دبیر کمیته نانو فناوری وزارت جهاد کشاورزی و دبیر اجرایی چهارمین همایش نانوفناوری در کشاورزی گفت: ایران در تولید ۲۰ محصول زراعی و باغی در رتبه اول تا هفتم جهان قرار دارد.
به گزارش ایرنا، علیمراد سرافرازی در چهارمین همایش نانوفناوری در کشاورزی در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کشور واقع در کرج، افزود: در چهار سال گذشته بخش کشاورزی رشد قابل توجهی داشته که این خود بارقه های امید را در دل ما تابانده است.
وی اظهار داشت: به رغم کاهش چند صد هزار هکتاری سطح زیرکشت گندم ، میزان برداشت این محصول استراتژیک به همان اندازه سال های گذشته بوده که نشان از به کارگیری دانش نوین در مدیریت این محصول است.
وی گفت: نگاه ویژه دولت و دست اندرکاران، حفظ این رشد و پایداری آن است ولی مجموعه ای از عوامل، این رشد و پایداری را تهدید می کند که از جمله این عوامل کمبود ، آلودگی و تبخیر آب، استفاده نادرست از سموم و کودهای شیمیایی، ضایعات بالای محصولات کشاورزی و بالارفتن سن و پایین بودن میزان دانش نوین زارعان است.
سرافرازی در ادامه با اشاره به موضوع بحران آب افزود: به گفته معاون وزیر در امور آب و خاک از ۱۸ میلیون هکتار سطح زیر کشت ، ۷ / ۸ میلیون هکتار آبی و باقی آن دیم است. از این مقدار تنها ۵ /۱ میلیون هکتار مجهز به سیستم های نوین آبی است.
در تشریح بحران آب، سرافرازی همچنین به توضیحات چیت چیان وزیر نیرو در خصوص خشک شدن حدود ۵ هزار هکتار از باغهای پسته کشور به تجربه ۱۵ سال کشور خشکسالیهای متعددد و کاهش میزان متوسط بارشها از ۲۵۰ میلیمتر به ۲۰۴ میلیمتر اشاره کرد.
آمار دیگری که در مدیریت آب بیان شد این بود که ادر استانهای شمالی ، گیلان و مازندران بالغ بر ۹ میلیارد متر مکعب، درخوزستان ۵/۳ تا ۴ میلیارد متر مکعب ودر استان هرمزگان ۲ میلیارد متر مکعب آب به دریا می ریزد
دبیر اجرایی چهارمین همایش نانوفناوری در کشاورزی ادامه داد : بر اساس اعلام فائو کشاورزان در ایران ۲۲درصد بیشتر از متوسط مصرف جهانی آب مصرف می کنند.
وی گفت: متوسط جهانی تولید محصول کشاورزی بهازای مصرف هر مترمکعب آب حدود ۵/۲ کیلوگرم است که این میزان در ایران، حدود یک کیلوگرم است.
سرافرازی با بیان اینکه اجرای طرح آبیاری نوین، صرفهجویی سالانه حدود ۶ میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب آب دارد، ادامه داد: در ۳ سال گذشته سالی ۴ میلیارد متر مکعب کاهش مصرف آب داشتیم. در برنامه ششم توسعه قرار بر این است که میزان مصرف آب در بخش کشاورزی از ۹۰ میلیارد به ۶۵ میلیارد متر مکعب برسد.
** آبیاری ۲۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی البرز با فاضلاب
وی در ادامه یکی دیگر از تهدیدات توفیقات اخیر در بخش کشاورزی را استفاده از آب آلوده دانست و افزود: بر اساس اطلاعیه سازمان ملل در روز جهانی آب در سال ۲۰۱۷ ‘ آلودگی آبهای زیرزمینی و سطحی به خاطر استفاده از پسابهای تصفیهنشده یا تصفیهشده به اندازه ناکافی برای آبیاری به چالشی بزرگ در بسیاری از جوامع در حال توسعه تبدیل شده است’.
وی به نقل از مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور بیان داشت: هر متر مکعب فاضلاب خام که رها شود ۴۰ برابر حجم خود آبهای زیرزمینی و سطحی را آلوده میکند.
وی اضافه کرد: در ایران سالانه حدود ۲۴ میلیارد متر مکعب پساب، زه آب و به طور کلی فاضلاب از بخش خانگی، صنعتی و کشاورزی تولید می شود که با پیش بینی های صورت گرفته تا سال ۱۴۰۰ به ۳۰ میلیارد متر مکعب افزایش می یابد. تنها در بحش تولید نیشکر حدود ۶ تا ۷ میلیارد متر مکعب زه آب کشاورزی در استان خوزستان تولید می شود.
سرافرازی یکی دیگر از تهدیدات را ضایعات محصولات کشاورزی دانست و افزود: میزان ضایعات در کشورما طبق برآورد کارشناسان امردر بخش های مختلف مذکورمعادل ۸/۱۷ درصد است.
وی ادامه داد: در بخش باغبانی با ۱/۲۸ درصد بالاترین ضایعات و درزیر بخش باغبانی، انگور و انجیر با حدود ۳۵ درصد بالاترین وگردو، بادام و فندق با ۸ درصد کمترین ضایعات و در بخش زراعی، سیب زمینی، گوجه فرنگی، سبزی و صیفی جات با حدود ۳۰ درصد ضایعات بالاترین درصد ضایعات را به خود اختصاص داده اند.
**استفاده از ۲۵ هزار تن سم برای مبارزه با آفات
دبیر کمیته نانوفناوری وزارت جهاد کشاورزی یکی دیگر از این تهدیدات را استفاده نادرست از سموم و موضوع باقی مانده سموم در محصولات دانست و گفت: سالانه ۲۵ هزار تن سم برای مبارزه با ۵۰ نوع آفت در ۱۶ میلیون هکتار از باغهای کشاورزی کشور استفاده میشود.
وی افزود: متوسط سرانه مصرف سم در ایران ۶۰۰ تا ۷۰۰ گرم در هکتار و دردنیا بیش از یک کیلوگرم در هر هکتار است و ایران در بخش کشاورزی یک دهم اروپا سم مصرف می کند.
**رتبه چهارم ایران در تولید علم، نوآوری و صنعت
سرافرازی در ادامه به وضعیت ایران در نانوفناوری و جایگاه تولید علم، نوآوری و صنعت ایران در جهان اشاره کرد و گفت: ایران در این خصوص رتبه چهارم جهانی را در زمینه تولید علم به خود اختصاص داده است.
وی افزود: در بخش کشاورزی نیز فعالیت های خوبی در بخش نانو انجام شده که این فعالیت ها و تحقیقات در زمینه آب و خاک، محیط زیست، تولیدات گیاهی، زیست فناوری، آفت کش ها و… است.
این مسئول از جمله تولیدات ایران در بخش نانوفناوری کشاورزی را انواع بسته بندی محصولات خوراکی برپایه نانوکامپوزیت های پلیمری، دستگاه حذف فلزات سنگین از آب شرب به روش نانو کویتاسیون عنوان کرد.
وی، دستگاه تصفیه آب و پساب با استفاده از سیستم نانو فیلتراسیون غشایی به روش هارمودینامیکی، سامانه نانو کاویتاسیون جهت آرسنیک زدایی از آب و سامانه الکترودیالیز انتخابی برای نیترات زدایی از آب آشامیدنی را از دیگر این تولیدات دانست.
**طراحی ۵۰ طرح تحقیقاتی در زمینه نانوفناوری کشاورزی
سرافرازی گفت: تاکنون ۵۰ طرح تحقیقاتی در زمینه نانوفناوری کشاورزی در ایران تهیه شده که ارائه فناوری پوشش دهی نانو کامپوزیتی بر روی قسمت های آسیب پذیر پمپ¬های شناور در کشاورزی به منظور افزایش مقاومت به ساییدگی و خوردگی و نانو افزودنی به رنگ، رزین و اپوکسی لایه آستر پوشش ماشینآلات کشاورزی برای کنترل خوردگی از جمله آنان است.
**سند توسعه و گسترش کاربرد فناوری نانو در افق ۱۴۰۴
وی در ادامه به سند توسعه اشاره کرد و گفت: در این سند وزارت جهاد کشاورزی مکلف شده است تا نسبت به صدور و ارائه مجوز محصولات نانو ساخت داخل جمله نانو کود، نانو آفتکش، نایلونهای مقاوم گلخانه، بستهبندیهای افزایش دهنده زمان نگهداری مواد غذایی، بستهبندیهای زیستتخریبپذیر، پاستوریزاسیون سرد با بهرهگیری از فناوری بومی نانو با انجام آزمونهای عملکردی و میدانی تا پایان سال ۱۳۹۶ اقدام کند.
وی بیان داشت: همچنین بر اساس این سند کمک به توسعه واحدهای تصفیه آب کشاورزی با فناوری نانو برای رسیدن به حداقل مقیاس ۵۰۰ هزار متر مکعب در روز با کاربریهای تصفیه آب لبشور، تصفیه سختی، فلزات سنگین، نیترات و املاح مضر تا سال ۱۴۰۰ و راه اندازی و تجهیز دو آزمایشگاه فناوری نانو با تجهیزات ساخت داخل در حوزه های گیاهپزشکی و خاک و آب با همکاری ستاد بایستی انجام شود.