قیمت درج شده بر روی کالا می فروشند که دلایل خاصی برای این موضوع مطرح می کنند و در برخی موارد هم دیده شده که  در سایه کمبود نظارت ها قیمت روغن از روی کالا پاک شده است چرا که در شرایط کنونی که بنا به اذعان مسئولان، کارخانه های روغن شبانه روزی کار می کنند، نباید با بحران کمبود یا گرانی و سو استفاده در بازار همچنان روبرو باشیم.

بسیاری از مسئولان بر این باورند که واردات ارزان قیمت دانه های روغنی و کنجاله مانعی بر سر راه خودکفایی این‌محصول استراتژیک در داخل است چرا که واردات ارزان قیمت با ارز ترجیحی موجب شده تا تولیدکننده رغبتی به تولید نداشته باشد، درحالیکه با حذف ارز دولتی امکان خودکفایی در داخل به سبب ورود بخش خصوصی به کشت قراردادی دست یافتنی است.

چندی پیش علیرضا مهاجر مجری طرح دانه های روغنی در گفت و گو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی با تاکید بر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات گفت: حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی کالای نهایی، سبب تقویت تولید داخل می شود، از این رو تا زمانیکه ارز دولتی به واردات تخصیص یابد، واردات مقرون به صرفه خواهد بود.

وی با انتقاد از سرانه بالای روغن در کشور افزود: در حال حاضر سرانه مصرف روغن در دنیا ۱۲ کیلوگرم و در کشور ما ۲۱ کیلوگرم است که اگر با فرهنگ سازی آن را به ۱۵ کیلوگرم کاهش دهیم، این امر موجب شده تا ظرف مدت زمان ۴ تا ۵ سال ۷۰ درصد روغن مورد نیاز را در داخل تامین کرد.

مهاجر با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه روغن نداریم، بیان کرد: با توجه به میزان واردات در سال گذشته و همچنین ماه های اخیر، کمبودی در بحث روغن نداریم و کارخانه ها تنها با بیان اظهاراتی مبنی بر کمبود و ایجاد نگرانی در بین خانوارها، ذخایر ۶ ماهه خود در انبارها را به فروش می رسانند.

ماجرا تنها به این‌جا ختم نمی شود چرا که ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات روغن خام و دانه روغنی موجب شده تا این محصول پس از تولید به سبب قیمت بالا آن سوی مرزها قاچاق شود و همین امر موجب شده تا تلاش کارخانه های روغن و دولت در ساماندهی بازار بی نتیجه بماند.

حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین وضعیت  عرضه روغن در بازار، دلایل کمبود و گرانی روغن حلب و راهکار رسیدن به خودکفایی در داخل به منظور کاهش وابستگی به کشورهای بیگانه و خروج ارز از کشور با خبر شویم:

واردات روغن ۲۵ درصد کاهش یافت

امیر هوشنگ بیرشک دبیر انجمن صنفی روغن نباتی از توزیع روزانه ۴ هزار تن روغن در بازار خبر داد و گفت: گرچه برخی مسئولان اذعان می کنند که کمبودی در تامین روغن نداشتیم و کارخانه های روغن نباتی به بهانه افزایش قیمت ها این تنش ها را در بازار به راه انداختند، اما بنابر آمار ۹ ماهه گمرک میزان واردات ۲۴ تا ۲۵ درصد کاهش یافته که همین موضوع بر تولید اثر گذاشت.

وی افزود: با توجه به کاهش واردات و به طبع افت تولید، تنش هایی در بازار طی ماه های اخیر اتفاق افتاد که با مدیریت بخش دولتی و کارخانجات روغن نباتی تا حدودی کمرنگ شد.

بیرشک با تاکید بر تخصیص ارز به موقع برای واردات روغن خام یا دانه روغنی بیان کرد: در حال حاضر مهم ترین چالش برای استمرار روند آرامش بازار، تخصیص ارز قابل انتقال است که همواره در تلاشیم تا این آرامش در صنعت روغن نباتی همچنان حفظ شود.

دبیر انجمن صنعت روغن نباتی با بیان اینکه در بحث خودکفایی یا خوداتکایی دانه های روغنی همراه دولت هستیم، گفت: تمامی همت خود را برای این طرح گذاشتیم و در بحث خرید تضمینی تا جایی که توان شرکت های روغن نباتی بوده، همکاری داشتیم. همچنین امسال شرکت های روغن نباتی در طرح کشت قراردادی با وزارت جهاد همکاری می کنند که این موضوع هم در کنار اصلاح خرید تضمینی در طرح خوداتکایی بی تاثیر نیست.

وی با اشاره به اینکه ماهیانه ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تن روغن در کشور مورد استفاده قرار می گیرد، بیان کرد: تا پایان فروردین ۶۰۰ هزار تن روغن خام باید وارد کشور شور تا آرامش در سطح بازار حفظ شود.

بیرشک قیمت روغن تا پایان سال را تابع نرخ های جهانی و هزینه های حمل و نقل اعلام کرد.

دبیر انجمن صنفی روغن نباتی در پایان درباره اخرین وضعیت توزیع روغن حلب تصریح کرد: در بحث روغن حلب هم آرامش نسبی در بازار پیش بینی کردیم که با افزایش تولید و توزیع این امر محقق خواهد شد.

واردات ارزان مانعی سد راه خودکفایی در داخل

سید جعفر حسینی مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی قیمت گذاری محصولات کشاورزی را مهم ترین رکن تولید اعلام کرد و گفت:  با اصلاح قیمت خرید تضمینی و اعلام نرخ منطقی متناسب با هزینه‌های تولید، کشاورزان به افزایش راندمان، سطح زیرکشت و تولید بیشتر ترغیب و تشویق می‌شوند، در حالی که در محصولات خرید تضمینی نگاه دولت بیشتر مصلحت بودجه و مصرف کنندگان است.

وی افزود: با افزایش تولید در داخل وابستگی به واردات کم می‌شود که این امر علاوه بر ایجاد اشتغال، افزایش ارزش افزوده در شرایط فعلی تحریم در تامین امنیت غذایی کشور و  جلوگیری از خروج ارز  تاثیر بسزایی دارد.

حسینی با انتقاد از این مسئله که در بحث خرید دانه‌های روغنی حمایت کافی از تولیدکننده نمی‌شود، گفت: تخصیص ارز دولتی به واردات موجب شده واردات نسبت به تولید داخل صرفه بیشتری داشته باشد، به همین خاطر ارز ۴۲۰۰ تومانی واردات روغن باید حذف شود.

مشاور ارشد نظام صنفی کشاورزی واردات ارزان قیمت روغن و کنجاله را مانعی سد راه خوداتکایی تولید در داخل اعلام کرد و گفت: حذف ارز ترجیحی این کالاها به سبب رغبت کشاورزان به کشت، منجر به افزایش ضریب خوداتکایی می شود.

وی با اشاره به حضور بخش خصوصی در کشت قرادادی دانه های روغنی بیان کرد: با حذف ارز ترجیحی از واردات کالای نهایی،  دیگر واردات مقرون به صرفه نیست که با این وجود  بخش خصوصی  به سمت تولید داخل رغبت بیشتری دارند.

راهکار خودکفایی تولید دانه های روغنی  چیست؟

علی خان محمدی مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی اجرای مصوبه الگوی کشت را راهی برای خوداتکایی دانه های روغنی اظهار کرد: تازمانیکه الگوی کشت اجرا نشود و کشاورزی را از وضعیت فعلی خارج نکنیم، امیدی به خودکفایی دانه روغنی و روغن در کشور نیست.

وی افزود: با توجه به اقلیم متنوع، تکنولوژی تولید برای کشت و کار دانه روغنی در کشور بروز نیست، به همین خاطر با مشکلاتی در تامین روبرو هستیم.

خان محمدی نبود برنامه منسجم، ساختار مدیریتی و کمبود کارنده و مکانیزاسیون را از دیگر‌ موانع پیش روی خودکفایی یا خوداتکایی تولید دانه های روغنی در کشور برشمرد و گفت: علی رغم گذشت ۱۰ سال از مصوبه الگوی کشت، توجهی به اجرای این مصوبه در بخش کشاورزی نشده است، درحالیکه با اجرای مصوبه الگوی کشت، کشت قراردادی و تامین کارنده های مورد نیاز می توان در خودکفایی این‌محصول استراتژیک حرفی برای گفتن داشت، در غیر این صورت این امر اتفاق نمی افتد.

مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی آمار دقیق تولید، اجرای الگوی کشت، کشاورزی قراردادی و برنامه ریزی ساختارهای زیربنایی را از راهکارهای خودکفایی دانه های روغنی در بازار برشمرد.

قاچاق سازمان یافته روغن مانع آرامش بازار/قیمت ۶ برابری روغن آن سوی مرزها

 قاسمعلی حسنی دبیر کل اتحادیه بنکداران مواد غذایی با اشاره به اینکه بخش خصوصی دخالتی در واردات و توزیع روغن ندارد، اظهار کرد: واردات روغن از صفر تا صد تخصیص ارز و نظام توزیع در اختیار دولت است و بخش خصوصی نقشی ندارد.

وی افزود: طی ماه های اخیر، مشکلات تخصیص ارز منجر به تعطیلی کارخانه ها و وقفه در تولید شد و به رغم آنکه هم اکنون کارخانه ها سه شیفت کار می کنند، اما قاچاق سازمان یافته به خارج موجب شده میزان تزریق روغن در بازار خود را نشان ندهد.

حسنی با اشاره به عرضه روغن ۵۰ تا ۱۰۰ درصد بالاتر از قیمت درج شده بر روی کالا بیان کرد: در حال حاضر روغن ۹ هزار تومانی با نرخ ۱۴ هزار تومان، روغن ۱۶ هزار تومانی با نرخ ۲۴ هزار تومان و روغن ۱۵۸ هزار تومانی با نرخ ۳۱۰ تا ۳۳۰ هزار تومان عرضه می شود، هر چند دولت با تمام توان در حال تزریق روغن مایع به فروشگاه های زنجیره ای است تا مشکل فعلی مرتفع شود.

دبیر کل اتحادیه بنکداران مواد غذایی واردات روغن با ارز آزاد را تنها راهکار حل بحران فعلی در بازار اعلام کرد و گفت: بنابر آمار یارانه مصرفی هر نفر در سال یک میلیون تا یک میلیون و ۲۰ هزار تومان است که اگر دولت این رقم را در طول سال به یارانه بگیران دهد و در مقابل روغن را با ارز آزاد وارد کند، دیگر شاهد خروج روغن از مرزهای کشور نیستیم.

به گفته وی، با وجود آنکه روغن آن سوی مرزها ۶ برابر قیمت مشتری دارد، پس‌چطور ممکن است که روغن در کشور بماند. به عنوان مثال روغن ۱۵۸ هزار تومانی را آن سوی مرزها ۳۲۰ هزار تومام می خرند.

دبیر کل اتحادیه بنکداران مواد غذایی در پایان تصریح کرد: برخی کارخانه های روغن، خریداران را مکلف به خرید سایر اقلام در کنار روغن می کنند که امیدواریم دولت از بخش خصوصی استفاده کند تا معضل حل شود.

سرویس خبری: صنعت غذا

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت هرمزگان گفت: در تامین و توزیع روغن خوراکی مورد نیاز در استان مشکلی نداریم.

معاون بازرگانی داخلی اداره غله هرمزگان گفت: ۲۱۱ هزار و ۸۰۰ هزار تُن روغن خام در مخازن بندر شهید رجایی بندرعباس ذخیره شده است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از ایسنا؛ عبدالله رضایی شب گذشته(۲۴ آذرماه) در بازدید از توزیع کالاهای اساسی در مراکز بزرگ فروشگاهی بندرعباس، افزود: در این مدت نیز ۵ هزار و ۵۳۳ تُن روغن خام به تنها کارخانه روغن نباتی استان داده شد.

وی با بیان اینکه در حال پیگیری برای اضافه کردن سهمیه روغن خام استان هستیم، خاطرنشان کرد: نیاز استان به روغن نباتی به طور متوسط ماهانه ۲۵۰۰ تُن است و هیچ گونه کمبودی در بازار استان وجود ندارد.

رضایی با اشاره به اینکه فروشگاه‌های کوچک استان با نام نویسی در سامانه جامع تجارت به نشانی www.ntsw.ir برای دریافت سهمیه روغن نباتی اقدام کنند، اضافه کرد: هر هرمزگانی به طور میانگین سالانه ۱۶ لیتر روغن مصرف می‌کند.

سرویس خبری: صنعت غذا

منبع: ایسنا

دبیر انجمن صنفی روغن نباتی از توزیع روزانه ۳.۵ تا ۴ هزار تن روغن در بازار خبر داد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ امیر هوشنگ بیرشک دبیر انجمن صنفی روغن نباتی ، از آرامش نسبی بازار روغن‌ خبر داد و گفت: گر چه ۱۰۰ درصد مشکلات حل نشده، اما بازار روغن خانوار آرامش نسبی پیدا کرده است.

وی با اشاره به علل مشکلات توزیع در بخش روغن حلب و نیمه جامد افزود: با توجه به بحث های ارزی و حمل و نقل مشکلاتی در عرضه روغن حلب ایجاد شده است، در هفته گذشته به علت بارندگی در بندر امام با مشکل حمل و نقل مواجه شدیم.

بیرشک ادامه داد: تمامی کارخانجات توان خود را گذاشتند که کمبود روغن‌پیش نیاید و مشکلات فعلی مرتفع شود.

دبیر انجمن صنفی روغن نباتی درباره فروش اجباری روغن همراه با دیگر کالاها بیان کرد: بنابر بیانیه انجمن فروش اجباری همراه با روغن تخلف است و هیچ یک از کارخانجات این کار را نمی کنند و اگر مغازه ای این کار را کند، مربوط به بخش های صنفی است و در بخش صنعت کاملا با موضوع فروش اجباری کالا مخالف هستیم.

وی از توزیع روزانه ۳.۵ تا ۴ هزار تن روغن خبر داد و گفت: با تولید بیشتر کارخانه ها طی هفته های آتی روغن ۴ تا ۵ کیلویی حلب هم در اختیار مردم قرار می گیرد.

این مقام‌ مسئول با اشاره به اینکه فروش روغن حلب با نرخ ۱۳۰ هزار تومان قابل قبول نیست، بیان کرد: روغن حلب بر مبنای قیمت مصوب سازمان حمایت عرضه می شود و در سایت ۱۲۴ قیمت مصوب درج شده و کارخانجات نرخ ها را رعایت می کنند.

دبیر انجمن صنفی روغن نباتی درباره آینده بازار روغن گفت: قیمت روغن تحت تاثیر مولفه های متعددی همچون نرخ جهانی، قیمت فولاد، حمل و نقل، سوخت و … است که امکان پیش بینی قیمت در خصوص بازار وجود ندارد، اما به طور کلی اگر شرایط به روال فعلی باشد، افزایش قیمتی نخواهیم داشت.

بیرشک در پایان مهم ترین بحث در تولید روغن نباتی را  بحث واردات و چالش های ارزی برشمرد و گفت: بحث نقل و انتقال پول و بانک‌مرکزی بسیار تاثیر گذار است و پیش بینی می شود که اگر در بحث ارز اتفاق خاصی رخ ندهد، مشکلی در بحث بازار روغن نخواهیم داشت.

سرویس خبری: صنعت غذا

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

سخنگوی گمرک جمهوری اسلامی ایران گفت: روزانه بین ۴ تا ۵ هزار تن مواد اولیه تولید روغن خوراکی از گمرکات کشور در حال ترخیص است.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از خبرگزاری تسنیم، روح الله لطیفی افزود: در حال حاضر بیشترین میزان ورودی مواد اولیه تولید روغن نباتی به داخل کشور از طریق بندر امام خمینی در استان خوزستان، بندر عباس در استان هرمزگان و بندر امیر آباد در استان مازندران صورت می گیرد.

وی اظهارداشت: هم اکنون در بندر امام ۲۱۰ هزار تن روغن خام منتظر ترخیص است که بخشی از این محموله ها مشکلات اسنادی دارند.

سخنگوی گمرک جمهوری اسلامی ایران همچنین از وجود ۳۲۰ هزار تن دانه های روغنی در بندر امام خبر داد و گفت: امید می رود هرچه سریعتر تشریفات اداری، اظهارگمرکی و ترخیص این کالا اتفاق بیفتد.

وی در ادامه افزود: امسال در شش ماهه نخست ۵۳۲ هزار تن روغن خام از گمرکات کشورترخیص شده در حالی این عدد در شش ماهه نخست سال گذشته ۹۰۰ هزار تن بوده است.

سرویس خبری: صنعت غذا

منبع: تسنیم

رئیس هیئت مدیره انجمن صنایع روغن نباتی ایران گفت: در حال حاضر بطور متوسط روزانه ۴ تا ۵ هزار تن روغن نباتی بوسیله کارخانجات در سطح کشور توزیع می شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، خبرگزاری تسنیم، ابوالحسن خلیلی افزود: توزیع تمامی این روغن ها زیر نظر سازمان های صنعت، معدن و تجارت هر استان در حال اتفاق افتادن است.

وی اظهارداشت: فروشگاه های زنجیره ای نیز بصورت مستقیم دارای سهمیه خاص برای عرضه روغن نباتی به مصرف کنندگان هستند.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنایع روغن نباتی ایران گفت: در حال حاضر بخش عمده ای از روغن خام برای تولید روغن خوراکی در داخل از محل واردات تامین می شود.

وی افزود: بیش از ۱۰۰ تا ۱۵۰ دلار قیمت روغن خام در بازارهای جهانی افزایش پیدا کرده که این روی قیمت تمام شده روغن نباتی تصفیه شده مورد مصرف خانوار در کشور اثر مستقیم دارد.

خلیلی همچنین قیمت بالای روغن خام در بازارهای جهانی را از جمله دلائل افزایش قیمت روغن نباتی در کشور برشمرد و اظهارداشت: تامین روغن خام و دانه های روغنی در داخل بیش از ۹۰ درصد به واردات وابسته است.

وی در ادامه سخنان خود به تلاطم بازار روغن نباتی در هفته های گذشته اشاره کرد وگفت: در هشت ماه گذشته در تولید و توزیع روغن نباتی در احجام مصرفی خانوار در کشور مشکلی وجود نداشت و تا همین دو هفته پیش در هم فروشگاه ‌ها مملو از روغن ‌های مورد نیاز خانوار بود و هیچ ‌گونه تقاضای مازادی در بازار به چشم نمی خورد اما از دو هفته قبل انتشار چند خبر منفی در فضای مجازی بازار روغن را متلاطم کرد.

رئیس هیئت مدیره انجمن صنایع روغن نباتی ایران افزود: آمار و ارقام نشان می ‌دهد که تقاضا در هر روز سه برابر روزهای عادی شده و هجوم مردم به فروشگاه ‌ها باعث خالی شدن قفسه‌ ها شد.

سرویس خبری: صنعت غذا

منبع: تسنیم

معاون سازمان حمایت مصرف‌کنندگان گفت: قیمت بسته بندی های مختلف روغن توسط سازمان حمایت محاسبه و در سامانه ۱۲۴ بارگذاری می‌شود.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از وزارت صمت، سید داوود موسوی اظهار داشت: تصویب حداکثر افزایش قیمت مصرف کننده انواع روغن در بسته‌بندی های مختلف در ستاد تنظیم بازار با توجه به افزایش قیمت روغن خام و سایر هزینه‌ها از جمله ملزومات بسته بندی و ورق و همچنین افزایش قیمت جهانی انواع روغن (مورد تأیید کمیته ارزی) بوده است.

معاون سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان افزود: ستاد تنظیم بازار حداکثر افزایش قیمت مصرف کننده انواع روغن در بسته بندی پت را ۱۰ درصد و سایر انواع بسته بندی ها را ۱۳ درصد اعلام کرد.

وی ادامه داد: بر این اساس، قیمت احجام و بسته بندی‌های مختلف روغن توسط سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان محاسبه و در سامانه ۱۲۴ بارگذاری می‌شود.

معاون نظارت بر کالاهای مصرفی و شبکه‌های توزیعی و اقتصادی سازمان حمایت تصریح کرد: همچنین قیمت هر کیلوگرم روغن خام سویا و پالم در مبادی ورودی ۵۵ هزار ریال و قیمت هر کیلوگرم روغن خام آفتاب و کلزا در مبادی ورودی نیز ۶۰ هزار ریال تعیین شد.

سرویس خبری: صنعت غذا

معاون امور بندری و اقتصادی اداره کل بنادر و دریانوردی امیر آباد گفت: با هدف تسهیل در ارسال محموله ها، یک محموله ۵ هزار تنی روغن خوراکی از طریق ریلی از بندرامیرآباد حمل شد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از سازمان بنادر، محمدصادق رنگ آور با اشاره به دستور دولت جهت تسریع در خروج کالاهای اساسی از بنادر، گفت: محموله روغن خوراکی به میزان یک هزار و ۸۰۰ تن از محموله ۵ هزار تنی روغن آماده حمل، از طریق حمل ریلی به صورت مستقیم ارسال شد.

وی تصریح کرد: با همکاری ارگان‌های ذیربط روند خروج کالا از بندر امیرآباد تسریع و ظرفیت مناسب برای تخلیه کالاهای جدید فراهم شده است.

رنگ آور اظهار داشت: در آینده نزدیک با بهره برداری از اسکله رو – رو ریلی بندرامیرآباد، حمل و نقل کالا از طریق راه آهن افزایش پیدا می‌کند.

معاون امور بندری و اقتصادی اداره کل بنادر و دریانوردی امیرآباد خاطرنشان کرد: بندرامیرآباد در بخش‌های اقتصاد دریا محور اهداف را دنبال می‌کند که تبدیل این بندر به بندر کانونی تخلیه و بارگیری کالاهای کانتینری در شمال کشور از آنها است.

سرویس خبری: صنعت غذا

قفسه‌های فروشگاه‌های زنجیره‌ای و مغازه‌ها در مازندران با گذشت یک ماه از وعده مسئولان در حالی از روغن خوراکی خالی است که مسئولان دستگاه‌های متولی و فروشندگان احتکار خانگی و بی‌اعتمادی افکار عمومی را علت دراز دامن شدن این مشکل می‌دانند.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از ایرنا ، روغن خوراکی از اوایل آبان ماه سال جاری به خاطر آنچه که ترخیص نشدن مواد اولیه از انبار بنادر کشور و گمرکات نامیده شد ، دچار کمبود شد و پس از آن هم دامن زدن به جو کمبود در فضای رسانه ای رسمی و مجازی آن را وارد مرحله حساس کرد و یا به اصطلاح فروشندگان و مسئولان باعث ایجاد تقاضای کاذب در جامعه و خالی شدن ذخایر انباری فروشگاه ها و مغازه ها شد.

طبق آمارهای رسمی ، نیاز روزانه مازندران به روغن خوراکی ۷۰ تا ۸۰ تن است ولی در پی ایجاد وقفه در توزیع و احساس کمبود طبق گفته مدیرکل صنعت ، معدن و تجارت بیش از ۲ هزار ۷۰۰ تن روغن خوارکی در استان توزیع شد.

بررسی میدانی خبرنگار ایرنا نشان می دهد با وجود این که توزیع روغن خوراکی بیش از نیاز در استان مازندران انجام شد، ولی همچنان اکثر فروشگاه های زنجیره ای و فروشگاه های سطح شهرها و روستاهای استان قفسه روغن های خوراکی خالی است و صف های طولانی متقاضیان برابر فروشگاه های زنجیره ای که این روزها بار اصلی توزیع این مواد خوارکی پر مصرف را بر عهده دارند، تشکیل می شود و گاهی پروتکل های بهداشتی بخصوص در زمان محدودیت های کرونایی که از اول آذر ماه سال جاری شروع شد ، نیز نادیده گرفته می شود.

مشکلی که اکنون در باره روغن خوراکی وجود دارد ، تازه نیست چون به اعتقاد کارشناسان اقتصادی ، عدم اقناع افکار عمومی از سوی مسئولان و رسانه ها از یک سو و نبود ساختار و مکانیزم مناسب در قالب بانک اطلاعاتی برای ساماندهی تقاضا های کاذب یا همان احتکار خانگی باعث می شود که همه ساله به محض احساس کمبودها با احتمال گرانی ، این تقاضاها به شدت افزایش یابد.

مدیر بازرگانی یکی از فروشگاه های زنجیره مازندران در باره کمبودها به خبرنگار ایرنا گفت : از حدود یک ماه پیش که تاخیر چند روزه در توزیع روغن خام در بین کارخانجات روغن کشی کشور که  به دلیل هک شدن سایت یکی از بنادر جنوبی کشور ایجاد شد ، توزیع روغن خوراکی دچار اختلال شد و با دامن زدن به کمبودها از سوی برخی از رسانه ها به خصوص فضای مجازی تقاضا برای خرید افزایش زیادی یافت.

وی که خواست نامش در گزارش ذکر نشود ، افزود : در مدت کمتر از ۲ ساعت بیش ۲ کامیون موجودی روغن خوراکی از فروشگاه های زنجیره ای ما در سطح استان از سوی مردم خریداری شد و انبار یکباره خالی شد و در ادامه نیز با توزیع روزانه روغن بیش از روزهای عادی هم نتوانستیم این تقاضاها را پاسخ بدهیم.

این مدیر فروشگاه زنجیره ای گفت : به نظر می رسد اکثر خانوارها بیش از نیاز ماهانه خود روغن خوراکی تامین کردند ، ولی باز هم به دلیل شاید بی اعتمادی به هشدار مسئولان مبنی بر رفع کمبودها همچنان تقاضا برای خرید وجود دارد و این روزها همچنان  بیشترین درخواست مشتریان از شعبه های فروشگاه های زنجیره ای ما روغن خوراکی است.

متصدی یک فروشگاه زنجیره ای دیگر استان هم دلیل کم نشدن تقاضا برای خرید روغن خوراکی را احتمال گرانی آن دانست و اظهار داشت : اگر چه ما از مدت ها قبل برای این که بتوانیم به تقاضای بیشتری پاسخ بدهیم صرفا برای هر خرید ۲  قوطی روغن خوراکی می فروشیم ، ولی برخی افراد صبح و عصر مراجعه می کنند و ما از لحاظ قانونی و حتی اخلاق مشتری مداری مجاز به جلوگیری از خرید مجدد روغن از سوی این مشتریان نیستیم.

وی معتقد است که باید برای برخی مایحتاج عمومی که مواد اولیه آن از خارج کشور وارد می شود همانند روغن خوراکی ساختار مناسبی از سوی سازمان صمت تعریف شود به گونه ای که هر فرد بتواند با شماره ملی و یا هر کد شناسایی دیگر در شرایطی که کمبودهای موقتی ایجاد می شود ، دست به از احتکار خانگی نزنند و جو روانی بازار کنترل شود.

این مدیر فروشگاه زنجیره ای هم گرانی احتمالی را از دیگر دلایل برای فروکش نکردن تقاضا های موجود دانست و اظهار داشت : با وجود این که کمبودها از سوی مسئولان ملی ناشی از هک شدن سایت توزیع یکی بنادر جنوبی کشور که مبداء اصلی واردات مواد اولیه روغن خوراکی است، اعلام شد، مردم بدون توجه به این مسایل، احتمال گران شدن را مطرح کردند و با این که با افزایش قیمت روغن خوراکی از سوی ستاد تنظیم بازار به نظر می رسد حدس و گمان مردم صحت ندارد و انتظار این است که بازار بزودی به تعادل برسد.

اعتماد سازی افکار عمومی

حسین کاظمی یک کارشناس اقتصادی هم گفت : کمبود مایحتاج عمومی در کشورهای جهان به خصوص کشورهای توسعه یافته گاهی به دلیل خرابی کارخانجات و یا بروز حادثه طبیعی امر عادی محسوب می شود و در چنین مواقعی رسانه ها به کمک مسئولان می آیند و با اطلاع رسانی بموقع و اقناع سازی مردم جلوی تقاضای کاذب را می گیرند و اکثر مردم نیز با مسئولان همراهی می کنند.

وی افزود : متاسفانه در کشور ما پنهان کاری پیرامون برخی کمبودها در مایحتاج عمومی از سوی مسئولان و سرپوش گذاشتن رسانه ها نیز باعث شد تا مردم به هر دو بخش اعتماد چندانی نداشته باشند و این روند موجب می شود تا به محض این که کمبودی در جایی احساس شد، ابتدا شاهد احتکار از سوی فروشندگان برای گران شدن احتمالی باشیم و بعد ها نیز تقاضای کاذب از سوی مصرف کنندگان و احتکار خانگی ایجاد می شود. متاسفانه تاکنون نیز نتوانستیم با اقناع سازی ، مردم را به سمتی پیش ببریم که جلوی تقاضای کاذب گرفته شود.

کاظمی اظهار داشت : اگر بخواهیم این رویه و فرهنگ را اصلاح کنیم ، ابتدا باید با مردم صادقانه صحبت کنیم و سپس به وعده هایی که داده می شود نیز جامه عمل بپوشانیم . به عنوان نمونه وقتی بیان می شود که کمبود روغن خوراکی به دلیل اختلال در سامانه بنادر و یا توزیع است و ارتباطی به گرانی ندارد و قیمت تغییر نمی کند، باید به آن پایبند باشیم . در مورد روغن خوراکی و موارد دیگر این اتفاق رخ نداد یعنی در عمل نه تنها کمبودها به هر دلیلی که ایجاد شد ، رفع نگردید ، بلکه همزمان شاهد افزایش یا گرانی قیمت هم بودیم . این آشفتگی ریشه اصلی بی اعتمادی شهروندان است.

وی با تقبیح احتکار خانگی مایحتاج عمومی از سوی بخشی از جامعه ، افزود : در شرایط بد اقتصادی و ثابت ماندن درآمد بیش از ۹۰ درصد مردم ، شاید مقصر معرفی کردن احتکار خانگی چندان درست نباشد چون در واقع آن ۹۰ درصد نقشی در احتکار خانگی ندارند ولی به کاری متهم می شوند که نقشی در آن ندارند . باید به دنبال اصلاح ساختار و روابط مردم و دولت برویم تا اعتماد سازی ایجاد شود و زمانی که اعتماد سازی ایجاد شود، مشکلات دیگر نیز رفع خواهد شد.

رفع کمبودها تا پایان هفته جاری

رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران هم مصرف روزانه روغن خوراکی را در این استان حدود ۲۰۰ تا ۲۳۰ هزار تن در شرایط کنونی اعلام کرد و گفت : حدود ۷۰ تا ۸۰ هزار تن از این نیاز برای مصارف خانگی و بقیه نیز برای مصارف صنعتی چون واحدهای تولیدی سس مایونز ، سوسیس کالباس، قنادی و کیک و کلوچه و غیره است.

حسینعلی قوانلو در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : هک شدن سایت یکی از بنادر جنوب کشور که محل اصلی دپوی واردات مواد اولیه شرکت های روغن کشی کشور محسوب می شود از اوایل آبان ماه سال جاری اختلال در توزیع روغن خوراکی در سطح کشور ایجاد کرد و با وجود این که این اختلال موقتی بود، ولی دامن زدن فضای مجازی به کمبودها و گرانی باعث شد تا تقاضاها برای خرید نسبت به قبل از آن چندین برابر افزایش یابد.

وی گفت : با وجود این که تنها در استان مازندران تاکنون چند برابر نیاز روزانه روغن خوراکی توزیع شده است ، ولی همچنان تقاضا از سوی مردم کاهش چشمگیری نداشت و بخش زیادی از این روغن در بخش خانگی احتکار شد و پیش بینی می شود حداقل در چند روز آینده بتوانیم به طور کامل با گسترش دامنه توزیع این کمبودها را جبران کنیم.

قوانلو افزود : ما تنها در بخش خانگی از اواسط آبان ماه تاکنون حدود ۲ هزار تن روغن خوراکی در استان توزیع کردیم که معادل مصرف حدود یک ماه خانوارهاست ولی باز هم با کمبود مواجه هستیم. به نظر می رسد تقاضای کاذب هم دیگر اشباع شده باشد و ما طی روزهای آینده شاهد عادی شدن روال بازار خواهیم بود.

وی در مورد ایجاد ساختار مناسب برای جلوگیری از تقاضای کاذب هم اظهار داشت : در شرایط فعلی ما در سطح کشور کمبود مواد غذایی نداریم و حداقل در ذخایر استراتژیک نیز برای مصرف بیش از ۶ ماه کشور و استان ذخیره سازی انجام شد و نیازی به ایجاد ساختار و یا بانک اطلاعاتی خاص وجود ندارد و ایجاد هر یک از این ساختارها نیز نمی تواند حجم تقاضای کاذب را پاسخ دهد و مشکل اجتماعی برای کشور ایجاد می کند.

رییس سازمان صمت مازندران افزود : حدود ۲ هزار تن سهمیه جدید برای روغن خوراکی برای استان مازندران تامین شد و با توجه به این که ما در استان حدود ۱۰ درصد از تولید روغن خوراکی کشور را داریم،  این سهیمه نیز در اسرع وقت تامین و توزیع خواهد شد.

وی در مورد احتکار روغن خوراکی از سوی فروشگاه های توزیع کننده هم گفت : نظارت بر اجرای توزیع از سوی بازرسان انجام می شود و علاوه بر آن بر اساس بررسی های انجام شده کمتر از ۱۰ درصد از روغن های خوراکی پس از کمبود احتکار شد که با شناسایی محتکران انبارها خالی و روغن در بین مردم توزیع شد.

قوانلو اظهار داشت : باید رسانه ها با همکاری دستگاه های مرتبط برای اقناع سازی افکار عمومی مبنی بر نبود کمبود مایحتاج عمومی در کشور تلاش کنند. متاسفانه برخی در فضای مجازی با دامن زدن به کمبود موقت روغن خوراکی تقاضاهای کاذب را موجب شدند و قطعا برای ما و مصرف کنندگان مشکل ساز شد.

وی در مورد افزایش قیمت روغن جامد و مایع در بازار هم توضیح داد : تاکنون افزایش قیمت این محصول به استان ابلاغ نشده است و همچنان با قیمت سابق در فروشگاه های زنجیره ای توزیع و در اختیار مصرف کنندگان قرار می گیرد.

رییس سازمان صمت مازندران گفت : استان مازندران در تولید و توزیع و حتی مهار گرانی در سطح کشور در سال جاری موفق عمل کرده است به گونه ای که میانگین تورم استان در مقایسه با کشور در سال جاری حدود چهار درصد کمتر بود. این در حالیست که با احتساب مسافران جمعیت استان مازندران دو برابر است.

بر اساس آمارهای رسمی هم اکنون سرانه مصرف روغن در کشور ۲۰ کیلوگرم و  متوسط مصرف جهانی ۱۲ کیلو است . بر اساس برنامه تنظیمی قرار است با افزایش سطح زیر کشت دانه های روغنی و پرتعداد کردن کارخانچات روغن کشی در کنار فرهنگ سازی ، میانگین مصرف کشور از ۲۰ کیلوگرم به ۱۵ کیلوگرم  تا سال ۱۴۰۲ کاهش یابد. همچنین قرار است میانگین نیاز کشور به واردات مواد اولیه روغن خوراکی در این مدت از ۹۰ درصد فعلی به حدود ۵۰ درصد برسد و در یک برنامه زمان بندی ۱۰ ساله هم به ۱۰ تا ۲۰ درصد کاهش یابد.

پیش بینی می‌شود در سال جاری تولید کلزا به ۳۵۰ هزار تن، سویا ۸۰ هزارتن، کنجد ۶۰ هزارتن و آفتابگردان و گلرنگ به ۶۰ هزار تن برسد که در صورت تحقق ۲۰ درصد روغن مورد نیاز در داخل تامین می‌شود.

سرویس خبری: استان ها

منبع: ایرنا