نویسنده: حسین شیرزاد ، تحلیل گر و دکترای توسعه کشاورزی
در عصری که فناوری در حال تغییر شکل هر صنعتی است، کشاورزی در اوج تحولی عظیم قرار دارد. ادغام فناوری های پیشرفته با شیوه های کشاورزی سنتی نوید دهنده عصر کشاورزی هوشمند است . بخش کشاورزی در آستانه یک انقلاب تکنولوژیکی قرار دارد و توکنیزاسیون به عنوان یک تغییر دهنده بازی برای سرمایه گذاران و کشاورزان به طور یکسان در حال ظهور است. مفهوم “توکن” توسط برنامه های بلاک چین رایج شده است، با این حال، تاریخچه توکن سازی به قبل از بلاک چین می رسد. توکنیزاسیون دیجیتال اولین بار توسط TrustCommerce در سال ۲۰۰۱ به عنوان وسیله ای برای محافظت از اطلاعات کارت اعتباری معرفی شد . سیستمی که TrustCommerce توسعه داد، شماره حساب اولیه (PAN) را با یک شناسه منحصر به فرد به نام توکن جایگزین کرد، که یک مرجع (یعنی شناسه) است که از طریق یک سیستم توکن‌سازی به داده‌های حساس نگاشت می‌شود. سیستم توکن سازی یک پایگاه داده ایمن از توکن ها را نگهداری می کند که به داده های حساس مربوطه متصل هستند. این یادداشت به بررسی توکن‌سازی در کشاورزی، کاوش در فواید، موارد استفاده و تأثیر تغییردهنده آن بر کل صنعت کشاورزی می‌پردازد. برای اکثر مردم، توکن‌سازی مفهومی پیچیده است که از RWA (دارایی‌های دنیای واقعی) فاصله دارد و این ایده‌ای است که از ارزهای دیجیتال و مسائل حقوقی آنها ایجاد شده است. توکنیزاسیون دارایی های کشاورزی، زمین، ساختمان ها، تاسیسات، ماشین آلات کشاورزی، تجهیزات، محصولات زراعی، مطالبات و سایر دارایی ها را پوشش می دهد. این قابل مشاهده ترین بخش یک شرکت است و می تواند تقسیم شود، و سرمایه گذاران کوچک را تشویق می کند تا وارد تجارت کشاورزی شوند . شایان ذکر است که سرمایه گذاری در توکن ها به معنای داشتن دارایی نیست. اکثر کسب و کارها از مدل مشارکت با حق سود پیروی می کنند، همانطور که در بورس و صندوق های املاک و مستغلات وجود دارد در توکنیزاسیون معاملات کشاورزی نوعی از قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاک چین برای خودکارسازی و تضمین اجرای قراردادها و قراردادها در معاملات کشاورزی ، مانند اجاره زمین، عرضه محصولات کشاورزی و غیره طراحی شده‌اند. توکن‌سازی یک واقعیت در بازار است و تعداد فزاینده‌ای از شرکت‌ها و افراد با توکن‌ها درآمدزایی می‌کنند. توکن سازی سطح کاملا جدیدی از دسترسی و کارایی را برای سرمایه گذاری های کشاورزی به ارمغان می آورد. این پدیده مالی به هر کسی، در هر کجا، اجازه می دهد تا در دارایی های کشاورزی سرمایه گذاری کند و موانع سنتی هزینه های بالای ورود و محدودیت های جغرافیایی را از بین ببرد. این بدان معنی است که شما می توانید یک قطعه از یک مزرعه پر رونق در کالیفرنیا داشته باشید، حتی اگر در نیویورک یا لندن نشسته باشید!
توکنیزاسیون( Tokenization) به فرآیند تبدیل حقوق یک دارایی به یک توکن دیجیتال در یک بلاک چین اشاره دارد. در زمینه کشاورزی، این به معنای تبدیل مالکیت یا سرمایه گذاری در زمین های کشاورزی به توکن های دیجیتالی است که می تواند به معنای مالکیت و سرمایه گذاری در زمین کشاورزی باشد. این توکن ها را می توان در مبادلات دارایی دیجیتال و سایر پلتفرم ها معامله کرد. بلاک چین اغلب جزء ابتکارات توکن سازی معاصر است. به عنوان یک دفتر کل غیرمتمرکز، هر تراکنش و نشانه ای را که در سیستم حرکت می کند، ثبت می کند و از مالکیت قطعی دارایی و انتقال امن و کارآمد دارایی اطمینان حاصل می کند. همچنین قابلیت همکاری دارایی ها را تسهیل می کند، افزونگی پایگاه داده را کاهش می دهد و هزینه سرمایه را بهبود می بخشد. قراردادهای هوشمند، مجموعه‌ای از قوانین قابل برنامه‌ریزی در یک بلاک چین اند، که می‌توانند بسیاری از جنبه‌های فرآیند صدور و تجارت را خودکار کنند. آنها همچنین می توانند قوانین را به طور خودکار و بدون نیاز به واسطه اعمال کنند. قراردادهای هوشمند به طور یکپارچه با بلاک چین کار می کنند تا شیوه های مدیریت دارایی و تجربیات کاربر را افزایش دهند. فناوری بلاک چین، ستون فقرات ارزهای دیجیتال، یک پیشنهاد منحصر به فرد برای بخش کشاورزی ارائه می دهد: توکن سازی. با تبدیل حقوق یک دارایی به یک توکن دیجیتال در یک بلاک چین، مزارع می توانند زمین، عملکرد محصول یا حتی برداشت های آینده خود را توکن کنند. این نه تنها نقدینگی را برای کشاورزان فراهم می کند، بلکه به سرمایه گذاران فرصتی برای سرمایه گذاری در کشاورزی بدون خرید زمین فیزیکی می دهد. جهت توکنیزاسیون زنجیره های تولید در تجارت کشاورزی می توان از بلاک چین برای توکن سازی زنجیره های تامین ، ردیابی تمام فعالیت ها و کنترل فرآیندهای شرکت استفاده کرد.یک مثال عالی توکن سازی زنجیره تولید نیشکر در برزیل است، پروژه ای که توسط EMBRAPA از سال ۲۰۲۱ هدایت می شود. استفاده از بلاک چین در مدیریت فرآیند، تجزیه و تحلیل ریسک و فرصت را چابک تر می کند و اثربخشی تولید محصولات کشاورزی را افزایش می دهد .توکن‌سازی شکل پیشرفتهای از دیجیتالی‌سازی یا مجازی‌سازی است که مستلزم یک اکوسیستم فیزیکی سایبری از اشیا، بازیگران و سازمان‌ها است. این مستلزم تغییرات دگرگون کننده در فرآیندهای کسب و کار و حاکمیت است که در جریان اطلاعات و جریان های ارزش در یک اکوسیستم دیجیتال منعکس می شود. سطح کافی از زیرساخت دیجیتال برای ایجاد، اشتراک گذاری و مدیریت اکوسیستم دیجیتال مورد نیاز است. این بدان معناست که امکان توکن سازی تا حد زیادی به در دسترس بودن و کیفیت زیرساخت دیجیتال بستگی دارد. علاوه بر این، توکن‌سازی مؤثر مستلزم سطحی از قابلیت‌های دیجیتال (یعنی مهارت‌ها، دانش و نگرش‌ها) در میان کاربران است که برای درک و استفاده از سیستم‌های دیجیتال کافی است . بنابراین، در طول فرآیند طراحی، یک ارزیابی سریع باید در مورد مناسب بودن زیرساخت دیجیتال و قابلیت های دیجیتالی کاربران مورد نظر انجام شود.
سه تمایز مهم در توکن‌سازی تجارت کشاورزی وجود دارد :
- بدون واسطه: بوروکراسی و هزینه کمتر.
- بدون محدودیت جغرافیایی: پایگاه مخاطبان هدف را افزایش می دهد.
- در دسترس بودن کل سیستم: سرمایه گذاران خارج از کشور را تشویق می کند. توکن کردن تولیدات کشاورزی یک استراتژی برای مشاغل کوچک خواهد بود تا محصولات خود را با استفاده از روش P2P – مستقیماً و بدون واسطه به بازار عرضه کنند.
مزایای توکن سازی در کشاورزی عبارتست از:
- دسترسی و مالکیت: یکی از مهمترین مزایای توکنیزاسیون، دموکراتیک کردن سرمایه گذاری است. این به افراد اجازه می دهد تا سهام کسری از زمین های کشاورزی را خریداری کنند و ورود سرمایه گذاران کوچک به بازار را آسان تر می کند.
- تقویت نقدینگی : توکن‌سازی نقدینگی را به بازار سنتی زمین‌های کشاورزی معرفی می‌کند. سرمایه‌گذاران می‌توانند به سرعت توکن‌ها را بخرند و بفروشند و انعطاف‌پذیری و پتانسیل یک بازار پویا را فراهم کنند.
- شفافیت و قابلیت ردیابی: شفافیت ذاتی بلاک چین به این معنی است که هر تراکنش ثبت می شود و یک محیط قابل اعتماد برای سرمایه گذاران ایجاد می کند. همچنین این قابلیت ردیابی را در زنجیره تامین تضمین می کند و شیوه های کشاورزی پایدار را ترویج می کند.
- تسهیل‌شدن سرمایه‌گذاری‌های و فرصت‌های جذب سرمایه: توکن‌سازی فرصت‌های جدیدی را برای کشاورزان از نظر تأمین مالی جمعی و تأمین مالی پروژه‌های کشاورزی جدید در سراسر جهان ایجاد و دسترسی به جامعه جهانی را ایجاد می‌کند.
- توانمندسازی کشاورزان: کشاورزان می‌توانند زمین خود را برای دسترسی به سرمایه، بهبود عملیات خود و سرمایه‌گذاری در شیوه‌های پایدار نمادین کنند. این امر می تواند منجر به افزایش بهره وری و نوآوری در این بخش شود.
- بهره وری انرژی : ترکیب بلاک چین، توکن سازی همراه با سایر نوآوری ها می تواند منجر به بهبودهای قابل توجهی در بهره وری انرژی در کشاورزی هوشمند شود. آینده کشاورزی توکنیزه شده و نشانه گذاری کالاهای کشاورزی قرار است رابطه بین سرمایه گذاران و بخش کشاورزی را بازتعریف کند. این نوید آینده ای را می دهد که در آن کشاورزی در دسترس تر، کارآمدتر و پایدارتر باشد. نمادسازی در کشاورزی فقط یک روند نیست. بلکه یک تغییر اساسی به سمت نوعی بخش کشاورزی فراگیرتر و کارآمدتر است. با استقبال از این دوره جدید، امکانات برای رشد و توسعه بی حد و حصر است.
چالش ها و محدودیت‌های کشاورزی توکنیزه شده
علیرغم مزایای بسیار، توکن سازی در کشاورزی چندین چالش منحصر به فرد را معرفی می کند. چشم‌انداز نظارتی برای دارایی‌های توکن‌شده پیچیده است و هنوز در حال توسعه است، و چالشی خاص را برای قوانین بین‌حقوقی ایجاد می‌کند. پذیرش بازار محصولات کشاورزی توکنیزه شده مستلزم تغییر پارادایم از شیوه‌های سنتی است که می‌تواند فرآیندی کند و نامتقارن باشد. در حالی که بهبودهای رابط برای حل این مشکل آغاز شده است، اتکای شدید به فناوری بلاک چین می تواند مانع دیگری برای توکن سازی باشد.در نهایت، مدیریت ریسک‌های مرتبط با نوسانات دارایی‌های دیجیتال و ماهیت غیرقابل پیش‌بینی تولید کشاورزی، مانند وابستگی به آب و هوا، برای محافظت از سرمایه‌گذاران و سهامداران بسیار مهم است. این امر مستلزم توسعه استراتژی های مدیریت ریسک قوی برای کاهش روابط متقابل بین داده های بلاک چین درون زا و دارایی های برون زا در دنیای واقعی است.
در نهایت اینکه ؛ اقتصاد توکن‌سازی شده واقعیتی است که به‌طور فزاینده‌ای در صحنه جهانی حاضر می‌شود، موفقیت این فناوری با ارقام چشمگیر گواه مسلم است و توکن‌سازی در تجارت کشاورزی یکی از بازارهای اصلی است. برای اینکه ایده ای از پتانسیل توکن در تجارت ارائه دهیم، تخمین زده می شود که در سال ۲۰۳۰ توکن سازی دارایی ها حدود ۱۶ تریلیون دلار آمریکا ارزش تولید کند که معادل کشوری با سومین تولید ناخالص داخلی بزرگ در جهان و تقریباً ۸ برابر تولید ناخالص داخلی فعلی برزیل است. توکن‌سازی کشاورزی فرصتی ثابت برای جمع‌آوری سرمایه ، موقعیت بهتر در بازار و افزایش گردش مالی است. کشاورزی همیشه بزرگترین تجارت جهان و منبع درآمد مهمی بوده است. حتی امروزه بیش از ۵۷۰ میلیون مزرعه توسط بیش از ۱ میلیارد کشاورز در سراسر جهان نگهداری و کشت می شود و تقریباً ۲ میلیارد نفر (۷/۲۶ درصد از جمعیت جهان) امرار معاش خود را از کشاورزی تامین می کنند. زمین های کشاورزی حدود ۳۷٫۷ درصد از کل زمین های جهان را تشکیل می دهند که تقریباً ۱۰٫۶ درصد آن قابل کشت است. این عوامل یک بازار ۱۲ تریلیون دلاری را تشکیل داده اند که آسیا و اقیانوسیه بزرگترین بازار کشاورزی در سال ۲۰۲۲ بوده است و ۶۴۱۹٫۰۵ میلیارد دلار یا ۵۴٫۴۹ درصد سهم بازار را به خود اختصاص داده است که عمدتاً به دلیل توسعه سریع اقتصادی و افزایش قدرت خرید در منطقه است. آفریقا دومین بازار بزرگ با ۱۴۹۲٫۷۹ میلیارد دلار یا ۱۲٫۶۷ درصد سهم بازار بود در حالی که خاورمیانه کوچکترین منطقه با ۴۱۴٫۶۴ میلیارد دلار یا ۳٫۵۲ درصد سهم بازار بود. بازار عظیم کشاورزی با افزایش تقاضا برای غذا در حال رشد است، زیرا انتظار می‌رود جمعیت فعلی جهان با ۷٫۳ میلیارد نفر تا سال ۲۰۵۰ به ۹٫۷ میلیارد نفر برسد. اجلاس جهانی فائو گزارشی به نام کشاورزی نسل چهارم – آینده فناوری کشاورزی را منتشر کرد. کشاورزی دیگر به استفاده یکنواخت آب، کودها و آفت کش ها در کل مزارع وابسته نخواهد بود. در عوض، کشاورزان از حداقل مقادیر مورد نیاز استفاده کرده و مناطق بسیار خاصی را هدف قرار خواهند داد. این گزارش همچنین بیان می‌کند که مزارع و عملیات کشاورزی باید به‌دلیل پیشرفتهای فناوری مانند حسگرها، دستگاه‌ها، ماشین‌ها و فناوری اطلاعات، بسیار متفاوت اجرا شوند. کشاورزی آینده از فناوری های پیچیده ای مانند ربات ها، حسگرهای دما و رطوبت، تصاویر هوایی و فناوری GPS استفاده خواهد کرد. این دستگاه‌های پیشرفته و سیستم‌های کشاورزی و رباتیک دقیق به مزارع اجازه می‌دهند سودآورتر، کارآمدتر، ایمن‌تر و سازگار با محیط‌زیست باشند. اکثر شرکت‌های کشاورزی، به‌ویژه کشاورزان کوچک‌تر، زمان بسیار دشواری را برای افزایش سرمایه دارند. آنها دسترسی محدودی به تامین مالی، فرآیندهای خسته کننده و کند دارند که شامل مقادیر زیادی کاغذبازی است و معمولاً فاقد وثیقه هستند. بنابراین، توکن‌سازی در کشاورزی را به‌عنوان آینده‌ای برای کسب‌وکار سرمایه‌گذاری با تبدیل حقوق یک دارایی به یک توکن دیجیتال در یک بلاک چین باید نگریست . توکنیزاسیون یک ابزار مالی جدید برای تجدید نظر و ارتقاء اوراق بهادار دارای پشتوانه دارایی است. این به خوبی در همه دارایی های واقعی اقتصادی مناسب است. با مدل STO که دارایی ها را به عنوان وسیله ای برای ارائه وثیقه به سرمایه گذاران بالقوه توکن می کند، میتوان امنیت را به آنها اضافه کرد. کشاورزان می توانند به طور قابل توجهی از توانایی جمع آوری سرمایه خصوصی با توکن های امنیتی بهره مند شوند. علاوه بر این، ارائه توکن های امنیتی تحت تأثیر هیچ مرز یا استاندارد کشوری قرار نمی گیرد، به این معنی که شما می توانید در هر نقطه از جهان به سرمایه گذاران خود دسترسی داشته باشید و به عنوان یک سرمایه گذار، می توانید در هر جایی که می خواهید سرمایه گذاری کنید. در مورد کشاورزی، دارایی های نشانه گذاری می تواند یک قطعه زمین، گیاهان (به ویژه دارای گیاهانی مانند انگور، درختان میوه، مزارع درختان لاستیکی و نخل های روغنی)، دام و غیره باشد. توکن های با پشتوانه کشاورزی در حال تبدیل شدن به یک راه حل حیاتی برای حل مشکلات نوسانات و نقدینگی هستند که در اکثر طرح های پس انداز مبتنی بر پول نقد و سهام وجود دارد. به این ترتیب، کشاورزی توکنیزه شده این پتانسیل را دارد که به کشورهای در حال توسعه کمک کند تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری و صادرات بیشتری را در طیف وسیعی از صنایع کشاورزی ایجاد کنند، شمول مالی را در زمین بهبود بخشد، و به دهقانان وسیله مبادله‌ای را ارائه دهد که در خطر کاهش ارزش نباشد.
