وزارت جهاد کشاورزی قیمت خرید تضمینی دانه های روغنی برای سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ را اعلام کرد.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از فود پرس مصوبه شورای قیمت گذاری محصولات اساسی کشاورزی در خصوص قیمت تضمینی انواع دانه های روغنی آفتابگردان، سویا، کاملینا، کلزا و گلرنگ ایل برای سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ به شرح زیر اعلام شد.
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی گفت: بخشی از مشکلات ماه‌های اخیر در صنعت پرورش مرغ به دلیل عدم تامین به موقع کنجاله بود. اگر موضوع واردات روغن در اختیار وزارت جهادکشاورزی نباشد سیاست گزاری‌های موجود مانند الگوی کشت برهم می‌خورد.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از خانه ملت، علیرضا عباسی نایب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی در خصوص ممنوعیت واردات روغن خام از سوی وزارت جهاد کشاورزی، گفت: بر اساس قانون انتزاع تمام اختیارات به وزارت جهاد کشاورزی داده شده است؛ در کشور به منظور تولید روغن خوراکی کلزا کشت می‌شود اگر موضوع واردات روغن در اختیار وزارت جهاد کشاورزی نباشد، سیاست‌گذاری‌های موجود مانند الگوی کشت برهم می‌خورد.
نماینده مردم کرج، اشتهارد و فردیس در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در حال حاضر محصولاتی مانند آفتابگردان، کنجد، کلزا، گلرنگ و کینوا به منظور تولید روغن کشت می‌شوند، ادامه داد: اگر قصد داریم که کشت این محصولات رونق پیدا کند باید تصمیم‌گیری واردات روغن در اختیار وزارت جهاد کشاورزی باشد، کارخانه‌های متعددی در کشور برای روغن کشی احداث شده اند که ظرفیت آنها حدود ۳ برابر نیاز کشور است.
وی با تاکید بر اینکه کلزای خریداری شده از کشاورزان در کارخانه روغن کشی، روغن‌گیری می‌شود، عنوان کرد: به منظور تولیدات دامی نیازمند کنجاله هستیم و درحال حاضر به صورت جداگانه برای واردات کنجاله و روغن خام ثبت سفارش می‌کنیم که این موضوع واحدهای تولید روغنکشی را دچار مشکل و زیان می‌کند.
این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه با واردات دانه روغنی می‌توان علاوه بر حمایت از تولید داخل و اشتغال جوانان، بخشی از نیاز کشور به نهاده‌های دامی را تامین کرد، عنوان کرد: بخشی از مشکلات ماه‌های اخیر در صنعت پرورش مرغ به دلیل عدم تامین به موقع کنجاله بود.
نایب رئیس کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه اگر بتوانیم محصول اولیه را وارد و آن را فرآوری کنیم در راستای تحقق سیاست‌های کلی اقدام کرده‌ایم، ادامه داد: باید بتوانیم بیشتر از نیاز کشور دانه روغنی وارد و روغن حاصله را صادر کنیم تا در کنار ارز آوری، نیاز کشور به کنجاله برای خوراک دام و طیور تامین شود.
سرویس خبری: دام و طیور و آبزیان
در پی افت شدید قیمت روغن در بازارهای جهانی میزان واردات این محصول در شش ماه ابتدایی سال جاری در مقایسه با سال قبل ۵۷درصد افزایش یافت که در پی آن واردات این محصول نیز به‌طور موقت ممنوع شد.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از تسنیم؛ در شش ماه ابتدایی سال جاری میزان واردات روغن در مقایسه با سال قبل ۵۷ درصد افزایش یافت.
میزان واردات روغن خام سویا با افزایش ۱۶۶درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۲۲۸ هزار و ۲۱۴ تن رسیده است، همچنین واردات روغن خام آفتابگردان با افزایش ۴۹ درصدی به ۵۱۳ هزار و ۸۱۴ تن رسیده است.
واردات روغن پالم نیز در شش‌ماهه نخست سال جاری با ۷ درصد افزایش به ۱۹۵ هزار و ۳۸۷ تن و روغن کلزا با ۱۰۰ درصد افزایش به ۲۵ هزار و ۸۷۸ تن رسیده است.
واردات انواع دانه‌های روغنی نیز ۲۲ درصد افزایش یافته است به‌طوری که عمده آن سویاست.
واردات دانه سویا با ۲۲ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل به یک میلیون و ۴۳۰ هزار و ۵۷۷ تن رسیده است.
با احتساب ۱۸ درصد روغن خام استحصالی از دانه سویا در کارخانجات روغنکشی می‌توان برآورد کرد که ۲۵۷ هزار و ۴۰۰ تن روغن خام سویا نیز از طریق روغن استحصال دانه‌های وارداتی در کارخانجات روغنکشی تولید شده است.
سرویس خبری: صنعت غذا
منبع: تسنیم
هند کم‌ترین باران‌های موسمی را در پنج سال گذشته ثبت کرد که برای محصولات کشاورزی، خطر احتمال محدودیت‌های طولانی‌تر صادرات کالاهای کشاورزی مانند شکر، برنج و گندم را افزایش داد.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از بلومبرگ؛ طبق گزارش اداره هواشناسی هند، این کشور آسیایی که برای آبیاری نیمی از زمین‌های کشاورزی خود به باران متکی است، در فصل باران‌های موسمی ژوئن تا سپتامبر ۸۲۰ میلیمتر بارندگی دریافت کرد که ۶ درصد کمتر از میانگین بلندمدت بود.
باران‌های ضعیف نگرانی‌ها را افزایش داده است که هند، دومین تولیدکننده بزرگ گندم، برنج و شکر، به محدود کردن صادرات کالاهای کلیدی برای مدیریت تورم موادغذایی قبل از انتخابات سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد داد. چنین حرکتی از قیمت‌های جهانی حمایت می‌کند. برنج در آسیا نزدیک به بالاترین حد خود در ۱۵ سال اخیر است، در حالی که شکر در نیویورک امسال بیش از ۳۰ درصد جهش کرده است و اندکی کمتر از اوج ۱۲ سال معامله می‌شود.
کمبود باران‌های موسمی همچنین نگرانی‌هایی را در مورد محصولات زمستانی مانند گندم و دانه‌های روغنی ایجاد کرده است که به دلیل کمبود بارندگی فصل از نوامبر تا مارس، به آب ذخیره‌شده متکی هستند.
بر اساس گزارش بلومبرگ، خطر کاهش تولید مزرعه در سال جاری می‌تواند دولت را وادار کند که به اقداماتی برای کنترل تورم موادغذایی ادامه دهد که در ماه اگوست نسبت به سال گذشته تقریبا ۱۰ درصد افزایش یافت. علاوه بر محدود کردن صادرات شکر و برخی غلات، مقامات در حال مقابله با احتکار و فروش کالاهای کشاورزی از ذخایر مرکزی برای کاهش قیمت هستند.
سرویس خبری: بین الملل
منبع: بلومبرگ
مجری طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی دلایل کارشناسی برای تامین روغن از کشت دانه کلزا را تشریح کرد.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، سعدالله منصوری در برنامه میز اقتصادی با عنوان “از پیگیری مطالبات کشاورزان تا تامین نهاده‌های تولید در سال زراعی جدید”، از خرید ۱۰۹ هزار تن کلزا در کشور خبر داد و گفت: تولید کلزا در کشور ۱۴۰ هزار تن بود که ۱۰۹ هزار تن به صورت تضمینی خریداری شد و مابقی توسط بخش خصوصی خریداری شده است.
وی قیمت هر کیلو کلزا را ۳۰ هزار تومان اعلام کرد و افزود: ۳.۱۴ همت بهای کلزای تولیدی است که ۲.۳ همت یعنی ۷۳ درصد مطالبات کلزاکاران پرداخت شده است.
وی تولید روغن را یکی از پیچیده‌ترین و سنگین‌ترین موضوعات سبد امنیت غذایی در کشور برشمرد و افزود: تجربه ما در تولید روغن گیاهی به یکی دو دهه اخیر برمی‌گردد، کشورهای پیشرو حدود یک قرن در این زمینه سابقه دارند و ما باید با توجه به اقلیم و منابعی که در اختیار داریم، راهکارهای مناسب با کشور را ارائه دهیم و از همان مسیر‌ها با رشد آهسته، اما پیوسته امیدوار باشیم که بتوانیم لااقل نیمی از روغن مورد نیاز را در کشور تأمین کنیم.
مجری طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی با بیان این که تناوب کشت یکی از دلیل تمرکز بر کشت کلزا است، گفت: تولید دانه‌های روغنی در کشور مبتنی بر کلزا، سویا، آفتابگردان، کنجد و گلرنگ است، کلزا، سویا و آفتابگردان گیاهانی هستند که موطن اصلی آنها خارج از کشور است یعنی به نوعی وارد کشور شده‌اند، اما کنجد و گلرنگ گیاهانی هستند که موطن اصلی یا یکی از مراکز تنوع اولیه و ثانویه آنها، در کشور است و از این حیث ژن‌پلاسم یا مواد ژنتیکی قابل اتکا و غنی در کشور داریم که می‌توانیم از آنها برای توسعه این دو گیاه استفاده کنیم.
وی ادامه داد: با توجه به استقرار زراعت کلزا در فصل پاییز در تناوب با گندم، برنامه‌ریزی وزارت جهاد کشاورزی و بیشترین اتکای ما بر مبنای توسعه کلزا و در تابستان بر توسعه گیاهان کم‌آب‌بر استقرار یافته است.
منصوری از تولید ۱۰ درصد از نیاز روغن در داخل کشور خبر داد و اذعان داشت: تمامی دانه‌های روغنی در کشور ۱۰ درصد نیاز مردم را تأمین می‌کند و مابقی را از خارج تأمین می‌کنیم.
وی افزود: سه گروه عوامل اساسی شامل عوامل اقتصادی و بازرگانی؛ عوامل اقلیمی و محیطی؛ و عوامل تکنیکی و علمی برای توسعه کشت گیاهان روغنی از جمله کلزا ضروری است.
مجری طرح دانه‌های روغنی از هدفگذاری برای افزایش سطح زیر کشت کلزا به ۲۰۰ هزار هکتار خبر داد و گفت: براساس آمار هم‌اکنون کشت کلزا نسبت به مدت مشابه سال گذشته، از دو برابر عبور کرده است.
سرویس خبری: کشاورزی
قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی از تعیین روش های جدید برای رفع تعهد ارزی صادرات محصولات کشاورزی خبر داد.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ بسیاری از کارشناسان بخش کشاورزی براین باورند که طی یک برنامه ۵ ساله با استفاده از بذور هیبرید، حمایت های فنی دولت در بحث خرید تضمینی می توان به خوداتکایی در تولید دانه های روغنی دست یافت.
طی سال های اخیر تولید روغن به عنوان یکی از محصولات استراتژیک با فراز و فرودهای زیادی همراه بود به طوری که برنامه وزارت جهاد مبنی برخوداتکایی ۷۰ درصدی تا افق ۱۴۰۴ به سرانجام نخواهد نرسید که هر یک از کارشناسان دلایلی همچون محدودیت منابع آبی، بالابودن سرانه مصرف و مناسب نبودن قیمت خرید تضمینی را علت اصلی این ناکامی مطرح کردند.
گرچه محدودیت منابع آب به عنوان اولین و مهم ترین چالش کشت دانه های روغنی در کشور است، اما بنابر گفته کارشناسان بخش کشاورزی کشت گیاهان کم آب دانه های روغنی از جمله گلرنگ، آفتابگردان، کنجد و کاملینا باید توسعه یابد.
حسین جعفری معاون پژوهشی و فناوری سازمان تحقیقات و ترویج کشاورزی گفت: بخشی از عوامل تاثیر گذار در افزایش تولید جدا از بحث قیمت خرید تضمینی، مربوط به زیرساخت‌های علمی و فناوری برای توسعه محصولات مختلف از جمله کلزاست.
معاون پژوهشی و فناوری سازمان تحقیقات کشاورزی می گوید: برای حل مسئله دانه‌های روغنی نیاز است علاوه بر موضوع منابع ژنتیکی و استفاده از ظرفیت‌های ژنتیکی از موضوعات به زراعی استفاده کنیم چرا که در بخش زراعت، تحقیقات یکپارچه آغاز شده است.
براساس اسناد بالادستی و تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر خودکفایی در تولید محصولات استراتژیک و ارتقای امنیت غذایی تا پایان برنامه هفتم در ۵ محصول اساسی به خودکفایی ۱۰۰ درصد و دیگر محصولات خوداتکایی ۹۵ درصد باید برسیم که برای تحقق این امر استفاده از بذور هیبرید و حمایت های فنی تاثیر بسزایی در خوداتکایی دارد.
در ادامه قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: فراهم کردن زیرساخت های لازم از جمله تامین کمباین غلات از جمله راهکارهای خوداتکایی دانه های روغنی محسوب می شود. هم اکنون کمباین غلات به سبب فرسودگی ۳۰ تا ۴۰ درصد ریزش دارد که با پرداخت تسهیلات کم بهره باید نوسازی شود.
پیشه ور با اشاره به دیگر راهکارهای تحقق خودکفایی روغن گفت: دانه های روغنی پس از برداشت باید روانه کارخانه های روغن کشی شود که کارخانه به تعداد کافی برای تولید روغن اطراف مزارع وجود ندارد.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی ادامه داد: اگر حمایت در بخش دلالی و بازرگانی به سمت کشاورزی رود، کشاورزان نسبت به کشت دانه های روغنی رغبت بیشتری خواهند داشت.
او با بیان اینکه ۹۰ درصد روغن از طریق مبادی واردات تامین می شود، گفت: با توسعه کشت دانه های روغنی در داخل علاوه بر تامین بخشی از خوراک دام و ارتقای ضریب شغلی، جلوی واردات و خروج ارز هم گرفته می شود.
سال‌های گذشته تا ۹۳ درصد به واردات وابسته بودیم که امسال با برنامه‌های وزارت جهاد به ضریب ۸۵ درصد رسیدیم و امید داریم با حمایت‌های دولت از کشاورزان، کشت دانه‌های روغنی وسعت بیشتری یابد؛ هرچند با توجه به شرایط اقلیمی موجود خودکفایی ۱۰۰ درصدی مقدور نیست.
عطااله هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی گفت: وابستگی در خصوص دانه های روغنی به خارج بالاست، درحالی که با فراهم شدن الزامات طی یک برنامه پنج ساله می توان به هدفگذاری رسید.
او اعلام قیمت منطقی خرید تضمینی را راهکار اساسی خوداتکایی محصولات استراتژیک دانست و افزود: اگر مسائل مربوط به بازار، بازرگانی و کنترل واردات به درستی انجام شود، امکان رسیدن به خوداتکایی وجود دارد. اکنون ۸۵ تا ۹۰ درصد دانه روغنی مورد نیاز از تولید داخل تامین می شود که با تقویت واریته ها و طرح جهش دیم زارها امکان رسیدن به خوداتکایی دانه های روغنی وجود دارد.
طبق آمار اعلامی طی سال های ۸۲ تا ۸۴ روند خودکفایی و تولید دانه های روغنی خوب بود، اما بعد آن اجرا نشد که مسئولان افزایش نرخ خرید تضمینی دانه های روغنی و پرداخت مشوق را راهکار توسعه کشت مطرح می کنند.
سیدجعفر حسینی مشاور اتاق اصناف کشاورزی گفت: اگر مشکلات در بخش کلزا مرتفع شود، امکان افزایش تولید دانه های روغنی و به حداقل رسیدن واردات وجود دارد.
او با بیان اینکه قیمت گذاری خرید تضمینی در خودکفایی دانه های روغنی امری موثر است، افزود: اگر قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی منطقی و متناسب با هزینه های تولید باشد، خودکفایی محقق می شود. کشت کلزا نیاز به آب مطمئن در فصل کاشت دارد، از طرفی هم ناوگان برداشت ظرفیت کامل برای تولید کلزا ندارد که تمامی این عوامل دست به دست یکدیگر داده تا در بحث تامین روغن بیشترین وابستگی را داشته باشیم.
به گفته او، کارخانجات روغن به واردات روغن خام یا دانه های روغنی عادت کردند یا این احتمال وجود دارد که واردکنندگان روغن سود و منافع بیشتری از واردات می برند.
مشاور اتاق اصناف کشاورزی افزود: اکنون کشت دانه های روغنی کاملینا، کنجد و آفتابگردان بسیار کم آب است، از این رو تمرکزمان را بر کشت دانه های روغنی کنجد، آفتابگردان و کاملینا باید گذاشت که متاسفانه کشت این محصولات در سیاست های وزارت جهاد کمرنگ دیده شده است.
بعد از جنگ روسیه و اوکراین اهمیت خودکفایی محصولات استراتژیک، ارتقای ضریب امنیت غذایی و کاهش وابستگی به کشورهای بیگانه بیش از هر زمان دیگری خود را نشان داد که برای تحقق این امر مهم راهی جزء اتخاذ سیاست و برنامه ریزی مدون و حمایت دولت از کشت وجود ندارد، هرچند به دلیل شرایط اقلیمی کشور امکان خودکفایی ۱۰۰ درصدی در دانه های روغنی مقدور نیست.
سرویس خبری: کشاورزی
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
بسیاری از کارشناسان و دست اندرکاران بخش کشاورزی اذعان می کنند که عدم حمایت های لازم از تولیدکنندگان و تخصیص ارز ترجیحی به واردات دانه های روغنی منجر به شکست طرح خوداتکایی روغن شد.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛ تولید روغن به عنوان یک کالای اساسی و استراتژیک با چالش ها و مشکلات متعددی روبروست که برطرف کردن نیازهای فنی، تکنیکی و اجرای پروژه های به زراعی راه حل چالش تولید روغن در کشور محسوب می شود.
بسیاری از کارشناسان بخش کشاورزی محدودیت منابع آبی را چالش جدی پیش روی تولید دانه های روغنی در کشور می دانند و معتقدند که محدودیت منابع آب به عنوان اولین و مهم ترین چالش کشت دانه های روغنی در کشور است چراکه گیاهان روغنی، گیاهان صنعتی هستند که مناسبات اقتصادی و صنعتی می تواند در تولید و توسعه کشت این گیاهان نقش اساسی داشته باشد.
علی رغم آنکه خوداتکایی ۷۰ درصدی تا افق ۱۴۰۴ یکی از سیاست های وزارت جهاد کشاورزی است، اما آمارها نشان می دهد که تولید دانه های روغنی تا تحقق این آرمان اختلاف معناداری دارد که بسیاری از کارشناسان اقتصادی تخصیص ارز ترجیحی به واردات دانه های روغنی و روغن را علت ناکامی این طرح می دانند.
خیام نکویی رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج گفت: سالانه بیش از ۲ میلیون تن نیاز به روغن داریم که تنها ۷ درصد از این میزان در داخل تولید می شود و ناگریز به واردات ۹۳ درصد از نیاز کشور هستیم.
به گفته رئیس سازمان تحقیقات، حدود ۲۰ درصد ارز فقط صرف واردات روغن می شود که یکی از علل آن مربوط به میزان بالای مصرف روغن در کشور است.
در همین رابطه جعفری معاون پژوهش و فناوری سازمان تحقیقات و ترویج کشاورزی، اجرای پروژه های به زراعی را از راهکارهای حل چالش تولید روغن و دستیابی به خوداتکایی تولید روغن در کشور اعلام کرد.
دلایل ناکامی خوداتکایی ۸۰ درصدی دانه های روغنی
مجید شاکری کارشناس اقتصادی گفت: با توجه به آب بر بودن کاشت دانه های روغنی و مسئله دسترسی آب در بخش کشاورزی مدت هاست در وضعیتی هستیم که یک سری واردکنندگان مهم دانه های روغنی در دنیا هستند.
به گفته او، با توجه به موضوع تمرکز بر کشت دانه های روغنی با آب بری کمتر و تغییر فرهنگ مصرف طرحی به نام خودکفایی دانه های روغنی اجرا شد، اما هیچ گاه مدعی تامین ۱۰۰ درصدی در داخل و بی نیازی از واردات نبود.
شاکری ادامه داد: طرح خودکفایی دانه های روغنی با شیب قابل توجهی رشد کرد به طوریکه از ۹۶ به بعد رقم قابل توجهی را از دوش واردات برداشت که متاسفانه اجرای ارز ۴۲۰۰ تومان در ۲۱ فروردین ۹۷ شوک به موضوع دانه های روغنی وارد کرد چراکه با وجود رشد تورم در داخل، واردات ارزانتر تمام می شد.
کارشناس اقتصادی با بیان اینکه سقوط آزاد در طرح دانه های روغنی برقرار است، افزود: با وجود آنکه طرح خودکفایی در اوج موفقیت نیست، اما عدد قابل توجهی از روی تراز پرداخت های ایران می تواند بردارد.
او با بیان اینکه با تخصیص ارز ترجیحی در سنوات گذشته به طور ناگهانی نتایج طرح کاهش یافت، گفت: با توجه به آنکه روغن جزء آخرین کالاهای اساسی بود که ارز ترجیحی آن حذف شد، عملا این فشار باقی ماند و حال با حذف ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی نمی دانیم که اثر آن در خودکفایی چقدر است؟ اما به نظر می رسد که نتایج آن شبیه ارز ۴۲۰۰ تومانی باشد.
طبق آمار اعلامی طی سال های ۸۲ تا ۸۴ روند خودکفایی و تولید دانه های روغنی خوب بود، اما بعد آن اجرا نشد که مسئولان افزایش نرخ خرید تضمینی دانه های روغنی و پرداخت مشوق را راهکار توسعه کشت مطرح می کنند.
آموزش و تجهیز مکانیزاسیون راهی برای ارتقای تولید دانه های روغنی در کشور
مسعود اسدی رئیس مجمع ملی تشکل های بخش کشاورزی گفت: میزان مصرف روغن در کشور ناشی از عادات غذایی مردم بالاست که در این میان خودکفایی ۸۰ درصدی در بحث روغن حائز اهمیت است.
او با اشاره به راهکارهای اساسی در خوداتکایی ۸۰ درصدی دانه های روغنی افزود: آموزش، تجهیز مکانیزاسیون، استفاده از بذور با کیفیت و ترویج بهره وری در تولید دانه های روغنی از جمله راهکارهای مهم خوداتکایی است چراکه اگر بخواهیم از طریق افزایش قیمت خرید تضمینی، تولید دانه های روغنی را افزایش دهیم، بنابراین از تولید سایر محصولات همچون گندم خواهد شد.
اسدی ادامه داد: آموزش و ترویج و استفاده از روش های نوین کشت راهکار اساسی دستیابی به خودکفایی ۸۰ درصدی است چراکه وابستگی به دانه های روغنی در بُعد امنیت ملی صحیح نیست که در محصول استراتژیکی بیش از حد وابسته شویم.
رئیس شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی با بیان اینکه خوداتکایی ۸۰ درصدی دانه های روغنی به سهولت شدنی نیست، افزود: مجموعه دولت باید تصمیماتی اتخاذ کنند که از تولیدکنندگان دانه های روغنی حمایت شود به طوریکه برای جلوگیری از آسیب به سایر محصولات، روش های دیگری جز قیمت را اتخاذ کنند.
او گفت: خوداتکایی ۸۰ درصدی در دانه های روغنی همانند بحث الگوی کشت است که وزارت جهاد در دولت قبل و حال در اجرای الگوی کشت ناموفق بوده است چراکه تحقق این موضوعات نیاز به سرمایه گذاری دولت دارد، درغیر این صورت هیچ وزیری به تنهایی توان اجرا نخواهد داشت.
طبق اعلام معاونت امور زراعت وزارت جهاد بعد از حذف ارز ترجیحی حدود ۲۰ درصد مصرف روغن کاهش یافت، اما پیش بینی می شود که با افزایش تورم و ثبات قیمت، دوباره سرانه مصرف به قبل بازگردد. این درحالی است که تغییر عادت غذایی راهکاری برای دستیابی به طرح خوداتکایی است.
قاسم پیشه ور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: قبل از انقلاب در خصوص دانه های روغنی سازمانی به نام شرکت دانه های روغنی داشتیم که این سازمان مکلف به تامین دانه های روغنی در قالب کشت قراردادی بود که با پیشی گرفتن قیمت برخی محصولات از دانه های روغنی، این موضوعات فراموش شد.
به گفته او، در سنوات قبل اغلب کشاورزان دامدار هم بودند که از تفاله پنبه و دانه های روغنی، خوراک دامشان را تامین می کردند که قیمت بالای برخی محصولات منجر به وابستگی در دانه های روغنی شد.
پیشه ور ابزار قیمت را یکی از سیاست های مناسب در جهت رسیدن به خوداتکایی دانه های روغنی اعلام کرد و گفت: شورای قیمت گذاری باید نرخ منطقی و متناسب با هزینه های تولید در نظر بگیرد تا کشت صرفه اقتصادی داشته باشد چراکه مهم ترین راهکار در جهت رسیدن به خودکفایی موضوع قیمت است.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی سیاست های حمایتی در قالب کشت قراردادی و تامین نهاده های مورد نیاز را از دیگر راهکارهای خوداتکایی در تولید دانه های روغنی اعلام کرد و افزود: با توجه به آنکه کشاورزی در ایران ۱۰۰ درصد خصوصی و در مقیاس کوچک و خرده مالکی است، لذا باید حمایت های لازم در جهت تامین معیشت کشاورزان صورت بگیرد که متاسفانه بی توجهی به تولید منجر به تعطیلی کارخانجات روغن کشی و آسیب به صنایع شده است.
علی رغم آنکه طرح خوداتکایی دانه های روغنی می‌تواند برای اقتصاد کشور دستاوردهایی داشته باشد، اما به دلایل متعدد در سنوات گذشته زمین گیر شد و نتوانست به اهداف خود برسد که انتظار می رود با اتخاذ سیاست های حمایتی و برنامه ریزی مناسب این امر‌تحقق یابد چراکه خوداتکایی نسبی در تولید محصول استراتژیک در ارتقای ضریب امنیت غذایی و کاهش وابستگی تاثیر بسزایی دارد.
سرویس خبری: کشاورزی
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی گفت: کشور در کنجاله سویا و دانه‌های روغنی بیش از ۸۵ درصد وابستگی دارد؛ بنابراین ضروری است الگوی کشت مورد توجه ویژه قرار گیرد.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از وزارت جهاد کشاورزی، روغن خوراکی از جمله کالاهای اساسی است که ایران برای تولید این محصول ۹۵ درصد وابستگی دارد؛ بنابراین بخش اعظمی از دانه‌های روغنی مورد نیاز تولید وارد می‌شود. روغن از دانه‌های روغنی به دست می‌آید که سالانه حدود ۳ میلیون دانه وارد کشور شده و از این آمار حدود ۵۴۰ هزار تن روغن استحصال شده و روغن خام به دست می‌آید. در ادامه این روغن خام در کارخانه‌ها تصفیه و بسته بندی شده و به عنوان انواع روغن خوراکی وارد بازار می‌شود.
گفتنی است نیاز سالانه کشور به روغن بین یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن روغن برآورد می‌شود.
به گزارش وزارت جهاد کشاورزی، شاهپور علایی‌مقدم، معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی با بیان این که تولید گندم ایران در سال زراعی جدید در سایت فائو ۱۳.۵ میلیون تن پیش‌بینی شده است، اظهار کرد: امیدواریم در سال زراعی جدید جشن خودکفایی در تولید گندم را داشته باشیم.
وی افزود: ایران در نوار خشک دنیا قرار دارد و کشاورزی ایران طبق نظریه فائو با ریسک مواجه است، ۳۶ مخاطره در بخش کشاورزی ایران وجود دارد، ۱.۳ میانگین بارش دنیا و سه برابر تبخیر و تعرق را داریم و دشت‌های بیابانی از ۱۵ دشت به ۲۲ دشت رسیده است.
علایی‌مقدم با بیان این که در ۵۰ سال گذشته سرانه آب تجدید پذیر برای هر ایرانی ۱۹ هزار متر مکعب بوده است، تصریح کرد: با افزایش جمعیت، نیاز به غذا و گرم شدن زمین میزان سرانه آب تجدید پذیر برای هر ایرانی به ۱۳۰۰ متر مکعب کاهش یافته است. میزان بارش در ایران ۴۰۰ میلیارد متر مکعب است که ۱۳۰ میلیارد متر مکعب آن آب تجدید پذیر است و با این میزان آب تجدید پذیر می‌خواهیم به امنیت غذایی برسیم.
معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی، یکی از روش‌های مصرف بهینه آب تجدید پذیر را طرح جهش تولید در دیمزارها برشمرد و گفت: ما باید به کشاورزی حمایتی توجه ویژه‌ای داشته باشیم و جهش تولید در دیمزارها یکی از همین راه‌های حمایتی است که میزان تولید در دیمزارها از ۴۰۰ کیلوگرم به بیش از ۱۰۰۰ کیلوگرم در هکتار رسانده است.
وی درباره اجرای طرح الگوی کشت عنوان کرد: الگوی کشت باید در کشور اجرایی شود اما اقدام سختی است و نیازمند مشوق‌ها و الزامات است، الزامات الگوی کشت برای مجلس ارسال شده و برای اجرای آن به ۱۳۰ هزار میلیارد تومان (همت) نیاز داریم تا بتوانیم این طرح را اجرایی کنیم.
علایی‌مقدم افزود: با اجبار نمی‌توانیم الگوی کشت را اجرا کنیم و باید به کشاورز آگاهی دهیم که با اجرای طرح الگوی کشت درآمد او افزایش می‌یابد بنابراین باید در برنامه هفتم توسعه به آن توجه ویژه‌ای شود.
وی با بیان این که باید مشکلات ۵ محصول در بخش کشاورزی رفع شود، گفت: با رفع مشکل این ۵ محصول مشکلات بخش دام و طیور هم برطرف خواهد شد؛ ضریب وابستگی گندم و جو به واردات کاهش یافته است اما در کنجاله سویا و دانه‌های روغنی بیش از ۸۵ درصد وابستگی داریم بنابراین باید الگوی کشت را مورد توجه ویژه قرار دهیم.
سرویس خبری: کشاورزی
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی گفت: سالیانه بیش از ۲ میلیون تن نیاز به روغن داریم که تنها ۷ درصد از این میزان در داخل تولید می شود و ۹۳ درصد را باید وارد کنیم.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از صدا و سیما، سیدمجتبی خیام نکویی رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (تات) در برنامه صف اول رسانه ملی با موضوع کشاورزی دانش بنیان و اجرای الگوی کشت، به راهبرد‌ها و تصمیمات در این خصوص به ویژه موضوع تامین امنیت غذایی پرداخت.
خیام نکویی در ابتدا به اهمیت یافتن موضوع امنیت غذایی اشاره کرد و اینکه بعد از جنگ اوکراین -روسیه امنیت غذایی جایگاه ویژه‌ای یافته زیرا در گذشته کشور‌ها به راحتی با خرید محصولات کشاورزی به تامین نیاز خود می‌پرداختند ولی اکنون امنیت غذایی تبدیل شده است به یک مشکل و تقریبا روی میز تمام کشور‌ها به عنوان مسئله درجه یک قرار گرفته است.
وی افزود: ما بعد از این اتفاقات، شاهد کاهش عرضه محصولات غذایی و رشد قیمت آنها در مواردی تا ۲ تا ۳ برابر در دنیا بودیم و این باعث شد کشور‌ها به فکر بیفتند که در حوزه حداقل محصولات راهبردی تمهیداتی برای خود بیندیشند.
خیام نکویی درباره تعریف جدید امنیت غذایی به ۴ مولفه اشاره کرد: ۱- بحث فراهمی است که بتوانند تامین یا تولید کنند ۲- دسترسی است، اگر مردم از لحاظ توانمندی اقتصادی قابلیت خرید مواد غذایی را نداشته باشند برای نیاز خود، به امنیت غذایی دست پیدا نکردیم ۳- بحث سلامت است، غذایی که کشوری تولید یا وارد می‌کند باید غذایی باشد که از سلامت برخوردار باشد ۴- بحث پایداری است یعنی اگر بخواهیم به یک امنیت غذایی پایدار دست پیدا بکنیم باید به گونه‌ای نباشد که یک سال نیازمان را تامین کنیم و سال دیگر در اثر مشکلات دچار مشکل تامین بشویم.
وی درباره وضعیت کشورمان در این زمینه گفت: ما در زمان پیروزی انقلاب ۳۶ میلیون جمعیت داشتیم و ۲۵ میلیون تن تولیدات غذایی مان بوده، در ۴۴ سالی که از انقلاب می‌گذرد تولید بخش کشاوررزی ۵ برابر شده الان ۱۲۵ میلیون تن تولید بخش کشاورزی است و این میزان در طول این مدت، حدود ۴۰ درصد آن ناشی از افزایش سطح زیر کشت بوده ولی بیش از ۶۰ درصد آن ناشی از رسوخ دانش و فناوری بوده است.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی تصریح کرد: در شرایط موجود ما حدود ۸۰ درصد از نیاز مردم را تامین می‌کنیم، اگر بخواهیم آمار نسبتا دقیقی بدهیم برای حدود ۲۰ درصد سالیانه بنا به توان و تصمیمات دولت‌ها بین ۱۰ تا ۱۶ میلیارد دلار ارز کشور خارج می‌شود.
وی درباره محصولات وارداتی گفت: تقریبا حدود ۲۰ و چند درصد از این ارز فقط صرف واردات روغن می‌شود، متاسفانه یکی از مشکلاتی که داریم میزان مصرف روغن در کشور بالاست ۲۳ تا ۲۴ کیلوگرم میزان سرانه مصرف ماست، سالیانه بیش از ۲ میلیون تن نیاز به روغن داریم که تنها ۷ درصد از این میزان در داخل تولید می شود و بالغ بر ۹۰ درصد باید وارد کنیم البته خوراک دام و طیور ، کنجاله‌ها و دانه‌های روغنی هم هست این‌ها مجموعا ۵۰ درصد از بخشی از واردات ما را در حوزه مواد غذایی به خود اختصاص داده است.در موضوع برنج هم ما در سال‌های متفاوت بین ۲ تا ۲ و نیم میلیون تن در نوسان تولید داشتیم و میانگین تقریبا سالی یک میلیون تن واردات برنج داریم که این قسمت عمده از واردات ماست یک بخشی هم محصولات فناورانه هست.
خیام نکویی درباره چالش‌های تامین محصولات راهبردی در کشور و رسیدن به مرز خودکفایی، تاکید کرد: حقیقتا چالش‌های زیادی فراروی خودمان داریم ما کشور خشک و نیمه خشکی هستیم و میزان بارندگی مان در طول ۳ دهه گذشته از ۲۵۰ میلی متر به ۲۲۰ میلیمتر کاهش پیدا کرده به سمت خشکسالی بیشتر می‌رویم و شاهد تغییر اقلیم هستیم در دنیا که کشور ما را متاثر کرده، هر یک درجه سانتی گراد که دمای زمین افزایش می‌یابد بطور متوسط ۱۰ تا ۱۵ درصد محصولات کشاورزی کاهش پیدا می‌کند و در داخل کشور هم منابع آب کاهش پیدا کرده از منابع خاک مان هم استفاده درستی نکردیم و خاک به طرف فقر پیش رفته خاک‌های ما آن غنی سازی لازم را ندارد لذا ما مولفه‌های زیادی داریم که میزان تولیدمان را در آینده کاهش می‌دهد در حالی که روند رشد جمعیت مان ۱۴۳۰ از ۸۷ میلیون فعلی به ۱۰۳ میلیون نفر می‌رسد و ما برای ۱۰۳ میلیون نفر جمعیت حداقل ۱۷۵ تا ۱۸۰ میلیون تن نیاز داریم یعنی باید ۵۵ میلیون تن به تولید فعلی مان اضافه بشود.
سرویس خبری: کشاورزی
منبع: صداوسیما
با جایگزینی و اختصاص حدود ۵۰۰ هزار هکتار از زراعت گندم به زراعت کلزا، یک میلیون تن دانه روغنی تولید می‌شود که حدودا ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تن روغن استحصالی آن، یک سوم نیاز کشور را تامین می‌کند.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی(اگروفودنیوز)، به نقل از صدا و سیما، کلزا محصولی با باردهی خوب است که برای زمین کشت هم خاصیت‌های فراوانی دارد از جمله باعث حاصلخیزی بیشتر خاک می‌شود و به خاطر ریشه عمیقی که دارد در واقع شخم بیولوژیک انجام می‌دهد داخل خاک.
کلزا، گلرنگ و کامیلنا محصولات در کشت پاییزه و سویا، کنجد و آفتابگردان محصولات در کشت بهاره، مهمترین نیازهای تامین روغن مصرفی کشور است.
منصوری، مجری طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی: تولید کلزا و گندم هر دو زراعت پاییزه هستند، اگر تولید کلزا در تناوب گندم قرار بگیرد، پایداری زراعت گندم را خواهیم داشت.
ایمانی، مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران ایران: کلزا علاوه بر اینکه تناوبی خوبی برای گندم می‌تواند باشد، میزان روغن بیشتری هم می‌شود از آن استحصال کرد.
براساس اسناد بالادستی، خودکفایی در محصولات اساسی کشاورزی یک تکلیف قانونی است و تناوب زراعی یکی از راه‌های رسیدن به این خودکفایی است.
مهاجر، معاون زراعت وزارت جهاد کشاورزی: کلزا را ما به خاطر پایداری تولید گندم می‌خواهیم، چرا؟ چون اگر گندم جای گندم بکارید آفت و بیماری‌های و علف هرز این گندم را از بین می‌برد اجبارا باید اگر روغن و کنجاله هم نیاز نداشته باشیم باید کلزا را بکاریم تا گندمان پایدار بشود.
ما می‌توانیم ۵۰۰ هزار هکتار از زراعت گندم را به زراعت کلزا اختصاص بدهیم ۵۰۰ هزار هکتار کشت کلزا به معنی حدودا تولید یک میلیون تن دانه است، یک میلیون تن دانه حدودا ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تن روغن همراه دارد که یک سوم نیاز کشور را می‌توانیم از کلزا تامین کنیم، کلزا، محصول راهبردی که حاوی بیش از ۴۰ درصد روغن و کنجاله آن دارای ۳۵ درصد پروتئین است.
طبق آمار وزارت جهاد کشاورزی سالانه بیش از ۴ میلیارد دلار ارز برای تامین دانه‌های روغنی از کشور خارج می‌شود در حالی که با اجرای طرح کشت متناوب دریک دوره ۵ ساله می‌توان تا ۵۰ درصد ارزبری این محصول استراتژیک صرفه جویی کرد.
سرویس خبری: کشاورزی
منبع: صداوسیما