با تعطیلی کارخانه قند ورامین، کارگران آن بیکار شدند و بخشی از چرخه تولید قند و شکر کشور از مدار خارج شد.

به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، بنایی عظیم در دل محوطه‌ای بزرگ، در حاشیه خیابان شهید قدوسی شهر ورامین استان تهران، اولین توصیفی است که می‌توان درباره آن ارائه کرد. کنجکاوتر که می‌شوی و گذشته‌اش را که مرور می‌کنی، در تاریخچه‌اش آمده: احداث شده در سال ۱۳۱۳ و ثبت ملی شده در مهرماه سال ۱۳۸۱. تا اینجا به نظر می‌آ‌ید از بنا و محوطه‌ای ملی- تاریخی سخن می‌گویی که باید خودش و حریمش حفظ شود و برای نسل آینده بماند، اما مساله فراتر از اینهاست و این بنا و محوطه تاریخی ۸۰ ساله، یک مجموعه عظیم تولیدی است که تا همین دو سال پیش نان سفره ۵۰۰ تا ۶۰۰ خانواده کارگری را فراهم می‌کرد و چرخ ماشین‌آلاتش با تولید روزانه حدود ۷۰۰ تن قند و شکر نیاز استان تهران و بسیاری از نقاط کشور را تامین می‌کرد تا نیازی به واردات قند و شکر نباشد…

کارخانه تصفیه قند ورامین در سال ۱۳۸۳ به بهانه عدم سودآوری و وجود هزینه‌های بالا به بخش خصوص واگذار شد. واگذاری به بخش خصوصی در ابتدای امر برای این مجموعه صنعتی آمد داشت، چراکه تا پیش از واگذاری با ظرفیت تولید روزانه حدود ۱۲۰ تن قند فعالیت داشت که پس از واگذاری به بخش خصوصی و تغییرات در بخش فنی و مدرن‌کردن تجهیزات، میزان خط حدود پنج برابر افزایش یافت و تولید به ۶۰۰ تن در روز رسید. وضعیت تولید شکر هم بهبود یافت، به این ترتیب که کارخانه ابتدا با ورود شکر خام آن را توسط فیلترهای مختلف تصفیه‌ کرده و شکر خام را تبدیل به مرغوب‌ترین و با‌کیفیت‌ترین شکر دنیا می‌کرد.

این روند تا همین چند سال پیش که مواد اولیه از جنوب کشور توسط قطارهای حامل به سمت کارخانه گسیل می‌شد، ادامه داشت. اما کم‌کم توربین‌ها و تجهیزات تولید قند کارخانه به بهانه‌های مختلفی چون تعویض و به‌روزرسانی از گردونه فعالیت خارج شد و آن خط همچنان بدون تجهیزات است و حتی اگر قرار به از سرگیری خط تولید قند باشد، به‌دلیل خارج شدن تجهیزات و نبود دستگاه‌های مورد نیاز این امر امکان‌پذیر نیست. متاسفانه خروج تدریجی تجهیزات و ماشین‌آلات تولید به خط تولید قند محدود نشد و کارخانه به‌تدریج در حال پاکسازی از همه ماشین‌آلات و تخلیه کامل بود که با اعتراض کارگران هوشمند به مسؤولان وقت، جلوی این اقدام گرفته شد و پای دادستان انقلاب و عمومی وقت، نماینده شهرستان و دیگر مسؤولان نظارتی به میان آمد و روند تخلیه کارخانه و تعطیلی کامل آن متوقف شد.

اهمیت کارخانه قند ورامین که تأسیس آن به سال ۱۳۱۳ بازمی‌گردد، در ایجاد ارتزاق ورامینی‌ها تا حدی بود که محله‌ای از شهر ورامین به نام محله کارخانه قند نام‌گذاری شد و بسیاری از کارگران اسبق آن و فرزندان و نوه‌هایشان از سال‌های قبل در این محل زیسته‌اند، اما این کارخانه باعظمت یکی دو دهه است که هرروز کوچک‌تر شده و سرانجام پس از نزدیک به ۹ دهه فعالیت با مشکل قطع زنجیره تولید مواجه و تعطیل شد.

کارخانه قند ورامین با عنوان هویت اقتصادی و قدیمی ترین کارخانه قند ورامین، ایران و خاورمیانه این روزها تعطیل است و سکوت عجیب کارخانه یادآور بیکاری ۱۵۰۰ کارگر است.

امروزه یکی از مطالبات و درخواست های کارگران کارخانه قند ورامین این است که این کارخانه از بخش خصوصی گرفته شود و دوباره به بخش دولتی بازگردد. به گفته آنها مدیران هم توانایی مدیریت این مجموعه را ندارند؛ درصورتی که سوابق این کارخانه نشان می‌دهد که اینجا در ۸۰ سال گذشته اصلاً تعطیل نبوده است و یکباره زمانی که به بخش خصوصی ارجاع داده شد، تعطیل گردیده است.

براساس پرسش و پاسخ فراوان با کارگران این ادعا وجود دارد که مدیریت شکر در این مجموعه به چشم نمی‌خورده است و تمام دغدغه مسئولان، مردم و کارگران این کارخانه و رسانه‌ها این است که کارخانه قند ورامین هم مانند برخی از شرکت های بزرگ دیگری کشور که با همت قوه قضاییه و مدیریت آیت الله رئیسی از بخش خصوصی گرفته شده و به بخش دولتی داده شده و این کارخانجات بازگشایی شده‌اند با همت مسئولان و ورود قوه قضاییه دوباره به چرخه تولید بازگردد.

کارخانه قند ورامین باید مطالبه گری کند و هر چه سریعتر به بخش دولتی بازگردد تا بتواند دوباره ۱۵۰۰ کارگر و ۱۵۰۰ خانواده از این مکان رزق و روزی دریافت کنند.

از سال ۸۸ مراحل تولید قند در این کارخانه حذف شده و فقط شکر سفید تولید می‌کردند و در خصوص شکر سفید تولید بسیار خوبی داشته اند که با عدم مدیریت مدیران کارخانه و ضعف برخی مدیران در سطح وزارتخانه این کارخانه بزرگ تعطیل شده است.

هم چنین یکی از آسیب‌هایی جدی که به تعطیلی این کارخانه وارد شد بخش ورزشی این مکان بود. کارخانه قندی که در سالهای بسیار دور ساخته شد یک مجموعه ورزشی در دل خود افتتاح کرد و یک زمین چمن و چند ساختمان که متعلق به ورزش‌های رزمی بود وجود داشته است و بسیاری از تیم‌های بزرگ در این کارخانه بازی می‌کردند و آن زمان دیدارهای مهم لیگ برتری فوتبال مثل بازی پرسپولیس با حضور علی پروین در این کارخانه و زمین چمن برگزار شده است و این مجموعه تعداد زیادی قهرمان و مدال آور داشته که متاسفانه امروز به یک کارخانه تعطیل تبدیل شده است. متاسفانه زمین‌چمن این مجموعه نابود شده و دیگر حتی یک ورزشکار هم ندارد و جوانان ورامین از وجود این مجموعه بسیار خوب و جذاب محروم شده اند.

جمشید امینی مسئول برق کارخانه قند ورامین هم تصریح کرد: از سال ۸۲ در این کارخانه مشغول به کار شدم. بنده با توجه به مهارتی که داشتم در بخش فنی و برقی این کارخانه کار می‌کردم. این مجموعه ۵ الی ۶ مدیر برق کارخانه داشت که زیرمجموعه هر مدیر ۲۰ کارگر در خصوص کارهای فنی و برقی برای این کارخانه کار می کردند.

وی ادامه داد: از زمانی که این کارخانه تعطیل شد، بعد از چند مدتی دنبال کار بودیم و نهایتاً برخی از کارگران کار پیدا کردند و عده‌ای همچنان بیکار هستند. ۱۶ سال در کارخانه قند بودم و به قولی عمرم را در آنجا سپری کردم ولی به ما گفتند مواد اولیه وجود ندارد و کارخانه تعطیل است.

مسئول برق کارخانه قند ورامین ادامه داد: زمانی که کارخانه کار می کرد، همه کارگران راضی بودند و یک مجموعه بسیار خوبی داشتیم.

حمید حیدریان یکی از بازنشستگان کارخانه قند ورامین هم تصریح کرد: من از سال ۱۳۷۱ در این مجموعه بزرگ مشغول به کار و در سال ۹۳ بازنشسته این کارخانه شدم. کارگران سالهای دهه ۷۰ حدود ۶۰۰ نفر بودند که در طول برهه زمانی این کارگران به ۱۵۰۰ نفر هم رسیدند.

وی ادامه داد: از سال ۸۲ که این کارخانه را به بخش خصوصی واگذار کردند مشکلات این کارخانه هم نیز شروع شد. بخش خصوصی در ابتدا حقوق کارگران را کم کرد و در نهایت با اخراج کارگران این کارخانه را تعطیل کردند.  بخش خصوصی کارگران این کارخانه را تحت فشار می‌گذاشتند و نمی گذاشتند تولید صورت گیرد.

این بازنشسته کارخانه قند به عنوان یکی از کارگران قدیمی این مجموعه بزرگ می گوید: نبود شکر خام یکی از بهانه‌های مدیران این مجموعه بود، یاد دارم در یکی از ماه های نزدیک به عید ۳۵۰ هزار تُن شکر برای این کارخانه خریداری شد که این شکرها در میان راه با قیمت آزاد به فروش رسید و با صراحت بیان و با تمام وجودم می گویم که تمام مدیران این کارخانه در امر تعطیلی کارگران و مجموعه بزرگ کارخانه قند ورامین مقصر بوده‌اند.
حیدریان خاطرنشان کرد: هر زمانی که به دلیل های مختلف با برخی از مدیران کارخانه حرف و حدیثی صورت می‌گرفت، آنها به ما می گفتند که هر کجا که می خواهید بروید، هر اداره‌ای یک قیمتی دارد و حرفتان به جایی نمی‌رسد. مسئولین شهرستان ورامین هم در خصوص این کارخانه کوتاهی کرده‌اند و هر چقدر فریاد زدیم، مسئولین در آن زمان در خواب بودند و صدای ما را نشنیده اند.

وی در خصوص بازگشایی این کارخانه افزود: امیدوارم که این کارخانه با همت مسئولین مجدد بازگشایی بشود تا جوانان بیکار شهر عزیزمان دوباره در این کارخانه مشغول به کار بشوند و در کنار خانواده های خود شاد، سلامت و تندرست باشند. در یک جمله بگویم که تمامی مدیران این کارخانه در طول این سال ها به کارگران و وعده های زیادی داده اند، اما هنوز که هنوز است این وعده‌ها عملی نشده است.

علیرضا فداکار نایب رئیس هیئت مدیره کارخانه قند نیز در خصوص این کارخانه در جمع خبرنگاران گفت: دولت اجازه واردات شکر خام در آن سالها را نداد و نمی دهد و عنوان می شد به صرفه نیست شکر خام را به قند و شکر سفید تبدیل کنیم و همین امر باعث شد که کارخانه قند ورامین با این قدمت و با این کارگران رو به تعطیلی برود.

وی اظهار امیدواری کرد دولت در تصمیم خود تجدید نظر کند و اعلام کرد آماده همکاری با دولت برای واردات و خرید شکر هستیم. 

نایب رئیس هیئت مدیره کارخانه قند با بیان یان که شرایط دولت برای تولید شکر و قند منصفانه نیست، یادآور شد: تمام کارگران بازنشسته قند ورامین تا امروز کلیه حقوق، مزایا و حق سنوات خود را دریافت کرده‌اند و اگر کارگری در خصوص مزایای خود مطالبه ای دارد و اگر از طرف اداره کار و تعاون نامه ای مبنی بر اینکه حقوق خود را دریافت نکرده است بیاورد و ما در خدمت آنها هستیم و تمام مزایا و حقوق آنها را واریز می کنیم.

فداکار در پایان سخنان خود گفت: تا امروز که بنده در حین صحبت با شما عزیزان هستم، هیچ بدهی در بخش کارگران قراردادی و استخدامی وجود ندارد.

بر اساس این گزارش، این روز ها مردم از بسته شدن درب کارخانه قند ورامین که روزی برای خود در کشور و حتی جهان اسم و رسم داشت، ناراحت هستند و امیدوار هستند که مسئولان استان و کشور با حضور در ورامین این کارخانه را از این سکوت غمبار نجات بدهند.

سرویس خبری: صنعت غذا