مدیرگروه پژوهشی زیست فناوری قارچهای صنعتی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی گفت: ما در جهاد دانشگاهی علاوه بر قارچهای رایج تجاری-صنعتی، قارچهای بومی را که قابلیت زراعی شدن داشته باشند، در بستر کشت مجددا تولید کرده و سپس بر روی خواص تغذیهای و دارویی قارچهای تازه پژوهش میکنیم.
دکتر حمیدرضا پوریانفر در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: قارچهای دارویی دستهای از قارچهای کلاهکدار (Mushrooms) هستند که ممکن است خوراکی یا غیر خوراکی باشند.
وی با اشاره به اینکه بررسی خواص دارویی-درمانی قارچهای دارویی ابتدا در کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا رایج بود و سپس به کشورهای غربی منتقل شد، ادامه داد: اخیرا کشورهای غربی تحقیقات پیشرفتهای را بر روی ترکیبات راهبر دارای خواص دارویی در قارچهای دارویی آغاز کردهاند که موجب تحولاتی در این زمینه به خصوص داروهای کمکی همراه با شیمی درمانی برای کاهش عوارض شیمی درمانی شده است.
وی تصریح کرد: قارچهای خوراکی فقط به عنوان یک محصول با طعم و ذائقه مطلوب و دارای پروتئین محسوب نمیشوند، بلکه به عنوان یک غذای فراسودمند دارای خواص رژیمی، دارویی و درمانی متعددی هستند که ما در جهاددانشگاهی خراسان رضوی تلاش کردهایم این دیدگاه را از طریق تولید تجاری برخی از این قارچها به طور مستقیم در مردم بین ترویج کنیم.
مدیر گروه پژوهشی زیست فناوری قارچهای صنعتی جهاددانشگاهی خراسان رضوی تاکید کرد: تخمین زده میشود حداقل ۷۰۰ گونه شناخته شده قارچ دارویی در دنیا وجود دارد، ولی فقط تعداد محدودی در دنیا به صورت تجاری و صنعتی تولید میشوند.
پوریانفر اضافه کرد: بیش از ۵٫۵ میلیون گونه قارچ در دنیا وجود دارد که از این میان ۱۵۰ هزار قارچ کلاهکدار داریم که حدود ۱۰درصد آنها از نظر تاکسونومی شناخته شده هستند. نزدیک به ۲۰۰۰ گونه قارچ کلاهکدار برای انسان خطر جدی ندارند که از آن میان ۷۰۰ گونه دارای خواص دارویی هستند و کمتر از ۲۰۰ تعداد از این قارچها زراعی و ۱۰ گونه قارچ صنعتی نیز در دنیا یافت میشود. قارچهایی نظیر شاه صدف با برند اختصاصی “ارینجی” یکی از آنهاست که به مرحله تجاریسازی رسیده است.
وی با اشاره به خواص دارویی و درمانی قارچهای خوراکی، گفت: تقویت سیستم ایمنی، درمان و پیشگیری از رشد سلولهای سرطانی، ضد حساسیت، باکتری و ویروسها، آنتی اکسیدان، پروپیکها و پلی ساکاریدها و ویتامین B، از جمله خواص دارویی این قارچ ها محسوب میشود.
قارچهای دارویی در کنار داروهای رایج ضدسرطان
مدیر گروه پژوهشی زیست فناوری قارچهای صنعتی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی اضافه کرد: قارچها دارای خاصیت ضد سرطانی هستند که توانایی کمک به داروهای رایج ضد سرطان را دارند؛ پیشگیری از سرطان، کاهش عوارض شیمیدرمانی و همچنین خواص رژیمی، تنظیم فشار خون، کاهش بیوسنتز، کلسترول و کمک به پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی نیز از دیگر فواید قارچهای خوراکی دارویی است.
پوریانفر با اعلام اینکه تحقیقات معتبر دانشمندان نشان داده است که مصرف روزانه انواع قارچهای خوراکی-دارویی میتواند تا حدودی در پیشگیری از برخی از سرطانها موثر باشد، اضافه کرد: در حوزه پژوهشهای ضد سرطان تحقیقات جدی بر روی قارچ غیر خوراکی دم بوقلمون صورت گرفته و توانستهاند برای این قارچ از سازمان FDA آمریکا در زمینه انجام آزمایشات بالینی برای سرطان پستان و پروستات مجوز دریافت کنند که اخذ مجوز از این سازمان از اهمیت ویژهای برخوردار است.
وی تصریح کرد: جهاددانشگاهی خراسان رضوی برای اولین بار با همکاری مرکز تحقیقات سرطان پستان و گروه طب فراگیر طرح مشترکی بر روی پروتئینهای ضد سرطانی از قارچ خوراکی دکمهای سفید آغاز کرده است.
زراعیسازی قارچهای بومی ایران در جهاد دانشگاهی استان
مدیر گروه پژوهشی زیست فناوری قارچهای صنعتی جهاددانشگاهی خراسان رضوی با تاکید براینکه ذخایر فراوانی از ژنوم بومی قارچهای خوراکی دارویی در ایران وجود دارد که باید بر روی آنها کار کنیم، اضافه کرد: ما در جهاددانشگاهی علاوه بر قارچهای صنعتی، قارچهای بومی که قابلیت صنعتی شدن را دارند را نیز پرورش میدهیم. ما قارچهای وحشی را زراعیسازی میکنیم و آنها را وادار میکنیم که در بستر کشت مجددا تولید شوند.
پوریانفر افزود: زراعیسازی قارچهای بومی از اهمیت ویژهای برخوردار بوده که نمونه بارز آن قارچ انوکیاست که همکاران ما آن را زراعی سازی کرده و تولید آن در دستورکار گروه ما قرار گرفته است.
لزوم فرهنگسازی مردمی برای استفاده از قارچهای خوراکی دارویی
وی با اشاره به فرهنگسازی ترویج استفاده از قارچهای خوراکی دارویی، خاطرنشان کرد: تولید انبوه قارچهای خوراکی و دارویی و قیمت مقرون به صرفه این قارچها برای اقشار مردم میتوانند در ترویج استفاده از آنها موثر باشد. ما به دنبال این هستیم که با فرهنگسازی و اطلاع رسانی خواص رژیمی قارچهای دارویی از طریق رسانهها و صداوسیما عمیقتر وارد این مساله شویم.