جنگ آذربایجان و ارمنستان به پایان رسیده است و تحلیلها از کاهش مرز ایران و ارمنستان و اثرگذاری آن بر معادلات اقتصادی و سیاسی منطقه میگوید. تحولات اخیر در همسایههای شمال غربی ایران، تا چه اندازه تجارت کشور را متأثر میکند؟
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران دراینباره به سایت خبری اتاق تهران میگوید تجارت ایران به کشورهای اوراسیا از این تحولات اثر نمیپذیرد. به گفته لاهوتی، سیاستهای داخلی مانع بزرگتری در مسیر توسعه صادرات کشور به بازارهای پیرامونی است.
تجارت ایران با کشورهای اوراسیا در سالهای اخیر و سال جاری با توجه به همهگیری کرونا چگونه پیش رفته است؟
ایران پس از پیوستن به پیمان اوراسیا، بیش از یک میلیارد دلار صادرات به این کشورها را در کارنامه تجاری خود در سال گذشته ثبت کرد که در عمل، دو برابر عملکرد آن نسبت به سال ۹۷ بود. در شش ماه نخست سال جاری، میزان صادرات ایران به این کشورها با توجه به همهگیری کرونا و بسته شدن مرزها در سه ماه نخست سال، 15 درصد کاهش داشت که این میزان کاهش، کمتر از افت تجارت در دیگر بازارها بود. همین نکته نشان میدهد فرصت مناسبی برای افزایش صادرات به کشورهای اوراسیا برای ایران وجود دارد.
تنشها در منطقه قرهباغ و درنهایت نتیجه جنگ بسیاری را درباره کاهش مرز ایران و ارمنستان نگران کرد و اینکه این مسئله بر روند تجارت ایران و اوراسیا و همچنین ارمنستان اثر بگذارد.
بله. در وهله اول اعلام کردند که مرز ما با ارمنستان به پایان رسیده که وزارت امور خارجه این موضوع را بهطورکلی تکذیب کرد. ما هم چنان مرز خود را با ارمنستان داریم. درواقع بیشتر شدن مرز ایران و آذربایجان به معنای بسته شدن راه ما به ارمنستان نیست. ضمن اینکه بزرگترین کشور در منطقه اوراسیا روسیه است که با این تحولات، صادرات ما به این کشور دچار اختلال نمیشود. به نظر نمیرسد این تحولات نقشی در کاهش صادرات ایران ایفا کند.
درگیری نظامی دو کشور آذربایجان و ارمنستان در ماههای گذشته صادرات ایران را دچار مشکل کرد؟
درگیری این دو کشور ۴۵ روز تا دوماه طول کشید و در این مدت تردد کامیونهای ایرانی هم با مشکل روبهرو شد. اما این بهمنزله قطع تجارت ایران با کشورهای اوراسیا نبود. صادرات ما هم چنان ادامه یافت، هرچند در مرزهایمان با این دو کشور مشکلاتی داشتیم. اکنون با آرام شدن اوضاع و با توجه به تخریبهای ناشی از جنگ در این دو کشور و تلاش برای سازندگی، فرصت مناسبی برای صادرات کالاهای ساختمانی برای ایران ایجاد شده است. اگر دولت ایران از صادرکنندگان کالای ساختمانی و خدمات فنی و مهندسی در زمینه صدور ضمانتنامه و اعمال مشوقهای مستقیم حمایت کند، فرصت خوبی برای رشد صادرات ایران به این کشورها فراهم است.
یک نکته دیگر طولانی شدن مرز ما با آذربایجان است. میتوان این مسئله را برای تجارت ایران یک فرصت دید؟
افزایش و کاهش مرزها بر افزایش ارزش یا حجم تجارت اثر چندانی ندارد. مهم به کار گرفتن ظرفیتهاست. کشورهای پیرامونی ایران همیشه تقاضای کالای دارند اما تاکنون از این فرصتها بهخوبی استفاده نکردیم. دلیل عمده آنهم سیاستهای داخلی ازجمله عدمحمایت، ممنوعیت و محدودیتها بوده است. ما در عمل کشورهای خریدار را نسبت به ایفای تعهد از سوی خودمان بدبین کردیم. این نکته را هم در نظر بگیرید که ترکیه رقیب سرسخت ایران در همه این بازارهاست. ما به دلیل تحریمهای ظالمانه دسترسی به نظام بانکی نداریم اما ترکیه از ارتباطات عادی بانکی برخوردار است. بنابراین برای رقابت با این کشور در بازار کشورهای همسایه به حمایت ویژه دولت نیاز داریم. یکی از سیاستهای اصلی کشور گسترش بازار برای کالا و خدمات ایرانی در ۱۵ کشور پیرامونی و چین و هند است. این سیاست در دستور کار سازمان توسعه تجارت قرار گرفته و اکنون وقت آن است که این سازمان برای حمایتهای جدی از صادرکنندگان به میدان عمل بیاید.
منبع : اتاق بازرگانی تهران