سحرخیز، نام برندی معتبر و خوش‌نام با هشتادو پنج سال سابقه در زمینه زعفران است که شهرتی جهانی دارد. مجالی پیش آمد تا گفتگویی صمیمی با فرهاد سحرخیز ، مدیرعامل شرکت زعفران سحرخیز داشته باشیم. ایشان متولد سال ۱۳۵۵ مشهد و دارای مدرک دکتری مدیریت هستند و چند سالی است که در کانادا اقامت دارند.
لطفاً کمی درباره عنوان “سحرخیز” بگویید. آیا صرفاً این عنوان نام از نام خانوادگی شما گرفته شده یا معنای بیشتری هم دارد؟
– هم نام خانوادگی هست و هم اینکه پدربزرگم معروف بوده به سحرخیز. چرا که عمل برداشت و چیدن گل‌های زعفران باید حتماً پیش از طلوع آفتاب انجام شود. بنابراین کسانی که در این حرفه موفقتر هستند که سحرخیز باشند. در آن دوران هم که نام خانوادگی افراد از روی صفت و پیشینه‌شان انتخاب می‌شد.
مصرف بلانکیت یا همان جوهر قند که سفید کننده‌ای مصنوعی است باعث می‌شود از شیره نبات چندین بار نبات بگیرند و این ماده فوق العاده سرطانزا است. از طرف دیگر هم استفاده از رنگ‌های غیر مجاز سرطانزا بجای زعفران. فرهاد سحر خیز
اولین شعبه سحرخیز در خیابان خسروی مشهد تاسیس شد و الان یک شعبه هم در خیابان احمدآباد مشهد فعال است. درباره دیگر شعب دیگرتان بگویید.
– فروشگاه خیابان خسروی سال ۱۳۱۱ تاسیس شد که هنوز هم فعال است . سال ۱۳۷۹ هم شعبه احمدآباد راه اندازی شد. از حدود سال ۱۳۸۰ که نسل سومی ها بعد از زحمات بسیار زیادی که پدر و عمو بعد از فوت پدر بزرگ کشیده بودند وارد کار شدند بیشتر سرمایه گذاری و توجه بر روی گسترش تولید گذاشته شد. در همان سالها بود که یک واحد پیشرفته تولید و بسته بندی را در شهرک توس راه اندازی کردیم که اکثریت پرسنل بسته‌بندی‌مان خانم‌ها هستند. چراکه کار بسته بندی زعفران ظرافت و دقت و توجه خاصی می‌خواهد.
در سایر شهرهای کشور فروشگاه دارید؟
خیر ولی شرکت پخشی قبلا عرض کردم در شهرهای مختلف و بزرگ شعبه دارد و به این شکل محصولات سحرخیز در فروشگاههای زنجیرهای و فروشگاههای لوکس توزیع می‌شود همچنین در اکثر فروشگاههای ایرانی مستقر در کانادا هم محصولات سحرخیز توسط شرکت سحرخیز بین الملل توزیع می‌شود. در حال حاضر در کانادا پخش خوبی داریم و در ونکوور نماینده داریم و سحرخیز در کانادا هم فعالیت خودش را گسترش میدهد و در آیندهای خیلی نزدیک خبرهای زیادی خواهیم شنید.
کمی درباره فعالیت شرکت در زمینه صادرات بگویید.
در حوزه صادرات خیلی فعال هستیم و اکنون به پنج قاره صادرات داریم. اروپایی‌ها و اعراب استفاده کننده‌های سنتی زعفران هستند. شاید تنها صادر کننده زعفران به ژاپن هستیم. پس از شش بار نمایشگاه رفتن به ژاپن سرانجام موفق به صدور محصول به این کشور شدیم و این باعث شده است که هر جا بدانند که ما به ژاپن صادرات داریم بدون هیچ چون و چرایی و خیلی راحت فقط می‌گویند که زعفران ما را بفرستید ! زیرا ژاپنی‌ها واقعا بسیار بی‌رحم و سختگیر در کیفیت هستند. باور نمی‌کنید که چطور کالا را آنالیز می‌کنند. برای همین اگر شما بتونید الزامات ورود کالاتون به ژاپن را پاس کنید یعنی مجوز ورود به بهشت را دریافت کردهاید.
دلبری غذای ایرانی میان گردشگران خارجی
ظاهراً سحرخیز در زمینه تولید نبات هم فعالیت دارد
در سال ۱۳۹۰ در شهرک صنعتی بینالود که منطقه‌ای بین مشهد و نیشابور هست یک واحد تولید نبات راهاندازی کردیم که باعث شد در آن منطقه کارآفرینی بسیار خوبی شود. دلیل اینکه وارد تولید نبات شدیم حجم بسیار زیاد تقاضا برای نبات با کیفیت و از طرف دیگه تقلبات بسیار زیاد در تولید نبات بود. شما می‌دانید که نبات کالایی بسیار پرمصرف هست که از دوران نوزادی تا کهنسالی مصرف می‌شود. به خاطر ارزانی و مصرف زیاد تقلب بسیار زیادی هم در تولید نبات انجام می‌شود. مثلا مصرف بلانکیت یا همان جوهر قند که سفید کننده‌ای مصنوعی است باعث می‌شود از شیره نبات چندین بار نبات بگیرند و این ماده فوق العاده سرطانزا است. از طرف دیگر هم استفاده از رنگ‌های غیر مجاز سرطانزا بجای زعفران.
موضوعی که درباره نبات می‌گویید به نظر خیلی مهم هست و باید رسانهای شود.
کاملا درست میفرمایید. بهرحال نبات محصولی هست که مصرف آن از زمان‌های بسیاردور در کشورمان رایج بوده است. حتی در سفره عقد و … همیشه نماد شیرینی و شادکامی زندگی بوده است. در سال گذشته ما در آزمایشگاه اکردیته کارخانه نبات سحرخیز و با هزینه شخصی حدود ۵ هزار نمونه از بازار جمع آوری کردیم که برای این کار حدود سی الی چهل میلیون تومان هزینه کردیم و نمونه‌ها را فرستادیم برای سازمان استاندارد, تعزیرات ,استانداری و برای ریاست جمهوری گزارش آن را فرستادیم. این کار باعث شد در جامعه حساسیت زیادی نسبت به بلانکیت ایجاد شود و این یک انقلابی در کیفیت نبات ایجاد کرد. حالا معلوم شده در تولید نان هم بلانکیت استفاده می‌شود زیرا بلانکیت ماده‌ای سمی است که در صنعت مواد غذایی درحال استفاده بود و درواقع سم به خورد مردم داده می‌شد.
به هرحال نبات هم مانند زعفران محصولی بسیار قدیمی است که حدود سه هزار سال قدمت دارد. پیشینه تولید زعفران در اسپانیا، یونان و ایران بوده و تولید نبات هم ایران و هند.
شرکت پانیذ شهد بینالود
آقای سحرخیز آیا به غیر از زعفران و نبات برای تولید سایر محصولات شهرتی دارید؟
تجارت ما با زعفران پایه‌گزاری و شروع شد که پدر و عموی من بیشترین زحمت را برای آن کشیدند و ما امروز آن را توسعه دادیم. زحمت تبدیل یک تجارت سنتی و تبدیل حجره پدری به یک برند را نسل دوم خانواده سحرخیز کشیدند. با توجه به اینکه مشهد پایتخت زعفران دنیا محسوب می‌شود ما محصولاتی را که همیشه همنشینی با زعفران داشته مانند چای زعفرانی و نبات زعفرانی را تولید می‌کنیم و همچنین اخیرا دمنوش‌های گیاهی مثل گل گاو زبان را تولید می‌کنیم که از استقبال بینظیری روبرو شده است. هدف ما این است که همه چیز را طبیعی و سالم تولید کنیم مثل زعفران خالص که بهترین رنگ‌دهنده طبیعی دنیاست .
زعفران سحرخیز به تازگی موفق به کسب نشان برترین طعم و کیفیت زعفران از موسسه بین المللی طعم و کیفیت در بلژیک شده است. کمی درباره این نشان بگویید.
آخرین اتفاق خوبی که برای سحرخیز افتاده این است که حدود یک ماه قبل موفق به دریافت نشان سه ستاره بالاترین نشان از موسسه iTQi در بلژیک شدیم. این نشان بالاترین نشان این نهاد است. موسسه بین‌المللی طعم و کیفیت iTQi ، سازمانی پیشرو در جهان است که فعالیتش به آزمایش و ترویج مواد غذایی و نوشیدنی‌‌های برتر در دنیا اختصاص دارد. این گروه با تاکید بر خصوصیات حسی و معیارهای ارگانولپتیک، محصولات غذایی را از لحاظ فاکتورهایی نظیر طعم، عطر، بافت و خصوصیات ظاهری مورد سنجش قرار داده و در سه رده با نماد ستاره امتیاز می دهند. جایزه طعم برتر یک نشان بین‌المللی منحصر بفرد می‌باشد. این جایزه تضمینی است بر کیفیت کالایی که برای مصرف کننده ارائه می‌شود.
شرکت سحرخیز اولین و در حال حاضر تنها شرکت ایرانی است که موفق به دریافت نشان سه ستاره که بالاترین نشان این نهاد است از موسسه iTQi شده است. تنها چای زعفرانی در دنیا که این نشان را دارد، چای زعفرانی سحرخیز است؛ همچنین پسته زعفرانی سحرخیز و زعفران نگین سحرخیز نیز از این ویژگی برخوردارند. داوران iTQi از میان معتبرترین انجمن‌های آشپزی اروپا در کشورهای فرانسه، یونان، اسپانیا، ایتالیا، سوئد و پرتغال انتخاب شده‌اند.
همچنین کارخانه نبات سحرخیز هم امسال بعنوان واحد نمونه کشوری و استانی از طرف وزارت صنایع انتخاب شد که واقعا دلگرمی بزرگی در راه سخت تولید بود.
آیا محصولات را از تولید کنندگان و کشاورزان مستقیم دریافت می‌کنید یا واسطه‌هایی وجود دارد؟
حدود ۵۰۰ هزار نفر در خراسان مشغول کشت زعفران هستند. کشت زعفران بیشتر بصورت خرده مالکی هست که حدود دو یا سه هکتار زمین دارند. یعنی به خاطر منابع محدود آب هیچ کشاورز بزرگی نداریم که صدها هکتار زمین داشته باشد. تا حدود چهار پنج سال پیش هنر مجموعه سحرخیز انتخاب درست کشاورزها ، ممیزی کردن و آزمایش کردن زعفران تولیدیشان بوده است. و اینکه همیشه در کنار تجارت سعی می‌کردیم به آموزش کشاورزان هم بپردازیم. از دو سال پیش در گروه شرکت‌های سحرخیز یک شرکت کشت و صنعت تاسیس کردیم که خود کشاورزان هم سهام دار آن هستند. اکنون کشاورز می‌داند که اگر محصولی ارگانیک تولید کند و از کود شیمیایی استفاده نکند و آب را مدیریت کند در سود محصول شریک است. و این مدل خوب را از منطقه‌ای محدود شروع کردیم و اکنون تقریبا به تمام مناطق خراسان بزرگ تعمیم دادیم. در سایر مناطق هم که به سبک قدیم زعفران از دیگر کشاورزان تهیه می‌شود, کماکان زعفران خریداری شده در آزمایشگاه تست می‌شود و بعد از پاس کردن معیارهای کیفی برای بسته بندی آماده میشوند.
چه آزمایشی نیاز هست روی زعفران انجام شود؟
برای تشخیص تقلب زعفران آزمایشهای مختلفی انجام می‌شود. رایج‌ترین تقلب در زعفران این است که رنگ‌های شیمیایی مثل رنگ قالی و … به آن افزوده می‌شود. تقلب دیگر این است که اگر بسته زعفران را می‌خرید که پنج گرم است یک تا دو گرم رطوبت طی مراحل بسته بندی به آن اضافه شده که پس از نگهداری طولانی مدت وزن آن کم می‌شود. خود این رطوبت می‌تواند باعث رشد میکروب‌ها شود. متاسفانه بدلیل قیمت بسیار زیاد زعفران و آسیب پذیر بودن زیاد آن , تقلب زعفران خیلی رایج است و توجه به تهیه محصول سالم و استاندارد را بیشتر از محصولات دیگر می‌طلبد.
از قدیم می‌گویند هیچ ارزان بودنی بیدلیل نیست. ما مواد غذایی را می‌خوریم و مستقیماً به سلامت مان مربوط است. محصولاتی مثل زعفران و نبات محصول بومی ما ایرانی‌ها است و نیاز هست کار فرهنگی کنیم و اطلاع رسانی کنیم و در پی ارزان بودن نباشیم. چراکه تقلب در آن خیلی زیاد است چون متاسفانه در تقلب از رنگ‌های مصنوعی و شیمیایی بسیار مضر استفاده می‌شود. نمونه‌اش همان نبات است که عرض کردم.
از وقتی که برای ما گذاشتید سپاسگذاریم و برایتان آرزوی موفقیت داریم.
من هم از شما متشکرم.
منبع خبر:اپک تایمز
