نماینده سابق ایران در اوپک گفت: اگرچه فرض بر این است که در سال آینده با لغو تحریمها، گشایش هایی در صادرات نفت صورت بگیرد، اما چنانچه تحریمها لغو نشود، رقم بالایی از فروش نفت در بودجه گنجانده شده که محقق نخواهد شد و منجر به کسری بودجه میشود. بنابراین نمایندگان مجلس نباید بودجهای را تصویب کنند که احتمال تحقق آن ضعیف باشد؛ زیرا در آنصورت تورم افزایش و توان پولی کشور کاهش مییابد و درنهایت مردم محتمل فشار زیادی خواهند شد.
به گزارش پایگاه خبری صنعت غذا و کشاورزی، به نقل از راه امروز: لایحه اولین بودجه قرن پانزدهم از سوی رئیس دولت دوازدهم آذرماه تقدیم مجلس شد. تورق بودجه نشان از این دراد که درآمدهای نفتی بودجه کشور در سال آتی یعنی بر مبنای نفت ۴۰ دلاری و فروش روزانه ۲.۳ بشکه شامل صادرات و پیشفروش داخلی تنظیم شده است. رقمی که خیلی ها آن را خوش بینی دولت برای رفع موانع فروش نفت عنوان کردند.
در همین حال، بحثهایی درباره اتکای مجدد بودجه به نفت به راه افتاد؛ این در حالی است که قرار بود وابستگی بودجه به فروش نفت کاسته شود. هرچند حسن روحانی در جلسه هیات دولت، پس از مطرح کردن بحث افزایش فروش نفت به بیش از ۲ میلیون بشکه در روز عنوان کرد که این افزایش فروش به معنای افزایش اتکا به نفت در لایحه بودجه نیست.
با این حال، در لایحه بودجه ۹۹ با وجود کاهش جدی صادرات نفت، فروش روزانه یک میلیون بشکهای با قیمت ۵۰ دلار در بودجه گنجانده شد بود که با توجه به تشدید تحریمهای نفتی، شاهد سقوط چشمگیر تقاضای جهانی از زمان شیوع گسترده بیماری کووید-۱۹ و جنگ نفتی بودیم که در نهایت منجر به کاهش قیمت نفت به سطوح بسیار پایینی شدو امکان تحقق به معنای واقعی را پیدا نکرد. حال به گفته کارشناسان، سند مالی ۱۴۰۰ که وابستگی ۴۰ درصدی به نفت در آن دیده می شود، نه تنها خوش بینانه، بلکه غیرعملیاتی است.
بودجه باید بر مبنای دو احتمال تدوین می شد
در همین حال، محمد خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک، با بیان اینکه میزان صادرات نفتی که دولت برای سال آینده در بودجه در نظر گرفته، بسیار غیرمنتظره بوده، گفت: رقمهایی که در بودجه در نظر گرفته شده، از آن جهت غیرمنتظره است که با رقم فعلی صادرات فاصله زیادی دارد. از این رو، باید توجیه و استدلال کرد که سال آینده قرار است چه اتفاقی بیفتد که صادرات نفتی ما چند برابر میشود.
وی افزود: اگر از صادرات نفت در سال جاری و گذشته متوسطگیری میشد، بهتر بود و احتمال تحقق آن افزایش مییافت. اما دولت رقم بسیار بالاتری را در بودجه قرار داده است. شاید فرض دولت بر این است که در سال آینده گشایشهای خاصی در صادرات نفت صورت بگیرد و باید دید چرا دولت فکر میکند رقم صادرات نفت خیلی بیشتر خواهد شد.
خطیبی همچنین با اشاره به تاثیر تحریمها بر صادرات نفت ایران بیان کرد: هراندازه که احتمال برداشته شدن تحریمها وجود دارد، در مقابل احتمال پابرجا بودن تحریمها هم وجود دارد، بنابراین باید هر دو احتمال را در نظر بگیریم. چنانچه تحریمها لغو شود، گشایشی در صادرات نفت اتفاق میافتد، اما اگر تحریمها لغو نشود، ما رقم بالایی از صادرات نفت را در بودجه قرار دادیم که محقق نخواهد شد.
به گفته نماینده سابق ایران در اوپک، زمانی که درآمدی در بودجه قرار میدهیم، متناسب با آن هزینهای هم پیشبینی کردیم. اگر بودجه محقق نشود، هزینهها همچنان پابرجاست و نتیجه آن می شود کسری بودجه که مساوی است با تورم و فشار مضاعف بر مردم. بودجه نباید با اما واگر تنظیم کرداین کارشناس حوزه انرژی در ادامه با بیان اینکه نباید بودجه را با اما و اگر و احتمالات پیشبینی کرد، گفت: باید ارقامی در بودجه قرار بگیرند که ضریب اطمینان ما از تحقق آنها بالا باشد. چراکه احتمالات همیشه هست، اما ما باید احتمالی را در نظر بگیریم که نسبت به تحقق آن اطمینان داریم و آنگاه با این احتمالات بودجه را پیشبینی کنیم؛ برای اینکه دچار کسری بودجه نشویم.
خطیبی با تاکید بر لزوم کاهش وابستگی به نفت در بودجه تصریح کرد: اگرچه میتوان در کوتاهمدت از درآمدهای صادرات نفت، برای هزینههای جاری استفاده کرد، اما بهترین حالت این است که این درآمدها برای میانمدت و بلندمدت در نظر گرفته شود، با تزریق درآمد صادرات نفتی به صندوق توسعه ملی، رو بهروز بنیه این صندوق بیشتر میشود، میتواند برای سرمایهگذاریهای بخش خصوصی بیشتر وام دهد و از افتتاح پروژههای بیشتری حمایت کند.
بهترین فرصت برای کاهش وابستگی به نفت
نماینده سابق ایران در اوپک با بیان اینکه بهترین فرصت است که ما وابستگی خود را به نفت کاهش دهیم و تقریبا قطع کنیم و به سمتی برویم که اقتصاد منهای نفت داشته باشیم، گفت: ما میتوانیم کماکان از درآمدهای نفتی استفاده کنیم، اما برای زیرساختها و گرهگشایی از پروژهها و راهاندازی پروژههای کلیدی که به آنها نیاز داریم.
خطیبی همچنین درباره تصویب لایحه بودجه توسط مجلس بیان کرد: در مجلس ابتدا درباره کلیات بودجه رایگیری میکنند و اگر کلیات بودجه تصویب شد، به کمیسیون تلفیق میرود. کمیسون تلفیق هم تغییراتی را در لایحه میدهد و آنگاه بودجه به صحن علنی میرود.
او در عین حال تاکید کرد که نمایندگان باید با واقعبینی به این بودجه نگاه کنند و بودجهای را تصویب نکنند که احتمال تحقق آن ضعیف باشد، زیرا درآن صورت تورم بیشتری به جامعه تحمیل میشود و در نتیجه توان پولی ما کاهش مییابد و فشار بیشتری به مردم وارد میشود. بنابراین امیدواریم بودجهای تصویب شود که امکان تحقق آن زیاد باشد.
منبع: راه امروز