توسعه کشاورزی متناسب با صنایع تبدیلی نباشد منجر به افزایش ضایعات میشود
|
قائم مقام معاونت توسعه صنایع تکمیلی وزارت جهاد کشاورزی گفت: همزمان با توسعه کشاورزی در کشور باید بتوانیم صنایع غذایی مرتبط با آن را متوازن توسعه دهیم در غیر این صورت با افزایش ضایعات در این بخش مواجه میشویم.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، مویدی رئیس سازمان ترویج وزارت جهاد کشاورزی امروز در مراسم تقدیر از نمونه های بخش کشاورزی گفت: شبکه کشاورز مجازی در کشور ایجاد شده که در استان های مختلف کشور استدیو دارد و بر اساس آن می توان صدای کشاورزانی که امروز به عنوان نمونه معرفی می شوند به گوش دیگر کشاورزان برسانیم و به این صورت از تجربیات آنها بهره بگیریم.
وی افزود: کارشناسان و مسئولان وزارت جهاد کشاورزی نیز می توانند از طریق این شبکه با فعالین بخش کشاورزی ارتباط برقرار کنند.
پرمه قائم مقام معاونت توسعه صنایع تکمیلی وزارت جهاد کشاورزی نیز در این مراسم گفت: بخش کشاورزی برخلاف سایر بخش های اقتصادی از تولید و رشد خوبی در شرایط تحریم برخوردار بود.
وی افزود: امیدواریم با اشتغال، سرمایهگذاری و افزایش صادرات و بهرهوری بتوانیم این بخش را توسعه دهیم.
پرمه با بیان اینکه بخش کشاورزی میتواند ارزآوری مناسبی برای کشور ایجاد کند گفت: همزمان با توسعه کشاورزی در کشور باید بتوانیم صنایع غذایی مرتبط با آن را متوازن توسعه دهیم در غیر این صورت با افزایش ضایعات در این بخش مواجه میشویم.
وی تاکید کرد: هنوز صنایع تبدیلی بخش کشاورزی متوازن با تولیدات آن در استانهای مختلف نیستند که با شناسایی پتانسیل های موجود سیاستگذاری های لازم را انجام میدهیم.
در بخش دامپروری عقب ماندگی علمی از دنیا نداریم
بنابراین گزارش، مرتضی رضایی معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور دام نیز در این مراسم گفت: رسم خوبی برای انتخاب نمونههای بخش کشاورزی در کشور ایجاد شده است که بر اساس آن تولیدکنندگان برتر این بخش را به کشاورزان دیگر معرفی می کنیم و آنها می توانند الگوی مناسبی باشند.
وی با بیان اینکه از لحاظ علم و تکنولوژی عقب ماندگی در بخش دامپروری نداریم گفت: با این وجود به دنبال توسعه نفوذ تکنولوژی و علم مرتبط در بخش دامپروری هستیم.
رضایی یادآور شد: در سال جاری ۱۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تن شیر خام تولید می شود که از رشد مناسبی برخوردار است.
بنابراین گزارش تعدادی از نمونههای بخش کشاورزی در امور صنایع تبدیلی نیز در این نشست صحبت و نظرات خود را ارائه دادند.
شریعتی از فعالین این بخش در منطقه چناران اظهار کرد: صادرات محصولات غذایی با توجه به افزایش چندبرابری قیمت ارز، اقتصادی است اما سیاستگذاری هایی که در این بخش وجود دارد گاهی موانعی را پیش روی صادرات ایجاد میکند.
وی افزود: به طور مثال با وجود اینکه میزان تولید رب در کشور بسیار بالاست اما جلوی صادرات این محصول گرفته میشود.
پرمه در بخش دیگری از صحبت های خود در واکنش به نمونه بخش صنایع تبدیلی گفت: موضوع اشاره شده و اینکه هر از گاهی تولید گوجه یا خیار افزایش یا کم می شود می توان با توسعه صنایع تبدیلی در کشور کمک کرد.
وی افزود: تلاش میکنیم از جلوگیری از صادرات محصولات تولید شده صنایع تبدیلی مانند رب جلوگیری کنیم اما به هر شکل دستگاه های دیگر نیز باید همکاری به موقع را داشته باشند.
سهم ۴۱ درصدی بخش کشاورزی در صادرات گیلان و جای خالی صنایع تبدیلی
|
سالانه نزدیک به سه میلیون تن محصول زراعی، باغی، دامی و شیلاتی در گیلان تولید میشود و سهم بخش کشاورزی در صادرات غیرنفتی این استان ۴۱ درصد است و توسعه صنایع تبدیلی، تکمیلی و بستهبندی این تولیدات برای گریز از خامفروشی و تحقق ارزآوری بیشتر و رونق اقتصادی ضروری است.
گیلان در حاشیه حاصلخیز دریای خزر افزون بر ۴۳۸ هزار هکتار زمین کشاورزی دارد که ۲۳۸ هزار هکتار آن زیر کشت برنج و ۳۵ درصد اراضی هم زیر کشت محصولات زراعی و باغی است.
در این خطه هر سال از تبدیل یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن شلتوک حدود ۷۵۰ تا ۸۵۰ هزار تن برنج سفید به دست می آید و بر اساس آمارها میزان تولید سالانه محصولات باغی گیلان ۵۸۴ هزار و ۵۶۲ تن است که ۳۱۷ هزار بهره بردار معادل ۲۸ درصد جمعیت شاغل استان در بخش کشاورزی فعالیت دارند و این استان از مراکز مهم تولید برنج، چای، فندق، بادام زمینی، زیتون، پیله ابریشم، ماهیان استخوانی و صنوبر در کشور است و شهرستان آستانه اشرفیه در کشت و عرضه بادام زمینی و شهرستان تالش در تولید کیوی به عنوان قطب این محصولات شناخته می شوند.
تولید سالانه نزدیک به سه میلیون تن محصول کشاورزی، دامی و شیلاتی
بر اساس اعلام رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان بیش از ۹۹ درصد محصولات کشاورزی صادراتی استان، تولیدات نباتی است و گیلان در بخش تولیدات باغی در کشور از جایگاه خوبی برخوردار است و با داشتن کمتر از یک درصد مساحت کشور سالانه نزدیک به سه میلیون تن محصول زراعی، باغی ِ دامی و شیلاتی به ارزش بیش از ۱۷۲ هزار میلیارد ریال تولید می کند.
بیش از ۹۹ درصد محصولات کشاورزی صادراتی گیلان، تولیدات نباتی است و این استان در بخش تولیدات باغی در کشور از جایگاه خوبی برخوردار است و با داشتن کمتر از یک درصد مساحت کشور، سالانه نزدیک به سه میلیون تن محصول زراعی، باغی ِ دامی و شیلاتی به ارزش بیش از ۱۷۲ هزار میلیارد ریال تولید می کند.
مسعود الماسی، گیلان را به لحاظ تولید هفت محصول اساسی چای، فندق، بادام زمینی، پیله ابریشم، ماهیان استخوانی و صنوبر در کشور دارای رتبه برتر دانسته و اظهار کرد: در پنج محصول اصلی رتبه دوم و در ۲ محصول اساسی رتبه سوم کشور را داریم و سالانه بیش از ۱۵۰ هزار تن کیوی در استان تولید و ۷۵ هزار تن آن صادر می شود و ارزش صادرات کیوی در سال ۹۸، ۵۸ میلیون دلار ثبت شده اما عمده محصولات کشاورزی به شکل خام است و در این بخش به شدت نیازمند صنایع تبدیلی هستیم.
شهرستان آستانه اشرفیه در شرق استان گیلان و مجاور رودخانه سفیدرود با ۲ هزار و ۵۰۷ هکتار اراضی زیر کشت بادام زمینی حدود ۸۰ درصد بادام زمینی مورد نیاز کشور را تولید و به بازارهای مصرف عرضه می کند اما با وجود گذشت حدود ۱۲۰ سال از ورود بادام زمینی به ایران کارشناسان اعلام می کنند که هیچ مرکز تحقیقاتی در این زمینه فعال نیست و به جز دو شرکت بسته بندی این محصول، مرکزی برای فرآوری و حصول ارزش افزوده از این محصول در گیلان وجود ندارد.
به گفته حمید رضایی فرماندار آستانه اشرفیه، این شهرستان از ظرفیت بالایی در تولید بادام زمینی برخوردار است و با توجه به اهمیت تجارت این محصول و زمینه وجود صادرات آن، تامین اعتبارات پژوهشی برای بهبود کیفیت بادام زمینی و معرفی ارقام جدید آن ضرورت دارد و اگر صنایع تبدیلی و بسته بندی محصولات کشاورزی توسعه یابد، سبب افزایش درآمد کشاورزان، اشتغال و ممانعت از خروج خام محصولات کشاورزی خواهد شد.
سهم ۴۱ درصدی میوه و سبزی در صادرات غیرنفتی و ضرورت توسعه صنایع تبدیلی
رویکرد نظام جمهوری اسلامی در توسعه مناسبات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی با کشورهای حوزه دریای خزر و همسایگان شمالی به ویژه رابطه تجاری دو سویه و رقابتی با اتحادیه اوراسیا، شرایط بهره مندی بیشتر تجار، بازرگانان و صادرکنندگان را از بازار مصرف این کشورها فراهم کرده و استان گیلان از این منظر در موقعیت جغرافیایی و مرزی ممتازی قرار گرفته است و استاندار گیلان برای تحقق ارزآوری و استفاده بیشتر از این ظرفیت اقتصادی و مرزی، ایجاد پایانه کشاورزی و بستر مناسب فعالیت دانش آموختگان رشته کشاورزی و راه اندازی صنایع تبدیلی را ضروری می داند.
ارسلان زارع با توجه به اینکه ۴۱ درصد صادرات غیرنفتی گیلان مربوط به میوه و سبزیجات است، ایجاد هزار و ۸۰۰ شغل در بخش صنعت و ۹۰۰ شغل در بخش کشاورزی را دست یافتنی می داند و بر تلاش بیشتر جهت افزایش بهره وری، بهره گیری از آبیاری نوین، استفاده از اراضی شیب دار، توسعه صنایع تبدیلی و کشت و صنعت و شهرک های گلخانه ای تاکید می کند.
استاندار گیلان اعلام کرده که امسال ۷۷ درصد از هدفگذاری ۶۰۰ میلیون دلار صادرات غیرنفتی محقق شده و صادرات بیش از ۴۶۱ میلیون دلار کالای غیرنفتی نشانگر رشد ۵۰ درصدی از لحاظ ارزش اقتصادی است و نقطه قوت این استان، صادرات میوه و سبزیجات محسوب می شود.
به گفته او، امسال ۷۷ درصد از هدف گذاری ۶۰۰ میلیون دلار صادرات غیرنفتی در استان محقق شده و صادرات بیش از ۴۶۱ میلیون دلار کالای غیرنفتی نشانگر رشد ۵۰ درصدی از لحاظ ارزش اقتصادی است ضمن آنکه نقطه قوت گیلان صادرات میوه و سبزیجات محسوب می شود.
حمید رضا آبائی مدیرکل بنادر و دریانوردی گیلان نیز از افزایش حدود ۵۰ درصدی عملیات صادرات کانتینری بنادر استان در ۹ ماه امسال نسبت به زمان مشابه سال قبل خبر داده و گفته که از ابتدای امسال پنج هزار و ۶۲۰ کانتینر در بنادر جابجا شده و سهم بندر انزلی چهار هزار و ۱۵۰ دستگاه، سهم آستارا ۱۸۵ دستگاه و سهم بندر کاسپین هزار و ۲۸۸ کانتینر بوده و به عبارت دیگر ۶۰ درصد عملیات صادرات کانتینری از بندرگاه انزلی، ۱۲ درصد از بندر آستارا و حدود ۲۷ درصد از بندر کاسپین صورت گرفته است،
از سوی دیگر با الحاق بندر آستارا به شبکه حمل و نقل کانتینرهای یخچالی در حوزه دریای خزر، این نوع صادرات در این بندرگاه چشمگیر شده به طوری که کیانوش امیری رئیس اداره بندر و دریانوردی آستارا از صادرات هزار و ۸۸۸ تن انواع میوه، ترهبار و خشکبار با ۱۵۴ دستگاه کانتینر در ماه های آبان و آذر امسال خبر داده و مقصد این محصولات داخلی را کشورهای قزاقستان و روسیه اعلام کرده است.
بندر انزلی با سابقه ۱۰۰ ساله در عرصه حمل و نقل دریایی با ۱۵ پست اسکله و امکان تخلیه و بارگیری ۱۰ میلیون تن کالا در سال، بزرگترین و مجهزترین بندرگاه ایرانی حاشیه دریای خزر است و با قرار گرفتن در کریدورهای بین المللی از قبیل نوستراک و تراسیکا در صنعت حمل و نقل دریایی با کشورهای حاشیه دریای خزر و اروپایی نقش ویژه ایفا می کند.
بندر آستارا نیز با ۶۰ هکتار وسعت، نخستین بندر بخش خصوصی کشور و نزدیک ترین و مقرون به صرفه ترین مسیر تجارت و حمل و نقل بین آسیا، آفریقا و اروپا برای تخلیه و بارگیری کشتی های ۲ هزار و ۵۰۰ تنی طراحی شده است.
جای خالی صنایع تبدیلی و تکمیلی در بنادر گیلان
با وجود رونق تولید بخش کشاورزی و فعالیت چشمگیر بنادر و مرزهای زمینی و ریلی گیلان در صادرات، متاسفانه بخش عمده ای از محصولات به صورت خام عرضه و صادر می شود و جای خالی صنایع تبدیلی، تکمیلی و بسته بندی میوه، تره بار، سبزیجات، گل و گیاه و فراوری آنها به شدت احساس می شود و راه اندازی آنها بخصوص در بنادر و مناطق ویژه اقتصادی و تجاری استان، بسیار ضرورت دارد و قابلیت ارزآوری و ارزش افزوده صادرات بخش کشاورزی را چند برابر خواهد کرد.
بنا بر گفته معاون امور اقتصادی وزیر کشور، ایجاد صنایع تبدیلی در بندرهای کشور جهت رونق تولید ملی ضرورتی انکارناپذیر است و با این اقدام، بندر آستارا در همسایگی جمهوری آذربایجان، شاهد توسعه چشمگیر تجارت خارجی خواهد بود.
صاحب نظران و اقتصاددانان نیز بر این موضوع پافشاری می کنند، به طوری که معاون امور اقتصادی وزیر کشور در ۲۴ دی ماه سال ۹۸ در بازدید از بندر آستارا ایجاد صنایع تبدیلی در بندرهای کشور را جهت رونق تولید ملی ضرورتی انکارناپذیر اعلام کرده و گفته بود: با این اقدام بندر آستارا در همسایگی جمهوری آذربایجان، شاهد توسعه چشمگیر تجارت خارجی خواهد بود.
بابک دین پرست در این بازدید از سازمان صنعت، معدن و تجارت و اداره کل بنادر و دریانوردی گیلان خواسته بود تا نقاط استقرار واحدهای صنعتی را در ۶۰ هکتار محدوده بندر آستارا مطالعه و تعیین کنند و او همچنین راه اندازی منطقه ویژه اقتصادی در بندر آستارا را نیز امری بسیار لازم دانسته و بر اخذ کد این منطقه تاکید کرده بود.
محمد محسن سلیمی پور معاون اقتصادی و بندری اداره کل بنادر و دریانوردی گیلان نیز در اول تیرماه ۹۸ در بازدید از بندر آستارا بر راه اندازی صنایع تبدیلی در بندرهای آستارا و انزلی به منظور اشتغالزایی و ایجاد ارزش افزوده تاکید و تصویب منطقه ویژه اقتصادی آستارا را فرصتی برای تسهیل تجارت خارجی افزوده اعلام کرده بود و تخفیف هزینه انبار، ورود و خروج کالا بدون عوارض گمرکی، مشارکت سرمایه گذاران داخلی و خارجی و تبدیل و بسته بندی کالا جهت صادرات مجدد را از مزایای منطقه ویژه اقتصادی بر شمرده بود.
اکنون نماینده مردم آستارا در مجلس شورای اسلامی نیز بر بستهبندی مناسب کالاها برای رونق روزافزون صادرات از مرزهای این شهرستان اصرار دارد و بارها توجه تولیدکنندگان و صادرکنندگان را به این امر مهم خواستار شده و تصریح کرده است که مراحل بسته بندی به ویژه طراحی، نام و نشان شرکت و فرم و نقش روی بسته ها به کالاها هویت می دهد و زمینه ایجاد ارزش افزوده را برای شرکت های تولیدی و صادراتی فراهم می آورد.
غلامرضا مرحبا با اشاره به در حال دگرگونی و پیشرفت بودن روش های دستیابی به بازارها و معرفی و فروش کالاها، بی توجهی در بکارگیری شیوه های مختلف تبلیغات و بسته بندی و شکل های متنوع عرضه محصولات پر فروش را به ضرر تولیدکنندگان و صادرکنندگان اعلام کرده است.
البته راه اندازی صنایع تبدیلی در بندر آستارا پیگیری می شود اما به شتاب بسیار نیاز دارد و رئیس اداره بندر و دریانوردی آستارا به تازگی از در حال احداث بودن خیابان صنایع تبدیلی و انعقاد قرارداد کار و سرمایه گذاری با بخش خصوصی به میزان ۷۰ میلیارد ریال برای ساخت ۲ انبار بزرگ در بخش صنایع تبدیلی این بندرگاه خبر داده است.
امیری اعلام کرده که حرفه ها و مشاغلی در بندر آستارا و منطقه ویژه اقتصادی آن قابل سرمایه گذاری و اجراست که با دریا و تجارت دریایی مرتبط باشد و اگر یک سرمایه گذار به عنوان مثال برای ساخت کارخانه آرد اقدام کند و گندم مورد نیاز یا آرد تولیدی آن از طریق دریا و کشتیرانی حمل و نقل شود، از او حمایت و استقبال خواهد شد و سرمایه گذاران بخش خصوصی وارد میدان شوند و از مزیت های منطقه ویژه اقتصادی بهره برداری کنند.
امروزه اهمیت چرخه صنایع تکمیلی، تبدیلی و فراوری محصولات برای نقش آفرینی بیشتر در بازارهای جهانی و منطقه ای بر کسی پوشیده نیست و با توجه به حمایت های بی دریغ دولت از بخش خصوصی، گوی و میدان برای حضور فعال و تاثیرگذار سرمایه گذاران، کارآفرینان و بازرگانان فراهم است اما باید با اختصاص تسهیلات و مشوق های مالی و تسهیل روند اداری از فعالان این حوزه حمایت شود تا با عملیاتی شدن آن مطالبات اقتصادی، تحول بزرگی در بخش کشاورزی و ارزآوری رخ دهد و از آثار منفی تحریم ها نیز به شدت کاسته شود و برکت و رونق اقتصادی ملموس تری را در مناطق مرزی گیلان سرسبز و سرفراز شاهد باشیم.
کمبود صنایع تبدیلی در اردبیل سبب ضرر و زیان هنگفت به کشاورزان شده است
|
نماینده مردم اردبیل در مجلس با اشاره به مشکلات کشاورزان اردبیل تاکید کرد: متاسفانه کمبود صنایع تبدیلی در استان اردبیل همه ساله سبب ضرر و زیان هنگفت به کشاورزان می شود.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، صدیف بدری در جلسه علنی امروز مجلس در تذکری به وزیر کشاورزی گفت: یکی از مهم ترین روش های توسعه اشتغال و افزایش درآمد در کشور به خصوص در مناطق روستایی ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در بخش کشاورزی است، استان اردبیل از قطب های کشاورزی کشور است به طوری که سالانه بیش از ۴.۵ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی را تولید می کنند و ۴ درصد کل محصولات کشور در اردبیل تولید و توزیع می شود.
وی افزود: اما متاسفانه کمبود صنایع تبدیلی در استان اردبیل همه ساله سبب ضرر و زیان هنگفت به کشاورزان می شود، صنایع فرآوری کشاورزی می تواند در راستای جلوگیری از ضایعات محصولات کشاورزی، ایجاد ارزش افزوده در بحث کشاورزی و افزایش سطح درآمد روستایی، بالا بردن بهره وری بخش کشاورزی و افزایش سهم اشتغال صنعتی در مناطق روستایی به عنوان جزیی از فرآیند توسعه روستایی ایفای نقش کند.
نماینده اردبیل ادامه داد: یک سوم جمعیت شاغل در استان اردبیل در بخش کشاورزی شاغل است اما وزارت کشاورزی دست این عزیزان زحمت کش و نجیب را که در صف مقدم تولید کشور هستند را نمی گیرد.
این عضو کمیسیون عمران مجلس اظهار کرد: برای باغدار اردبیلی که به اجبار محصولاتی که با امید برداشت کرده را به دلیل مازاد در بازار بیرون می ریزد، بود و نبود دستگاه عریض و طویل وزارت جهاد کشاورزی چه تفاوتی دارد؟ نمی شود سوءمدیریت وزارت کشاورزی را با انداختن توپ به زمین کشاورزان پوشاند و عدم رعایت الگوی کشت از سوی آنان را همچون پتک بر سر کشاورزان کوبید.
وی اضافه کرد: شما برای مدیریت مازاد تولید، ایجاد ارزش افزوده برای محصولات کشاورزی و کاستن از آلام آن ها چه کرده اید؟ جز این است که کشاورز تولیدکننده سر در گریبان مانده و هم مصرف کننده بیچاره با ارقام نجومی در بازار مواجه می شود؟ آقای خاوازی برای حمایت از تولید پا پیش بگذارید.
توسعه صنایع تبدیلی گرهگشای مشکلات اقتصادی اردبیل/ خامفروشی سیبزمینی مشکلی دیرینه در کشاورزی استان
|
سیبزمینی یکی از محصولات تولیدی در استان اردبیل است که سالانه نزدیک به ۸۰۰ هزار تن از مزارع استان برداشت می شود؛ اما بهدلیل کمبود صنایع تبدیلی در استان اردبیل، شاهد خامفروشی این محصول با ارزش افزوده پایین هستیم که زخمی کهنه بر پیکره کشاورزی استان است.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از فارس؛ استان اردبیل به لحاظ دارا بودن شرایط آب و هوایی مناسب، خاک حاصلخیز و بهرهمندی از نیروی انسانی متخصص و متبحر جزء یکی از مستعدترین مناطق کشاورزی کشور محسوب میشود که در حال حاضر میزان تولید انواع محصولات کشاورزی در این استان سالانه در حدود ۴ و نیم میلیون تن است.
با توجه به پتانسیلهای موجود حوزه کشاورزی در استان اردبیل، اقتصاد استان نیز به نوعی وابسته به کشاورزی بوده و این بخش سهمی در حدود ۲۲ درصد در تولید ناخالص داخلی استان اردبیل را داشته و از این رو کشاورزی یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی استان اردبیل است که معیشت عده کثیری از مردم استان وابسته به آن است و این موضوع نشانگر آن است که هرگونه تصمیمگیری و سیاستگذاری در این بخش میتواند در امرار معاش کشاورزان و عده زیادی از فعالان در این حوزه تاثیرگذار باشد.
اما پس از آشنایی کوتاه از توان استان اردبیل در حوزه کشاورزی به سراغ یکی از مهمترین محصولات تولیدی در استان اردبیل رفته و به مشکلات، موانع و راهکارهای توسعه تولید این محصول در استان اردبیل خواهیم پرداخت.
سیبزمینی یکی از مهمترین محصولاتی است که در استان اردبیل تولید میشود و طبق آمار موجود میزان تولید این محصول در استان اردبیل با فعالیت ۱۲ هزار بهره بردار سالانه در حدود ۸۰۰ هزار تن است که ۱۸ درصد از کل محصولات تولیدی استان را شامل میشود و حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد سیبزمینی تولیدی کشور را به خود اختصاص داده است.
اردبیل به عنوان یکی از قطبهای مهم تولید این محصول در کشور محسوب میشود که از لحاظ کیفیت، وجود کمترین میزان باقیمانده سموم و کود و هم چنین درصد ماده خشک در سطح کشور جایگاه خاصی را در اختیار خود قرار داده است.
میزان گردش مالی آن سالانه به ۶۰۰ میلیارد تومان یعنی چیزی حدود ۱۴ درصد از کل محصولات تولیدی استان میرسد؛ آمار موجود نشانگر حجم بالای تولید سیبزمینی در استان اردبیل بوده و در حال حاضر این استان به عنوان دومین استان کشور از لحاظ میزان تولید محصول سیبزمینی شناخته میشود و از همین رو به راحتی میتوان به اهمیت تاثیر این بخش به خصوص تولید محصول سیبزمینی در اقتصاد استان و معیشت کشاورزان پی برد.
سیبزمینی تولیدی در استان اردبیل از لحاظ کیفیت و کمیت در سطح بسیار بالایی قرار داشته، به طوری که توان رقابت با سیبزمینیهای تولیدی در کشورهای اروپایی را دارا بوده و حتی از لحاظ محتویات نسبت به ارقام اروپایی برتر است و تمام این مزایا باعث شده که این محصول خواهان زیادی در کشورهای دیگر داشته و سالانه مقداری از تولیدات سیبزمینی استان اردبیل به کشورهای همسایه همانند جمهوری آذربایجان ، عراق و… صادر شود.
اما با گذر از تواناییها و پتانسیلهای موجود در استان اردبیل در حوزه کشاورزی به خصوص تولید محصول سیبزمینی یکی از موضوعات مهم در حوزه تولید و فروش محصولات سیبزمینی، این است که از کل ۸۰۰ هزار تن تولیدات سیبزمینی استان فقط حدود ۲۵۰ هزار تن در داخل استان اردبیل مصرف شده و مابقی این محصول به میزان ۵۵۰ هزار تن سیبزمینی تولیدی این استان به سایر مناطق کشور و یا به سایر کشورها صادر میشود.
حال شاید تا بدین جای کار چنین به نظر برسد که مشکل خاصی در این حوزه وجود ندارد و اما مشکل از اینجا شروع میشود که به دلیل همزمانی فصل برداشت این محصول در استان اردبیل با سایر استانهای تولیدکننده این محصول همانند استان همدان، میزان حجم سیبزمینی تولیدی در کشور در زمان برداشت این محصول در استان اردبیل در سطح بالایی بوده و از این رو به دلیل وفور این محصول در بازار، همواره قیمت سیبزمینی در زمان برداشت این محصول از مزارع استان اردبیل بسیار پایین بوده و حتی کفاف هزینههای کشاورزان برای تولید را هم نمیدهد.
به طوری که در سال زراعی جاری علاوه بر مشکلات گذشته (وفور این محصول در بازار) موانع پیش آمده صادرات این محصول، در برههای از زمان به دلیل عدم مدیریت صحیح و همچنین صدور بخشنامههای خلقالساعه در حوزه صادرات و مشکلات بیشمار در تجارت خارجی همچون تعلیق کارتهای بازرگانی تعدادی از بازرگانان، باعث شد تا کشاورزان که قیمت تمامشده هر کیلو سیبزمینی را بین یک هزار و ۵۰۰ تا یک هزار و ۷۰۰ تومان محاسبه کرده بودند با قیمتی در حدود ۸۰۰ تومان به فروش برسانند و همین امر سبب زیان هنگفت سیب زمینی کاران در سالجاری شد و بماند که به دلیل وجود دلالان در بازار این محصول با قیمتهایی به نسبت بالاتر از آن به دست مصرفکننده میرسید و موضوعی که در «فارس من» خبرگزاری فارس نیز موضوع «قیمتگذاری سیبزمینی برای کشاورزان به صرفه نیست» را به عنوان سوژه مردمی ثبت شده و توسط خبرنگاران این خبرگزاری پیگیریهای لازم از مسؤولان به عمل آمد.
از همین رو چنانچه در سالجاری مشاهده شد تمرکز بیش از حد بر روی صادرات این محصول نیز در شرایط کنونی موجود آن چنان معقول به نظر نمیرسد و نمیتواند در بلند مدت، دردی را حل کرده و مشکلات این حوزه را رفع کند و از طرف دیگر سبب خامفروشی این محصول شده و ارزش افزوده آن نصیب سایر استانها و کشورها میشود.
اما یکی از راهکارهای موجود برای این مشکل که به ذهن میرسد بهرهمندی از انبارهای مدرن برای نگهداری این محصول و فروش آن در فصلهای سرد سال بوده که متاسفانه یکی دیگر از مشکلات استان اردبیل علیرغم اقدامات موثر انجام یافته در سالهای اخیر، کمبود انبارهای مدرن در استان اردبیل برای نگهداری این محصول و جلوگیری از فاسد شدن آن است و موضوعی که مورد تاکید کارشناسان این حوزه و رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی استان اردبیل نیز است.
فعالیت ۱۶ واحد انبار سیبزمینی در استان اردبیل
علی نعمتی، مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل به خبرنگار فارس در اردبیل گفت: در حال حاضر تعداد ۱۶ انبار سیبزمینی با ظرفیت سالانه ۴۲ هزار تن در استان اردبیل فعال است و در کنار آن، مجوز تاسیس انبار سیبزمینی برای تعداد ۱۸ واحد صادر شده که ظرفیت این انبارها نیز نزدیک به ۳۰ هزار تن است.
ظرفیت انبارهای موجود در استان اردبیل در حالی به ۴۲ هزار تن می رسد که بیش از ۵۰۰ هزار تن مازاد تولید سیبزمینی در استان اردبیل وجود دارد و در خوشبینانه ترین حالت و در صورت تکمیل و راهاندازی انبارهایی که مجوز تاسیس آنها صادر شده میزان ظرفیت انبارهای استان به ۷۲ هزار تن خواهد رسید که در مقایسه با میزان تولید استان رقمی بسیار پایین است.
قابلیت نگهداری و انبار سیبزمینی در اردبیل وجود ندارد
عیسی شاهی زارع، رئیس کمیسیون اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان اردبیل در این خصوص به خبرنگار فارس گفت: در حال حاضر در استان اردبیل سطح زیر کشت سیبزمینی به ۲۳ هزار هکتار رسیده و همین امر سبب عرضه بیشتر در بازار خواهد شد و با توجه به امکانات کم استان، قابلیت نگهداری و انبار سیبزمینی در این حجم وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه امروزه حتی استفاده از انبار و نگهداری این محصول و فروش آن در فصلهای دیگر نیز آن چنان راهگشا نخواهد بود، تصریح کرد: از طرفی دیگر در حال حاضر در ۱۴ استان کشور تولید سیبزمینی داریم و نگهداری و فروش آن در زمستان نیز توجیه اقتصادی ندارد در حالیکه در سالهای قبل، با توجه به اینکه این محصول فقط در چند استان کشت میشد نگهداری سیبزمینی و فروش در فصل زمستان امکانپذیر و به صرفه بود.
شاهی زارع گفت: از طرف دیگر به سبب شرایط اقلیمی اردبیل، کشت دوم در اردبیل مقدور نبوده و زیان کشاورزان از قِبَل عدم فروش سیبزمینی با قیمت عادلانه قابل جبران نخواهد بود.
خامفروشی سیبزمینی مشکلی دیرینه در کشاورزی استان
همچنین صِرف انبار و نگهداری این محصول با فرض اینکه چند ماه پس از زمان برداشت بتوان با قیمت بالاتر این محصول را به فروش رساند، چندان ارزش افزودهای برای اقتصاد استان ایجاد نمیکند و فقط از ضرر و زیان کشاورزان تا حدودی جلوگیری میکند و به همین دلیل با توجه به نیاز استان اردبیل به رفع معضل بیکاری و ایجاد اشتغال و استفاده بهینه از محصولات تولیدی با ایجاد ارزش افزوده بالا، استفاده از طرحهای نوین، همچون احداث صنایع تبدیلی محصول سیبزمینی در استان اردبیل همچون: کارخانجات تولید چیپس، پوره سیب زمینی، خلال، پودر، سوخاری و… لازم و ضروری به نظر میرسد.
موضوعی که به عنوان زخم کهنهای بر پیکره کشاورزی استان اردبیل بوده و به دلیل کمبود صنایع تبدیلی در خصوص محصولات مختلف تولید شده در استان اردبیل همه ساله شاهد ضرر و زیان کشاورزان و هم چنین خام فروشی محصولات تولیدی با ارزش افزوده پایینتر هستیم.
این در حالیست که امروزه صنایع تبدیلی و بهرهمندی از صنایع بسته بندی محصولات کشاورزی به عنوان یکی از مهمترین و درآمدزاترین صنایع در جهان شناخته میشود و علاوه بر بالا بردن ارزش افزوده محصولات تولیدی، به عنوان یک چرخه بسیار موثر در ایجاد اشتغال و رفع معضل بیکاری است.
از آنجایی که در حال حاضر طبق آمار موجود، استان اردبیل از بیکاری نزدیک به ۷۰ هزار نفر رنج میبرد سرمایهگذاری در صنایع تبدیلی با توجه به بهرهمندی از ظرفیتهای بسیار بالا در تولید انواع محصولات تولیدی میتواند بخش اعظمی از مشکلات اقتصادی و بیکاری جوانان این استان را رفع کرده و علاوه بر آن سبب هدایت کشاورزی استان اردبیل از یک بخش معیشتی به سمت کشاورزی صنعتی با ارزش افزوده بالا و اشتغال پایدار شود.
فعالیت ۴ واحد فرآوری سیبزمینی در استان اردبیل
به گفته مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل در حال حاضر ۴ واحد صنایع فرآوری محصولات سیبزمینی در استان اردبیل فعالیت می کنند.
نعمتی با اشاره به میزان تولید این واحدهای فرآوری سیبزمینی عنوان کرد: ظرفیت جذب مواد خام این واحدهای صنایع تبدیلی که در حوزه سیبزمینی نیمه آماده، منجمد (آماده طبخ)، چیپس، آرد سیبزمینی و … فعالیت دارند به ۷۲ هزار تن می رسد و ظرفیت تولید این واحدها نیز سالانه ۳۰ هزار تن انواع محصولات فرآوری شده از سیبزمینی است.
وی با اشاره به میزان اشتغالزایی این واحدهای تولیدی بیان کرد: در حال حاضر نزدیک به ۳۰۰ نفر در این ۴ واحد فرآوری سیبزمینی مشغول به کار هستند و در کنار آن ۱۵ جواز تاسیس واحدهای فرآوری سیبزمینی با ظرفیت جذب مواد خام به میزان ۳۶۰ هزار تن صادر شده است.
نبود صنایع تبدیلی در استان یک عقب ماندگی ارثی است
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی استان اردبیل در این خصوص تصریح کرد: محصولات کشاورزی بعد از فرآیند تولید، تبدیل به یک ماده خام برای کشاورزی میشود که اگر این ماده خام فرآیند صنعتی را در یک یا دو مرحله سپری کند، تبدیل به یک محصول با ارزش جهت عرضه به بازار میشود.
شاهی زارع با اشاره به اهمیت صنایع تبدیلی بیان کرد: در جهان امروزی تبدیل محصولات کشاورزی به محصولات موازی و با ارزش یک اصل است که این موضوع سبب تولید ثروت مشروع و مضاعف میشود و همچنین از ضرر و زیان کشاورزان و از بین رفتن محصولات زراعی و باغی جلوگیری میشود.
وی گفت: نبود صنایع تبدیلی در استان اردبیل یک عقب ماندگی مضاعف است که باید در ۲۰ سال گذشته، همزمان با دیگر استانها در اردبیل نیز شاهد احداث صنایع تبدیلی بودیم، اما متاسفانه هیچ پیشرفت در حوزه صنایع تبدیلی نداشتهایم که جای دارد در ادامه توجه بیشتری به این حوزه شود.
صنعت اردبیل نیازمند ارائه مشوقهای سرمایهگذاری است
رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی استان اردبیل عنوان کرد: استانداری، سازمان برنامه و بودجه، اداره صنعت و معدن و جهاد کشاورزی باید مشوقهایی برای سرمایهگذاران در نظر بگیرند و در اقصی نقاط استان از سرمایهگذاران حمایت کنند تا شاهد ایجاد صنایع تبدیلی مختلف در سطح مختلف استان باشیم که در پی آن رونق اقتصادی و اشتغال زایی نیز رخ خواهد داد.
با توجه به وضعیت کنونی استان اردبیل چنین به نظر میرسد که مسؤولان امر در طی سالهای گذشته موفق به حل این مشکل و اتخاذ تدبیر اساسی در این حوزه نشدهاند و برای التیامبخشی به این درد حرکت جدی انجام نشده است.
البته بنا به اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی دولت در بحث سرمایهگذاری با محدودیت مواجه شده لذا تنها راه چاره، بسترسازی برای فعالیت بخش خصوصی است و از این رو باید زیرساخت های لازم جهت احداث کارخانجات صنایع تبدیلی در استان مهیا شود و حمایتهای لازم از این سرمایهگذاران انجام گیرد تا فعالان بخش خصوصی برای کسب مجوزهای خود دچار بروکراسیهای اداری نشوند.
حمایت از سرمایهگذاران حوزه صنایع تبدیلی استان
خلیل نیکشاد، مدیرکل جهاد کشاورزی استان اردبیل با اشاره به وضعیت صنایع تبدیلی استان اردبیل اظهار کرد: سیاستهای هدایتی و حمایتی از سرمایهگذارانی که قصد ورود در حوزه صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی را داشته باشند انجام میگیرد تا از خامفروشی محصولات کشاورزی جلوگیری شود و در کنار آن باعث افزایش ارزش افزوده و اشتغالزایی در استان خواهد شد.
مدیرکل جهاد کشاورزی استان اردبیل تشریح کرد: در حوزه محصولات کشاورزی باید بعضی سیاستهای حمایتی که فرابخشی است و در ارتباط با سایر وزارتخانه ها اعمال شود و هماهنگیهای لازم بین دستگاههای مرتبط انجام گیرد همانند ارائه تسهیلات بانکی کمبهره که نظام بانکی باید اهتمام بیشتری در این خصوص داشته باشد.
لزوم تغییر نظام سنتی بازار محصولات کشاورزی به نظام مدیریتی مدرن
وی ادامه داد: ضوابط و مقررات گمرکی مساله دیگری است که در خصوص تعرفهها و عوارضی که برای صادرات و واردات محصولات کشاورزی در زمانهای مختلف اعمال میشود مورد توجه قرار گیرد و تامین سرمایه در گردش مورد نیاز برای صادرکنندگان نیز یکی دیگر از موارد حمایتی از این بخش بوده است.
نیکشاد گفت: در کنار این موارد باید مدیریت بازار فروش و جریانسازی بازار با خرید تضمینی محصولات کشاورزی انجام گیرد و با راهبرد نوین از نظام سنتی به مدیریت بازار مدرن وارد شویم که برای تحقق آن باید تمامی اتحادیهها و تشکلها بهصورت تخصصی به این موضوع ورود کنند و علاوه بر آن ورود محصولات کشاورزی به بازار بورس نیز یکی دیگر از از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
اردبیل، با توجه به اهمیت کشاورزی و به خصوص تولید محصول سیبزمینی در اقتصاد استان اردبیل و همچنین نیاز استان اردبیل به اشتغالزایی و رفع معضل بیکاری، سرمایهگذاری و برنامهریزی علمی و صحیح بر روی پتانسیلها و ظرفیتهای موجود در این استان میتواند گرهگشای مشکلات بسیاری از مردم استان بوده و منجر به توسعه اقتصادی استان اردبیل شود و از این رو توجه ویژه و جدی به صنایع تبدیلی و تکمیلی به خصوص در حوزه سیبزمینی که به عنوان یکی از محصولات اصلی تولید شده در استان اردبیل محسوب میشود بسیار مهم و ضروری است.
متاسفانه با توجه به آمارهای موجود در حوزه صنایع تبدیلی استان اردبیل چنین به نظر میرسد که در سالهای گذشته اقدامات موثری در راستای توسعه صنایع تبدیلی و جذب و حفظ سرمایهگذران در استان انجام نیافته است و چنانچه مشاهده شد از ۵۵۰ هزار تن تولید مازاد سیب زمینی در این استان فقط ۷۲ هزار تن در واحدهای صنایع تبدیلی فرآوری شده و مابقی به صورت خام با ارزش افزوده پایین از اردبیل خارج میشود و همین امر سبب بروز مشکلات عدیده اقتصادی و فشار بر معیشت کشاورزان و فعالان در این حوزه شده است.
به همین دلیل مسؤولان امر باید با جدیت و برنامهریزی صحیح در راستای جذب سرمایهگذران بخش خصوصی، حذف بروکراسیهای زائد اداری و حفظ سرمایهگذاران در استان، بهبود فضای کسب و کار و حمایتهای عملی از سرمایهگذاران زمینه توسعه این بخش در استان اردبیل را فراهم سازند.
در ۹ ماهه سال جاری رخ داد؛ ارزآوری ۷۶۴ میلیون دلاری صادرات سیب درختی
|
صادرات سیب درختی در ۹ ماهه امسال ۳۴ درصد به لحاظ وزنی و ۶۰ درصد از نظر ارزشی نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد نشان می دهد.
به گزارش پایگاه خبری اگروفودنیوز، به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، قائم مقام معاونت توسعه صنایع تبدیلی و کسب و کارهای کشاورزی وزارتخانه، با اعلام این مطلب گفت: صادرات سیب درختی از ۳۰۰ هزار تن در ۹ ماهه سال ۹۸ به ۴۰۳ هزار تن در ۹ ماهه سال جاری افزایش یافته است.
زورار پرمه، ارزش صادرات سیب درختی در ۹ ماهه سال جاری را ۷۶۴ میلیون دلار عنوان کرد و افزود: در مدت مشابه سال قبل به لحاظ ارزشی ۴۶۰ میلیون دلار از این محصول صادر شد.
وی اضافه کرد: در آذر ماه امسال ۱۱۱ هزار تن، آبان حدود ۸۴ هزار تن، مهر نزدیک به ۴۱ هزار تن و شهریور بیش از ۱۶ هزار تن سیب درختی از کشور صادر شده است.
پرمه در مورد صادرات سیب درختی به عراق اذعان داشت: صادرات این محصول به عراق از ۱۴۴ هزار تن در ۹ ماهه سال قبل به حدود ۲۰۰ هزار تن افزایش یافته است که رشد ۳۹ درصدی را نشان می دهد.
وی در همین حال به افزایش صادرات سیب درختی از ۵ هزار تن به ۹۷ هزارتن به روسیه در سال جاری اشاره کرد و آن را اتفاقی مهم در حوزه صادرات این محصول دانست.
قائم مقام معاونت توسعه صنایع تبدیلی و کسب و کارهای کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه روسیه بازار جدید صادراتی در چارچوب موافقتنامه اوراسیا است، گفت: در سال جاری روسیه با واردات ۲۴ درصد از کل حجم سیب درختی ایران بعد از عراق در رتبه دوم بازار های هدف قرار گرفته است.
وی با اشاره به کاهش حجم صادرات سیب درختی ایران به افغانستان از ۷۸ هزار تن به ۴۲ هزار تن اظهار داشت: یکی از دلایل کاهش ۴۶ درصدی صادرات این محصول به افغانستان، تغییر بازار هدف صادراتی به سمت کشور روسیه بوده است.
پرمه درادامه، امارات متحده عربی را چهارمین بازار هدف صادرات سیب درختی ایران خواند و گفت: صادرات این محصول به امارات متحده عربی از ۲۲ هزار تن به ۲۶ هزار تن افزایش یافته است.
وی با اذعان به اینکه در سال گذشته، پنج بازار صادراتی حدود ۹۱ درصد حجم صادرات ایران را به خود اختصاص داده اند، اظهار داشت: حجم صادرات به این بازار ها در سال ۹۹ به ۹۵ درصد رسیده است.
قائم مقام معاونت توسعه صنایع تبدیلی و کسب و کارهای کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی افزود: در ۹ ماهه سال جاری، سیب درختی ایران به کشورهایی نظیر هند، قزاقستان، عمان، ترکمنستان، اوکراین و قطر صادر شد.
وی در همین حال گفت: رصد موجودی سردخانهها و پایش قیمت داخلی، ممانعت از ایجاد ممنوعیت صادرات یا وضع عوارض صادراتی برای سیب در شب عید در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد.
پرمه، راه اندازی ۹۰ مرکز جمع آوری سیب صنعتی، صدور ۷ فقره جواز تاسیس تولید کنسانتره، پوره، آب سیب و سایر فرآورده های سیب با تکنولوژی روز دنیا، صدور ۱۵۰ فقره جواز تاسیس درجه بندی و بسته بندی سیب و انگور در مجاورت سردخانه های نگهداری سیب، امضای تفاهم نامه توسعه همکاری مشترک با سرمایهگذار خارجی به ارزش ۱۰ میلیون دلار برای احداث مدرن ترین واحد سورت، درجهبندی و بستهبندی سیب را از اقدامات انجام شده در سال جاری در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی برشمرد.
وی، مذاکره با کشورهای اوراسیا برای انعقاد موافقتنامه تجارت آزاد، پیگیری رفع مشکلات تعهدات ارزی صادرکنندگان، تکمیل حلقههای فرآوری زنجیره تولید به ویژه پودر، پوره، اسلایس، سرکه، بسته بندی و… سیب، کمک به راه اندازی پایانه صادراتی سیب و فراورده های آن، توسعه باراندازهای مبداء سیب و توسعه سردخانه های کوچک مقیاس در کنار باغات در راستای تکمیل زنجیره سرد را از برنامه های آتی توسعه صادرات و فرآوری این محصول نام برد.
قائم مقام معاونت توسعه صنایع تبدیلی و کسب و کارهای کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: درج سیب درختی در فهرست کالاهای مشمول تعرفه ترجیحی در موافقتنامه اوراسیا قرار گرفته، ضمن آنکه در فصل ۸ کتاب مقررات صادرات و واردات به عنوان مشوق به ازای صادرات یک ونیم کیلوگرم سیب درختی، حقوق ورودی یک کیلوگرم موز معادل ۵ درصد ارزش تعیین شده است.
وی افزود: حقوق ورودی موز در شرایط عادی ۲۶ درصد است.
مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات: عرضه و قیمت رب گوجهفرنگی کنترل و رصد میشود
|
مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات صنعت، معدن و تجارت گفت: عرضه، تقاضا و قیمت رب گوجهفرنگی کنترل و رصد میشود و بر همین اساس صادرات آن تا پایان دی ماه بلامانع است.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از ایرنا؛ بر اساس تصمیم ستاد تنظیم بازار، صادرات رب گوجهفرنگی در بستهبندی و احجام مختلف با رعایت ضوابط و مقررات صادرات و واردات تا پایان دیماه بلامانع است.
سعید عباسپور در این ارتباط تصریح کرد: این تصمیم در چارچوب تسهیل و کمک به ادامه روند تولیدات داخلی و فعالیت کارخانجات صنایع تبدیلی بوده که در نامهای به گمرک اعلام شده است و میزان عرضه و تقاضا و قیمت رب گوجه فرنگی مورد کنترل و رصد قرار میگیرد.
تمدید مهلت صادرات رب گوجه فرنگی قبلا تا پایان آذرماه در نامه ای به گمرک اعلام شده بود که این مهلت تا پایان دیماه جاری تمدید شد.
آمارهای سالیانه گویای آن است که بیش از ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تن گوجهفرنگی در سطح ۱۳۰ هزار هکتار در اراضی کشاورزی کشور تولید و به بازار عرضه میشود که بخشی از این محصول نیز به بازارهای هدف و کشورهای همسایه صادر میشود.
صنایع تبدیلی یکی از حلقه های زنجیره اقتصاد کشاورزی در ایجاد ارزش افزوده است
|
بخش کشاورزی از بخش های مهم اقتصادی کشور به شمار می رود و در شرایطی که ایران با فشارهای سنگین متاثر از تحریم ها مواجه است، بخش کشاورزی توانسته تاب آوری اقتصاد کشور را افزایش دهد و بنابر اعلام بانک مرکزی، سبب رشد اقتصادی مثبت کشور هم شده است.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از ایسنا؛ یکی از اولویتهایی که به رشد شتابان اقتصادی در حوزه کشاورزی کمک میکند، شناسایی زنجیرههاست و اتخاذ سازوکار مناسب و برنامهریزی برای ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و واحدهای فرآوری به عنوان یکی از حلقه های زنجیره اقتصاد کشاورزی مصداق توجه به این امر و ضرورتی انکارناپذیر در ایجاد ارزش افزوده در حوزه کشاورزی است تا علاوه برخودکفایی در این حوزه و فرآوری محصولات استراتژیک میزان تولید افزایش یافته و علاوه صرفه جویی ارزی به ارزآوری نیز کمک شود.
صنایع تبدیلی و تکمیلی به صنایعی گفته میشود که به فرآوری و عمل آوری محصولات مختلف کشاورزی میپردازند و ایجاد چنین ظرفیتهایی در نقاط مختلف کشور بویژه مناطقی نظیر شهرستان ساوه که قطب کشاورزی به شمار میروند بیش از گذشته احساس می شود تا بتوان به رشد اقتصادی کمک کرد.
شناسایی چالشها و موانع توسعه کارآفرینی در بخش صنایع تبدیلی محصولات باغی و بهرهگیری از ظرفیت حداکثری این صنایع موضوع مهمی است که باید در دستور کار دولت قرار گیرد تا اقتصاد کشاورزی به گفته یک فعال در این حوزه دچار خودتحریمی یا معضل دلالی واسطهگری نشود.
ابراهیم بامداد مدیرعامل شرکت نارایران تولیدکننده پوره و کنسانتره میوه در شهر صنعتی کاوه شهرستان ساوه از واردات بیرویه پوره گلایه کرد و افزود: واردات بیش از حد این محصول موجب خروج ارز از کشور شده و زمینه تعطیلی کارخانجات داخلی و رونق کارخانجات خارجی را فراهم خواهد کرد.
وی افزود: این شرکت امسال برای اولین بار محصولات پوره انبه وآناناس را تولید کرد و با تولید پوره با حداقل قیمت توانست تا حدودی نیاز واحدهای تولیدی را مرتفع کند، ولی متاسفانه با وجود اینکه ما توان تولید پوره را داریم شاهد واردات بی رویه پوره هستیم و این مسئله نوعی خیانت به تولید بوده و در این شرایط انگیزه کار از تولیدکننده گرفته میشود.
منافع عده ای در واردات پوره است
وی گفت: با توجه به اینکه افزون بر ۵۰ درصد نیاز کشور به پوره در این واحد تولیدی تامین میشود، لذا واردات بیرویه این محصول به کشور موجب بیکاری کارگر ایرانی شده و در واقع برای کارگر خارجی اشتغال ایجاد می کند. از وزارت صمت انتظار میرود که مانع واردات بی رویه شود و فضایی حمایتی در کشور فراهم کند تا تمامی نیاز به پوره توسط تولیدکنندگان داخلی تامین شود. هم اکنون چندین شرکت ایرانی در حال تولید پوره هستند، اما به دلیل اینکه منافع عده ای در واردات است و برای خود کاسبی راه انداخته اند، وارادت بی رویه ادامه دارد.
واردات پوره مجاز است، اما میوه نه/سود بازار ایران در جیب ترکیه و عراق
بامداد گفت: متاسفانه از طرف دیگر ورود پوره انبه به کشور مجاز است، اما اجازه ورود میوه انبه به کشور به عنوان مواد اولیه داده نمی شود و جلوگیری از واردات انبه و آناناس یکی از بزرگترین مشکلات صنایع تبدیلی است. دولت باید به جای صدور مجوز واردات پوره مجوز ورود این میوه ها به کشور را بدهد تا با تامین مواد اولیه، اشتغالزایی و رونق در چنین شرکتهایی شکل بگیرد و با صادارت بیشتر برای کشور ارزش افزوده ایجاد شود.
بامداد، این واحد تولیدی را بهترین تولیدکننده پوره و کنسانتره در ایران عنوان کرد و گفت: متاسفانه به علت تحریم، محصولات به عراق و ترکیه صادر می شود و آنها این محصولات را به اروپا صادر می کنند و سود بسیاری می برند. در شرایط موجود سالانه دو میلیون دلار صادرات از این شرکت صورت میگیرد، در حالی که اگر شرایط عادی بود قطعا صادرات شرکت مستقیما به اروپا انجام می شد و سود بسیار بیشتری از این عرصه حاصل می شد ولی متاسفانه در حال حاضر سود اصلی محصول ایران را عراق و ترکیه می برند.
وی با بیان اینکه از سال ۹۷، حدود۴۰ درصد این واحد تولیدی به سرمایهگذار سوئیسی واگذار شده است، گفت: در صورت راهاندازی طرح توسعه، میزان صادرات به هفت میلیون دلار افزایش خواهد یافت.
بامداد با بیان اینکه ایران هم اکنون دارای بالاترین حجم تولید آبمیوه در دنیا بوده وخوشبختانه حرف اول را در این عرصه در دنیا میزند، بیان کرد: این شرکت می تواند میوهای که در بازار قابل جذب نیست را به محصولی با کیفیت تبدیل کرده و به بازار عرضه کند. در این صورت علاوه بر تامین نیاز داخلی در زمینه صادرات محصول نیز حرف های زیادی برای گفتن خواهد داشت. میوه های مصرف این صنعت شامل انار، توت فرنگی، هلو، زردآلو، آلوزرد، انبه، آناناس و … است که دو میوه انبه و آناناس از کشورهای پاکستان، هند و بنگلادش وارد و تبدیل به پوره میشود.
دلال ها این بازار را هم خراب کرده اند
وی ادامه داد: در سال جاری بیش از ۱۵ هزار تن انار از باغداران ساوه خریداری شده بنابراین محدودیتی برای خرید انار وجود ندارد ولی به دلیل وجود واسطهها و افزایش چندبرابری قیمت محصول ساوه مجبور هستیم از سایر شهرها محصول انار را وارد کنیم.
این تولیدکننده واسطه گری در جذب محصولات را یکی از مشکلات جدی در شهرستان ساوه عنوان کرد و گفت: با وجود ظرفیت بالای تولید انار در این شهرستان، دلالان سبب افزایش قیمت این محصول که یکی از مواد اولیه مهم مورد نیاز این شرکت است می شوند.
وی به نفوذ محلی دلالان در بازار میوه اشاره کرد و گفت: بنرهای این شرکت مبنی بر خرید مستقیم محصول انار، برای اطلاع باغداران در سطح شهر و مناطق تولید انار شهرستان ساوه نصب شده، اما متاسفانه دلالان اقدام به پاره کردن بنرها کرده و با نفوذ محلی خود، خرید محصول درجه یک از کشاورزان را منوط به این مسئله می کنند که آنها محصول درجه دو و سه خود را نیز به دلال بفروشند، در این صورت دلال محصول درجه دو و سه که مورد نیاز صنایع تبدیلی است را از آن خود کرده و به قیمت بالاتر به کارخانجات می فروشد و تمامی این معضلات ناشی از عدم وجود رابطه مستقیم بین تولیدکننده و مصرف کننده است. به نظر می رسد فعالیت سامانه دیجیتال و تامین میوه از طریق این سامانه موجب قطع دست دلالان و واسطه ها خواهد شد و تولید کننده مستقیما با مصرف کننده در ارتباط خواهد بود.
وی ادامه داد: برخی افراد اقدام به خرید انار درجه دو و سه با قیمت ناچیز میکنند و در اقدام بعدی همین محصول را با یک حاشیه سود به دلالان بزرگتر می فروشند. این شرکت آمادگی دارد از طریق عامل خرید شرکت بدون نقش آفرینی دلالان، انار را به صورت مستقیم از باغداران خریداری کرده و حتی با پرداخت هزینه حملونقل اجازه سوءاستفاده به دلالان ندهد. ظرفیت فرآوری روزانه انار در این شرکت تا سقف ۴۰۰ تن است و برای خرید مستقیم و بدون واسطه محصول نیز رایزنیهایی با باغداران صورت گرفته است.
او متضرر شدن کشاورز و افزایش قیمت تمام شده محصول کارخانه را نتیجه فعالیت دلالان دانست و گفت: امروزه سودی که دلال از واسطه گری میبرد کارخانه از تولید محصول نمی برد. کشاورزان باید مستقیما با کارخانه صنایع تبدیلی و فرآوری در ارتباط باشند و سازوکار مناسب در این خصوص باید اندیشیده شود.
سیلی تحریم
مدیرعامل شرکت نارایران در ادامه گفت: تحریم از دیگر مشکلات زمینه ساز کاهش سوددهی است. شرکتهای ترکیهای در شرایط تحریم تولیدات این واحد تولیدی را خریداری کرده و با قیمت چندین برابری در اختیار کشورهای اروپایی قرار میدهند. بخشی از تولیدات این شرکت که پوره انواع میوه است به مصرف شرکتهای داخلی رسیده و بخشی به کشورهای ژاپن، کره، سوریه، لبنان، عراق و ترکیه صادر می شود.
وی مشکلات برآمده از تحریمها و تبادلات ارزی را عاملی بازدارنده در حوزه صادرات این شرکت عنوان کرد و گفت: این موضوع موجب زیان دهی شرکتهای فعال در حوزه فرآوری انار شده است.
با خودتحریمی و تعرفه بالای گمرکی چه کنیم
وی اظهار کرد: البته امروزه از خودتحریمی بیشتر از خود تحریم آسیب میبینیم، چراکه به عنوان مثال برای ورود تجهیزات آزمایشگاهی با مشکل مجوز مواجه هستیم و این مشکل ناشی از سوء مدیریت یا همان خودتحریمی است.
وی با تاکید بر اینکه تضمین سلامت مردم در ارائه محصولات با کیفیت است، گفت: برای تحقق این موضوع و توسعه فعالیتها نیازمند ماشین آلات خارجی و تجهیزات به روز هستیم. در حال حاضر با توجه به افزایش نرخ ارز تامین این تجهیزات برای این واحد تولیدی مقدور نیست، از طریق بانکها و صندوق توسعه ملی میتوان اینگونه مجموعه های تولیدی را حمایت کرد تا علاوه بر افزایش آمار اشتغال با تنوع در صادرات محصولات، افزایش ارزآوری برای کشور نیز محقق شود.
وی بیشترین بازار صادراتی این شرکت را کشورهای اروپایی دانست و گفت: تعرفه گمرکی از کشور ترکیه به کشورهای اروپایی صفر است، اما متاسفانه تعرفه ایران به کشورهای اروپایی ۱۷ درصد است و همین عامل موجب شده است که مزیت رقابتپذیری را از دست بدهیم. براین اساس با کاهش سود محصول تولیدی بدنبال جذب مشتری در بازارهای خارجی هستیم.
تحریم روی خوش هم دارد
این تولید کننده ایرانی در ادامه از تبدیل تحریم ها به فرصت نیز یاد کرد و گفت: قبل از تحریمها بخش اعظمی از نیاز کشور به پوره وارد میشد و به عنوان مثال پوره هلو از اسپانیا وارد میشد و حتی خود میوه هلو از بازار ترکیه برای بازار تازه خوری وارد می شد که با بسته شدن بازار خارجی ناشی از تحریمها، شرکتهای ایرانی دست به تولید پوره با کیفیتی بالاتر از بازار خارجی و با یک پنجم قیمت مشابه خارجی زدند. حتی توانمندی و ظرفیت داخلی موجب شده است که در سایه تحریمها متخصصین ایرانی دست به طراحی و تولید ماشین آلات واحدهای صنعتی و تولیدی بزنند و کشور بتواند از وابستگی به خارج در تامین ماشین آلات رهایی یابد.
وی تصریح کرد: می توان گفت تحریم در کوتاه مدت فشار زیادی به تولید ملی وارد کرد، اما با استقامت کارآفرینان و تولیدکنندگان و تلاش مضاعف کارگران، تحریم به فرصت تبدیل شد و قطعا در درازمدت برکات زیادی برای کشور برجای خواهد گذاشت.
وی خاطرنشان کرد: این واحد تولیدی توانسته است برای ۱۰۰ نفر اشتغال مستقیم و برای بیش از ۱۰ هزار نفر اعم از باغدار، حملونقل، دست اندرکاران و عاملین تولید و عرضه و کارخانجات مصرف کننده پوره و … ایجاد کند که در صورت حمایت مسئولان طرح توسعه به منظور تولید قطعات میوه و انواع کنسانتره در دستور کار است.
بامداد در پایان گفت: بازدید اخیر اعضای کمیسیون کشاورزی به منظور هندل کردن بازار، حمایت در زمینه واردات میوه و سموم ارگانیک نقش داشته و امیدواریم مسیر توسعه در راستای افزایش تولیدات و بهرهگیری از دستگاههای به روز دنیا را هموارتر کند.
فرآوری غذایی و دارویی راهحل برون رفت از مشکلات زرشک است
|
عضو گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی گفت: فرآوری غذایی و دارویی راهحل برون رفت از مشکلات زرشک است که برای گسترش صنایع تبدیلی این محصول، نیازمند ایده و محصول اولیه و ایجاد بستر مناسب برای زیرساختهای تولید آن هستیم.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از ایرنا؛ طیبه شاهی افزود: برای ایجاد زمینه مطلوب جذب سرمایهگذار، نیازمند تعامل سازنده بخش دولتی با بخش خصوصی هستیم به خصوص در شرایط بحرانی زرشک که زمان نقش مهمی را ایفا میکند.
وی گفت: این روزها که زرشک به معنای واقعی دلش پر از خون است صرفا بیان مسئله و نپرداختن به حل بنیادی مشکلات این محصول، دردی از کشاورزان را دوا نخواهد کرد.
وی اظهار داشت: محصولات کشاورزی بعد از برداشت نیز زنده هستند و بسته به میزان و شدت تنفس و سایر عوامل محیطی، شروع فرایند فساد و طول عمر این محصولات نیز متفاوت است.
عضو گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی ادامه داد: از طرف دیگر بسیاری از محصولات کشاورزی در یک زمان مشخص و کوتاه تولید میشوند بنابراین فرآوری مناسب این محصولات علاوه بر افزایش زمان ماندگاری امکان مصرف در فصول غیر برداشت را نیز فراهم میکند.
وی تصریح کرد: با توجه به میزان بالای ضایعات محصولات کشاورزی که حدود ۳۰ درصد و در برخی موارد بیشتر است، اهمیت صنایع تبدیلی در جلوگیری و کاهش ضایعات بخش کشاورزی، ایجاد ارزش افزوده، ایجاد اشتغال، گسترش دامنه خرید به دلیل تنوع محصولات فرآوری شده، حضور موفق در بازارهای بینالمللی و در نتیجه خرید تضمینی محصولات کشاورزی کاملا مشخص میشود.
شاهی گفت: صنایع فرآوری در کشورهای پیشرفته نه تنها مکمل بخش کشاورزی هستند بلکه امنیت غذایی که شاخصهای از توسعه پایدار کشورها است را به همراه خواهد داشت.
وی یادآور شد: یکی از مزیتهای مهم زرشک برای فرآوری در صنعت مواد غذایی علاوه بر ارگانیک بودن آن، ایجاد رنگ و طعم مطلوب توام با یکدیگر است که نیاز به طعم دهنده و رنگ مصنوعی را برطرف خواهد کرد.
عضو گروه پژوهشی تولید و فرآوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی عنوان کرد: این میوه ارزشمند قابلیت کاربرد در تهیه مربا، سس، آب میوه، شربت، آب نبات، ژله، دمنوش، نوشابه، انواع نوشیدنیها، پودر برای مصارف مختلف قنادی و لبنیات و بسیاری از محصولات نوآورانه دیگر را دارد که هر یک از اینها قابلیت صادراتی ویژهای دارند.
وی افزود: زرشک منبعی غنی از ویتامین c به عنوان تقویت کننده سیستم ایمنی و حاوی مقدار زیادی از آنتوسیانین، فلاوونوئید و همچنین دارای مقادیری از آلکالوئیدها از جمله بربرین، بربامین، اکسیاکانتین و پلاماتین است.
شاهی گفت: برای گیاه زرشک خواص مختلفی از جمله هیپولیپیدمیک، هیپوگلیسیمیک، حفاظت کبدی، حفاظت کلیوی، ضد التهابی و ضد اضطرابی، اثرات ضد سرطانی و آنتیاکسیدانی و جلوگیری از رشد باکتریها گزارش شده است.
وی اظهار داشت: توجه به هریک از این خواص قابلیت تولید به صورت قرص، کپسول، شربت و پماد و به صورت مکمل برای درمان و پیشگیری از بیماریهای مختلف را دارد، به گونهای که در حال حاضر عصاره زرشک به صورت کپسول و با برند Enzymedica در کشور استرالیا تولید و عرضه میشود و در بیماریهای قلبی عروقی و تنظیم قند خون موثر است.
عضو گروه پژوهشی تولید و فراوری گیاهان استراتژیک جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: البته در ریشه، پوست و برگ این گیاه نیز خواص درمانی قابل توجهی وجود دارد که قابلیت تولید فراوردههای دارویی با ارزش افزوده قابل توجهی را ایجاد کند.
براساس پیش بینیهای صورت گرفته امسال حدود ۲۱ هزار و ۹۰۰ تن زرشک از سطح ۱۸ هزار و ۵۲۷ هکتار باغات استان خراسان جنوبی برداشت میشود که به نسبت ۲۰ هزار و ۹۰۰ تن زرشک برداشت شده در سال گذشته با رشد مواجه است.
علاوه بر این شهرستان قاینات با تولید ۶ هزار و ۳۷۰ تن زرشک، بیشترین میزان تولید این محصول را در استان به خود اختصاص داده است.
خراسان جنوبی رتبه نخست تولید زرشک بی دانه جهان را به خود اختصاص داده است و رتبه دوم تولید زعفران را دارد.
در ۶ ماهه نخست سال جاری صورت گرفت: افزایش ۱۲ درصدی صادرات محصولات شیرینی و شکلات و فرآوردههای غلات
|
مدیرکل دفتر هماهنگی صادرات محصولات کشاورزی و صنایع تبدیلی سازمان توسعه تجارت ایران گفت: صادرات محصولات شیرینی، شکلات و فرآوردههای غلات در ۶ ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش ارزشی ۱۲درصدی و افزایش وزنی ۱۸ درصدی داشته است.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از ایلنا؛ محمود بازاری با اشاره به اهمیت ویژۀ شیرینی و شکلات در صنایع غذایی و صادرات گستردۀ آن به دنیا، اظهار داشت: صنعت شیرینی و شکلات ایران با بهرهگیری از ظرفیت خوبی که دارد میتواند در شرایط حساس کنونی اهداف اقتصاد ملی و مقاومتی را محقق سازد.
وی افزود: صنعت شیرینی و شکلات کشور در سالهای اخیر علیرغم مشکلات پیش رو توانسته است محصولات خود را از لحاظ کیفیت محصول و بستهبندی به استانداردهای روز جهانی برساند و جایگاه ویژهای در فرامرزهای جمهوری اسلامی ایران پیدا کند.
بازاری ضمن معرفی کشورهای عراق، افغانستان، پاکستان، آذربایجان، ساحل عاج، امارات و برخی کشورهای آسیای میانه و اتحادیه اروپا به عنوان عمده بازارهای هدف صادراتی این محصولات گفت: برندهای مطرح و بزرگ ایرانی در کشورهای مختلف وجود دارند که سهم آنها در بازارهای بینالمللی و منطقهای قابل توجه است.
مدیرکل دفتر هماهنگی صادرات محصولات کشاورزی و صنایع تبدیلی بیان داشت: برندهای شیرینی و شکلات ایرانی در حال شناخته شدن در دنیا است و با برنامه ریزی هدفمند میتوانند محصولات خود را محصولات با شرکتهای بزرگ خارجی در انگلیس، آمریکا، بلژیک و سوئیس محک بزنند.
وی با اشاره به روند رو به پیشرفت صنعت شیرینی و شکلات کشور، ادامه داد: در راستای این پیشرفت محصولات با کیفیتتری تولید شده و توسعه هرچه بیشتر صادرات این محصولات نیازمند تنوع و ارتقای بستهبندی با در نظر داشتن استانداردهای جهانی و بهداشتی بالاتری است.
بازاری در پایان یادآور شد: امیدواریم در سالهای آتی با حمایتهای دولت و رفع مشکلات بتوانیم در بازارهای جهانی از جایگاه بهتری برخوردار شویم.
صنایع تبدیلی حلقه گمشده کشاورزی است؛ داستان تکراری خام فروشی محصولات کشاورزی در آذربایجان شرقی
|
با وجود بالا بودن میزان تولید محصولات کشاورزی در استان آذربایجان شرقی، کمبود صنایع تبدیلی کشاورزان را به سوی بازار خام فروشی بدرقه کرده است.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از مهرغ محصولات کشاورزی پر بار است و مرغوب؛ اما یک جای کار میلنگد و کشاورزان با تمام تلاش و هزینههای گزاف که برای تولید محصولات خود متحمل میشوند از روزهای آتی نگران هستند.
قامت خم میکنند و همواره چشم انتظار به بار نشستن محصولاتی هستند که روزی خانواده بدان گره خورده است اما آخر داستان، تنها به برداشت محصولات کشاورزی ختم نمیشود.
آنها درد و دلهای بسیاری را بر زبان میآورند و از افزایش قیمت کود و سم، مینالند؛ حال که کمبود صنایع تبدیلی جای خود را دارد، کمبودی که مشکلات عدیدهای همچون خام فروشی برای کشاورزان را رقم میزند.
استان آذربایجان شرقی تنوع بالای تولید در محصولات کشاورزی را رقم زده است اما کمبود صنایع تبدیلی در این استان، کشاورزان را با چالشهای بسیاری روبرو ساخته است.
چالشهایی که ثمره یک عمر زحمت کشاورزان را در یک چشم بر هم زدن از بین میبرد و به ناچار تن به خام فروشی محصولات کشاورزی خود میدهند.
کل محصولات تولیدی در استان ۵ میلیون تن است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در گفت و گو با خبرنگار مهر، کل محصولات تولیدی استان را ۵ میلیون تن بیان کرده و افزود: کل محصولات زیر بخشهای دام و طیور، زراعت و باغبانی، ۴۸۰۰ الی ۵ میلیون تن میباشد که در این میان، ظرفیت صنایع تبدیلی استان اعم از فرآوری، نگهداری و بستهبندی حدود ۴ میلیون تن است.
اکبر فتحی ادامه داد: ۸۵ درصد تولیدات کشاورزی استان، ظرفیت برای نگهداری، فرآوری و بسته بندی را دارند اما عمدهترین مشکلات موجود شاید ترکیب نامناسب ظرفیت صنایع تبدیلی است.
آذربایجان شرقی دومین استان در تولید سیب است
وی بیان کرد: استان آذربایجان شرقی دومین استان در تولید سیب به شمار میرود و همین لزوم بالا بودن ظرفیت را میطلبد که در این قسمت نیاز به سرمایهگذاری در صنایع تبدیلی است اما در دیگر بخشها بیشتر از نیاز استان به صنایع تبدیلی احساس میشود.
به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، بخش کشاورزی با چالشهای بسیاری روبروست اما در این میان چالشی که مختص استان ما بوده، فعالیتهای بخش کشاورزی در فضای آزاد است و این فضای آزاد متأثر از حوادث قهری و طبیعی مانند زلزله، سیل، بارش برف و سرما است.
وی در ادامه توضیح داد: جدای از مدیریت و ریسکپذیری در بخش کشاورزی در فضای آزاد، با محدودیت منابع آبی و خاکی نیز روبرو هستیم چرا که به دلیل حوضه اصلی آبریز دریاچه ارومیه با محدودیت منابع آبی مواجه بوده و بر اساس مصوبه ستاد احیای دریاچه ارومیه، باید ۴۰ درصد میزان مصرف در این حوزه را کاهش داده و ۶۰ درصد مابقی در تولید را باید به گونهای مدیریت کرد که کاهش در تولید اتفاق نیفتد که همین موضوع در زمره یکی از چالشهای اساسی است.
کوچک بودن قطعات کشاورزی در سطح استان
فتحی، کوچک بودن قطعات کشاورزی را از دیگر چالشهای عمده در بخش کشاورزی دانسته و افزود: قطعات کشاورزی کوچک شده از توجیه اقتصادی لازم خارج شده و تنها سیاست در دستور کار، در رابطه با این موضوع، یکپارچه سازی، تجهیز و نوسازی اراضی کشاورزی است.
وی گفت: ۳۰ محصول استان آذربایجان شرقی در زیر بخشهای مختلف کشاورزی، دام و طیور و زراعت، رتبه اول تا پنجم کشوری را داراست که در این میان، تولید علوفه و عدس در رتبه اول، سیب و زردآلو در رتبه دوم جای گرفتهاند.
وی افزود: محصولات گلخانهای در سال ۹۱، ۵۹ هکتار بود که اکنون به ۲۶۰ هکتار افزایش یافته و به جایگاه خوبی رسیده است.
فتحی، کل سطح زیر کشت استان را یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار دانسته و افزود: ۸۰۰ هزار هکتار از سطح زیر کشت در استان، زراعت دیمی، ۳۰۰ هزار هکتار زراعت آبی و نیمه آبی و در نهایت ۱۰۵ هزار هکتار باغی است.
وی در پایان بیان کرد: ۵ میلیون تن تولید محصولات کشاورزی است که عمده محصولات، مازاد بر مصرف نیاز استان تولید شده و برای تنظیم بازار به کشور و یا استانهای دیگر صادر میگردد.
کشاورزی رو به فنا و نابودی است
باغداران اهری از نبود صنایع تبدیلی در این منطقه گلهمند هستند به گونهای که یکی از باغداران اهری به خبرنگار مهر گفت: ۹۹ درصد محصولات کشاورزی به صورت خام فروشی است و به دلیل نبود وسایل بستهبندی و فرآوری، خام فروشی صورت گرفته و صنایع تبدیلی وجود ندارد.
احمد زاده افزود: سالانه حدود ۱۲۰۰ تن سیب، ۱۰۰ تن گلابی و ۵ تن گردو از ۲۲ هکتار زمین کشاورزی تولید میشود اما گذشته از تلاش برای تولید محصولات کشاورزی، هزینه صرف شده بسیار بالاست و با چنین وضعیتی کشاورزی رو به فناست و دیگر انگیزهای برای کشاورزی باقی نمیماند.
هزینههای سرسامآور کود و سم برای باغداران
وی ادامه داد: هزینههای کود و سم گزاف است به طوری که برای تولید تنها یک کیلو سیب، هزینههای زیادی صرف میکنیم و بیش از ۲۰ درصد هزینه آبدهی به زمین کشاورزی را میپردازیم.
این باغداران اهری از عدم وجود یارانه کود و سم گله کرده و به خبرنگار مهر گفت: سمی که در سال گذشته ۳۵ هزار تومان بود امسال برای خرید همان سم، باید مبلغ ۱۵۰ هزارتومان را بپردازیم و هزینه کارگر نیز افزایش یافته است.
وی افزود: از روزی که چشم خود را باز کردهام کشاورز هستم و به صورت حرفهای کار میکنم و بیشتر درآمدی که دارم را صرف هزینههای زمین کشاورزی خود میکنم.
این باغدار اهری زمانی که پای مشکلات به میان میآید، عمدهترین مشکلات موجود در بخش کشاورزی به خصوص باغداری در اهر را نبود سرمایه در گردش و تسهیلات کم بهره معرفی کرده و ادامه داد: با افزایش قیمت کود و سم، نبود صنایع تبدیلی و فرآوری، عدم ثبات در صادرات، تعرفه گمرکی گزاف، موجب میشود تا باغداران دیگر قادر به تولید نباشند.
۸۰۰ واحد فرآوری محصولات کشاورزی به طور مستقیم فعال است
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: استان آذربایجان شرقی به عنوان قطب صنایع تبدیلی شناخته شده است که بالای ۸۰۰ واحد فرآوری محصولات کشاورزی به طور مستقیم با ظرفیت بالای ۵ میلیون تن را داراست.
ایاز برنو ادامه داد: در سطح استان ۲۰ سردخانه نگهداری میوه وجود دارد که ظرفیت آن، بیش از ۴۰۰ هزار تن میباشد که علاوه بر این، بالای ۲۰۰ سردخانه نیز دارای مجوز در دست احداث هستند.
وی با اشاره بر استاندارد ۳ درصدی ضایعات در تولیدات محصولات کشاورزی افزود: عمدهترین بازار صادرات به کشورهای عراق، روسیه و کشورهای اروپایی صورت میگیرد.
استان آذربایجان شرقی در تولید محصولات کشاورزی دستی توانا دارد و در همین راستا رتبههای برتر در تولید محصولات کشاورزی اعم از سیب، زردآلو، عدس و … را از آن خود کرده است. با این حساب کمبود صنایع تبدیلی در استان، قامت کشاورزان را بیشتر از افزایش قیمت سم و کود و سایر مشکلات خم میکند و کشاورزان را با مشکلی بزرگتر همچون خام فروشی محصولات کشاورزی روبرو میسازد.
این مشکل نیازمند توجه مسئولان ذی ربط و همچنین سرازیر شدن سرمایه گذاران برای ایجاد واحدهای فرآوری و صنایع تبدیلی است که در این صورت دست و دل کشاورزان نیز به کار گرمتر میشود و به دنبال آن فرصت برای اشتغال جوانان و رونق دو چندان در محصولات کشاورزی ایجاد میشود.