استفاده از دمنوشها از قدیم به عنوان مصارف دارویی یا تسکینی رایج بوده، اما با تجاری شدن فرایند استفاده از گیاهان دارویی با شکل دمنوش و استفاده بدون علم از آنها، امکان بروز مشکلاتی در بدن انسان وجود دارد. استفاده نا به جا از دمنوشها و گیاهان دارویی ممکن است بیمار را تا مرگ همراهی کند.
محمد حسین صالحی سورمقی، استاد دانشگاه داروسازی دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه برای بهبود بیماری لازم است دستورات پزشک به درستی رعایت شود، در برنامه «غذا، سلامت، زندگی» شبکه رادیویی سلامت گفت: دارو و دمنوش گیاهی باید در جای خود و به شیوه صحیح مصرف شود. دمنوشها به هیچ عنوان جایگزین دارو نیستند.
این استاد دانشگاه داروسازی دانشگاه تهران افزود: تمام گیاهانی که خدواند خلق کرده و در اختیار بشر قرار داده، خاصیت دارویی دارند و گیاه بدون مواد در طبیعت وجود ندارد، اما تعدادی مواد و اثرات خاص دارند و میتوانند برای درمان بیماری موثر واقع شوند.
صالحی سورمقی ادامه داد: مواد موجود در گیاهان در شرایط مختلف مورد استفاده قرار میگیرد؛ زمانی در قالب دمنوش که فقط به تسریع در بهبود بیماری کمک میکند و در شرایطی دیگر، امکان دارد این گیاهان خاصیت دارویی نیز داشته باشند. به عنوان مثال، گیاه آویشن علاوه بر مصرف در صنایع غذایی، به عنوان دارو نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه در طب سنتی ایرانی – اسلامی خاصیت گیاهانی مانند نعناع، آویشن، لیمو عمانی و گل گاوزبان مورد اشاره قرار گرفته، افزود: در تمام کتابهای مرتبط با خواص گیاهان دارویی، به تفصیل در مورد گل گاوزبان صحبت شده که میتوان به تقویت کننده قلب، مسکن، خلط آور و ضد سرفه بودن آن اشاره داشت.
وی با بیان اینکه در مصرف دمنوش نباید زیاده روی کرد، گفت: برخی برای تهیه دمنوش گل گاوزبان، آن را بر روی حرارت مستقیم قرار میدهند تا بجوشد که این کار موجب میشود خاصیتهای گیاه از بین برود. برای تهیه این دمنوش کافی است ۵ گرم گل گاوزبان را به همراه یک و نیم لیوان آب جوش، یک لیمو عمانی متوسط خرد شده بدون هسته و مقداری نبات را به مدت نیم ساعت روی حرارات بخار آب قرار دهیم.
این داروساز در رابطه با مصرف دمنوش گل گاو زبان برای گروههای خاص تصریح کرد: مصرف آن مشکلی ایجاد نمی کند، اما بهتر است مصرف آن برای کودکان پس از ۱۰ سالگی باشد. زنان باردار نیز بهتر است از داروهای شیمیایی و گیاهی تا حد امکان استفاده نکنند.